Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | portugalski | pospolity | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | wulgarne | zdrobnienie
Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 4571 przypisów.
otok — tu: obramowanie. [przypis edytorski]
Otomakowie — wymarły dziś lud, zamieszkujący jeszcze w XIX w. stan Apure w Wenezueli. [przypis edytorski]
otomana — kanapa, sofa. [przypis edytorski]
otomana — niewysoka kanapa z bocznymi wałkami i miękkim oparciem. [przypis edytorski]
otomana — niewysoka kanapa z miękkim oparciem. [przypis edytorski]
otomana — niska kanapa z bocznymi wałkami i miękkim oparciem. [przypis edytorski]
otomana — niska kanapa z miękkim oparciem. [przypis edytorski]
otomana — rodzaj kanapy. [przypis edytorski]
otomana — rodzaj niskiej kanapy. [przypis edytorski]
otomana — rodzaj niskiej kanapy z miękkim oparciem. [przypis edytorski]
otomana — rodzaj niskiej kanapy z wałkami po bokach zamiast poręczy i miękkim oparciem. [przypis edytorski]
otomana — rodzaj niskiej, wyściełanej kanapy z wałkami po bokach zamiast poręczy i miękkim oparciem. [przypis edytorski]
otomana — sofa, niska wyściełana kanapa z poduszkami i wałkami stanowiącymi oparcie. [przypis edytorski]
otomana — sofa. [przypis edytorski]
otom cię znalazł (daw. forma) — dziś popr.: oto cię znalazłem. [przypis edytorski]
otom ja wiedział — oto ja wiedziałem. [przypis edytorski]
otom jest ja — oto jestem ja. [przypis edytorski]
otom jest —- konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: oto jestem. [przypis edytorski]
otom jest — oto jestem. [przypis edytorski]
Otom posyłał to koźlątko — «Ponieważ koźlęciem Jehuda oszukał swego ojca, zanurzając szatę Josefa w [koźlęcej] krwi (Genesis 37:31-32), on także został oszukany przy użyciu koźlęcia», zob. Raszi do 38:23. [przypis edytorski]
Otom równie mądry, jakem był wprzódy — przykład konstrukcji z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: oto [jeste]m równie mądry, jak byłem wprzódy. [przypis edytorski]
otom — skrót od: oto jestem. [przypis edytorski]
otom stał się — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: oto stałem się. [przypis edytorski]
otom widział — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: oto widziałem. [przypis edytorski]
otom (…) wolny (daw.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: oto jestem wolny. [przypis edytorski]
Oto niemiecka armia zwycięska bezpłatnie wozi cię do Smoleńska — istnienie masowych grobów polskich oficerów zamordowanych przez NKWD w Katyniu zostało nagłośnione przez okupacyjne władze niemieckie. [przypis edytorski]
Oton, właśc. Marcus Salvius Otho (32–69 n.e.) — cesarz rzymski od 15 stycznia do 16 kwietnia 69 (w tzw. roku czterech cesarzy, panujących po zamordowaniu Nerona); objął władzę, zawiązując spisek i przy pomocy gwardii pretorianów doprowadzając do zamordowania swojego poprzednika, Galby; w bitwie pod Bedriacum pokonany przez Witeliusza, popełnił samobójstwo. [przypis edytorski]
Oto pole pierwsze (…) groźne, dzikie, obłąkane. — ten fragment był częścią opowiadania Projekcje w pierwodruku w czasopiśmie „Zdrój” (1919, t. IX, z. 2–3), został jednak pominięty w późniejszym wydaniu książkowym. [przypis edytorski]
Oto rada Sokratesa: „Jeśli młody człowiek, przeglądając się w lustrze (…) piękności nie szpecić występkiem” — por. Diogenes Laertios, Żywoty i poglądy sławnych filozofów II 33. [przypis edytorski]
Oto rola filozofa — „filozof” było przydomkiem Diderota. [przypis edytorski]
Oto rozmaryn (…) a to bratki… — według przypisywanych dawniej znaczeń różnym gatunkom kwiatów i ziół, rozdawane przez Ofelię różne rośliny stanowią alegorie jej uczuć: rozmaryn to pamięć (używany przy weselach i pogrzebach); bratki to opieka, troska o kogoś; niezapominajki to pamięć o kimś; koper to pochlebstwo; orlik to godło niewiary, niewdzięczności i zmysłowości (dostaje je król); ruta oznacza smutek, żal i pokutę (te rozdziela między siebie i królową); stokrotki to kwiat zawiedzionych dziewic; fiołki to stałość i wierność. [przypis edytorski]
