Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 448 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | ukraiński | włoski | żartobliwie
Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 8397 przypisów.
załoga (daw.) — zapomoga, subsydium, dziś powiedzielibyśmy „pożywienie”. [przypis edytorski]
załoga (daw.) — zasadzka. [przypis edytorski]
Załoga G (jap. Kagaku ninja tai Gatchaman) — japoński serial anime o tematyce science-fiction emitowany początkowo w latach 1972–1974, w Polsce po raz pierwszy emitowany w latach 1980–1981 na antenie TVP 1 początkowo pod tytułem Wojna planet. [przypis edytorski]
załoga moskiewska chyciwszy cztery dni temu kilkunastu oblegających Niemców z naszej piechoty najemnej (…) umęczyli ich okrutnie i wyrzucili ciała do Dźwiny — historyczne: J. Bielski, Kronika. [przypis autorski]
załoga — tu: pomoc. [przypis redakcyjny]
załoga — tu: zabezpieczenie. [przypis edytorski]
załoga — tu: zasadzka. [przypis redakcyjny]
załoga — tu: zastaw, gwarancja. [przypis edytorski]
założone (…) od innych — dziś popr.: założone przez innych. [przypis edytorski]
założyć — tu: zasłonić. [przypis edytorski]
założyć — wypuścić (por. załoga w znaczeniu: zasadzka. [przypis redakcyjny]
Założyciela grób widzę płonący — Ktistu de tymbon eisoro pyrumenon [w oryg. Κτίστου δὲ τύμβον εἰσορῶ πυρούμενον]. [przypis autorski]
założył kościół św. Piotra w mieście Pięciokościelnym Bazoarium — w łac. oryg. Eclesiam sancti Petri de Bozoario inchoavit”. Miasto identyfikowano w tradycji rozmaicie (Borsod nad Cisą, Vasvar nad Raabą, Pécs/Pecz w płd.-zach. Węgrzech, zw. też Fünfkirchen); jednakże wychodząc od śladów założenia kościelnego ufundowanego przez króla Piotra, należy uznać, że chodzi tu o Starą Budę (dziś prawobrzeżna dzielnica Budapesztu; jej węg. nazwę Budavár zapisywano w romańskich tekstach jako Baduaria, Bedoara, Boduaria a. Bezuara); kościół pod wezwaniem św. Piotra w Budzie został zniszczony przez Tatarów w 1241 r. [przypis edytorski]
założyliby się — [w oryg.] gagé; niektórzy czytają gagné. [przypis tłumacza]
Założyli w Judei straszne Filistyny — poeta, nie troszcząc się o ścisłość historyczną, popełnia tu omyłkę; Filistyni mieszkali w Palestynie w okolicach Gazy przed przybyciem Żydów z Egiptu. [przypis redakcyjny]
załubnie — obszerne, kryte sanie. [przypis edytorski]
za łzy cierpią córki Likomeda — Deidamia, córka Likomeda, króla Scyrosu. Na dworze tegoż króla Tetys syna swojego, Achillesa, przebranego za dziewczynę chowała, ażeby go ocalić od niebezpieczeństwa, jakim wyrocznia z Troi jemu groziła. Ulisses odkrył jego kryjówkę i namówił Achillesa, aby rzucił swoją kochankę Deidamię i szedł z Grekami na wyprawę pod Troję. [przypis redakcyjny]
zalabas — lovio pavidalo ėdžios gyvuliams šerti. [przypis edytorski]
zalać (…) pałę (pot.) — upić się. [przypis edytorski]
zalać pałkę (pot.) — upić się. [przypis edytorski]
zalać sadła za skórę — dokuczyć komuś. [przypis edytorski]
zalać sadła za skórę (fraz. pot.) — bardzo dotkliwie dokuczyć komuś. [przypis edytorski]
zalać sadła za skórę (fraz.) — uprzykrzać komuś życie, dręczyć kogoś, dokuczać komuś. [przypis edytorski]
za laty (starop. forma) — z latami, z czasem. [przypis edytorski]
za laty (starop. forma) — z latami; z czasem. [przypis edytorski]
[Z albumu] — urywek ten wpisał Żeromski do albumu pani Konradowej Olchowiczowej 2 listopada 1925 r. Jego facsimile zamieścił „Kurjer Warszawski” 1 stycznia 1926 r. (Nr. 1). [przypis redakcyjny]
