Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 455 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | dziecięcy | francuski | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 7498 przypisów.
biegun (daw.) — koń. [przypis edytorski]
biegun (daw.) — koń, wierzchowiec. [przypis edytorski]
biegun (daw.) — [tu:] włóczęga, tułacz. [przypis redakcyjny]
biegun (daw.) — zbieg, uciekinier. [przypis edytorski]
biegun — dziś popr.: biegacz. [przypis edytorski]
biegun — koń. [przypis edytorski]
biegun — miejsce na kuli ziemskiej najbardziej oddalone od równika; tu oznacza najzimniejsze miejsce na ziemi. [przypis redakcyjny]
biegun (starop.) — włóczęga, tułacz. [przypis redakcyjny]
biegun — tu: koń. [przypis edytorski]
biegun — tu: koń, wierzchowiec. [przypis edytorski]
biegun — tu: ten, który biega, goni, gna. [przypis edytorski]
Bielany — chodzi zapewne o Bielany Białostockie, obecnie poza granicami Polski. [przypis edytorski]
Bielany — miejscowość oddalona o 5 km na północ od Warszawy z kościołem Kamedułów (założonym w r. 1639). Od czasów Jana Kazimierza w Lasku Bielańskim odbywały się odpusty w dzień Zielonych Świątek, stąd tradycje późniejszych „majówek” w Lasku Bielańskim. [przypis redakcyjny]
Bielany — [wówczas] miejscowość w sąsiedztwie Warszawy; [obecnie dzielnica miasta]. [przypis redakcyjny]
Bielecki, Stefan Bartłomiej (1908–1944) — ps. „Druh”, „Witold Ostrowski”, „Czesław”; absolwent Wydziału Inżynierii Wodnej Politechniki Warszawskiej, inżynier hydrotechnik, właściciel firmy budowlanej; uczestnik kampanii wrześniowej, oficer Sztabu Głównego Tajnej Armii Polskiej; aresztowany we wrześniu 1940, 5 kwietnia 1941 wywieziony do obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu, skąd zbiegł 16 maja 1942 r.; zaangażowany w organizację organizacji dywersyjnej „Wachlarz”, od 1942 r. działał w kontrwywiadzie w Oddziale II Komendy Głównej Armii Krajowej; uczestnik powstania warszawskiego, ranny 2 sierpnia, zm. 5 września 1944 r. [przypis edytorski]
Biel, fr. Lac de Bienne, niem. Bielersee — jezioro w zach. Szwajcarii. Największym miastem nad jego brzegami jest dwujęzyczne Bienne (Biel). [przypis edytorski]
bieli — dziś popr. forma: biali. [przypis edytorski]
Bielinski, Wissarion Grigorjewicz (1811–1848) — ros. pisarz, myśliciel, krytyk literacki. [przypis edytorski]
Bielinski, Wissarion Grigorjewicz (1811–1848) — rosyjski pisarz, filozof, krytyk literacki. [przypis edytorski]
Bielinski, Wissarion Grigorjewicz (1811–1848) — rosyjski pisarz, myśliciel, krytyk literacki, przedstawiciel rewolucyjnych demokratów. [przypis edytorski]
Bieliny — wieś w powiecie radomskim, k. Rawy Mazowieckiej. [przypis redakcyjny]
bielisty — biały. [przypis edytorski]
bieliźniarka — szafka na bieliznę pościelową i stołową (pościel, obrusy, serwetki, poszewki itp.). [przypis edytorski]
bielizna (daw.) — biała sukienka, współ. odzież spodnia. [przypis redakcyjny]
bielizna (daw.) — biała suknia (zwykle zakładana na noc do snu lub pod wierzchnie, barwne i ozdobne szaty). [przypis edytorski]
bielizna (daw.) — tu: odzież lniana. [przypis edytorski]
bielizna stołowa (daw.) — tkaniny używane przy nakrywaniu stołu: obrus i serwetki. [przypis edytorski]
bielizna — tu: biel śniegu. [przypis edytorski]
bielizna — tu daw.: nakrycie stołu, obrus. [przypis edytorski]
bielizna — tu: pościel. [przypis edytorski]
bielizna — tu: pościel. [przypis edytorski]
bieliznę oddaje za dom — bieliznę oddaje do prania poza domem. [przypis edytorski]
bielmo — mączysty miąższ ziarna. [przypis edytorski]