otośmy (…) zawarły — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika, inaczej: oto zawarłyśmy. [przypis edytorski]
oto są wątłe i mokre z tkanek roślinnych trawy, oto jest rudy kościół, co w Bogu gotykiem sterczy, i oto jest żylne tętnicze ludzkie najprostsze serce — W rękopisie: oto są drżące i wątłe z tkanek roślinnych trawy — / oto jest kościół z cegieł, co w niebo gotykiem sterczy / i oto jest ludzkie żywotne, żylne, tętnicze serce. — [przypis edytorski]
oto-tem (starop.) — tym oto (prośbom). [przypis edytorski]
o to też stryjowi nie chodziło — sens: to też stryja nie obchodziło. [przypis edytorski]
Oto wam kładę przed oczy wasze przeklęctwo i błogosławieństwo, złe i dobre, obierajciesz sobie, co chcecie wedle wolej swojej — por. Pwt 30, 15–19. [przypis edytorski]
Oto wezu (…) nema (daw. gw. ukr.) — Oto wiozę jemu gościniec od pana mojego, Potockiego, podczaszego litewskiego: on jemu przysyła dwie fury śliwek. Z trudem tu przywiozłem, bo Moskale po drodze, a ciągle zatrzymują, a pytają się: „Masz pismo?”. „Oto jest list od mojego pana”. To odbierają list, do dowódcy niosą, a potem oddają. Tego było ze dwadzieścia razy; a co mi śliwek pokradli! I połowy ich nie ma. [przypis edytorski]
Oto więc (…) — w tym miejscu na marginesie poniższego wywodu znajduje się adnotacja: „Skąd Indianów wiara?”. [przypis edytorski]
Oto woń — «Czyż nie ma bardziej odrażającego zapachu niż woń omytych [skór] kozich? Lecz to uczy, że wraz z [Jakubem] wszedł zapach Ogrodu Edenu», zob. Raszi do 27:27. [przypis edytorski]
oto wyszedł dym od ziemi jakoby z pieca — cytat z Apokalipsy św. Jana (Ap 9,2), w Biblii Gdańskiej ten werset brzmi: I otworzyła studnię przepaści; i wystąpił dym z onej studni, jakoby dym pieca wielkiego, i zaćmiło się słońce i powietrze od dymu onej studni. [przypis edytorski]
Oto, zaprawdę, mąż wedle serca mojego — nawiązane do Dziejów apostolskich (Dz 13,22): „Znalazłem Dawida, syna Jessego, męża wedle serca mego, który czynić będzie każdą wolę moją” (przekład Jakuba Wujka). [przypis edytorski]
otrąbić (daw.) — ogłosić uroczyście. [przypis edytorski]
otrąbić się (daw.) — oznajmić o swojej obecności przez sygnał trąbką. [przypis edytorski]
otrawiciel (daw.) — truciciel. [przypis edytorski]
otręby — łuski pozostałe po zmieleniu ziarna, przen.: coś zbędnego. [przypis edytorski]
otręby — pozostałości po zmieleniu ziarna. [przypis edytorski]
otrętwić — dziś popr.: odrętwić. [przypis edytorski]
otrętwienie (daw.) — dziś popr.: odrętwienie. [przypis edytorski]
Otrepjow, Grisza (1581–1606) — pierwszy z Dymitrów Samozwańców, podających się za zmarłego cara i z pomocą Polski usiłujących przejąć władzę w Rosji. [przypis edytorski]
otrok — chłopak. [przypis edytorski]
otrok (daw.) — chłopak. [przypis edytorski]
otrok (daw.) — chłopiec, chłopak. [przypis edytorski]
otrok (daw.) — chłopiec, młokos. [przypis edytorski]
otrok (daw.) — chłopiec. [przypis edytorski]
otrok (daw.) — chłopiec; tu: młodzieniec, wojownik. [przypis edytorski]
otrok (daw.) — chłop; najemnik. [przypis edytorski]
otrok (daw.) — dziecko, chłopiec. [przypis edytorski]
otrok (daw.) — młodzieniec, nastolatek. [przypis edytorski]
Otrys, Homole — góry w Tesalii, ojczyźnie centaurów. [przypis edytorski]
otrząść — dziś popr.: otrząsnąć. [przypis edytorski]
otrząść — dziś raczej: otrząsnąć. [przypis edytorski]
otrząśnienia się — otrząśnięcia się. [przypis edytorski]
Otrząś — popr. otrząśnij. [przypis edytorski]
otrząsła — dziś popr. forma 3.os.lp r.ż.: otrząsnęła. [przypis edytorski]
otrząsł — dziś popr. forma 3 os. lp. cz. przesz.: otrząsnął. [przypis edytorski]
otrząsł — dziś popr. forma: otrząsnął. [przypis edytorski]
otrząsł — dziś raczej: strząsnął. [przypis edytorski]
o trzech nogach — tj. na starość podpierająca się kijem. [przypis edytorski]
o trzeciej — wg rzymskiej miary czasu liczono czas od poranka, godzina trzecia wypadała więc przed południem. [przypis edytorski]
otrzepnął — dziś: otrzepał a. strzepnął. [przypis edytorski]
otrzepnął — dziś: strzepnął a. otrzepał. [przypis edytorski]
