Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 158554 przypisów.

Ares złapany na gorącym uczynku — bóg wojny Ares miał romans z piękną boginią miłości Afrodytą, żoną kulawego boga-kowala, Hefajstosa. Zdradzany mąż przygotował cienką, niewidoczną metalową sieć, schwytał w nią śpiących w łożu kochanków i wystawił na pośmiewisko przed bogami olimpijskimi. [przypis edytorski]

aresztować — tu: zatrzymywać. [przypis edytorski]

areszty — tu: aresztowania. [przypis edytorski]

Aret — Ἀρέτας, król arabski. [przypis tłumacza]

aretalogów — panegirysta; twórca utworów pochwalnych. [przypis edytorski]

aretalog (z gr.) — głosiciel cnót, panegirysta. [przypis redakcyjny]

Arethuza (mit. gr.) — nimfa, która zmieniła się w źródło, chcąc uniknąć zalotów boga rzeki Alfejosa. [przypis edytorski]

Aretino, Pietro (1492–1556) — włoski pisarz, publicysta i szantażysta, zw. biczem książąt; znany dialogów i rozważań włożonych w usta kurtyzan, odzwierciedlających renesansową swobodę erotyczną. [przypis edytorski]

Aretino, Pietro (1492–1556) — włoski pisarz z czasów Odrodzenia, poeta, satyryk, znany ze skandalizujących dialogów; zarabiał na oszczerstwach i szantażu, m.in. opłacali go równocześnie król francuski Franciszek I oraz rywalizujący z nim cesarz Karol V. [przypis edytorski]

Aretino, Pietro, właśc. Pietro Bacci (1492–1556) — włoski pisarz, publicysta i szantażysta, zw. biczem książąt; pochodził z Arezzo (stąd jego przydomek Aretino); uważany za twórcę pornografii, znany jako autor Żywotów kurtyzan (1536) oraz dialogów i rozważań włożonych w usta kurtyzan, odzwierciedlających renesansową swobodę erotyczną (Rozważania, oryg. Ragionamenti 1536–1556). [przypis edytorski]

Aretino — poeta włoski z XVI w., znany z jadowitego, wszetecznego i przedajnego pióra. [przypis redakcyjny]

Aretusa — nimfa Aretusa uciekała na próżno przed bożkiem rzecznym, Alfeusem, drogą podmorską do Sycylii. [przypis redakcyjny]

Aretuza — nimfa źródła sycylijskiego. [przypis edytorski]

Aretyn — Bernard Akkolti z Arezzo, słynny poeta i improwizator; jakkolwiek w podeszłym już wieku, żył jeszcze za czasów Ariosta. [przypis redakcyjny]

arewiderczi (zniekszt. wł. arrivederci) — do zobaczenia. [przypis edytorski]

Are you a good sailor? (ang.) — Czy jesteś dobrym żeglarzem? [przypis edytorski]

Arfa — Ἀρφᾶ. [przypis tłumacza]

arfa Eola, dziś raczej harfa eolska — instrument strunowy, który wydaje dźwięki pod wpływem powiewów wiatru. Eol (mit. gr.) — bóg wiatrów. [przypis edytorski]

arfa Eola — harfa zawieszana w parkach, ogrodach, z której żałosne i jękliwe dźwięki wydobywa podmuch wiatru. [przypis redakcyjny]

arfa eolska — dziś: harfa eolska, rodzaj harfy. [przypis edytorski]

arfa — harfa, instrument strunowy szarpany w kształcie stylizowanego trójkąta. [przypis edytorski]

arfa — pochylona druciana siatka na ramie używana do przesiewania [przypis edytorski]

arfiany (daw.) — harfiany, związany z harfą. [przypis edytorski]

arfiarz (daw.) — harfiarz. [przypis edytorski]

