Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 18167 przypisów.
Prodikos z Keos (ok. 465–ok. 395 p.n.e.) — filozof grecki, jeden z czołowych sofistów; przywiązywał szczególne znaczenie do potrzeby używania właściwych słów w analizach filozoficznych i odróżniania znaczeń wyrazów o pokrewnym znaczeniu (synonimika). [przypis edytorski]
Prodikos z Keos (V w. p.n.e.) — filozof grecki, jeden z czołowych sofistów pierwszego pokolenia; autor popularnej przypowieści o Heraklesie na rozstaju dróg (zob. Ksenofont, Wspomnienia o Sokratesie II 1.21–34). [przypis edytorski]
Prodikos z Keos (V w. p.n.e.) — filozof grecki, jeden z czołowych sofistów pierwszego pokolenia; autor popularnej przypowieści o Heraklesie na rozstaju dróg (zob. Ksenofont, Wspomnienia o Sokratesie II 1.21–34), w której bohater musi wybrać pomiędzy dwiema drogami życia, proponowanymi przez dwie kobiety: Cnotę i Nieprawość. [przypis edytorski]
Prodikos z Keos (wyspa opodal Attyki) — współczesny Sokratesowi sofista, zajmował się z upodobaniem synonimiką (rozróżnianiem wyrazów o pokrewnym znaczeniu, np. spór, kłótnia) i wygłaszał wykłady treści moralno-pedagogicznej. Taki wykład podaje tu Ksenofont w swojej przeróbce (zob. koniec tego ustępu). Tę opowieść Prodikosa przytacza Sokrates w rozmowie z Arystypem z Cyreny, wielbicielem próżniactwa i rozkoszy, na poparcie zdania, że bez pracy i trudu nie ma szczęścia. [przypis tłumacza]
Prodita lege. — Impleta cerne. — Implenda collige (łac.) — Podane czytaj. Pełne oglądaj. Mające być napełnione zbieraj. [przypis tłumacza]
proditionis (łac.) — zdrady. [przypis redakcyjny]
proditorem patriae (łac.) — za zdrajcę ojczyzny. [przypis redakcyjny]
pro domo sua (łac.) — dosł.: dla własnego domu; dla własnej korzyści. [przypis edytorski]
Prodrom — dzieło Wrońskiego: Prodrome du Messianisme. [przypis redakcyjny]
Prodromus — tu: Alphonse de Candolle, Prodromus systematis naturalis regni vegetabilis…, Paryż 1824. [przypis edytorski]
product-placement — dziś używa się zapisu bez dywizu. [przypis edytorski]
produkować się (pot.) — występować na scenie, prezentować swoje umiejętności. [przypis edytorski]
produkować — zastawić i pokazać. [przypis redakcyjny]
produkować (z łac.; daw.) — wprowadzać; tu: wprowadzać w towarzystwo, przedstawiać. [przypis edytorski]
produkta — dziś popr. M. i B.lm: produkty. [przypis edytorski]
produkta — dziś popr.: produkty. [przypis edytorski]
Prodykos z Keos (wyspy sąsiadującej z Attyką) — zastanawiał się nad różnicą słów pokrewnego znaczenia (synonimów), np. wróg: nieprzyjaciel; autor opowieści o Herkulesie na rozstajnych drogach. [przypis tłumacza]
Prodyk — Prodikos z Iulis (465–399 p.n.e.), filozof gr., uczeń Protagorasa, nauczał odpłatnie sztuki przekonywania. [przypis edytorski]
Prodyk — Prodikos z wyspy Keos, sofista współczesny, znany z wykładów o właściwym użyciu i znaczeniu wyrazów; sławna jest jego opowieść o Heraklesie na rozstajnych drogach. [przypis tłumacza]
Pro Ecclesia et Pontifice — „Dla Kościoła i Papieża”, jedno z wysokich odznaczeń Stolicy Apostolskiej w kształcie krzyża. [przypis edytorski]
proemium — wstęp. [przypis edytorski]
pro et contra (łac.) — za i przeciw. [przypis redakcyjny]
Proetydy — Oszalałe córki Protosa, które w mniemaniu, iż są krowami, uganiały po polach. [przypis tłumacza]
pro exemplari speculo (non sine invidia) (łac.) — jako wzorowe zwierciadło (nie bez zazdrości). [przypis redakcyjny]
pro exemplo boni amici (łac.) — za wzór dobrego przyjaciela. [przypis redakcyjny]
pro exulibus et omni praerogativa et libertatibus nobilium et incolarum regni (łac.) — za wygnańców i [pozbawionych] wszystkich prerogatyw i swobód szlachty i mieszkańców królestwa. [przypis edytorski]
