Przypisy

uleczon (daw.) — tu: forma krótsza przymiotnika r.m., z końcówką zerową, użyta w celu utrzymania rytmu jedenastozgłoskowca; forma podst.: uleczony. [przypis edytorski]

uledz w trupiech (daw.) — paść trupem; uledz: daw. ortografia, dziś: ulec. [przypis edytorski]

ulgnąć (daw.) — ugrzęznąć. [przypis edytorski]

ulicech (daw.) — dziś popr. Ms. lm: ulicach. [przypis edytorski]

umbra (daw.) — abażur. [przypis edytorski]

umbrela (daw.) — osłona dająca cień; tu: abażur. [przypis edytorski]

um (daw.) — rozum. [przypis edytorski]

umęczon (daw.) — skrócona forma imiesłowu przymiotnikowego r.m.; dziś: umęczony. [przypis edytorski]

umiejętny (daw.) — tu: praktyczny [przypis edytorski]

umizgać się (daw.) — zalecać się. [przypis edytorski]

umizgi (daw.) — zabiegi mające na celu pozyskanie względów osoby płci odmiennej; flirt, zaloty. [przypis edytorski]

umizgi (daw.) — zabiegi mające na celu pozyskanie względów osoby płci odmiennej, starania o czyjąś rękę; flirt, zaloty, konkury, amory. [przypis edytorski]

umizgi (daw.) — zaloty. [przypis edytorski]

umocnijże (daw.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że. [przypis edytorski]

umykać komu czego (daw.) — cofnąć, usunąć, odebrać, skraść. [przypis edytorski]

umykajże (daw.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że; umykać czego: odbierać, zabierać co. [przypis edytorski]

umysł (daw.) — zamysł, zamiar. [przypis edytorski]

umywalnia (daw.) — mebel razem ze sprzętami do mycia się (miednicą, dzbankiem). [przypis edytorski]

uniemożebniać (daw.) — dziś: uniemożliwiać. [przypis edytorski]

uniemożebnia (daw.) — dziś: uniemożliwia. [przypis edytorski]

uniemożebnić (daw.) — uniemożliwić. [przypis edytorski]

unieśliśmy (…) i położyli (daw.) — konstrukcja, w której końcówka fleksyjna pierwszego czasownika ma zastosowanie również dla kolejnego (kolejnych); dziś: unieśliśmy i położyliśmy. [przypis edytorski]

uniwersał (daw.) — akt prawny ogłaszany przez króla. [przypis edytorski]

unteroficer (daw., z niem. Unteroffizier) — podoficer. [przypis edytorski]

upad (daw.) — upadek. [przypis edytorski]

upamiętaj się (daw.) — dziś: opamiętaj się. [przypis edytorski]

upamiętanie (daw.) — dziś: opamiętanie. [przypis edytorski]

upłyniony (daw.) — miniony, ubiegły. [przypis edytorski]

upłyniony (daw.) — ubiegły, miniony, przeszły; ten, który upłynął. [przypis edytorski]

upokorzony (daw.) — ten, który odczuwa pokorę. [przypis edytorski]

upornie (daw.) — uporczywie. [przypis edytorski]

uporny (daw.) — dziś popr.: uporczywy. [przypis edytorski]

uporny (daw.) — dziś: uparty; pełen uporu. [przypis edytorski]

uporny (daw.) — dziś: uporczywy a. uparty. [przypis edytorski]

uporny (daw.) — uparty. [przypis edytorski]

uporny (daw.) — uparty, uporczywy; tu: zatwardziały w uporze. [przypis edytorski]

uporny (daw.) — uporczywy. [przypis edytorski]

uprzejmość (daw.) — szczerość, życzliwość. [przypis edytorski]

uprzejmy (daw.) — szczery. [przypis edytorski]

upust (daw.) — odpływ, ściek. [przypis edytorski]

urągać (daw.) — przynosić hańbę, obrażać, znieważać. [przypis edytorski]

uragan (daw.) — dziś: huragan; tu: mnóstwo (moc, huk). [przypis edytorski]

uraganem (daw.) — dziś: huragan. [przypis edytorski]

urning (daw.) — XIX-wieczne określenie homoseksualisty zaproponowane przez Karla Ulrichsa (1825–1895), niemieckiego prawnika i dziennikarza, pierwszego aktywistę na rzecz równości osób homoseksualnych. [przypis edytorski]

urodzon (daw.) — skrócona forma imiesłowu przymiotnikowego r.m.; dziś: urodzony. [przypis edytorski]

uroków a czarów (daw.) — konstrukcja z „a” w funkcji spójnika łącznego, dziś: uroków i czarów. [przypis edytorski]