Argala — syn Galafrona, króla katajskiego, brat Angeliki. [przypis redakcyjny]

argali a. owca ałtajska (biol.) — największa z dzikich owiec, zamieszkująca góry Ałtaj w Azji Środkowej; długość ich ciała wynosi 120–200 cm, wysokość w kłębie 90–120 cm, zaś waga dochodzi do 120 kg; samce mają duże zakręcone rogi, osiągające do 125 cm długości i 25 kg wagi. [przypis edytorski]

argandzkie światło — światło lampy argandzkiej (a. astralnej), której nazwa pochodzi od nazwiska szwajcarskiego mechanika Arganda z końca XVIII w.; ulepszył on lampę olejową, wprowadzając pusty wewnątrz, walcowaty knot zamiast wcześniejszego knota litego, co spowodowało, że lampa świeciła jaśniejszym, bardziej stałym płomieniem. [przypis edytorski]

Argant — poseł egipski, bohater saraceński. [przypis redakcyjny]

Argejczycy, którzy przyłączyli Korynt do swego obszaru — Argos było przed rozwojem Sparty najpotężniejszym państwem na Peloponezie; z dawnej potęgi zostały mu pretensje i nienawiść do Lacedemonu. Teraz Argejczycy na nowo spodziewali się osiągnąć hegemonię przez przyłączenie Koryntu. Korynt dotychczas był wierny Sparcie, ale gdy demokraci objęli rządy, przyłączył się do wrogów Sparty. Arystokracja dokładała wszelkich starań, by wrócić do władzy i skończyć wojnę. Demokraci, uprzedzając możliwy zamach stanu, urządzili podczas uroczystego święta rzeź arystokratów, a nie mając ufności we własne siły, złączyli się z Argos w jedną całość państwową. Usunięto graniczne kamienie; Korynt stracił samodzielność, był tylko częścią państwa argiwskiego, ku oburzeniu sprzymierzonych Aten i niedobitków korynckiej arystokracji. Jej przewodnicy, Pazymelos i Alkimenes, ułatwili Praksytasowi (w lecie 393 r.) zajęcie murów łączących Korynt z portem Lechajon (nad Zatoką Koryncką). Część tych murów Praksytas zburzył, ale po jego oddaleniu się odbudowali je Ateńczycy w nadziei, że oziębi się stosunek między Koryntem a Argos, a nastąpi większe zbliżenie do Aten. [przypis tłumacza]

Argeje — Argiwi, tj. Grecy. [przypis edytorski]

Argeje — Grecy (od krainy Argos na Peloponezie). [przypis edytorski]

argejski — grecki (od krainy Argos na Peloponezie). [przypis edytorski]

Argenta — miasto nad odnogą Padu, Po di Primaro. [przypis redakcyjny]

argenteria — wyroby ze srebra. [przypis redakcyjny]

Argia — żona Polinika, syna Edypa, która nie chciała przeżyć śmierci męża. [przypis redakcyjny]

Argillan — bohater chrześcijański „na brzegu Trentu zrodzony”. [przypis redakcyjny]

Arginuzy — grupa trzech wysp blisko Azji Mniejszej, odległa 15 km od Malei. [przypis tłumacza]

Argiwi — Grecy (od krainy Argos na Peloponezie). [przypis edytorski]

Argiwi — Grecy. [przypis edytorski]

Argiwi — mieszkańcy miasta Argos, z którego pochodził Agamemnon; tu ogólnie: Grecy. [przypis edytorski]

Argiwów hufce — wojska, które zebrał Polinik w Argolidzie, czyli w królestwie Argos, by zaatakować Teby, dochodząc swoich praw do tronu. [przypis edytorski]

Argiwowie — mieszkańcy Argos; także ogólnie: Grecy (których wodzem pod Troją był król Argolidy, Agamemnon). [przypis edytorski]

Argiwowie — mieszkańcy miasta Argos, stolicy krainy Argolis, w płn.-wsch. połaci Peloponezu. Argolida była kolebką pierwszego związku państw greckich w czasach przedhistorycznych; z niej wyszedł królewski ród Atrydów. Potem zazwyczaj w sojuszu z Atenami przeciw Sparcie; w końcu skłania się ku Filipowi. [przypis tłumacza]