bielmo — zmętnienie rogówki w oku. [przypis edytorski]
bielmo — zmętniona rogówka w oku. [przypis edytorski]
bielmo — zmętniona rogówka w oku. [przypis edytorski]
bielnik (gw.) — miejsce, gdzie wybiela się tkaniny. [przypis edytorski]
bielnik — maszyna do bielenia tkanin. [przypis edytorski]
bielnik — urządzenie do bielenia tkanin. [przypis edytorski]
Bielski, Marcin (1495–1575) — renesansowy historyk i poeta satyryczny. [przypis edytorski]
Bielski, Marcin (ok. 1495–1575) — historyk, renesansowy poeta, pisarz i kronikarz. [przypis edytorski]
Bielsk — miasto na płd. od Białegostoku. [przypis redakcyjny]
Bieńkowski, Zbigniew (1913–1994) — poeta, tłumacz literatury francuskiej i rosyjskiej, żołnierz Armii Krajowej. [przypis edytorski]
Bien, bien, merci! (fr.) — Dobrze, dobrze, dziękuję! [przypis edytorski]
bien élevès (fr.) — dobrze wychowane. [przypis edytorski]
bien entendu (fr.) — ma się rozumieć. [przypis edytorski]
bien (fr.) — dobrze. [przypis edytorski]
bien merci (fr.) — pięknie dziękuję. [przypis edytorski]
bientôt (fr.) — wkrótce. [przypis edytorski]
bierąc (gw.) — biorąc. [przypis edytorski]
bierać (daw.) — przyjmować. [przypis edytorski]
bierać się (daw.) — zabierać się za coś co jakiś czas. [przypis edytorski]
bierać — zabierać wiele razy. [przypis edytorski]
biera (daw.) — kostka, los. [przypis edytorski]
bierali (przestarz.) — forma czasu przesz. niedokonanego od czasownika: brać; dziś popr.: brali. [przypis redakcyjny]
biera — los, troska. [przypis redakcyjny]
biera — tu: los (dosł.: kostka do gry). [przypis edytorski]
Bierbaum, Otto Julius (1865–1910) — niemiecki prozaik, poeta i dziennikarz ur. w Zielonej Górze (wówczas: Grünberg); autor dziennika podróży odbytej samochodem (Eine empfindsame Reise im Automobil, 1903) oraz niem. adaptacji baśni o Pinokiu: Przygody Zaepfel Kerna (1905); wydawca pism „Die freie Bühne” (dosł. „Wolna Trybuna” a. „Wolna Scena”), „Pan” i „Die Insel” (dosł. „Wyspa”); autor powieści pt. Stilpe (1897), w której prześmiewczo został przedstawiony Stanisław Przybyszewski o osobie Kasimira der Fugenorglera; z jego powieści Yankeedoodlefahrt (1909) pochodzi niem. popularne powiedzenie: Humor ist, wenn man trotzdem lacht (tzn. humor jest wtedy, jeśli mimo wszystko się śmiejemy). [przypis edytorski]
Bierdiajew, Nikołaj (1874–1948) — rosyjski filozof personalista, zwolennik apokatastazy; głosił potrzebę „nowego średniowiecza”, powrotu do ideałów życia duchowego. [przypis edytorski]
Bierdiajew, Nikołaj Aleksandrowicz (1874–1948) — rosyjski filozof, jeden z największych myślicieli prawosławnych XX wieku. [przypis edytorski]
bierdżadła — haki. [przypis autorski]
bieretek (daw.) — berecik; beret, biret; nakrycie głowy aksamitne, zwykle okrągłe. [przypis edytorski]
bieretek (starop.) — [zdrobn.: biret] czapka, ubiór głowy. [przypis redakcyjny]
bier (gw.) — bierz. [przypis autorski]
bier (gw.) — bierz. [przypis edytorski]
bierka a. biera— gra, kostka, przen.: los. [przypis redakcyjny]
bierka — owca. [przypis redakcyjny]
Bier (niem.) — piwo. [przypis edytorski]
bier (niem.) — piwo. [przypis edytorski]
bierność, która wynika dla matki z czynnego ssania dziecka — Bezwzględność dzieci przy wykonywaniu ruchów, zachciewanie się wszystkiego, do czegokolwiek je prze chwilowa chętka, samolubnie ślepe żądanie i chwytanie, wymaga od kobiety w stopniu dość znacznym tej bierności, którą objawia ona wszędzie w życiu płciowym (w ściślejszym znaczeniu). [przypis autorski]
bierny — tu: taki, który bierze. [przypis edytorski]
bierwiona (daw.) — kawałki drzewa. [przypis edytorski]