zalęk (daw.) — lęk. [przypis edytorski]
zalecać się czymś (daw.) — mieć jakąś zaletę. [przypis edytorski]
zalecać — tu: stanowić zaletę. [przypis edytorski]
zalecanie — oświadczanie się. [przypis redakcyjny]
zalecany przyjaciel — dla widoków swoich tylko. [przypis redakcyjny]
zalecony (daw.) — sławny. [przypis redakcyjny]
zalec — o wielu osobach lub przedmiotach: wypełnić sobą jakąś przestrzeń. [przypis edytorski]
Zaledwie Józef w ten sposób do ładu doprowadził Galileę… — por. Autobiografia 3–8. [przypis tłumacza]
Zaledwie Kasjusz pociągnął do Syrii… — por. Starożytności XIV, XI, 7–XIII, 2. [przypis tłumacza]
zaledwiem połknął — inaczej: zaledwie połknąłem (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]
zaledwiem rozpoczął — inaczej: zaledwie rozpocząłem; przykład konstrukcji z ruchomą końcówką czasownika. [przypis edytorski]
zaledwiem was (…) opuściła — inaczej: zaledwie was opuściłam (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]
zaledwiem zaczął — inaczej: zaledwie zacząłem (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]
zaledwie parę lat temu — tj. w 1926 roku. [przypis edytorski]
zaledwie parę scen jest oryginalnych, a nie zapożyczonych — W owym czasie pojęcia w tej mierze były zresztą zupełnie różne od dzisiejszych: każdy autor mógł brać obcy pomysł i spożytkować go lub naśladować bez żadnych skrupułów i wstydu. [przypis tłumacza]
zaledwie raz przelotnie dowiadujemy się, że Helena miała białe ramiona i piękne włosy — [por.] Iliada, III, 121 i 319. [przypis redakcyjny]
zaledwieśmy przebyli — zaledwie przebyliśmy. [przypis edytorski]
zaledwieśmy to uczynili — inaczej: zaledwie to uczyniliśmy (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]
zaledwieśmy usiedli — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: zaledwie usiedliśmy. [przypis edytorski]
zaledwieśmy wjechali — konstrukcja z ruchomą końcówka czasownika; inaczej: zaledwie wjechaliśmy. [przypis edytorski]
zaledwie — tu: ledwo. [przypis edytorski]
zaledwo — dziś: zaledwie. [przypis edytorski]
zaledwo (przestarz.) — zaledwie. [przypis edytorski]
zaledwoś (…) rozpalił — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: zaledwo rozpaliłeś. [przypis edytorski]
zalegać (starop.) — tu: rozciągać się. [przypis edytorski]
Za Leonardem Górnickim o systemie iberyjskim należy powiedzieć jedynie tyle, że miał on „dość słabe ramy konstrukcyjne i wykazywał daleko idące zróżnicowanie. Niektóre ustawodawstwa systemu iberyjskiego pozostawiały tak dużo do życzenia pod względem ujęć teoretycznych, że w zasadzie zbliżały się do systemu francuskiego”. L. Górnicki, Rozwój idei praw autorskich, od starożytności do II wojny światowej, Wrocław 2013, s. 288. Szerzej na temat systemu iberyjskiego por. S. M. Grzybowski, Ochrona osobista stosunku do dzieła po śmierci twórcy, Kraków 1933, s. 230 i n. [przypis autorski]
zalepły — dziś popr.: zalepiły się; zakrzepły. [przypis edytorski]
Zaleski, Bohdan (1802–1886) — polski poeta okresu romantyzmu, przynależący do tzw. „szkoły ukraińskiej”. [przypis edytorski]
Zaleski, Bronisław (1819–1880) — polski i białoruski działacz społeczny, pisarz, publicysta; przyjaciel Tarasa Szewczenki, z którym poznał się podczas zesłania w Orenburgu. [przypis edytorski]
