Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 18167 przypisów.
Przez śmierć Sinela jestem tanem Glamis — Makbet wskazuje tu na drogę dziedziczenia tytułu tana Glamis, wspominając imię swego ojca, Sinela. [przypis edytorski]
przez śrzodek (daw.) — przez, za pomocą, za pośrednictwem. [przypis redakcyjny]
przez się (starop.) — samoczynnie; same przez się. [przypis edytorski]
Przez spary (…) patrza urząd tępy (starop.) — opieszały urząd patrzy pobłażliwie, „przez palce”. [przypis redakcyjny]
przez spary poglądać (starop.) — patrzeć przez szpary; patrzeć przez palce, tzn. pobłażać. [przypis edytorski]
przez (starop.) — bez. [przypis edytorski]
przez (starop.) — około. [przypis redakcyjny]
przez (starop.) — [tu:] około. [przypis redakcyjny]
przez stosunki pańszczyzny (…) — O pańszczyźnie z dołączeniem uwag nad moralnym i fizycznym stanem ludu naszego. Warszawa (1830), s. 19. [przypis redakcyjny]
przez strój — z ros. сквозь строй: przez szereg. [przypis edytorski]
przez Strowskiego w pięknej jego książce — Fortunat Strowski, Pascal et son temps, t. III. [przypis tłumacza]
przez swoje odsyła żołnierze — dziś popr.: przez swoich odsyła żołnierzy. [przypis edytorski]
przez swoje posagi pewne siebie i zuchwałe (doter fretae, feroces) — stałe w „komedii nowej” narzekanie na „żonę posażną” (uxor dotata); p. Wstęp. [przypis tłumacza]
przez tę niedzielę (gw.) — przez ten tydzień. [przypis edytorski]
Przez ten cały czas — 45 dni; porównaj ks. V, 5. [przypis tłumacza]
przez te parę tygodni — dziś popr.: przez tych parę tygodni. [przypis edytorski]
przez to sam dla siebie nabrałem wartości — w oczach Wertera Lota uświęca osoby i przedmioty, z którymi się styka. Uświęcony niejako jej zainteresowaniem, zyskuje Werter sam w swych oczach na wartości. [przypis redakcyjny]
przez (tu gw.) — bez. [przypis edytorski]
przez tylem krajów się przewinął (daw.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: przez tyle krajów się przewinąłem. [przypis edytorski]
przez układ wyrazów (…) różnego iloczasu samogłosek — np. we fragmencie: „I ciszej, ciszej brzęcząc — już słabo — z daleka”, albo: „I długo i daleko słychać kopyt brzmienie,/ Bo na obszernych polach rozległe milczenie” itp. [przypis redakcyjny]
przez usta Ajschylosa w „Żabach” — Żaby w. 1419. [przypis tłumacza]
Przez usta Kazimierza przemawia najtrwalsza dyspozycja etyczna Brzozowskiego. Bezwzględna wartość całego człowieka (…) trwałe założenie, nie tyle może światopoglądowe, ile uczuciowe — cytaty uzasadniające to stanowisko zestawił w swej książce B. Suchodolski: Stanisław Brzozowski, Warszawa 1933, s. 22–26. [przypis autorski]
przezuwać — poprawiać obuwie; zakładać raz jeszcze obuwie. [przypis edytorski]
Przez użytek, jaki robi z wolności w krótkich chwilach, kiedy ją ma, zasługuje na to, żeby ją utracił — za czasów Russa powszechnie była znana przekupność posłów angielskich. Ministrowie rządzili głównie za pomocą tego środka. [przypis tłumacza]
przezwać się — tu: zmienić nazwisko. [przypis edytorski]
przez Wenery świetne uczczon śluby — Wenera obdarzyła Anchizesa synem, Eneaszam. [przypis edytorski]
przezwiska jej nie pamiętam (…), a po tej skórze haczki — jest to opis ryby o nazwie raja, odmiana płaszczki. [przypis edytorski]
przezwisko (daw.) — tu: nazwa. [przypis edytorski]
przezwisko — tu: nazwa. [przypis edytorski]
przezwisko — tu: nazwisko. [przypis edytorski]
przez wolę rozumiem (…) zdolność, z pomocą której umysł potwierdza lub zaprzecza, co jest prawdziwe i co jest mylne, nie zaś pożądanie, z jakim umysł pragnie rzeczy lub odwraca się od nich — Por. List 21 (dawniej 34) § 13 i 14. [przypis redakcyjny]
Przez wrota sztuki wprowadzasz mnie w grób — W. Berent, Pisma, III, s. 216 (Próchno). [przypis autorski]