uronić (daw.) — zgubić. [przypis edytorski]

urość (daw.) — dziś popr.: urosnąć. [przypis edytorski]

urości (daw.) — urośnie. [przypis edytorski]

uroście (daw.) — urośnie. [przypis edytorski]

urwisz (daw.) — uciekinier; dziś: urwis. [przypis edytorski]

urwisz (daw.) — urwis, hultaj, łobuz. [przypis edytorski]

urwisz (daw.) — urwis, łobuziak. [przypis edytorski]

urynał (daw.) — nocnik. [przypis edytorski]

urywcza (daw.) — (o bitwie) odwrotowa. [przypis edytorski]

urząd (daw.) — obowiązek, powinność, funkcja. [przypis edytorski]

urządzenie (daw.) — wyposażenie mieszkania: ogół umeblowania i sprzętów. [przypis edytorski]

urzędownie (daw.) — oficjalnie. [przypis edytorski]

uść (daw.) — uniknąć. [przypis edytorski]

uściech (daw.) — dziś popr. forma Msc.: ustach. [przypis edytorski]

uściśnienie (daw.) — uścisk. [przypis edytorski]

uśmiechnione (daw.) — dziś popr. forma: uśmiechnięte. [przypis edytorski]

uśmiechniony (daw.) — dziś: uśmiechnięty. [przypis edytorski]

usiędą (daw.) — dziś: usiądą. [przypis edytorski]

usiędę (daw.) — dziś popr.: usiądę. [przypis edytorski]

usługować (daw.) — dziś: usługiwać. [przypis edytorski]

usposobienie (daw.) — tu: nastawienie, chwilowy stan ducha, nastrój. [przypis edytorski]

usprawiedliwił opinią (daw.) — dziś: usprawiedliwił opinię. [przypis edytorski]

ustać (daw.) — stanąć z wyczerpania, opaść z sił. [przypis edytorski]

ustał był (daw.) — forma czasu zaprzeszłego, dziś: ustał. [przypis edytorski]

ustanowienie (daw.) — tu: decyzja, postanowienie. [przypis edytorski]

ustawa (daw.) — ustanowienie; układ. [przypis edytorski]

ustawca (daw.) — ten, który ustanawia. [przypis edytorski]

ustawca praw (daw.) — prawodawca, ustawodawca. [przypis edytorski]

ustawić (daw.) — ustanowić. [przypis edytorski]

ustawiczny (daw.) — ciągły. [przypis edytorski]

ustawne (daw.) — ustawiczne, nieustanne, stałe. [przypis edytorski]

ustawnie (daw.) — ciągle. [przypis edytorski]

ustawnie (daw.) — nieustannie, stale, uporczywie. [przypis edytorski]

ustawnie (daw.) — nieustannie, ustawicznie; ciągle. [przypis edytorski]

ustawnie (daw.) — nieustannie, ustawicznie. [przypis edytorski]

ustawnie (daw.) — stale, nieustannie. [przypis edytorski]

ustawnie (daw.) — stale, nieustannie, ustawicznie. [przypis edytorski]

ustawnie (daw.) — ustawicznie, ciągle. [przypis edytorski]

ustawnie (daw.) — ustawicznie, nieustannie; ciągle. [przypis edytorski]

ustawnie (daw.) — ustawicznie, nieustannie. [przypis edytorski]

ustawnie (daw.) — ustawicznie; nieustannie. [przypis edytorski]

ustawnie (daw.) — ustawicznie, stale. [przypis edytorski]

ustawny (daw.) — ciągły, nieustanny, ustawiczny; tu: notoryczny. [przypis edytorski]

ustawny (daw.) — ciągły. [przypis edytorski]

ustawny (daw.) — ciągły, ustawiczny, nieustanny; ustawnemi czaty: daw. forma N. lm, dziś popr.: ustawnymi czatami. [przypis edytorski]

ustawny (daw.) — nieustający. [przypis edytorski]

ustawny (daw.) — ustawiczny, ciągły. [przypis edytorski]

ustawny (daw.) — ustawiczny; nieustanny. [przypis edytorski]

ustawny (daw.) — ustawiczny, nieustanny. [przypis edytorski]

ustawny (daw.) — ustawiczny, nieustanny, stały. [przypis edytorski]

ustęp (daw.) — ubocze; miejsce położone na uboczu. [przypis edytorski]

ustrzedz (daw.) — dziś: ustrzec. [przypis edytorski]

usty (daw.) — dziś popr. forma N. lm: ustami. [przypis edytorski]

usty (daw.) — dziś popr. forma N. lm.: ustami. [przypis edytorski]