Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!

Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 120189 przypisów.

addio (wł.) — żegnam. [przypis edytorski]

Addison, Joseph (1672–1719) — angielski dramaturg, publicysta i polityk; pionier nowożytnego dziennikarstwa: w 1711 założył z Richardem Steelem dziennik „The Spectator”, najważniejsze czasopismo angielskiego oświecenia. [przypis edytorski]

Adę — w wersecie Genesis 26:34 Tora podaje inne imiona żon Esawa: Jehudyta i Bosmata, ale komentatorzy identyfikują Adę jako Bosmatę, a Oholibamę jako Jehudytę, gdyż miały one po dwa imiona, zob. Raszi oraz Radak do 36:2. [przypis edytorski]

Adejmantos syn Leukolofidesa (V w. p.n.e.) — ateński dowódca wojskowy; po bitwie pod Ajgospotamoj (405) jako jedyny z jeńców ateńskich nie został przez skazany na śmierć, gdyż wcześniej jako jedyny na ateńskim Zgromadzeniu Ludowym sprzeciwiał się dekretowi o odcinaniu prawych rąk pojmanym wrogom; ponieważ ocalał, niektórzy oskarżali go później o zdradę floty ateńskiej (zob. Ksenofont, Hellenika II 1.32). [przypis edytorski]

a de la chance (fr.) — ma szczęście. [przypis edytorski]

Adelajda — duże miasto w płd. Australii. [przypis edytorski]

adelante (hiszp.) — naprzód. [przypis edytorski]

Adelbert von Chamisso (1781–1838) — niem. poeta oraz autor noweli Peter Schlemihls wundersame Geschichte (Historia cudowna Piotra Schlemihla); przyrodnik i podróżnik, wziął udział w podróży dookoła świata na ros. statku Rurik, zajmując się systematyzacją roślin; wyprawę tę opisał w pamięnikarskiej książce Beschreibung einer Reise um die Welt (Opis podróży dookoła świata). [przypis edytorski]

Adena, właśc. Étaín — postać mityczna, przedstawicielka plemienia Tuatha Dé Danann. [przypis edytorski]

Aden — miasto portowe w płd.-zach. Jemenie, nad Zatoką Adeńską, główny port morski kraju; w latach 1839–1962 kolonia brytyjska. [przypis edytorski]

adept — człowiek zgłębiający daną dziedzinę wiedzy. [przypis edytorski]

ad extrema (łac.) — do ostateczności. [przypis edytorski]

a deż win, a deż win podiłsia (ukr.) — a gdzież on, a gdzież on się podział. [przypis edytorski]

ad ferendos cibos (łac.) — do noszenia pokarmów. [przypis edytorski]

ad flagellationem (łac.) — do biczowania. [przypis edytorski]

adherent (łac.) — zwolennik. [przypis edytorski]

adherent — stronnik, poplecznik. [przypis edytorski]

adherent — stronnik, poplecznik, sprzymierzeniec. [przypis edytorski]

ad hoc (łac.) — doraźnie, bez uprzedniego przygotowania. [przypis edytorski]

ad hoc (łac.) — doraźnie, bez wcześniejszego przygotowania. [przypis edytorski]

ad hoc (łac.) — doraźnie. [przypis edytorski]

ad hoc (łac.) — na poczekaniu; dosł.: do tego. [przypis edytorski]

ad hoc (łac.) — na poczekaniu. [przypis edytorski]

ad hoc (łac.) — tymczasowo, dla zrealizowania określonego celu. [przypis edytorski]

ad hominem expurgatis in statu quo — nonsensowny zlepek wyrażeń łacińskich. [przypis edytorski]

ad hominem (łac.) — dosł. do człowieka; argument ad hominem: niemerytoryczny sposób argumentowania odnoszący tezy rozumowania do konkretnej osoby. [przypis edytorski]

ad hominem (łac.) — dosł.: do człowieka; argument ad hominem: niemerytoryczny sposób argumentowania, skierowany do konkretnego człowieka i odwołujący się do jego poglądów w celu pokazania ich sprzeczności z przedstawioną przez niego tezą. [przypis edytorski]

ad hominem (łac.) — dosł.: do człowieka; argument ad hominem: niemerytoryczny sposób argumentowania, skierowany do konkretnego człowieka i odwołujący się do jego poglądów w celu pokazania ich sprzeczności z przedstawioną przez niego tezą. [przypis edytorski]

ad hominem (łac.) — dosł. do człowieka; argument ad hominem: niemerytoryczny sposób argumentowania, skierowany do konkretnego człowieka i odwołujący się do jego poglądów w celu pokazania ich sprzeczności z przedstawioną przez niego tezą. [przypis edytorski]

ad hominem (łac.) — odnoszący się do człowieka. [przypis edytorski]

ad honores (łac.) — honorowy, niepłatny. [przypis edytorski]

adiaforia — może: obojętność; por. adiafora (z gr.): rzecz obojętna (szczególnie pod względem moralnym). [przypis edytorski]

a dies diem docet, i biedna pernoctata (łac.) — dzień od dnia się uczy i… przespany dzień. [przypis edytorski]

adieu — fr. formuła pożegnania, dosł.: z Bogiem. [przypis edytorski]

adieu (fr.) — żegnaj (dosł.: z Bogiem). [przypis edytorski]

Adieu! (fr.) — Żegnaj! [przypis edytorski]

adieu, madame (fr.) — do widzenia pani. [przypis edytorski]

Adieu! Pardon! (fr.) — żegnaj(cie), przepraszam. [przypis edytorski]

adieu, peut-etre pour toujours (fr.) — żegnaj, może na zawsze. [przypis edytorski]

