Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 121051 przypisów.

jestże — konstrukcja z partykułą -że nadającą znaczenie pytania retorycznego; inaczej: czy jest, czyż jest. [przypis edytorski]

jestże — konstrukcja z partykułą -że; znaczenie: czy jest; czyż jest. [przypis edytorski]

jestżem (daw.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że-; znaczenie: czy jestem. [przypis edytorski]

jestżem — konstrukcja z partykułą -że; znaczenie: czy jestem. [przypis edytorski]

jestżeś — konstrukcja z partykułą -że-; znaczenie: czy jesteś. [przypis edytorski]

jestżeś uczciwa — czy jesteś; czyż jesteś. [przypis edytorski]

jestżeś zdolny — konstrukcja z partykułą -że; znaczenie: czy (czyż) jesteś zdolny. [przypis edytorski]

jestże to — czy to jest (konstrukcja z partykułą pytającą -że). [przypis edytorski]

jestże twą myślą — czy jest twą myślą. [przypis edytorski]

jest (…) zaszczycanym (…) od cesarza — dziś: jest zaszczycany przez cesarza. [przypis edytorski]

je suis charmée (fr.) — jestem oczarowana. [przypis edytorski]

Je suis Empire à la fin de la decadence (fr.) — Jestem Cesarstwem pod koniec okresu upadku. [przypis edytorski]

Je suis inconsolable (fr.) — jestem niepocieszona. [przypis edytorski]

Je suis l'Empire à la fin de la décadence (fr.) — Jestem Cesarstwem u końca upadku. [przypis edytorski]

je suis mal, je me meurs (fr.) — źle się czuję, umieram. [przypis edytorski]

Je suis seigneur et je serai seigneur (fr.) — jestem panem i będę panem. [przypis edytorski]

je suis très heureuse (fr.) — jestem bardzo szczęśliwa. [przypis edytorski]

Je suis trop vieux marin pour cela! (fr.) — Jestem na to za starym żeglarzem! [przypis edytorski]

je suis votre (fr.) — twoja. [przypis edytorski]

Jesus Christ renversa le paganisme non pas par des nuages et des eclairs, mais par des hommes en chair et en os (fr.) — Jezus Chrystus obalił pogaństwo nie chmurami i błyskawicami, ale przy pomocy ludzi z krwi i kości. [przypis edytorski]

Jeszawew Hasofer — tannita trzeciej generacji; zaliczany do Dziesięciu Męczenników żydowskich. [przypis edytorski]

jeszce… juz (gw.) — jeszcze, już; w wielu gwarach polskich występuje zjawisko mazurzenia, tj. wymowy głosek „cz”, „ż”, „sz”, „dż” jako „c”, „z”, „s”, „dz” (mazurzeniu nie podlega „rz”). [przypis edytorski]

jeszcze bledsza, jak — dziś popr. będzie jeszcze bledsza, niż (…). [przypis edytorski]

Jeszcze Bolesław był małym dziecięciem… — pierwszy wers pieśni o Bolesławie Krzywoustym z popularnego zbioru Śpiewów historycznych (1816) Juliana Ursyna Niemcewicza. [przypis edytorski]

jeszcze by się jej roiło — jeszcze by sobie wyobrażała, jeszcze by się łudziła. [przypis edytorski]

jeszczeć — daw. konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą do . [przypis edytorski]

jeszczeć (…) uzbroję — jeszcze cię uzbroję. [przypis edytorski]

Jeszcze Francja nie zginęła! — wiersz autorstwa Cypriana Kamila Norwida. [przypis edytorski]

Jeszcze jeden mazur dzisiaj… — inna wersja tytułu: Ostatni mazur. [przypis edytorski]

jeszczem był — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika: jeszcze byłem. [przypis edytorski]

jeszczemcić zdrowy — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci, podwojoną w skróconej do formie i dodaną do partykuły „jeszcze”, do której również dodano końcówkę 1 os. lp czasownika „być”; znaczenie (ze szczególnym naciskiem): jeszcze jestem zdrowy. [przypis edytorski]

jeszczem do tego nie doszedł — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: jeszcze (…) nie doszedłem. [przypis edytorski]

jeszczem nie był wyzdrowion — przykład ruchomej końcówki fleksyjnej czasownika; inaczej: jeszcze nie byłem wyzdrowiony (wyleczony, zdrowy). [przypis edytorski]

jeszczem nie dawał (daw.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika, inaczej: „jeszcze nie dawałem”. [przypis edytorski]