przezwyciężyć w przebiegłym podstępie — naśladownictwo aliteracji oryginału: subdola perfidia pervincamur. [przypis tłumacza]
Przez wykład transcendentalny rozumiem (…) — cały ten paragraf: „Przez wykład transcendentalny (…) wyróżnione” jest dodatkiem drugiego wydania. [przypis tłumacza]
przez wymienianie przodków (…) wspomina się ilość pokoleń, począwszy od Heraklesa — według podania zdobyli Dorowie około r. 1104 przed Chr. Peloponez pod wodzą trzech Heraklidów (potomków Heraklesa): Arystodemosa, Kresfontesa i Temenosa. Arystodemos nie doczekał końca wyprawy; jego synowie, dwaj bliźniacy, Eurystenes i Prokles, objęli wspólnie rządy w Lakonii, a od nich wywodzą się oba królewskie rody w Sparcie, Eurystenidów i Proklidów. Od niepamiętnych więc czasów rządzili w Sparcie dwaj królowie. Agesilaos objął rządy w 401 r. przed Chr.; drugim królem był Pauzaniasz, wnuk Pauzaniasza, zwycięzcy Persów pod Platejami (479 przed Chr.). Od r. 395/4 jest drugim królem Agesipolis. Agesilaos pochodzi z rodu Proklidów, a Herakles jest jego dwudziestym czwartym przodkiem z rzędu. Bardziej rozpowszechnione u historyków jest nazywanie Proklidów Eurypontydami, od imienia syna Proklesa, gdy tymczasem drugi królewski ród zwą Agiadami. [przypis tłumacza]
Przez wyraz ten, tak często dziś nadużywany, pojmujemy pewien nastrój moralny, oparty na zupełnej niewierze (…) tkwią w ciele społeczeństwa jak zarazki rozkładu i przyprawiają je o stan zapalny — cyt. wg przedruku: [Artur Górski], Polska krytyka literacka (1800–1918). Materiały, t. IV, Warszawa 1959, s. 144–145. [przypis autorski]
Przez wyskok wyobraźni Napoleon wydał się w ręce oględnego Johna Bulla — tu: Anglii; John Bull to postać uosabiająca narodowe cechy Anglików. [przypis redakcyjny]
przezywać (starop.) — nazywać. [przypis edytorski]
przez żuny (gw.) — bez żony. [przypis edytorski]
przez zapłaty (starop.) — bez zapłaty. [przypis edytorski]
przez zapomnienie zostawiłem na polu snop zboża — według prawa pozostawiony w polu snop zboża ma być oddany biedakowi. [przypis tłumacza]
Przez zawziętość Zeusowej córy — Atenę rozgniewały zbrodnie drugiego, „małego” Ajasa, wodza Lokryjczyków, który po zdobyciu Troi porwał sprzed ołtarza Ateny jej kapłankę, córkę Priama Kasandrę. W drodze powrotnej Atena zesłała na powracających Greków burzę, która zatopiła także okręt Ajasa. Bohater, wypłynąwszy dzięki pomocy Posejdona, chwalił się, że uniknął zemsty bóstwa, za co wkrótce zginął. [przypis edytorski]
przez zazdrości — bez zazdrości; poeta czyni aluzję do sądów Parysa, który nagrodę piękności przyznał Wenerze, czym wzbudził zazdrość Junony i Minerwy. [przypis redakcyjny]
przez zdrajców zawistnych z królestwa wyrzucona została — w oryg. łac.: „traditores eam de regno propter invidiam eiecerunt”; to samo określenie (traditores, zdrajcy), które zastosował kronikarz w odniesieniu do sprawców wygnania królowej Rychezy, użyty został w stosunku do biskupa krakowskiego Stanisława oraz do Zbigniewa, brata Bolesława Krzywoustego. [przypis edytorski]
przez zetknięcie drutów zanurzonych w różnych głębokościach (…) przez różnicę temperatur, jakiej te druty podlegają — słowa powyższe stanowią jedną z najciekawszych wizji przyszłości Juliusza Verne'a, wizji, która dopiero teraz zaczyna się urzeczywistniać. [przypis tłumacza]
przez zwierzchność w Sparcie — tj. przez eforów, najwyższych urzędników, którym ulegali nawet królowie. [przypis tłumacza]
prziym (starop. forma) — dziś 2.os.lp trybu rozk.: przyjmij. [przypis edytorski]
przmiel — trzmielina, żółtego koloru drzewo. [przypis redakcyjny]
przód (daw.) — wprzód, dawniej, wcześniej, przedtem. [przypis edytorski]
