Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | portugalski | pospolity | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | wulgarne | zdrobnienie
Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 4638 przypisów.
Oto więc (…) — w tym miejscu na marginesie poniższego wywodu znajduje się adnotacja: „Skąd Indianów wiara?”. [przypis edytorski]
Oto woń — «Czyż nie ma bardziej odrażającego zapachu niż woń omytych [skór] kozich? Lecz to uczy, że wraz z [Jakubem] wszedł zapach Ogrodu Edenu», zob. Raszi do 27:27. [przypis edytorski]
oto wyszedł dym od ziemi jakoby z pieca — cytat z Apokalipsy św. Jana (Ap 9,2), w Biblii Gdańskiej ten werset brzmi: I otworzyła studnię przepaści; i wystąpił dym z onej studni, jakoby dym pieca wielkiego, i zaćmiło się słońce i powietrze od dymu onej studni. [przypis edytorski]
Oto, zaprawdę, mąż wedle serca mojego — nawiązane do Dziejów apostolskich (Dz 13,22): „Znalazłem Dawida, syna Jessego, męża wedle serca mego, który czynić będzie każdą wolę moją” (przekład Jakuba Wujka). [przypis edytorski]
otrąbić (daw.) — ogłosić uroczyście. [przypis edytorski]
otrąbić się (daw.) — oznajmić o swojej obecności przez sygnał trąbką. [przypis edytorski]
otrawiciel (daw.) — truciciel. [przypis edytorski]
otręby — łuski pozostałe po zmieleniu ziarna, przen.: coś zbędnego. [przypis edytorski]
otręby — pozostałości po zmieleniu ziarna. [przypis edytorski]
otrętwić — dziś popr.: odrętwić. [przypis edytorski]
otrętwienie (daw.) — dziś popr.: odrętwienie. [przypis edytorski]
Otrepjow, Grisza (1581–1606) — pierwszy z Dymitrów Samozwańców, podających się za zmarłego cara i z pomocą Polski usiłujących przejąć władzę w Rosji. [przypis edytorski]
otrok — chłopak. [przypis edytorski]
otrok (daw.) — chłopak. [przypis edytorski]
otrok (daw.) — chłopiec, chłopak. [przypis edytorski]
otrok (daw.) — chłopiec, młokos. [przypis edytorski]
otrok (daw.) — chłopiec. [przypis edytorski]
otrok (daw.) — chłopiec; tu: młodzieniec, wojownik. [przypis edytorski]
otrok (daw.) — chłop; najemnik. [przypis edytorski]
otrok (daw.) — dziecko, chłopiec. [przypis edytorski]
otrok (daw.) — młodzieniec, nastolatek. [przypis edytorski]
Otrys, Homole — góry w Tesalii, ojczyźnie centaurów. [przypis edytorski]
otrząść — dziś popr.: otrząsnąć. [przypis edytorski]
otrząść — dziś raczej: otrząsnąć. [przypis edytorski]
otrząśnienia się — otrząśnięcia się. [przypis edytorski]
Otrząś — popr. otrząśnij. [przypis edytorski]
otrząsła — dziś popr. forma 3.os.lp r.ż.: otrząsnęła. [przypis edytorski]
otrząsł — dziś popr. forma 3 os. lp. cz. przesz.: otrząsnął. [przypis edytorski]
otrząsł — dziś popr. forma: otrząsnął. [przypis edytorski]
otrząsł — dziś raczej: strząsnął. [przypis edytorski]
o trzech nogach — tj. na starość podpierająca się kijem. [przypis edytorski]
o trzeciej — wg rzymskiej miary czasu liczono czas od poranka, godzina trzecia wypadała więc przed południem. [przypis edytorski]
otrzepnął — dziś: otrzepał a. strzepnął. [przypis edytorski]
otrzepnął — dziś: strzepnął a. otrzepał. [przypis edytorski]
otrzymać promocją (daw.) — dziś: otrzymać promocję. [przypis edytorski]
otrzymać — w oryg. niem. verschaffen, tu: zyskać. [przypis edytorski]
otrzymał był (daw.) — forma czasu zaprzeszłego; znaczenie: otrzymał wcześniej, uprzednio (przed wydarzeniami a. czynnościami wyrażonymi formą zwykłego czasu przeszłego). [przypis edytorski]
otrzymał ci on — konstrukcja z partykułą „ci”, pełniącą funkcję wzmacniającą. [przypis edytorski]
otrzymał dowód osobisty bez określenia wyznania — w okresie międzywojennym w Polsce dowody osobiste zawierały m.in. rubrykę „wyznanie”. [przypis edytorski]
