Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | geografia, geograficzny | grecki | gwara, gwarowe | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | norweski | polski | portugalski | potocznie | prawo, prawnicze | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | ukraiński | włoski | wojskowy | żartobliwie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 3674 przypisów.
in natura (łac.) — w naturze; składano je w zbożu, sianie itd.; w wielu miejscowościach przetrwały w tej postaci do drugiej poł w. XIX. [przypis redakcyjny]
in natura (łac.) — w naturze; tu: w postaci naturalnej, w odróżnieniu od monet ze srebra. [przypis edytorski]
in naturalibus (łac.) — w stanie naturalnym; nago. [przypis edytorski]
in natura — w naturze (nie pieniędzmi). [przypis edytorski]
in necessitate (łac.) — w potrzebie. [przypis redakcyjny]
inne chłopcy (gw.) — inni chłopcy. [przypis edytorski]
inne despoty — dziś popr. forma B. lm: innych despotów. [przypis edytorski]
innego jak — dziś popr.: innego niż. [przypis edytorski]
in negotiis (…) causa — Seneca, Epistulae morales ad Lucilium, 22. [przypis tłumacza]
innego wielkiego jeziora, zwanego również Balombi lub Mbu — dziś: Barombi Mbo a. Barombi-ma-Mbu, niewielkie jezioro w Kamerunie ok. 30 km na płn.-wsch. od jeziora Barombi Koto; w czasach kolonialnych zwane też Jeziorem Słoniowym. [przypis edytorski]
Innego zaś wypadku nadto już nie ma, bo koniecznością jest, że albo ktoś czyni cokolwiek, albo nie czyni, i czyni albo z wiedzą, albo bezwiednie — Właśnie z zestawienia tego wynika, że jest jeszcze wypadek czwarty, ten, o którym Arystoteles zaraz w następnym mówi zdaniu, uznając go za najniewłaściwszy. [przypis tłumacza]
inne jak u nas — dziś popr.: inne niż u nas. [przypis edytorski]
innej damy — pani de Boufflers, przyjaciółka księcia Conti [Marie-Charlotte de Campet de Saujon (1725–1800) była żoną księcia Edouarda de Boufflers-Rouverel, a kochanką Ludwika Franciszka Burbona, księcia de Conti; red. WL]. [przypis tłumacza]
innej modły — innego sposobu postępowania. [przypis edytorski]
inne miasta o starożytnych nazwach — od końca XVIII do poł. XIX w. popularne było tzw. „odrodzenie greckie” w kulturze i sztuce, dlatego w Stanach Zjednoczonych wielu miastom nadano nazwy związane z klasyczną kulturą grecko-rzymską. [przypis edytorski]
innemi — daw. forma N. i Msc. lm przymiotników r.ż. i r.n.; dziś tożsama z r.m.: innymi. [przypis edytorski]
innemi — daw. forma N. i Msc. lm r.ż. i r.n.; dziś tożsama z r.m.: innymi. [przypis edytorski]
inne pasibraty — Za czasów Dantego w Sienie było towarzystwo złożone z dwunastu młodych i bogatych ludzi, którzy sprzedawszy swoje posiadłości ziemskie, złożyli wielki kapitał, ażeby wspólnie go roztrwonić i zarazem żyć wesoło. Kapitał ten, jak mówi Benvenuto d'Imola, składał się z 216 tysięcy florenów, a w przeciągu niespełna roku już go marnotrawcy stracili. [przypis redakcyjny]
Inne prawo orzekło, iż ci, którzy targną się na ministrów i urzędników księcia, dopuszczają się zbrodni obrazy majestatu tak, jakby się targnęli na samego księcia. Prawo to zawdzięczamy dwom monarchom, których słabość słynna jest w historii — Arkadiusz i Honoriusz. [przypis autorski]
innerer Tribunal — Gewissen. [przypis edytorski]
inne świadki — dziś popr. forma B. lm: innych świadków. [przypis edytorski]
[inne światy] mają może zgoła inny kształt i inne ustawy. Epikur wyobraża je sobie albo podobne, albo niepodobne (…) — Epikur wskazywał, że przede wszystkim nasz, ziemski świat może być rozmaity co do swego kształtu i ruchu, por. Diogenes Laertios, Epikur [w:] Żywoty i poglądy słynnych filozofów, X, 88. [przypis edytorski]
