Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | czeski | dopełniacz | dawne | francuski | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | holenderski | islandzki | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | regionalne | rosyjski | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | zdrobnienie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 24226 przypisów.
second view (ang.) — powtórny widok, przeczucie. [przypis redakcyjny]
secretarius legationis (łac.) — sekretarz poselstwa. [przypis redakcyjny]
secretiora (łac.) — bardziej poufne rzeczy. [przypis redakcyjny]
secure (łac.) — bezpiecznie. [przypis redakcyjny]
securitas (łac.) — zapewnienie. [przypis redakcyjny]
securitatis — bezpieczeństwa. [przypis redakcyjny]
securitatis (łac.) — bezpieczeństwa. [przypis redakcyjny]
securus (łac.) — pewien. [przypis redakcyjny]
Seczyn — też: Szecsény, miasto z zamkiem nad rzeką Ipolą na Słowacji. [przypis redakcyjny]
sedem belli (łac.) — podstawę wojny. [przypis redakcyjny]
sedem (łac.) — siedzibę. [przypis redakcyjny]
sedenterii — życia siedzącego, spokojnego. [przypis redakcyjny]
Sed et his dabit Deus finem! Speravi in Te et non confundar (łac.) — Lecz i tym położy Bóg koniec. Ufałem Tobie i nie zawiodę się. [przypis redakcyjny]
Sed non satiata (łac.) — nienasycona. [przypis redakcyjny]
Sed quis est et laudctbimus eum (łac.) — Lecz któż to jest? a pochwalimy go! [przypis redakcyjny]
Sed si forte horum (…) finitur — Ale jeżeli cię przypadkiem przeraża niejasność tego dyskursu, podam ci jego streszczenie. Od najdawniejszych czasów istnieją w miłości cztery różne stopnie: Pierwszy polegający na daniu nadziei. Drugi na użyczeniu pocałunku. Trzeci na syceniu się uściskami. Czwarty na oddaniu całej osoby. [przypis redakcyjny]
See Division II of Chapter V. [przypis redakcyjny]
Seggio di Nido — patrycjat Neapolu dzielił się na rodzaj korporacji, tzw. seggi. Najstarszymi i najbardziej wpływowymi były Seggio di Nido i Seggio-Capuana. [przypis redakcyjny]
seguela (łac.) — następstwo. [przypis redakcyjny]
seguito (z wł.) — świtę, orszak. [przypis redakcyjny]
sejdwaserem — może niem. Scheidewasser: kwas saletrzany. [przypis redakcyjny]
Sejmiki Gospodarskie — stanowiły w sprawach administracji, funduszów publicznych, rozkwaterowania i wyżywienia wojska w każdej ziemi. [przypis redakcyjny]
sejmikowych — W wydaniach dotychczasowych błędnie: sejmowych. [przypis redakcyjny]
sejm konwokacyjny — sejm podczas bezkrólewia, zwoływany przez prymasa dla załatwienia pilnych spraw. [przypis redakcyjny]
sejm nieustanny — ulubiona myśl Staszica, wysunięta już w Uwagach, str. 54 n., rozwinięta w Poprawach i Przyd., tamże, str. 208 nn.; podjęta w początku Sejmu Czteroletniego przez Szczęsnego Potockiego (30 października 1788), wniosek jego wówczas nie przeszedł z powodu opozycji stronnictwa patriotycznego i hetmańskiego, obawiających się, iż stracą podstawę do obalenia Departamentu Wojskowego. [przypis redakcyjny]
sejm w Grodnie — rozpoczął się 14 grudnia 1679 r. pod laską Franciszka Sapiehy koniuszego litewskiego. [przypis redakcyjny]
sekatura (z wł.) — dokuczliwość, prześladowanie. [przypis redakcyjny]
sekiel (daw.) — dobry koń. [przypis redakcyjny]
sekiel (daw.) — rumak. [przypis redakcyjny]
sekiel — dobry koń. [przypis redakcyjny]
seksta, nona — szósta, dziewiąta, dwie z godzin kanonicznych, poświęconych obowiązkowej modlitwie. [przypis redakcyjny]
sekta „czerwonych kołpaków” — Buddyzm zepsuty przez naleciałości demonologiczne. [przypis redakcyjny]
sektatorowie — zwolennicy. [przypis redakcyjny]
