Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | staropolskie | szwedzki | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 15376 przypisów.
szczoki (gw.) — policzki. [przypis edytorski]
szczokur (ros. щокур), łac. Coregonus nasus — sieja ostronosa, gatunek ryby z rodziny łososiowatych, występujący m.in. w w rzekach i jeziorach na północy Rosji. [przypis edytorski]
szczo panna (z ukr.) — co, panienko; słucham panienko. [przypis edytorski]
szczotka do glansu — szczotka do polerowania butów po zapastowaniu. [przypis edytorski]
szczotkarze — wyrób szczotek był popularnym zatrudnieniem mieszkańców getta. Zakład szczotkarzy znajdował się przy ulicy Świętojerskiej 34, bloki szczotkarzy również tam, a także przy Świętojerskiej, Wałowej i Franciszkańskiej. [przypis edytorski]
szczotkarz — rzemieślnik wyrabiający szczotki (częsty zawód w getcie warszawskim). [przypis edytorski]
szczotki — w getcie warszawskim funkcjonowała fabryka Heeres-Unterkunftsverwaltung, potocznie zwana „szopem szczotkarzy”, sprzedająca swoje produkty na stronę aryjską i współpracująca z ok. 150 chałupnikami. [przypis edytorski]
szczoty (ros.) — rodzaj liczydła używanego w Rosji od XIV w. [przypis edytorski]
Szczo ty za duch (z ukr.) — Co ty za duch. [przypis edytorski]
Szczo ty, zduriw? (z ukr.) — Co ty, zgłupiałeś? [przypis edytorski]
szczo (ukr. що) — co. [przypis edytorski]
Szczoż was szcze w szkoli uczyły? (ukr.) — Czegóż was jeszcze w szkole uczyli? [przypis edytorski]
Szczo z toboju? (ukr.) — Co z tobą? [przypis edytorski]
szczo (z ukr.) — co. [przypis edytorski]
szczubeł (reg.) — szczupak. [przypis edytorski]
szczudeł mi (…) oszczędzisz — tzn. sztucznego wsparcia (sprawiającego, że nie kroczy się samodzielnie po realnym gruncie. [przypis edytorski]
szczudłowate (daw. biol.) — wyróżniany dawniej rząd ptaków o długich, szczudłowatych nogach, zwykle brodzących na płytkich wodach lub na mokradłach. [przypis edytorski]
szczuka (daw.) — szczupak. [przypis edytorski]
Szczuka, Mieczysław (1898 –1927) — awangardowy grafik, taternik, zginął w wypadku podczas wspinaczki. [przypis edytorski]
Szczuka, Mieczysław (1898–1927) — awangardowy grafik, taternik, zginął w wypadku podczas wspinaczki. [przypis edytorski]
szczuka — szczupak. [przypis edytorski]
szczuka — szczupak. [przypis redakcyjny]
szczupać (gw.) — o kurach: macać, tj. sprawdzać, czy kura niedługo złoży jajko. [przypis edytorski]
szczupak — tu: skok. [przypis edytorski]
szczupak w Maćkowej juszce — w sosie z rozmaitych jarzyn i korzeni (Gołembiowski). [przypis autorski]
szczupły (daw.) — nieliczny. [przypis edytorski]
szczupły prątek (starop.) — cienki pęd. [przypis redakcyjny]
szczupły — tu: ciasny, o niewielkiej przestrzeni. [przypis edytorski]
szczupły — tu: ciasny, o niewielkiej przestrzeni. [przypis edytorski]
szczuplić — uszczuplać. [przypis edytorski]
szczur jaskiniowy (Neotoma), którego dwa okazy profesor Silliman schwytał… — obecnie nazwę Neotoma noszą nowiki, ssaki z rodziny chomikowatych z Ameryki Płn.; niezidentyfikowane stworzenie opisane przez Sillimana prawdopodobnie prowadziło nocny tryb życia, zarówno w jaskiniach, jak i poza nimi. Mimo próśb Darwin nigdy nie otrzymał jego egzemplarza. [przypis edytorski]
szczur księżycowy — gołyszek; gatunek owadożernego ssaka z rodziny jeżowatych, nie ma kolców, lecz futro, występuje na Półwyspie Malajskim, Sumatrze, Borneo i Labuan. [przypis edytorski]
szczutek (daw.) — prztyczek. [przypis edytorski]
szczutek (daw.) — prztyczek, pstryknięcie palcami w nos. [przypis edytorski]
szczutek (daw.) — pstryczek. [przypis edytorski]
szczutek — prztyczek. [przypis edytorski]
szczutka — prztyczek; lekkie uderzenie przez pstryknięcie z dwóch palców. [przypis edytorski]
szczwać (przestarz.) — szczuć. [przypis edytorski]