profan — laik, dyletant, osoba nieznająca się na rzeczy, niekompetentna; (daw.) osoba niewtajemniczona w arkana kultu religijnego; osoba dopuszczająca się profanacji tj. znieważenia przedmiotu lub miejsca kultu religijnego. [przypis edytorski]
profan — laik. [przypis edytorski]
profan — nie znający się na jakiejś nauce lub sztuce, niewtajemniczony; dziś poprawna forma lm: profani. [przypis redakcyjny]
profan — nieznający się na jakiejś nauce lub sztuce, niewtajemniczony, laik; dziś poprawna neutralna forma lm: profani. [przypis edytorski]
profan — nieznający się na jakiejś nauce lub sztuce, niewtajemniczony, laik. [przypis edytorski]
profan — nieznający się na jakiejś nauce lub sztuce, niewtajemniczony; profany: forma deprecjatywna, lekceważąca lub pogardliwa; neutralna forma M. lm: profani. [przypis edytorski]
profanum vulgus (łac.) — nieoświecony tłum; określenie z początku pieśni III, 1 Horacego: Odi profanum vulgus et arceo: nienawidzę nieokrzesanego tłumu i trzymam się od niego z daleka. [przypis edytorski]
profanum vulgus (łac.) — niewtajemniczony (ciemny) tłum. [przypis edytorski]
prof. Askenazy („Napoleon a Polska” I, 28) — [Szymon Askenazy, Napoleon a Polska], Warszawa-Kraków 1918. [przypis redakcyjny]
Prof. Askenazy przesuwa ją na wrzesień 1772 r., opierając się na wzmiance w tekście, że naród szwedzki nie jest już wolny — Askenazy, Listy Rousseau'a, „Biblioteka Warszawska” 1898, marzec. [przypis redakcyjny]
prof. dr med. Lesław Węgrzynowski ps. „Bartosz” (1885–1956) — lekarz, uczestnik obrony Lwowa (1918–1919), wojny polsko-bolszewickiej i kampanii 1939 r., pionier w dziedzinie zwalczania gruźlicy, w powstaniu naczelny lekarz I Obwodu „Radwan” Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej, po wojnie przeniósł się do Wrocławia. [przypis edytorski]
Prof. Dr. Romanowi Pollakowi poświęcam — w pierwodruku („Nowa Reforma” 1926, nr 206–210) dedykacja brzmiała: Głębokiemu znawcy piękna i wytwornemu styliście, Jerzemu Eug. Płomieńskiemu, na pamiątkę wspólnie przemyślanych godzin poświęcam. [przypis edytorski]
Prof. Dyboski występuje nawet z przypuszczeniem… — O sonetach i poematach Szekspira. Warszawa–Kraków 1914. W ogóle warto przeczytać, co pisze tam (str. 69–71) o stosunku naszego dramatu do sonetów. [przypis tłumacza]
Profecto (…) comparant — Augustinus Aurelius, De civitate Dei, XII, 15. [przypis tłumacza]
Profecto (…) obscuratque — Sallustius, Catilina 8. [przypis tłumacza]
profesją — zawód, zajęcie. [przypis redakcyjny]
profesjant (daw.) — profesjonalista. [przypis edytorski]
profesja — zawód. [przypis edytorski]
profesja — zawód. [przypis redakcyjny]
profesji — zawodu, zajęcia. [przypis redakcyjny]
profesor Boissone — profesor prawa i radca sądu w Tuluzie. [przypis tłumacza]
profesor Heinrich Q — fikcyjna postać, której pierwowzorem jest prawdopodobnie Victor Klemperer. [przypis edytorski]
profesor — jak podaje Tomasz Szarota, był nim Alfred Baeumler (1887–1968), profesor pedagogiki i wychowania politycznego Uniwersytetu Berlińskiego. [przypis edytorski]
Profesor Spanner był cywil — dziś popr.: (…) był cywilem. [przypis edytorski]
profesory — dziś popr. forma B. lm: profesorów. [przypis edytorski]
professio (łac.) — tu: wyznanie. [przypis edytorski]
Profession de foi du vicaire savoyard (fr.) — „Wyznanie wiary wikarego sabaudzkiego”, głośny ustęp z Emila, traktatu pedagogicznego szwajcarskiego pisarza Jean-Jacquesa Rousseau (1712–1778), stanowiący rodzaj wykładu chrystianizmu oderwanego od wszelkiego określonego wyznania i będący główną przyczyną potępienia tego utworu. [przypis edytorski]
professor — dziś: profesor. [przypis edytorski]
professoria lingua regimen orbis expostulans (łac.) — głosem profesorskim żądając panowania nad światem. [przypis redakcyjny]