przód, przódy — wprzód; najpierw. [przypis edytorski]
przód — tu: najpierw. [przypis edytorski]
przód — tu: wprzód, najpierw. [przypis edytorski]
przód — tu: wprzód, najpierw, wcześniej. [przypis edytorski]
przód — wprzód, najpierw. [przypis edytorski]
przódy a. wprzódy (daw.) — wcześniej, uprzednio. [przypis edytorski]
przódy a. wprzódy — najpierw. [przypis edytorski]
przódy (daw.) — najpierw. [przypis edytorski]
przódy — dziś: wprzódy, najpierw. [przypis edytorski]
przódy — dziś: wprzódy; najpierw. [przypis edytorski]
przódy — wprzódy, wcześniej. [przypis edytorski]
przódzi (daw., gw.) — przedtem, wcześniej. [przypis edytorski]
przódzi (daw., gw.) — wcześniej. [przypis edytorski]
przódzi (daw.) — wcześniej, przedtem. [przypis edytorski]
przódziej (daw.) — wcześniej, najpierw. [przypis edytorski]
przódziej (gw.) — prędzej, wcześniej. [przypis edytorski]
przódziej — wcześniej; por. daw. wprzódy. [przypis edytorski]
przódziej — wcześniej. [przypis edytorski]
przódzi (gw.) — przedtem, wcześniej. [przypis edytorski]
przodek brać — tu: iść przodem. [przypis edytorski]
przodek (daw.) — pierwszeństwo. [przypis edytorski]
przodek (daw.) — tu: pierwszeństwo. [przypis edytorski]
przodek (starop.) — tu: przednia część (szaty). [przypis edytorski]
przodek — [tu:] przednia część statku, zw. też przodem; drugi koniec okrętu nazywa się wśladkiem, tyłem a. rufą. [przypis redakcyjny]
przodek — tu: przednia część wozu. [przypis edytorski]
przodem — przedtem. [przypis redakcyjny]
przodki — daw. forma M.lm; dziś: przodkowie. [przypis edytorski]
przodkować — iść z przodu. [przypis edytorski]
przodkować — mieć pierwszeństwo, tu: rządzić. [przypis edytorski]
przodkować (starop.) — przodować. [przypis edytorski]
przodkowanie (daw.) — pierwszeństwo. [przypis edytorski]
przodkowy koń — koń zaprzężony na przedzie, przed dyszlem. [przypis edytorski]
przodowa izba (daw.) — pomieszczenie od frontu. [przypis edytorski]
przodownika chóru szarpią, jeżeli grają „Scyllę” — mityczna Scylla to potwór morski w postaci psa o sześciu pyskach i dwunastu przednich łapach, mieszkający pod skałą w morzu i ściągający żeglarzy ze statków. [przypis edytorski]
przodownik (daw.) — sierżant policji w przedwojennej Polsce. [przypis edytorski]
przody (gw.) — wprzódy, najpierw, wcześniej. [przypis edytorski]
prztyk — pstryczek. [przypis edytorski]
przybaczyć się (gw.) — przypomnieć się. [przypis edytorski]
przybieżać (daw.) — przybiec, przyjść. [przypis edytorski]
przybieżeć (daw.) — przybiec. [przypis edytorski]
przybieżeć (daw.) — przyjść, przybiec. [przypis edytorski]
przybijaczka — narzędzie tkackie do przybijania pasm. [przypis edytorski]
przybitka — kawałek tkaniny, papieru lub filcu wciskany do lufy daw. broni ładowanej odprzodowo w celu oddzielenia ładunku prochowego od pocisku oraz uszczelnienia lufy. [przypis edytorski]
przybój — uderzanie fal morskich o skałę. [przypis autorski]
przybór (daw.) — zestaw przedmiotów służących do czegoś; tu: ekwipunek, rynsztunek. [przypis edytorski]
przybór — strój, przebranie; w wojennym przyborze: w zbroi, z bronią; w wojskowym rynsztunku; w stroju stosownym na wojnę. [przypis edytorski]
przybór — tu: sprzęty, przybory a. ozdoby. [przypis edytorski]
przybory — daw. narzędzia do czegoś a. ozdoby, przybranie; tu przen.: metody, sposoby. [przypis edytorski]
przybory — dziś popr. forma N. lm: przyborami; przybory (tu daw.): ogół przedmiotów tworzących komplet, tu: składających się na rząd koński (osprzęt potrzebny do jazdy). [przypis edytorski]
przybory Montessori — zabawki edukacyjne, używane w wychowaniu systemem włoskiej lekarki i pedagożki Marii Motessori (1870–1952). [przypis edytorski]
przybory pancerne — elementy pancerza. [przypis edytorski]