szczwacz (daw.) — członek służby łowieckiej, osoba zajmująca się układaniem chartów i ogarów do polowania. [przypis redakcyjny]
szczwacz — osoba zajmująca się psami służącymi do polowań; tresuje je, a podczas polowania szczuje je na zwierzynę. [przypis edytorski]
szczwanie — od: szczwać: polować z hartami. [przypis edytorski]
szczwany — chytry. [przypis edytorski]
szczwany (daw.) — chytry. [przypis edytorski]
szczwany — przebiegły, chytry. [przypis edytorski]
szczwany — sprytny, przebiegły. [przypis edytorski]
szczwany — sprytny. [przypis edytorski]
szczwany — tu: sprytny. [przypis edytorski]
szczwany zając — tu: zaszczuwany zając, na którego polują psy myśliwskie. [przypis edytorski]
szczycić (daw.) — bronić (podobnie po rosyjsku). [przypis edytorski]
szczyglę — młode szczygła. [przypis redakcyjny]
szczyglic — syn szczygła; tu: ptaszek. [przypis edytorski]
szczypa (daw.) — szczapa. [przypis edytorski]
szczypa — dziś: szczapa. [przypis edytorski]
szczypka — szczapka, kawałek drewna. [przypis edytorski]
Szczyrbskie jezioro (słow. Štrbské pleso) — znajdujące się na wys. 1346 m n.p.m. jezioro wytopiskowe w Tatrach Wysokich w Słowacji, na tzw. Szczyrbskim Tarasie. [przypis edytorski]
szczyr — gatunek byliny z rodziny wilczomleczowatych. [przypis edytorski]
szczyr — roślina z rodziny wilczomleczowatych (Mercurialis). [przypis edytorski]
szczyry (starop. forma) — szczery; szczyra potwarz: wierutna potwarz. [przypis edytorski]
Szczyrzyce — właśc. Szczyrzyc, dawniej miasto, a obecnie wieś w województwie małopolskim, w powiecie limanowskim. [przypis edytorski]
szczyt (daw.) — tarcza. [przypis edytorski]
szczytek — ścianka łóżka od strony głowy lub nóg. [przypis edytorski]
Szczytem cywilizacji byłoby skojarzyć wykwintne przyjemności dziewiętnastego wieku z częstszą obecnością niebezpieczeństwa — podziwiam obyczaje z czasów Ludwika XIV: przenoszono się bez ustanku i w ciągu trzech dni z salonów Marly na pola bitwy w Senef i Ramillies. Żony, matki, kochanki żyły w ciągłej obawie. Patrz listy pani de Sévigné. Istnienie niebezpieczeństwa zachowało w języku energię i szczerość, na jaką nie odważylibyśmy się już dzisiaj; ale też pan de Lameth zabija kochanka żony. Gdyby jakiś Walter Scott napisał nam romans z czasów Ludwika XIV, bylibyśmy zdumieni. [przypis autorski]
szczytem dobroci — ἀγαθώτατον (Niese), δικαιότατον (Dindorf). [przypis tłumacza]
szczyt Maniowski — chodzi zapewne o Lubań, u którego podnóża leży wieś Maniowy. [przypis edytorski]
szczytny (daw.) — wysoko sklepiony. [przypis edytorski]
szczytny — wzniosły. [przypis edytorski]
szczyt (starop.) — tarcza. [przypis redakcyjny]
szczyt — tarcza. [przypis edytorski]
szczyt — tu: dach. [przypis edytorski]
szczyt (tu daw.) — tarcza. [przypis edytorski]
szczyty latyńskie — region Lacjum we Włoszech, w którego sercu leży Rzym, posiada rozległe tereny wzgórz i góry Apeniny. [przypis edytorski]
Széchenyi, István (1791–1860) — węgierski polityk i działacz gospodarczy; założył Węgierskie Towarzystwo Naukowe, zbudował pierwszy stały most pomiędzy Budą i Pesztem, rozpoczął prace nad uregulowaniem Dunaju i Cisy, zainicjował żeglugę parową na Dunaju; lider węgierskiego ruchu liberalnego, w latach 40. utracił przywództwo na rzecz bardziej radykalnego Lajosa Kossutha. [przypis edytorski]
Székely, Johann Friedrich (1739–1794) — pułkownik wojsk pruskich, węgierskiego pochodzenia; znany z okrucieństwa podczas tłumienia powstania wielkopolskiego (1794), związanego z insurekcją kościuszkowską; wzięty do niewoli w bitwie pod Bydgoszczą, zmarł z ran. [przypis edytorski]
Szeba ben Bochri — również: Szeba, syn Bikriego (2Sm 20,1). [przypis edytorski]