profesya a. profesja (rel., daw.) — uroczyste wyznanie wiary. [przypis edytorski]
profesyj — zawodów, zajęć. [przypis redakcyjny]
profes — zakonnik, który złożył ostatnie, uroczyste śluby. [przypis redakcyjny]
profes (z łac.) — nauczyciel. [przypis redakcyjny]
profeta — człowiek obdarzony zdolnością przewidywania przyszłości, prorok. [przypis edytorski]
proficiat (z łac. proficio, proficere) — tu: awans. [przypis edytorski]
proficiat (z łac. proficio, proficere) — tu: przewagi, osiągnięcia. [przypis edytorski]
pro Fide, Grege et Lege (łac.) — za Wiarę, Lud (trzodę) i Prawo. [przypis redakcyjny]
pro Fide, Rege et Lege (łac.) — za Wiarę, Króla i Prawo. [przypis redakcyjny]
profilaksa — profilaktyka; zapobieganie. [przypis edytorski]
profit — korzyść. [przypis edytorski]
profit — korzyść, zysk. [przypis edytorski]
profit — korzyść, zysk. [przypis redakcyjny]
profitować (daw.) — czerpać profity, korzystać z czegoś, wykorzystywać coś. [przypis edytorski]
profitował — korzystał, zyskiwał. [przypis redakcyjny]
profitowali — korzystali. [przypis redakcyjny]
profitowali — zarabiali. [przypis redakcyjny]
profitując — korzystając. [przypis redakcyjny]
Prof. Konopczyński cofa datę do czerwca 1771, starając się hipotezę swą oprzeć na dowodach czerpanych z tekstu i ówczesnej sytuacji politycznej — Jan Jakub Rousseau doradcą Polaków. Odbitka z „Themis Polskiej”, Warszawa 1913, str. 2–5. [przypis redakcyjny]
prof. Kot, porównywając tekst „Uwag” z traktatem Mably'ego… — Stanisław Kot, Rzeczpospolita Polska…, str. 221–227. [przypis redakcyjny]
profligata in pace fides, rebus turbidis alacres, per incerta tutissimi (łac.) — w spokoju stracona wiara, w zamęcie weseli, wśród niepewności bezpieczni. [przypis redakcyjny]
pro forma (łac.) — dla formalności, dla zachowania pozorów. [przypis edytorski]
pro forma (łac.) — dla formy, na pokaz. [przypis redakcyjny]
pro forma (łac.) — dla formy, tymczasowo; wstępnie. [przypis edytorski]
proforma (z łac.: dla formy, prowizoryczny) — daw. klasa wstępna. [przypis edytorski]
proforma (z łac.) — najniższa klasa w dawnych szkołach (do drugiej połowy XVII wieku). [przypis redakcyjny]
pro foro interno et externo (łac.) — dosł: na rynek wewnętrzny i zewnętrzny; na potrzeby własne i na zewnątrz. [przypis edytorski]
pro foro interno (łac.) — na rynek wewnętrzny; na potrzeby własne. [przypis edytorski]
profos (daw.) — dowódca pachołków. [przypis redakcyjny]
profos (daw.) — dowódca żandarmerii wojskowej; aresztu wojskowego. [przypis edytorski]
profos — dowódca żandarmerii. [przypis edytorski]
profos — podoficer aresztu wojskowego. [przypis edytorski]
profos — podoficer pracujący w areszcie wojskowym. [przypis edytorski]
profos — podoficer z obsługi aresztu wojskowego. [przypis edytorski]
profos — żandarm. [przypis redakcyjny]
profos (z niem.) — pilnujący aresztów wojskowych; generał-profos oznacza głównego dozorcę aresztów. [przypis redakcyjny]
profos (z niem.) — podoficer żandarmerii. [przypis edytorski]
prof. Tadeusz Grabowski, który Słowackiego nazwał „zupełnym panteistą” — Grabowski, Filozofia Słowackiego, Kraków, 1910, Wydawnictwo Tow. Filozoficznego, nr 1. [przypis autorski]
Profundis exii — in profunda redibo — cum claustrum peccata expiaverit (łac.) — Z głębin wyszedłem i do głębin wrócę, gdy klasztor grzechy odkupi. [przypis autorski]
profunditates (łac.) — głębie. [przypis redakcyjny]
profuzja — nadmierna obfitość, rozrzutność. [przypis redakcyjny]
profuzja — obfitość. [przypis edytorski]
proga (daw.) — dziś popr. D. lp: progu. [przypis edytorski]
proga — dziś popr. forma D. lp: progu. [przypis edytorski]
prog — dziś popr. pisownia: próg. [przypis edytorski]