inne zaś ludy tej nocy w powrotnej drodze do swej ojczyzny posunęły się, jak tylko mogły najdalej — Ksenofont wylicza między sprzymierzeńcami Krezusa Egipcjan, Cypryjczyków, Cylicyjczyków, Frygijczyków, Likaończyków (Likaonia w południowo-wschodniej Azji Mniejszej na wschód od Frygii Wielkiej), Paflagończyków, Arabów, Fenicjan, Greków z Azji Mniejszej, Asyryjczyków; na połączenie się z Babilończykami Krezus nie czekał. Otóż każdy z tych ludów skierował się do swej ojczyzny, np. Paflagonowie na północ, Cylicyjczycy i Cypryjczycy na południe. Dalej mieszkające ludy opuszczały Krezusa, w miarę jak się zbliżały do swych siedzib, przed lub za Sardes. [przypis tłumacza]
Inne z kruszcu Chalybów wytopione (…) — Les ponts de fer [fr.: mosty żelazne; red. WL]. [przypis autorski]
Inne znowu trudności usuwać należy… — Wyjaśnienia trudności podane w tym ustępie są po większej części błahe albo niedostateczne. Z jednej strony świadczy to o nierozwiniętej jeszcze wówczas krytyce utworów poetycznych, z drugiej o wielkiej względności Arystotelesa, który i w rzeczach podrzędniejszych nawet strzeże się przed narzucaniem poetom jakichkolwiek więzów zbytecznie ich krępujących. Pamiętać przy tym należy, że głównym zamiarem Arystotelesa nie było podanie samego rozwiązania tej lub innej trudności, ale wskazanie rozmaitych sposobów, przez które można je osiągnąć. [przypis tłumacza]
in Niemandsland (niem.) — w kraju niczyim. [przypis edytorski]
inni pisarze liczą na dobrowolne zrzeczenie się małżeństwa w tych wszystkich wypadkach, gdy z niego liche potomstwo zrodzić by się mogło — np. W.R. Grey obrabiał tę kwestię w Enigmas of life. [przypis autorski]
Inni płynąc na statkach po morskiej topieli, w obronie pięknowłosej Heleny zginęli — w wojnie trojańskiej, wielkiej wyprawie wojennej przeciwko zamorskiej Troi, której królewicz, Parys, uprowadził Helenę, żonę Menelaosa. [przypis edytorski]
inni powiadali (…) niewiedzą — Diogenes Laertios, Herillos z Kartaginy [w:] Żywoty i poglądy słynnych filozofów, VII, 165. [przypis tłumacza]
inni skosztowali okrucieństwa Filipa — ta mało szlachetna przechwałka Demostenesa musiała zaboleć Plutarcha. [przypis tłumacza]
Inni — Stoicy. [przypis tłumacza]
inni także robią ślinkę — innym także cieknie ślina; inny też mają apetyt (ochotę). [przypis edytorski]
„Inni tedy bogowie i mężowie spali przez całą noc”, a tuż potem mówi poeta: „a ilekroć na równinę trojańską spojrzał, fletów i piszczałek odgłos” — Mowa tu o Iliadzie X 1–13, nie o Iliadzie II 1, tylko że czytamy tam ἄλλοι, nie πάντες, nadto w tekście dzisiejszym sprzeczności żadnej nie widzimy [ponieważ wszyscy prócz Agamemnona Achajowie śpią, natomiast wrzawa dociera do niego zapewne z obozu trojańskiego; red. WL]. [przypis tłumacza]
inni wodzowie Cezara — chodzi o Juliusza Cezara. [przypis tłumacza]
inni za nas, nami samymi, historię przyszłej ludzkości tworzyć będą. I kto wie, czy to nie będą u nas właśnie, jako typowi niezadowoleńcy, Żydzi (…) tak jakoś na razie to wygląda — o ile nie opamiętają się w swej zbrodniczej, opartej o krótkodystansowość i krótkowzroczność, robocie nasi antysemici. [przypis autorski]
Inni (…) zbogacili się na funduszach narodowych… — aluzja do nadużyć i defraudacji w czasie powstania styczniowego. [przypis redakcyjny]
innocencja (z łac.) — niewinność, dziewiczość. [przypis edytorski]
innocencja (z łac.) — niewinność. [przypis edytorski]
innocens credit omni verbo (łac.) — niewinny wierzy każdemu słowu. [przypis edytorski]
innocentiae (łac. forma D.lp) — niewinności. [przypis redakcyjny]
Innocenty III, właśc. Lotario de' Conti di Segni (1161–1216) — papież od 1198; jeden z najwybitniejszych i najpotężniejszych pod względem władzy politycznej papieży; znacznie rozszerzył zakres wypraw krzyżowych, ogłaszając krucjaty przeciwko muzułmańskim Maurom na Płw. Iberyjskim oraz przeciwko albigensom (katarom) w ob. płd. Francji; zorganizował czwartą krucjatę, która zakończyła się splądrowaniem Konstantynopola; zatwierdził regułę zakonu franciszkanów; zwołał IV Sobór Laterański. [przypis edytorski]
Innocenty — imię pochodzące od łac. innocens, czyli niewinny. [przypis edytorski]