jeszczem nie nalazł — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika, znaczenie: jeszcze nie znalazłem. [przypis edytorski]

jeszczem nie potępiony — skrót od: jeszcze nie jestem potępiony. [przypis edytorski]

jeszczem nieraz chodził (daw.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: jeszcze nieraz chodziłem. [przypis edytorski]

jeszczem (…) nie widział! — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika, inaczej: jeszcze (…) nie widziałem. [przypis edytorski]

jeszczem (…) schowała — forma rzadko używana; konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika, inaczej: jeszcze schowałam. [przypis edytorski]

jeszczem sobie nie odpowiedział (daw.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika, inaczej: „jeszcze sobie nie odpowiedziałem”. [przypis edytorski]

Jeszcze Polska nie umarła, kiedy my żyjemy — wprowadzona tu została idea (rewolucyjna na przełomie XVIII i XIX w.) utożsamiająca ojczyznę z narodem, nie zaś z zajmowanym terytorium czy instytucjami państwowymi. Zwrócił na to uwagę Adam Mickiewicz w swoich wykładach w College de France (26 kwietnia i 6 maja), wyrażając się z aprobatą o nowoczesnej, romantycznej koncepcji ojczyzny jako sumy wyobrażeń, stylu myślenia i sposobu odczuwania podzielanych przez pewną społeczność (naród). [przypis edytorski]

Jeszcze Polska nie zginęła,/ Kiedy my żyjemy — wprowadzona tu została idea (rewolucyjna na przełomie XVIII i XIX w.) utożsamiająca ojczyznę z narodem, nie zaś z zajmowanym terytorium czy instytucjami państwowymi. Zwrócił na to uwagę Adam Mickiewicz w swoich wykładach w Collège de France (26 kwietnia i 6 maja), wyrażając się z aprobatą o nowoczesnej, romantycznej koncepcji ojczyzny jako sumy wyobrażeń, stylu myślenia i sposobu odczuwania podzielanych przez pewną społeczność (naród). [przypis edytorski]

jeszczeście nie widzieli — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: jeszcze nie widzieliście. [przypis edytorski]

Jeszcześmy (…) nie przepłynęli — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika: jeszcze nie przepłynęliśmy; byli nie przepłynęli: daw., dziś nieużywana forma czasu zaprzeszłego. [przypis edytorski]

jeszcześmy szli — jeszcze szliśmy. [przypis edytorski]

jeszcze Stefanowych — słuących jeszcze pod Stefanem Batorym. [przypis edytorski]

Jeszcze tu goszczę w zamku złotym, gdy dom mój to szałas pod strzechą, a jednak myśl ma do domu pędzi, bo najwspanialej mi tam będzie. Dom, dom, słodki dom, mój ukochany na ziemi dom, dom, słodki dom — w oryginale angielskim: „Mid pleasures and palaces though we may roam, Be it ever so humble, there's no place like home; A charm from the skies seems to hallow us there, Which seek thro' the world, is ne'er met elsewhere. Home! Home! Sweet, sweet home! There's no place like home There's no place like home!

[przypis edytorski]

jeszcze tyle troje (daw.) — jeszcze trzy razy tyle. [przypis edytorski]

Jeszcze tylko kilka ciężkich chmur nieporozpychanych nozdrzem konia — fragment utworu Cypriana Kamila Norwida (1821–1883) pt. Święty-pokój. [przypis edytorski]

Jeszcze tylko krótki czas, a ujrzycie mnie — J 16, 16, cytat za Biblią Warszawską. [przypis edytorski]

jeszcze więcej — popr.: jeszcze bardziej. [przypis edytorski]

jeszcze w tej gruszce białe ziarnka być muszą — tj. jeszcze jest młoda, niedojrzała. [przypis edytorski]

jeszczeż mało to — czy to jeszcze mało (konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż). [przypis edytorski]

jesziwa — szkoła wyższa wyłącznie dla chłopców, gdzie studiowało się Torę i Talmud.- [przypis edytorski]

jesziwa — szkoła wyższa wyłącznie dla chłopców, gdzie studiowało się Torę i Talmud. [przypis edytorski]

jesziwa — żydowska szkoła wyższa wyłącznie dla chłopców, gdzie studiowało się Torę i Talmud. [przypis edytorski]

jeszywa — wyższa szkoła talmudyczna, kształci rabinów i nauczycieli religii. [przypis edytorski]

jeszywe bocher — wychowanek jeszywy. [przypis edytorski]

jeszywet (jeszywa) — szkoła, w której kształci się kandydatów na rabinów. [przypis edytorski]