otrzymanie książki — chodzi o kartę badań kontrolnych, które musiały odbywać zarejestrowane prostytutki. [przypis edytorski]
o trzy na szóstą — dziś: trzy minuty przed szóstą. [przypis edytorski]
otstawnoj sowietnik (ros.) — emerytowany radca. [przypis edytorski]
Otto III (983–1002) — król niemiecki i cesarz rzymski, pielgrzymował do grobu św. Wojciecha do Gniezna w roku 1000; przydomek Otto Rudy (łac. Otto Rutus) nosił jego ojciec Otto II. [przypis edytorski]
Ottokar — Przemysł Ottokar I (1253–1278), król Czech. [przypis edytorski]
ottomańskie cesarstwo, świeżo ugruntowane na ruinach Konstantynopola — tzn. powstałe na terenach pokonanego przez Turków osmańskich cesarstwa wschodniorzymskiego, którego stolicą i ostatnim punktem oporu był Konstantynopol, zdobyty 29 maja 1453. [przypis edytorski]
Otton III (980–1002) — król Niemiec (od 983), cesarz rzymski (od 996); zwolennik koncepcji odnowionego, uniwersalnego cesarstwa rzymskiego, składającego się z Germanii, Italii, Galii oraz Sclavinii (Słowiańszczyzny), w której polityka podporządkowania Kościoła państwu złączyła się z ideą jedności chrześcijańskiej; podczas zjazdu w Gnieźnie (1000) uniezależnił Polskę od kościelnej władzy Niemiec i podniósł polityczną pozycję Bolesława I Chrobrego, jako swego współpracownika w monarchii. [przypis edytorski]
Otto von Bismarck (1815–1898) hrabia Bismarck-Schönhausen (od 1865), książę (od 1871), prusko-niemiecki mąż stanu. Od 1862 r. premier i minister spraw zagranicznych państwa pruskiego, doprowadził do zjednoczenia Niemiec z królem Prus na czele jako cesarzem niemieckim; w 1871 r. Bismarck został I kanclerzem Rzeszy Niemieckiej. Zręczny dyplomata i inicjator trzech wojen zaborczych, zyskał silną pozycję na arenie międzynarodowej. [przypis edytorski]
Otto von Bismarck (1815–1898) — niemiecki polityk, premier Prus (1862–1873), kanclerz Niemiec w latach 1871–1890, w 1870 r. doprowadził do wybuchu wojny francusko-pruskiej, której wynikiem było zjednoczenie Niemiec. [przypis edytorski]
Otto von Bismarck (1815–1898) — niemiecki polityk, premier Prus, kanclerz Rzeszy Niemieckiej. [przypis edytorski]
otucha — nadzieja. [przypis edytorski]
otucha — nadzieja związana z wiarą w zmianę na lepsze. [przypis edytorski]
otucha (starop.) — nadzieja. [przypis edytorski]
otukno (gw.) — smutno, tęskno. [przypis edytorski]
otuliwszy się — «Zasłoniła twarz, aby [Jehuda] jej nie rozpoznał», zob. Raszi do 38:14. [przypis edytorski]
otumanić (pot.) — ogłupić. [przypis edytorski]
otwartej acz nie było wojny — choć nie było otwartej wojny. [przypis edytorski]
otwarte — odczytanie niepewne, w źródle omyłkowo: trzęsły się or i- zwarte usta. [przypis edytorski]
otwierny — odźwierny. [przypis edytorski]
Otwock — miasto położone w pobliżu Warszawy. [przypis edytorski]
Otwock — miasto położone w województwie mazowieckim, siedziba powiatu otwockiego. [przypis edytorski]
Otwock — miasto w województwie mazowieckim, siedziba powiatu otwockiego. [przypis edytorski]
Otwock — miasto w woj. mazowieckim; pod koniec XIX w. dzięki budowie Kolei Nadwiślańskiej, łączącej go z Warszawą, stało się miejscowością sanatoryjno-uzdrowiskową. [przypis edytorski]
otwornice, Foraminifera (biol.) — grupa drobnych organizmów z królestwa protistów, w większości morskich, mających skorupki z węglanu wapna; skorupki obumarłych i opadłych na dno otwornic tworzą pokłady wapieni i są ważnymi skamieniałościami przewodnimi; najstarsze pochodzą z kambru. [przypis edytorski]
otworząż — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy otworzą. [przypis edytorski]
otworzone będzie temu, kto kołata, i otrzyma ten, kto prosić będzie — Mt 7, 7–8. [przypis edytorski]
otworzone — dziś popr.: otwarte. [przypis edytorski]
otworzysty (daw.) — otwarty. [przypis edytorski]