Sekuła i Rakowiec — osady podmiejskie koło Siedlec. [przypis redakcyjny]
sekundant — pośrednik i świadek uczestnika pojedynku; przed walką ustalał jej warunki z sekundantem przeciwnika. [przypis redakcyjny]
sekunda — tu: odwód. [przypis redakcyjny]
sekundować — towarzyszyć, opiekować się. [przypis redakcyjny]
sekundować — wspierać. [przypis redakcyjny]
sekundować (z łac. secondo, secundare: pomagać, towarzyszyć) — ochraniać, bronić. [przypis redakcyjny]
sekundowany — wspomagany. [przypis redakcyjny]
sekutnica Rozalina — Rozalina ślubowała dziewictwo bogini miłości i dlatego ze wzgardą traktuje zaloty Romea; w oryg. pale hard–hearted wench, czyli: blada o nieczułym sercu dziewczyna. [przypis redakcyjny]
sekwensem iść (starop.) — [następować] jedno po drugim. [przypis redakcyjny]
sekwens (starop.) — ciąg. [przypis redakcyjny]
sekwestr (daw.) — zajęcie, więzienie. [przypis redakcyjny]
sekwestr (daw.) — zarząd. [przypis redakcyjny]
sekwestrować — przejąć w zarząd własny; tu: wziąć w zastaw. [przypis redakcyjny]
Seleucja — miasto nad Orontesem w Syrii (dziś w ruinach). [przypis redakcyjny]
Selma — siedziba królów Morwenu. [przypis redakcyjny]
Semele — córka Kadmusa, która z Jowisza urodziła Bachusa. Junona przez zazdrość prześladowała za to cały ród Kadmusa, a szczególnie jej siostrę Ino, mamkę Bachusa. Atamas, mąż jej, rozwścieklony gniewem pozabijał jej dzieci. Tak była ukarana nienawiść macosza, z jaką Ino dzieci z pierwszej żony Atamasa prześladowała. [przypis redakcyjny]
semen — Kozak na czyjejś służbie. [przypis redakcyjny]
semenowie (z tur.) — wyborowe wojsko, tu: nazwa kozaków pod rotmistrzem Kobyłeckim. [przypis redakcyjny]
semen — żołnierz z gwardii przybocznej sułtańskiej (pierwotnie: myśliwy sułtański). [przypis redakcyjny]
semestr — rok akademicki dzieli się na semestry, obejmujące określone wykłady i ćwiczenia, których zaliczenie jest niezbędne przy zgłoszeniu się do egzaminu. [przypis redakcyjny]
Sena — miasto Siena w Toskanii. [przypis redakcyjny]
Sena — rzeka Sekwana (tak XIV 105, w. 5) we Francji. [przypis redakcyjny]
senatorem że został starosta — starostowie nie mieli prawa zasiadania w senacie, aby więc zostać senatorem, starosta musiał otrzymać któryś z wyższych urzędów: kasztelana, wojewody, ministra. [przypis redakcyjny]
senatorowie do prawodawstwa należeć nie mogą — był to również postulat Deputacji do popr. Rządu, umieszczony w Zasadach; wywołał namiętne spory w Sejmie; stąd nacisk Staszica. [przypis redakcyjny]
Senatorska — ulica wiodąca z placu Zamkowego na plac Bankowy; w czasie wojny była bardzo zniszczona, obecnie odbudowana. [przypis redakcyjny]
senatus consilium (łac.) — radę senatu. [przypis redakcyjny]
senatus consilium (łac.) — uchwałę senatu. [przypis redakcyjny]
senatus consulta (łac.) — uchwały senatu. [przypis redakcyjny]
senatus populusque Romanus (łac.) — senat i lud rzymski. [przypis redakcyjny]
sendomirskiej — zwyczajnie: sandomierskiej. [przypis redakcyjny]
Seneka (4–65) — filozof rzymski, znany z surowych zasad, jakie głosił. [przypis redakcyjny]
sen Jakuba — [w biblijnej Księdze Rodzaju] o drabinie prowadzącej do nieba. [przypis redakcyjny]
sen leniwy — bożek snu, Hypnos, jest leniwy, bo zjawia się dopiero tuż przed świtem. [przypis redakcyjny]
sen obłudny — sen zwodniczy, fałszywy. [przypis redakcyjny]