Argiwowie — mieszkańcy staroż. miasta-państwa Argos. Ponieważ Argiwowie byli najważniejszą grupą wojowników walczących w wojsku greckim przeciw Troi, ich nazwa w odniesieniu do czasów homeryckich często oznaczała ogół Greków. [przypis edytorski]

Argiwowie — mieszkańcy staroż. polis Argos; tu: Rutulowie, jako potomkowie Argiwów, którzy poprzez Danae (córkę Akrizjosa, władcy Argos i matkę Perseusza) przenieśli się do Italii, ponieważ Danae poślubiła Pilumnusa i założyła z nim miasto Ardeę, a ich potomkiem był Turnus, król Rutulów. [przypis edytorski]

argiwski — grecki. [przypis edytorski]

argiwski — związany ze starożytnym greckim miastem Argos. [przypis edytorski]

Argobójca (mit. gr.) — przydomek Hermesa, który zabił Argusa. [przypis edytorski]

Argobójca — zabójca Argusa, wielookiego strażnika nimfy Io; przydomek Hermesa. [przypis edytorski]

Argobojca — przydomek Hermesa: zabójca Argusa, strażnika Io. [przypis edytorski]

argolicka — zabrana Argiwom, Grekom. [przypis edytorski]

Argolida — górzysta, mało urodzajna kraina w płn.-wsch. części Płw. Peloponeskiego. [przypis edytorski]

Argolida — historyczny region grecki leżący w północnowschodniej części Półwyspu Peloponeskiego. [przypis edytorski]

Argolida — historyczny region w Grecji, wokół miasta Argos, w płn.-wsch. części Płw. Peloponeskiego. [przypis edytorski]

Argolida — płn.-wsch. część Peloponezu. [przypis edytorski]

Argo (mit. gr.) — statek Argonautów, dowodzonych przez Jazona. [przypis edytorski]

Argo (mit. gr.) — statek bohaterów, którzy pod przewodnictwem Jazona wyprawili się Grecji do Kolchidy po złote runo. [przypis tłumacza]

Argonauci — epos Apolloniosa z Rodos (III w. p.n.e.). [przypis redakcyjny]

argonauci (mit. gr.) — bohaterowie, którzy pod przewodnictwem Jazona wyprawili się do Kolchidy po złote runo, m.in. Herakles, Tezeusz, Orfeusz, Kastor i Polluks; przen.: wędrowcy. [przypis edytorski]

argonauci (mit. gr.) — bohaterowie, którzy pod przewodnictwem Jazona wyprawili się do Kolchidy po złote runo, m.in. Herakles, Tezeusz, Orfeusz, Kastor i Polluks. [przypis edytorski]

Argonauci (mit. gr.) — bohaterowie, którzy pod przewodnictwem Jazona wyprawili się na statku Argo do Kolchidy po złote runo. [przypis edytorski]

Argonauci (mit. gr. ) — pięćdziesięciu dwóch uczestników wyprawy do Kolchidy po złote runo cudownego barana. [przypis edytorski]

Argonauci (mit. gr.) — pięćdziesięciu dwóch uczestników wyprawy na statku Argo do Kolchidy po złote runo. [przypis edytorski]

Argonauci (mit. gr.) — uczestnicy wyprawy na statku Argo do Kolchidy po złote runo. [przypis edytorski]

Argonauci (mit. gr.) — uczestnicy wyprawy po złote runo, przedsięwziętej na statku Argo pod wodą Jazona. [przypis edytorski]

argonaucki (mit. gr.) — związany z argonautami, tj. bohaterami, którzy pod przewodnictwem Jazona wyprawili się do Kolchidy po złote runo; byli to m.in. Herakles, Tezeusz, Orfeusz, Kastor i Polluks. [przypis edytorski]

Argonautowie — „osada okrętu Argo”, bohaterowie greccy, którzy się wyprawili po złote runo do Kolchis. [przypis redakcyjny]

Argo — okręt, na którym Jazon z pięćdziesięcioma towarzyszami (Argonauci) wyprawił się po złote runo do kraju króla Ajetesa, Kolchidy. [przypis edytorski]