Adie! (z fr. adieu) — do widzenia. [przypis edytorski]

adie (z fr. adieu) — do widzenia, żegnaj. [przypis edytorski]

adie (z fr. adieu) — żegnaj. [przypis edytorski]

Ad illustris… — Dla najsławniejszego i najwielebniejszego Bernarda Maciejowskiego biskupa krakowskiego i wodza [?] siewierskiego, po raz pierwszy przybywającego do Krakowa. Gratulacja wróżebna brata Wojciecha Dembołęckiego z Zakonu Braci Mniejszych, Kraków 1600, w formacie kwarto. Przymiotnik augurellianus jest najprawdopodobniej autorskim neologizmem od łac. augur, określającego kapłana-wróżbitę. [przypis edytorski]

adina (brus.) — valanda. [przypis edytorski]

adina — čia: gadina — valanda. [przypis edytorski]

ad infinitum (łac.) — do nieskończoności. [przypis edytorski]

ad instar (łac.) — na podobieństwo. [przypis edytorski]

ad intende (łac.) — do zapamiętania. [przypis edytorski]

ad interim (łac.) — tymczasem, póki co. [przypis edytorski]

Adios (hiszp.) — do widzenia (dosł.: z Bogiem). [przypis edytorski]

Adios! (hiszp.) — Żegnaj! [przypis edytorski]

Adios, viejo! (hiszp.) — Żegnaj, stary! [przypis edytorski]

Adirondack — pasmo górskie położone w płn.-wsch. części stanu Nowy Jork, niedaleko granicy z Kanadą. [przypis edytorski]

adistar — kaip tik. [przypis edytorski]

adiu (popr. fr. adieu) — bądź zdrów, do widzenia. [przypis edytorski]

adiusy — wyrazy pożegnania, od fr. formuły pożegnania Adieu (dosł: z Bogiem). [przypis edytorski]

adiutant — oficer do dyspozycji dowódcy. [przypis edytorski]

adiutant — oficer pozostający do dyspozycji dowódcy. [przypis edytorski]

adiutant — oficer przyboczny, pomocnik dowódcy. [przypis edytorski]

adiutant — oficer przydzielony do wyższego dowódcy, niedowodzący jednostka polową. [przypis edytorski]

adiutant (z łac. adiutare: pomagać) — wojskowy asystujący wyższemu oficerowi, roznoszący rozkazy i spełniający inne funkcje pomocnicze. [przypis edytorski]

Adiutorium nostrum in nomine Domini… (łac.) — Wspomożenie nasze w imieniu Pana… Panie, wysłuchaj modlitwy mojej (fragm. tekstu mszy katolickiej w rycie rzymskim). [przypis edytorski]

adiuwant (z łac.) — pomocnik, pomagający. [przypis edytorski]

adiu (z fr. adieu) — do widzenia (dosł.: z Bogiem). [przypis edytorski]

Adiu (z fr.) — zniekształcone „adieu”, tj.: żegnaj. [przypis edytorski]

adjectivum cum substantivo (łac.) — przymiotnik z rzeczownikiem. [przypis edytorski]

adjoint militaire d'Autriche-Hongrie (fr.) — austro-węgierski adiutant. [przypis edytorski]

ad Jovem (łac.) — do Jowisza. [przypis edytorski]

adjuvat (łac. adiuvo, adiuvere) — pomaga, wspiera. [przypis edytorski]

Adju — zniekszt. franc. pożegnanie audieu. [przypis edytorski]

A. D. (łac.) — Anno Domini, roku pańskiego. [przypis edytorski]

adlatus (daw.) — przyboczny, pomocnik, zaufany. [przypis edytorski]

adlatus (daw.) — przyboczny, zaufany; z połączenia łac. ad (przy) i latus (bok). [przypis edytorski]

ad leones! (łac.) — dla lwów! [przypis edytorski]

Adler, Alfred (1870–1937) — austriacki psychiatra, psycholog i pedagog, kontynuator nauki Freuda, w 1911 r. odrzucił jednak koncepcję dominanty seksualnej we freudowskiej teorii osobowości, wystąpił z ruchu psychoanalitycznego, stworzył podstawy psychologii indywidualnej. Od 1924 roku zamieszkał w USA, a od 1929 r. był profesorem Uniwersytetu Columbia w Nowym Jorku. Autor m.in. Praxis und Theorie der Individualpsychologie (1920) i Studien über die Minderwertigkeit von Organen (1920); tę ostatnią zapewne wspomina Witkiewicz w przypisie jako główną pracę Adlera. [przypis edytorski]

Adler, Alfred (1870–1937) — austriacki psychiatra, współpracownik Zygmunta Freuda, twórca koncepcji osobowości, opartej na świadomości własnej słabości, odczuwanej w dzieciństwie. Linia przewodnia życia a. plan życiowy to system ideałów i celów, kształtujących osobowość każdego człowieka, a wynikających z przeżyć okresu dzieciństwa. [przypis edytorski]

Adlerhorst — nazwa polska: Orłowo; obecnie dzielnica Gdyni. [przypis edytorski]

ad libitum (Latin) — literally „at one's pleasure”, in music means „repeat as many times as you want”. [przypis edytorski]

ad limina Apostolorum (łac.) — do progów apostolskich. [przypis edytorski]

ad limina apostolorum (łac.) — do progów apostolskich (tj. do Rzymu). [przypis edytorski]

ad limina apostolorum (łac.) — dosł. do progów apostołów; przen. określenie wizyty w Stolicy Apostolskiej, tj. w Watykanie, będącym siedzibą najwyższych władz kościoła katolickiego. [przypis edytorski]

ad maioram gloriam (łac.) — dla większej chwały. [przypis edytorski]

ad maiorem Dei gloriam (łac.) — dla większej chwały bożej. [przypis edytorski]