bierwiono — belka; kłoda. [przypis edytorski]
bierwiono — duży kawał drewna przeznaczony na opał; polano, szczapa. [przypis edytorski]
bierwiono — kawałek drewna oczyszczony z gałęzi, przeznaczony na opał. [przypis edytorski]
bierwiono —kawałek drewna oczyszczony z gałęzi, przeznaczony na opał. [przypis edytorski]
bierwiono — kłoda drewna. [przypis edytorski]
bierwiono — pień; kawałek drewna przeznaczony do budowy lub na opał. [przypis edytorski]
bierwiono — polano. [przypis edytorski]
bierwionowy — przym. utworzony od rzecz. bierwiono (ociosany i okorowany pień drzewa). [przypis edytorski]
bierwono — tu: belka. [przypis edytorski]
bierząc (starop.) — forma imiesłowowa: biorąc. [przypis edytorski]
Bierz (…) całem! — W komedii tej Molier umie z przedziwnym artyzmem utrzymywać Alcesta między szlachetną powagą a komizmem; jest wzniosły, kiedy się porusza w sferze górnych uczuć; jest komiczny, kiedy schodzi z tym samym wielkim rozmachem na grunt małostek życia. Jest w Alceście coś z Don Kichota, szlachetnego a komicznego razem rycerza z Manczy. W tej chwili Alcest, którego Filint umyślnie, zdaje się, drażni swymi zachwytami, jest w swoich szeptanych wybuchach komiczny. Filint jest z pewnością zbyt wytrawnym znawcą, aby mieć złudzenia co do sonetu Oronta; chwali go trochę przez uprzejmość, trochę może dlatego, że Oront jest możnym panem, po trosze zaś robi sobie niewinne widowisko kosztem Oronta i Alcesta razem. [przypis tłumacza]
bierzcie ryf — zrefujcie żagiel, tj. zmniejszcie jego powierzchnię za pomocą służących do tego linek. [przypis edytorski]
bierzę od ciebie (starop.) — odchodzę od ciebie; bierzyć: brać się, zbierać się wyruszać (w drogę). [przypis edytorski]
bierze je z czystego rozumu — czysty rozum jest według Kanta zdolnością poznawania a priori. Poznanie aprioryczne zaś jest, według niego, poznaniem niezależnym od doświadczenia, które przeto posiada apodyktyczną pewność, tzn. absolutną konieczność. I tu zatem występuje tak dla Kanta charakterystyczne przeciwstawienie wiedzy apriorycznej i aposteriorycznej (empirycznej), czerpiącej wyłącznie z doświadczenia. (Por. Wstęp, s. 13 i n. ). [przypis tłumacza]
Bierze list — zapewne mowa o Walencju; w oryginale nie ma tutaj didaskaliów. [przypis edytorski]
bierze tu wolę w bardzo obszernym znaczeniu, jako prasiłę, energię, popęd — por. Lessing, op. cit., s. 82; Windelband, op. cit., s. 359; Volkelt, op. cit., s. 148 i 167; Paulsen, op. cit., s. 78 oraz w [dołączonym tu] Słowniku [hasło]: „wola”. [przypis redakcyjny]
Bierz ją, nie bierz, jak masz chęci (…) — Wiersz ten jest trawestacją ronda Wilhelma Cretin. [przypis tłumacza]
bierzmo (daw.) — bierwiono, belka. [przypis edytorski]
bierzmo (starop.) — belka. [przypis redakcyjny]
Bierzmuj się — przy bierzmowaniu otrzymuje się nowe imię. Nim to podstarzała Zofia powinna zastąpić imię chrzestne. [przypis redakcyjny]
„Bierz — powiada Eklezjasta — rzeczy wedle oblicza i smaku (…) — Biblia, Koh 3:22. [przypis edytorski]
bierzże — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że. [przypis edytorski]
bieśnica — kobieta złośliwa, podstępna. [przypis autorski]
biesaga (daw.) — sakwa, juki. [przypis redakcyjny]
biesaga — torba, sakwa. [przypis edytorski]
biesagi (daw.) — podwójny worek do przewieszania przez ramię lub siodło; sakwa. [przypis edytorski]
biesagi (daw.) — podwójny worek przewieszany przez ramię albo przywiązywany do siodła. [przypis edytorski]
biesagi (daw.) — podwójny worek, przewieszany przez ramię lub przez siodło. [przypis edytorski]