otworzysty (daw.) — szeroko otwierający się, mający duży otwór. [przypis edytorski]
otworzywszy je dla klubów szalonych — chodzi o kluby polityczne; w trakcie Komuny Paryskiej działało ich w mieście ok. 30. [przypis edytorski]
otwratitielno (ros. отвратително) — obrzydliwie, wstrętnie. [przypis edytorski]
otylsi — dziś popr.: bardziej otyli. [przypis edytorski]
otyma (starop.) — odbiera, odejmuje. [przypis edytorski]
o tym na pewno wie Długosz — Kraszewski zwraca uwagę na szczegóły, które podaje w swej kronice Długosz, a które, ubarwiając opowieść, muszą stanowić element dodany do przekazu tradycyjnego; trudno uwierzyć, żeby kolor konia czy przytoczone co do słowa długie przemówienia postaci należały do przekazu, raczej stanowią autorskie uzupełnienie spisującego ustne podania kronikarza. [przypis edytorski]
o tym nie pisało — popr.: o tym nie było napisane. [przypis edytorski]
o tym objaśnia monografia cukierni, której autor podpisał się skromnie Zenon. Trzeba by z kolei objaśnić w kilku słowach, kto jest Zenon. — tu w tekście umieszczono ilustrację z podpisem: Zenon (rys. K. Sichulski). [przypis edytorski]
O tymże dumać — w innej wersji: „O czem tu dumać”. [przypis edytorski]
O, ty starszy z cnych braci! — mowa o starszym synu Lucjusza Pisona. [przypis edytorski]
Où allons-nous? (fr.) — dokąd zmierzamy? [przypis edytorski]
Où vas-tu, feuille de chêne? Je vais où le vent me mène (fr.) — Dokąd zdążasz, listku bukowy? Tam, gdzie mnie niesie wiatr. [przypis edytorski]
O „Uczt” śpiewaku […] Gdybyś tu teraz ze mną był — poeta z kręgu Puszkina, Eugeniusz Abramowicz Baratyński (1800–1844), autor poematu Uczty, w tym czasie jako podoficer służył w pułku stacjonującym w Finlandii. [przypis edytorski]
Ou demeures tu? (fr.) — Gdzie mieszkasz? [przypis edytorski]
Oui, c'est très beau (fr.) — Tak, to bardzo piękne. [przypis edytorski]
Oui, cousine! Cette vilaine petite ville est une place tres ennuyante (franc.) — Tak, kuzynko! Ta nędzna mała mieścina jest bardzo nudnym miejscem. [przypis edytorski]
Ouida — pseud. lit. Marie Louise de la Ramee (1839–1908), ang. autorki powieści z życia arystokracji, których akcja często toczy się we Włoszech. [przypis edytorski]
Ouida (pseud.), właśc. Marie Louise de la Ramee (1839–1908) — angielska autorka ponad 40 powieści, a także opowiadań i książek dla dzieci. [przypis edytorski]
oui (fr.) — tak. [przypis edytorski]
Oui, je l'ai vu une fois… ici-même, dans les montagnes (fr.) — Tak, widziałem go raz… nawet tutaj, w górach. [przypis edytorski]
Oui, justement! (fr.) — Tak, właśnie! [przypis edytorski]
Oui, madame (fr.) — tak, proszę pani. [przypis edytorski]
Oui, Majesté (fr.) — Tak, Wasza Wysokość. [przypis edytorski]
Oui, mette le au mon (fr.) — Tak, włóż do mojej… [przypis edytorski]
Oui, Monseigneur (fr.) — Tak, mój panie. [przypis edytorski]
Oui, monsieur (fr.) — Tak, proszę pana. [przypis edytorski]
Oui, pas mal (fr.) — Tak, niezła. [przypis edytorski]
ouistiti (fr.) — marmozeta, mała małpka z Ameryki Płd. [przypis edytorski]
Oui, the time is the money (fr., ang.) — Tak, czas to pieniądz. [przypis edytorski]
oui, un rabouliste, c'est ça (fr.) — tak jest, krzykacz, otóż to; rabouliste, por. ang. rabulistic, z łac. rabula: krzykliwy adwokat, nieudolny prawnik skupiający się na drobiazgach. [przypis edytorski]
o u Joba napisano — Job 34, 30. [przypis edytorski]
O umyśle (fr. De l'esprit) — główna książka francuskiego filozofa oświeceniowego Claude'a Adriena Helvétiusa (1715–1771), wyd. w 1758, potępiona jako ateistyczna i publicznie spalona w 1759. [przypis edytorski]
Ouoi donc. Il faut marcher avec son pays (fr.) — No cóż. Trzeba iść z narodem. [przypis edytorski]