otrzymać promocją (daw.) — dziś: otrzymać promocję. [przypis edytorski]
otrzymać — w oryg. niem. verschaffen, tu: zyskać. [przypis edytorski]
otrzymał był (daw.) — forma czasu zaprzeszłego; znaczenie: otrzymał wcześniej, uprzednio (przed wydarzeniami a. czynnościami wyrażonymi formą zwykłego czasu przeszłego). [przypis edytorski]
otrzymał ci on — konstrukcja z partykułą „ci”, pełniącą funkcję wzmacniającą. [przypis edytorski]
otrzymał dowód osobisty bez określenia wyznania — w okresie międzywojennym w Polsce dowody osobiste zawierały m.in. rubrykę „wyznanie”. [przypis edytorski]
otrzymanie książki — chodzi o kartę badań kontrolnych, które musiały odbywać zarejestrowane prostytutki. [przypis edytorski]
o trzy na szóstą — dziś: trzy minuty przed szóstą. [przypis edytorski]
otstawnoj sowietnik (ros.) — emerytowany radca. [przypis edytorski]
Otto III (983–1002) — król niemiecki i cesarz rzymski, pielgrzymował do grobu św. Wojciecha do Gniezna w roku 1000; przydomek Otto Rudy (łac. Otto Rutus) nosił jego ojciec Otto II. [przypis edytorski]
Ottokar — Przemysł Ottokar I (1253–1278), król Czech. [przypis edytorski]
ottomańskie cesarstwo, świeżo ugruntowane na ruinach Konstantynopola — tzn. powstałe na terenach pokonanego przez Turków osmańskich cesarstwa wschodniorzymskiego, którego stolicą i ostatnim punktem oporu był Konstantynopol, zdobyty 29 maja 1453. [przypis edytorski]
Otton III (980–1002) — król Niemiec (od 983), cesarz rzymski (od 996); zwolennik koncepcji odnowionego, uniwersalnego cesarstwa rzymskiego, składającego się z Germanii, Italii, Galii oraz Sclavinii (Słowiańszczyzny), w której polityka podporządkowania Kościoła państwu złączyła się z ideą jedności chrześcijańskiej; podczas zjazdu w Gnieźnie (1000) uniezależnił Polskę od kościelnej władzy Niemiec i podniósł polityczną pozycję Bolesława I Chrobrego, jako swego współpracownika w monarchii. [przypis edytorski]
Otto von Bismarck (1815–1898) hrabia Bismarck-Schönhausen (od 1865), książę (od 1871), prusko-niemiecki mąż stanu. Od 1862 r. premier i minister spraw zagranicznych państwa pruskiego, doprowadził do zjednoczenia Niemiec z królem Prus na czele jako cesarzem niemieckim; w 1871 r. Bismarck został I kanclerzem Rzeszy Niemieckiej. Zręczny dyplomata i inicjator trzech wojen zaborczych, zyskał silną pozycję na arenie międzynarodowej. [przypis edytorski]
Otto von Bismarck (1815–1898) — niemiecki polityk, premier Prus (1862–1873), kanclerz Niemiec w latach 1871–1890, w 1870 r. doprowadził do wybuchu wojny francusko-pruskiej, której wynikiem było zjednoczenie Niemiec. [przypis edytorski]
Otto von Bismarck (1815–1898) — niemiecki polityk, premier Prus, kanclerz Rzeszy Niemieckiej. [przypis edytorski]
otucha — nadzieja. [przypis edytorski]
otucha — nadzieja związana z wiarą w zmianę na lepsze. [przypis edytorski]
otucha (starop.) — nadzieja. [przypis edytorski]
otukno (gw.) — smutno, tęskno. [przypis edytorski]
otuliwszy się — «Zasłoniła twarz, aby [Jehuda] jej nie rozpoznał», zob. Raszi do 38:14. [przypis edytorski]
otumanić (pot.) — ogłupić. [przypis edytorski]
otwartej acz nie było wojny — choć nie było otwartej wojny. [przypis edytorski]
otwarte — odczytanie niepewne, w źródle omyłkowo: trzęsły się or i- zwarte usta. [przypis edytorski]
otwierny — odźwierny. [przypis edytorski]
Otwock — miasto położone w pobliżu Warszawy. [przypis edytorski]
Otwock — miasto położone w województwie mazowieckim, siedziba powiatu otwockiego. [przypis edytorski]
Otwock — miasto w województwie mazowieckim, siedziba powiatu otwockiego. [przypis edytorski]
Otwock — miasto w woj. mazowieckim; pod koniec XIX w. dzięki budowie Kolei Nadwiślańskiej, łączącej go z Warszawą, stało się miejscowością sanatoryjno-uzdrowiskową. [przypis edytorski]
otwornice, Foraminifera (biol.) — grupa drobnych organizmów z królestwa protistów, w większości morskich, mających skorupki z węglanu wapna; skorupki obumarłych i opadłych na dno otwornic tworzą pokłady wapieni i są ważnymi skamieniałościami przewodnimi; najstarsze pochodzą z kambru. [przypis edytorski]