Argo — okręt, na którym Jazon z pięćdziesięcioma towarzyszami (Argonautami) wyprawił się po złote runo do Kolchidy. [przypis edytorski]

Argos, Beocja — krainy historyczne w Grecji. [przypis edytorski]

Argos — duże starożytne miasto na Peloponezie, stolica Argolidy. [przypis edytorski]

Argos — imię znaczące: szybki. [przypis edytorski]

Argos — miasto na Półwyspie Peloponeskim, ośrodek kultu Hery, bardzo oddalone od Troi. [przypis edytorski]

Argos — miasto na Półwyspie Peloponeskim, ośrodek kultu Hery. [przypis edytorski]

Argos — miasto na wschodnim Peloponezie. [przypis edytorski]

Argos — miasto w Grecji, w płn.-wsch. części Płw. Peloponeskiego; jeden z najważniejszych ośrodków Argolidy, krainy hist. w czasach wojny trojańskiej rządzonej przez Agamemnona, naczelnego wodza wyprawy przeciw Troi. [przypis edytorski]

Argos (mit. gr.), łac. Argus — stuoki, zawsze czuwający olbrzym, pilnujący nimfy Io na rozkaz bogini Hery. [przypis edytorski]

Argos (mit. gr.) — stuoki, zawsze czuwający olbrzym, na rozkaz Hery pilnujący nimfy Io, kochanki Zeusa; zabity z rozkazu Zeusa przez Hermesa. [przypis edytorski]

Argos (mit. gr.) — syn Gai (bogini-Ziemi), olbrzym o stu wiecznie czuwających oczach; zazdrosna bogini Hera kazała mu strzec nimfy Io przemienionej w krowę, aby nie zbliżył się do niej Zeus; ten jednak wysłał Hermesa, który grą na flecie uśpił Argosa, następnie uciął głowę olbrzymowi i wykradł Io. Hera, litując się nad losem Argosa, przeniosła jego oczy na ogon poświęconego sobie ptaka, pawia. [przypis edytorski]

Argos, syn ziemi (mit. gr.) — Argos, syn Gai, był olbrzymem o stu wiecznie czuwających oczach. Zazdrosna bogini Hera kazała mu strzec nimfy Io przemienionej w krowę, aby nie zbliżył się do niej Zeus; ten jednak wysłał Hermesa, który grą na flecie uśpił Argosa, następnie uciął głowę olbrzymowi i wykradł Io. Hera, litując się nad losem Argosa, przeniosła jego oczy na ogon poświęconego sobie ptaka, pawia. [przypis edytorski]

Argo — statek, którym wypłynęli do Kolchidy Argonauci, czyli pięćdziesięciu dwóch uczestników wyprawy po złote runo. [przypis edytorski]

argot parisien (fr.) — gwara paryska. [przypis redakcyjny]

argumenta ad hominem (łac.) — argumenty do człowieka (odwołujące się). [przypis edytorski]

argumenta (daw.) — dziś M.lm: argumenty. [przypis edytorski]

argument ad hominem — argument dotyczący osoby wypowiadającej dany sąd. [przypis edytorski]

argument ad hominem (łac. ad hominem: do człowieka) — argument pozamerytoryczny, mający wykazać rozmówcy, że jego twierdzenia stoją w sprzeczności z jego własnym zachowaniem. [przypis edytorski]

argumenta — dziś popr. M. lm: argumenty. [przypis edytorski]

argument (…) na rzecz „trzech jedności” — w owym czasie Stendhal ogłosił broszurę pt. Racine i Szekspir, w której atakował klasyczny teatr francuski. [przypis tłumacza]

argumentum ad auditores (łac.) — argument odwołujący się do słuchaczy. [przypis edytorski]

argumentum ad personam (łac.) — argument odwołujący się do osoby, argument natury osobistej. [przypis edytorski]

argumentum ad verecundiam (łac.) — argument odwołujący się do poważania. [przypis edytorski]

argumentum (łac.) — argument, dowód. [przypis edytorski]

argumentum (łac.) — argument. [przypis edytorski]

argumentum — tu: streszczenie. [przypis edytorski]