Szeba — prawdopodobnie chodzi tu o: Beer-Szeba, miasto położone na północnym skraju pustyni Negew; południowa część Izraela. Obok studni nazwanej Beer-Szeba Abraham zawarł przymierze z Abimelekiem (Rdz 21,31). [przypis edytorski]
Szebar — popr. szebat a. szwat: jedenasty miesiąc kalendarza żydowskiego. [przypis edytorski]
szech a. szeik — pierwotnie starzec, duchowny, później także naczelnik plemienia arabskiego. [przypis redakcyjny]
Szechem — «I nie znalazł tam [braci]», zob. Raszbam do 37:14. «[Szechem] to miejsce przeznaczone na nieszczęścia: tam splamili się bracia [sprzedając Josefa], tam zgwałcono Dinę, tam podzielone zostało królestwo Domu Dawida», zob. Raszi do 37:14. [przypis edytorski]
Szecherezada — bohaterka arabskich Baśni z tysiąca i jednej nocy. [przypis edytorski]
Szecherezada — główna bohaterka Baśni z tysiąca i jednej nocy, opowiadająca swemu mężowi baśnie. [przypis edytorski]
Szecherezada — imię sułtanki, która jakoby opowiadała mężowi fantastyczne powieści pomieszczone w zbiorze: Tysiąc i jedna noc. [przypis redakcyjny]
szechina — Boska obecność, Duch święty. [przypis tłumacza]
Icchok Lejb Perec, Opowiadania chasydzkie i ludowe, Cybuch rabiego
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Icchok Lejb Perec, Opowiadania chasydzkie i ludowe, Między dwiema górami
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Szechina — dosł. „zamieszkiwanie”; Boża Obecność lub immanencja Boga; określenie używane jako synonim Boga. [przypis tłumacza]
szechina — Duch Boży. [przypis tłumacza]
Szechina (hebr.) — Duch Boży, obecność Boża; żeński pierwiastek natury boskiej. [przypis tłumacza]
szechina (hebr.) — obecność, zamieszkiwanie; pojęcie, choć nie pojawia się w Biblii, często występuje w judaizmie na określenie widocznej obecności Boga początkowo w Namiocie Zgromadzenia, następnie w Świątyni Jerozolimskiej. [przypis edytorski]
szech — muzułmański święty. [przypis edytorski]
szedłby beł (starop. forma) — byłby szedł. [przypis edytorski]
szedł ci on — konstrukcja z partykułą „ci”, pełniącą funkcję wzmacniającą. [przypis edytorski]
szedłem do ogólnej sali na bilard z Dagny Przybyszewską — ten bilard Turlińskiego odnajdziemy w Powrocie: „Ukazywała mu się wtedy w ciemnym stęchłym labiryncie jego pamięci jakaś wysoka, pyszna pani, z papierosem w ustach, z kijem bilardowym w ręku, kuszącymi wyblakłymi oczyma…”. [przypis autorski]
szedł od ciebie swat — swat był przyjacielem przyszłego pana młodego, który w jego imieniu przychodził do rodziców panny poprosić o jej rękę. [przypis edytorski]
szedł okręt (…) W takim się wódz Wenetów uroczyście pławiał / I na takim zaślubiał adryjackie wody / Wprzód niż mu poniewolne dał Francuz rozwody — Doża („wódz”) wenecki przy objęciu władzy, podług starożytnego zwyczaju, wypływał umyślnie do tego obrzędu zbudowanym okrętem, zwanym Bucentaurus, na Morze Adriatyckie i zaślubiał je rzuceniem pierścienia do wody. Napoleon Bonaparte, zagarnąwszy Wenecją, zniósł dawny rząd i zwyczaje i dał, jak poeta mówi, dożom weneckim „poniewolny rozwód” z morzem, na którym odtąd przestali panować. [przypis redakcyjny]
szedł przeciwko niem (starop.) — szedł naprzeciw nim. [przypis edytorski]
szedł raz z Pireusu na górę pod zewnętrzną stroną muru północnego — port w Pireusie był połączony z Atenami linią zbudowanych w połowie V w. p.n.e. tzw. Długich Murów, chroniących zaopatrzenie miasta drogą morską w razie oblężenia. Zostały zburzone przez Spartan po klęsce Aten w wojnie peloponeskiej (404 p.n.e.). [przypis edytorski]
szedł w pogonią (starop. forma) — ruszył w pogoń. [przypis edytorski]
szedziwe lato (starop.) — sędziwy wiek. [przypis redakcyjny]
szedziwość (starop.) — sędziwość. [przypis edytorski]
szedziwy (daw.) — osiwiały. [przypis redakcyjny]
szedziwy (daw.) — sędziwy. [przypis redakcyjny]
szedziwy (daw.) — sędziwy, siwy. [przypis redakcyjny]