Jeté sur cette boule, Laid, chétif et souffrant; Étouffé dans la foule Faute d’être assez grand… (fr.) — Rzucony na tę kulę [ziemską]/ brzydki, mizerny i cierpiący,/ duszony w tłumie,/ bo niestety jestem zbyt duży. (Pierre Jean de Béranger, Vocation). [przypis edytorski]

Je tremble!… car ce que je vais dire Ressemble a un systéme (fr.) — Drżę, ponieważ to, co zamierzam powiedzieć, przypomina system. [przypis edytorski]

Jetro a. Reuel z Midianu — syn Ezawa i Basmat, kapłan i przywódca Midianitów, teść Mojżesza (Rdz 36,3; Wj 2,16–18). Najprawdopodobniej Jetro było tytułem honorowym, zaś Reuel jego imieniem własnym. [przypis edytorski]

je (tu daw.) — dziś popr.forma B. lm r.m-os.: ich (tj. wygnańców; tu jest to celowa archaizacja). [przypis edytorski]

Jetzt ich bin Deutsch (niem.) — teraz jestem Niemcem. [przypis edytorski]

jetzt ist's aus (niem.) — teraz wszystko skończone. [przypis edytorski]

Jetzt rächte sich die engherzige Politik… — Teraz mści się ograniczona polityka ateńskiej demokracji wobec Związkowych: jak wiele można by osiągnąć, gdyby rzeczpospolita rzeczywiście uzyskała siłę polityczną, a rząd ateński mógł się uwolnić od działań militarnych. Pomysł, aby znieść bariery między władzą a poddanymi, tworząc z Aten i Związku jedno państwo i naród, został jednak wygłoszony zgodnie z potrzebą czasu (Aristofanes, Lysistrata 571 i nast.) Ale wtedy było już za późno… [przypis edytorski]

Jetzt wirst du sitzen (niem.) — Teraz będziesz siedział. [przypis edytorski]

jeu de paume (fr.) — gra w piłkę (ręczną). [przypis edytorski]

jeune encore (fr.) — jeszcze młody. [przypis edytorski]

jeune homme modèle (fr.) — wzorcowy młodzieniec. [przypis edytorski]

Je veux que tu sois a moi… (fr.) — Chcę, żebyś był mój. Masz twarz młodego fauna, twoje ruchy są miękkie, skóra złota od słońca… [przypis edytorski]

je vous admire (fr.) — podziwiam cię. [przypis edytorski]

Je vous ai aime de toute mon ame… (fr.) — Kochałem cię całą moją duszą… [przypis edytorski]

Je vous aime beaucoup (fr.) — Bardzo Cię kocham. [przypis edytorski]

je vous assure (fr.) — zapewniam panią. [przypis edytorski]

je vous en fais compliment — gratuluję panu. [przypis edytorski]

je — według opowieści talmudycznej (Bawa Mecia 86b), Abraham wybrał trzy cielaki, «aby nakarmić każdego z trzech [gości] ozorem cielęcym z musztardą», zob. Raszi do 18:7. [przypis edytorski]

Jewish Science (ang.) — dosł.: żydowska nauka. [przypis edytorski]

Jewreinow, Nikolaj (1879–1953) — dramaturg, reżyser, historyk teatru, dyrektor Starożytnego Teatru w Petersburgu. [przypis edytorski]

jewrejskoj ucziliszczy (ros.) — żydowskiej szkoły. [przypis edytorski]

Jewtuszewski, Wasilij Adrianowicz (1836–1888) — ros. pedagog i metodyk, autor zbiorów zadań matematycznych. [przypis edytorski]

jeźdce — w innych wydaniach: jezdce a. jeźdze; dziś popr. forma M. lm: jeźdźcy. [przypis edytorski]

jeźdcze — dziś popr. forma W. lp: jeźdźcze. [przypis edytorski]

jeźdźce — dziś popr. forma M. lm: jeźdźcy. [przypis edytorski]

jeźdźców wyrzeźbionych na fryzie — odniesienie do postaci z fryzu dłuta Fidiasza, biegnącego wokół Partenonu, świątyni bogini Ateny na ateńskim Akropolu: na fryzie przedstawiono uroczysty pochód podczas najważniejszego święta na cześć Ateny, między innymi kawalkadę jeźdźców. [przypis edytorski]

jeźdźcy — u Cylkowa: 'jezdni'; uzasadnienie korekty: uwspółcześnienie. [przypis edytorski]