Innocenty IV, właśc. Sinibaldo Fieschi (ok. 1195–1254) — papież (od 1243); dążył do całkowitej supremacji politycznej papiestwa; w 1245 zwołał I Sobór Lyoński, na którym wytoczono proces cesarzowi Fryderykowi II, zakończony jego detronizacją; nakłonił francuskiego króla Ludwika IX do zorganizowania zakończonej klęską VII wyprawy krzyżowej; w 1252 wydał bullę, w której zezwolił sądom kościelnym na stosowanie tortur wobec osób podejrzanych o herezję, a władze świeckie zobowiązał do przymuszania heretyków za pomocą tortur do składania zeznań obciążających oraz do wydania wszystkich swoich wspólników; kontynuował politykę konfiskat Talmudu. [przypis edytorski]
Innocenty — po łacinie to imię oznacza: niewinny. [przypis edytorski]
Innocenty VIII (łac.: innocentius: niewinny, prawy, nieposzlakowany) — właśc. Giovanni Battista Cibo (1432–1492), papież od 1484; wydał bullę Summis desiderantes affectibus, która potępiała plagę czarów, szerzącą się rzekomo w dolinie Renu, oraz zawierała pełnomocnictwa dla inkwizytorów Jakoba Sprengera i Heinricha Kramera do podejmowania działań inkwizycyjnych w celu wykorzenienia czarownic w Niemczech. Heinrich Kramer napisał później traktat Młot na czarownice, znany jako podręcznik łowców czarownic. [przypis edytorski]
Innocenty VIII, właśc. Giovanni Battista Cibo (1432–1492) — papież od 1484; zatwierdził Tomasa Torquemadę na stanowisku Wielkiego Inkwizytora Hiszpanii; wydał bullę Summis desiderantes affectibus (1484), która potępiała plagę czarów, szerzącą się rzekomo w dolinie Renu, oraz zawierała pełnomocnictwa dla inkwizytorów Jakoba Sprengera i Heinricha Kramera do podejmowania działań inkwizycyjnych w celu wykorzenienia czarownic w Niemczech. Heinrich Kramer napisał później traktat Młot na czarownice, znany jako podręcznik łowców czarownic. [przypis edytorski]
Innocenty VIII — właśc. Giovanni Battista Cibo (1432–1492), papież od 1484; zatwierdził Tomasa Torquemadę na stanowisku Wielkiego Inkwizytora. [przypis edytorski]
Innoc. — Papież Inocenty IV, w Glossach swoich Dekretaltów. [przypis tłumacza]
innocuus (łac.) — niewinny. [przypis redakcyjny]
innocuus lapidor (łac.) — niewinnego mię kamienują. [przypis redakcyjny]
In nomine Dei Deus (łac.: w imię Boga Bóg) — tytuł inkantacji, wymyślonej przez autora na okoliczność obrzędu deifikacji, czyli ubóstwienia, uznania Absolutu za boga. [przypis edytorski]
In nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti, Amen. Ego te exorciso, spiritus immunde (łac.) — „W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego. Amen. Zaklinam cię, duchu nieczysty”; jest to formuła egzorcyzmu stosowana w kościele katolickim do wypędzania diabła z osoby opętanej. [przypis edytorski]
In nomine Patris et Filii, et Spiritus Sancti (łac.) — w imię Ojca i Syna, i Duch Świętego. [przypis edytorski]
In nomine Patris et (łac.) — w imię Ojca i [Syna]; słowa błogosławieństwa rozpoczynające m.in. modlitwy. [przypis edytorski]
innotescencja (z łac.) — zawiadomienie, wezwanie. [przypis edytorski]
innotescencje (lm) — listy uwiadamiające, oznajmujące. [przypis redakcyjny]
innotescet (łac.) — wiadomym będzie. [przypis redakcyjny]
innotuit (łac.) — wiadomo. [przypis redakcyjny]
in nova felicitate (łac.) — wśród nowego szczęścia. [przypis redakcyjny]
innovare (łac.) — wznawiać. [przypis redakcyjny]
in Novembre (łac.) — w listopadzie. [przypis redakcyjny]
innowacje — zmiany; tu: wprowadzenie zakazu gry w teatrach londyńskich. [przypis edytorski]
innoxia corpora (łac.) — niewinne ciała. [przypis edytorski]
Innsbruck — miasto w Austrii, stolica kraju związkowego Tyrol. [przypis edytorski]
in nuce (łac.) — w esencjonalnym skrócie; dosł. w orzechu. [przypis edytorski]
…innych bogów miejscowych — te siedem ustępów, od „W dzisziejszym kleptomanie” do „innych bogów miejscowych”, wykreślił cenzor. [przypis autorski]
inny król — Odyseusz uważa, że został oszukany przez Alkinoosa. [przypis edytorski]