Zaleski, Józef Bohdan (1802–1886) — poeta romantyczny, przedstawiciel tzw. szkoły ukraińskiej, autor m.in. poematu Duma o Wacławie i zbioru wierszy Duch od stepu oraz słów do kilku pieśni F. Chopina. [przypis edytorski]
zaleszczycka szosa — Zaleszczyki, miasto w obwodzie tarnopolskim Ukrainy; to tutaj, przez przejście graniczne, rząd oraz niedobitki polskich wojsk miały po 17 września 1939 r. uciekać samochodami do Rumunii. [przypis edytorski]
zaleta — tu: zasługa. [przypis edytorski]
zaletny — pełen zalet; także: zalotny (Słownik Lindego). [przypis redakcyjny]
zalewać komuś sadła za skórę — robić komuś na złość, naprzykrzać się. [przypis edytorski]
Zalewacz — przezwisko utworzone od pot. znaczenia czasownika zalewać: łgać, kłamać. [przypis edytorski]
zalewka — libacja, wylanie części wina z kielicha w ofierze dla bóstw. [przypis edytorski]
Zalewski, Kazimierz (1849–1919) — dramatopisarz, krytyk teatralny, tłumacz, od 1875 redaktor założonego przez siebie „Wieku”, współdyrektor Warszawskich Teatrów Rządowych. [przypis edytorski]
Zalewski, Kazimierz (1849–1919) — dramatopisarz, krytyk teatralny, tłumacz, od 1875 r. redaktor założonego przez siebie „Wieku”, współdyrektor Warszawskich Teatrów Rządowych. [przypis edytorski]
zależeć (daw.) — tu: polegać. [przypis edytorski]
zależeć na czym (daw.) — tu: polegać na czym. [przypis edytorski]
zależeć na czym — dziś w tym znaczeniu: zależeć od czego. [przypis edytorski]
zależeć na czymś (daw.) — polegać na czymś. [przypis edytorski]
zależeć na (daw.) — tu: polegać na. [przypis edytorski]
zależy (daw.) — tu: polega. [przypis edytorski]
Zależy królom, książętom na tym, aby zażywali opinii pobożnych (…) — tzn. wówczas mogą zachować pozór pobożności, a prowadzić niepobożne życie. [przypis tłumacza]
zależy na — dziś: polega na, zależy od. [przypis edytorski]
zależy na tym — dziś popr.: zależy od tego. [przypis edytorski]
zali a. żali (daw.) — czy, czyż. [przypis edytorski]
zali a. żali (daw.) — czy, czyż. [przypis edytorski]
zaliby (daw.) — czyby; czy też by. [przypis edytorski]
zaliby (daw.) — czyżby. [przypis edytorski]
zalibyś (daw.) — czybyś, czyżbyś. [przypis edytorski]
zalić (daw.) — skrócone: zali ci, tj. czy ci. [przypis edytorski]
zali — czy. [przypis edytorski]
zali — czy; zalim nie nakazał: czy nie nakazałem (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]
zali (daw.) — czy, czy też. [przypis edytorski]
zali (daw.) — czy; czy też. [przypis edytorski]
zali (daw.) — czy, czyżby. [przypis edytorski]
zali (daw.) — czy, czyż. [przypis edytorski]
zali (daw.) — czy; czyż. [przypis edytorski]
zali (daw.)— czy. [przypis edytorski]
zali (daw.) — czy. [przypis edytorski]
zali (daw.) — czy. [przypis redakcyjny]
zali (daw.) — czyż, czy. [przypis edytorski]
zali (daw.) — czyż; czyżby. [przypis edytorski]
zali (daw.) — czyż. [przypis edytorski]
zali (daw.) — czy; Zalim to ja nie Skowronek — jestem przecież Skowronek. [przypis edytorski]
zali (daw, gw.) — czy, czyż. [przypis edytorski]
zali (daw., gw.) — czy. [przypis edytorski]
zalim (daw.) — czyżbym. [przypis edytorski]
zalimitowany — odroczony. [przypis redakcyjny]
zalim jadł — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: zali jadłem (tj.: czy jadłem). [przypis edytorski]
zalim jest — czy jestem; zali: czy. [przypis edytorski]
zalim jest (daw.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: zali jestem, czyż jestem. [przypis edytorski]