Se noi invitiamo (…) le piante — Jeżeli Imć Pan Kaktus, albo Imć Pan Oset zaproszony zostanie do naszego ogrodu, gdzie będziemy go wychowywali cierpliwie i poważnie, przekonywając go, że wszystkie złośliwe zwierzęta są daleko, po niedługim czasie któryś z członków rodu uzna za dogodne pozbyć się nieznośnych kolców i nabierze uprzejmiejszych obyczajów… Wielkiego wysiłku ze strony tych roślin potrzeba, by wytworzyć wszystkie te żądła; kiedy więc usunięta będzie konieczność tego wysiłku, roślina stanie się łagodniejsza i uleglejsza, i energia jej będzie mogła być użyta do jednego z pożytecznych celów, do których służą rośliny. [przypis redakcyjny]
Se non e vero e bene trovato (wł.) — Jeżeli to nie jest prawda, jest dobrze wymyślone. [przypis redakcyjny]
sen przyjmie — sprowadzi sen. [przypis redakcyjny]
sensible (fr.) — tu: przemawiający do uczucia. [przypis redakcyjny]
sensim (łac.) — nieznacznie, powoli. [przypis redakcyjny]
sentencja (daw., z łac.) — zdanie. [przypis redakcyjny]
sentencji — wyroku. [przypis redakcyjny]
sentencji — zdania. [przypis redakcyjny]
sententiam dixi — wypowiedziałem myśl. [przypis redakcyjny]
sentiebat (łac.) — myślał. [przypis redakcyjny]
sentiunt (łac.) — myślą. [przypis redakcyjny]
Sen — ułamek ten był już drukowany u Günthera w Lesznie, w 1852 r. pod tytułem: Sen. Pieśń z „Niedokończonego poematu”. [przypis redakcyjny]
senza camicia (wł.) — bez koszuli. [przypis redakcyjny]
sen znikomy — znikający, nieuchwytny. [przypis redakcyjny]
separacja — rozłączenie małżonków z utrzymaniem ważności małżeństwa. [przypis redakcyjny]
sepecik — mały sepet, skrzynka z szufladkami na kosztowności lub dokumenty. [przypis redakcyjny]
sepet (daw., z tur.) — ozdobny mebel, skrzynka z szufladami na kosztowności. [przypis redakcyjny]
sepet — rodzaj przenośnego mebla z szufladami. [przypis redakcyjny]
sepet — skrzynka z szufladami do przechowywania klejnotów, dokumentów itp. [przypis redakcyjny]
sepet (z tur.) — kufer, kosz. [przypis redakcyjny]
septempsalmy — psalmy pokutne. [przypis redakcyjny]
Septemtrion — gromada gwiazd, tzw. Wóz (Wielka Niedźwiedzica); północ. [przypis redakcyjny]
septentrion — północ. [przypis redakcyjny]
sepulcrum — grobowiec. [przypis redakcyjny]
sequentia: exilium, luctus, dolor tributa sunt ista vivendi (łac.) — kolej: wygnanie, płacz, boleść są to rzeczy nieodłączne od życia. [przypis redakcyjny]
seraj (z pers.) — dom bogaty, pałac. [przypis redakcyjny]
seraskier (z pers. ser: głowa, asker: wojsko) — naczelny wódz. [przypis redakcyjny]
Serby — Serbowie. [przypis redakcyjny]
serca ia zto nie mam (starop.) — nie mam do tego serca. [przypis redakcyjny]
serca — tu: współczucia (por. okazać komu serce). [przypis redakcyjny]
Serce jej (…) nosiło tę świętą zasłonę — Tą zasłoną jest ślub zakonny mimowolnie złamany: a choć gwałtem zdarto z niej sukienkę, sercem czystym i pobożnym ślub swój przerwany w duchu spełniła. [przypis redakcyjny]
[Serce królewskie] Nie może objąć w młodem ciele nauk — Hipolit, mając lat zaledwie 9, został arcybiskupem ostryhomskim (strygońskim), a już jako trzynastoletni młodzieniec „siedział w konsystorzu” jako kardynał. [przypis redakcyjny]
serce miękczy (…) Bogom podziemnym — aluzja do postaci Orfeusza, który potrafił poruszyć za pomocą swej muzyki Furie („jędze”), a nawet rzeczy nieożywione. Kiedy zmarła jego żona Eurydyka, udał się do podziemi i tak oczarował Plutona, że uwolnił on Eurydykę pod warunkiem, że Orfeusz nie odwróci się, dopóki nie wyjdą na ziemię. Kiedy już mieli postawić swe stopy na ziemi, Orfeusz odwrócił się i Eurydyka natychmiast zniknęła. Ogromny żal Orfeusza po powtórnej stracie żony tak rozwścieczył trackie kobiety, że w czasie jednej z orgii z okazji bachanaliów rozerwały go na strzępy; zob. też: Ks. 1, Pieśń XXI, Ks. 2, Pieśń II oraz Ks. 2, Pieśń VI. [przypis redakcyjny]