Innym dziś niźli indziej — Jestem dziś inny niż kiedy indziej. [przypis edytorski]
innymi jeszcze znakami — Tacyt (Dzieje II, 78) przytacza „wieszcze odpowiedzi z gwiazd”, z powodu obalenia się cyprysu, wróżbę kapłana Bazylidesa na Karmelu i dodaje, że Wespazjan „nie był nieczuły na te zabobony”. [przypis tłumacza]
inny — mowa o Konstantym Ildefonsie Gałczyńskim. [przypis edytorski]
Innym razem Atanazy mnie wezwał, abym mu dopomógł przeciw arianom — do Aleksandrii, w 338. [przypis edytorski]
inny powiedział, że istnieją dwie rzeczy: wilgotność i suchość, albo ciepło i zimno, więc on je ściąga do jednego domu i żeni — Anaksymander z Miletu (ok. 610–546 p.n.e.), przedstawiciel tzw. jońskiej filozofii przyrody, twierdził, że początkiem, prazasadą (arché) wszechświata, determinującą całą rzeczywistość, jest nieokreślony i nieskończony bezkres (apeiron), z którego wyłaniają się przeciwieństwa (np. ciepło i zimno, suchość i wilgotność), powodując powstawanie rzeczy. [przypis edytorski]
Inny przykład fantastyczny: przypuśćmy, że na biegunie temperatura wynosi absolutne 0 = 273° i że stworzenie chcące osiągnąć biegun zmniejsza się w ten sposób, że przy — 273 musi osiągnąć wielkość 0. Stworzenie takie osiągnie biegun „granicznie”, tzn. aktualnie nie osiągnie go nigdy, przybliżając się doń nieskończenie.
[przypis autorski]
inny ton wyśpiewają. — w późn. wyd. uzupełniono tłumaczenie, dodając po tym wersie kwestię Księżniczki: „Stań z boku, dobry Pompejuszu”. [przypis edytorski]
inny wieszcz […] Wam odmalował pierwszy śnieg — Wiaziemski, autor utworu Pierwszy śnieg. [przypis autorski]
Inny zaś (…) obaj na świat tym samym otworem — Plutarch, O miłości braterskiej, 4. [przypis tłumacza]
in objecto crimine (łac.) — w obiekcie zbrodni. [przypis edytorski]
in oboedientia (łac.) — w posłuszeństwie. [przypis redakcyjny]
inochodniczek (daw.) — koń stępak. [przypis edytorski]
inochodniczek (starop.) — koń wierzchowy, krokiem prędszym od kłusa iść nazwyczajony. [przypis redakcyjny]
in octavo — daw. format książki wielkości 1/8 arkusza papieru; obecnie określenie książek mających typowy współczesny rozmiar: ok. 20–25 cm wysokości. [przypis edytorski]
in octavo (łac.: w ósemce) — daw. format książki wielkości 1/8 arkusza papieru; obecnie określenie książek mających typowy współczesny rozmiar: ok. 20–25 cm wysokości. [przypis edytorski]
in octavo (łac.: w ósemce) — daw. format książki, w którym z trzykrotnie złożonego na pół arkusza papieru powstaje osiem kart; obecnie określenie książek mających typowy współczesny rozmiar: ok. 20–25 cm wysokości. [przypis edytorski]
in octavo (łac.: w ósemce) — dawny format książki wielkości 1/8 arkusza papieru; obecnie określenie książek mających typowy współczesny rozmiar: ok. 20–25 cm wysokości. [przypis edytorski]
in Octobre (łac.) — w październiku. [przypis edytorski]
ino (daw. a. gw.) — tylko. [przypis edytorski]
ino (daw., gwar.) — tylko. [przypis edytorski]
ino (daw. reg.) — tylko. [przypis edytorski]
ino (daw.) — tylko. [przypis edytorski]
in odore sanctitatis germanicae (łac.) — w aurze (dosł.: woni) świętości germańskiej. [przypis edytorski]
in odore sanctitatis (łac.) — w aurze świętości (dosł. w woni świętości). [przypis edytorski]
i nogim jego martwe całował — i nogi jego martwe całowałem. [przypis edytorski]
ino (gw.) — jedynie; tylko. [przypis edytorski]
ino (gw.) — tylko, jedynie. [przypis edytorski]
ino (gw.) — tylko (partykuła przeciwstawna lub ograniczająca). [przypis edytorski]
ino (gw.) — tylko. [przypis edytorski]
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
ino (gw.) — tylko. [przypis edytorski]
INO jest dziś wypróbowanym narzędziem potężnego przez Moskwę kierowanego spisku przeciw światu… — Essad Bey, op. cit., s. 162–177. [przypis autorski]
Ino mi się nie broń — piosenka w Krakowskiem raczej nieznana. [przypis redakcyjny]
Ino (mit. gr.) — bóstwo morskie, córka Kadmosa. [przypis edytorski]
