Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 18549 przypisów.
powszedni — tu: zwykły. [przypis edytorski]
po wszelkiej formie — dziś: zgodnie z wszelkimi formami towarzyskimi. [przypis edytorski]
po wszem [państwie] (starop. forma) — w całym. [przypis edytorski]
po wszym ziemiam (starop.) — po wszech ziemiach; po wszystkich krajach. [przypis edytorski]
po wszystkich kurach — tzn. po ostatnich pianiach kogutów, po północy. [przypis edytorski]
Po wszystkie czasy wiele rozprawiano o najlepszej formie rządu, nie zważając, że każda z nich jest w pewnych wypadkach najlepsza, a w innych najgorsza — w przeciwieństwie do formy państwa, forma rządu ma zatem zawsze tylko relatywną wartość. [przypis tłumacza]
po wszystkie dni — «Również w Przyszłym świecie», zob. Raszi do 43:9. [przypis edytorski]
po wszystkiem (starop.) — po całym [mieście]. [przypis edytorski]
po wszystkiem (starop.) — po całym [obozie]. [przypis edytorski]
Po wszystkiey prawie nad którego ziemi/ Sroższego wieki tamteczne nie miały (starop.) — zamiast: Nad którego wieki tamteczne nie znały sroższego po wszystkiej prawie ziemi. [przypis redakcyjny]
po wszytkiem świecie (starop.) — po całym świecie. [przypis edytorski]
powtarzał ciągle: „nie ma Julka” (…) „bo ranek był tak piękny i cichy”, i usiąść na grobie przyjaciela i rozmyślać — Juliusz Słowacki, List do matki, Genewa, 10 lutego 1833. [przypis edytorski]
Powtarzam raz jeszcze: za byt uważa dana grupa społeczna, dana formacja kulturalna takie usystematyzowanie doświadczenia, które uzasadnia w oczach świadomości pojęcia prawne, określenia świadomości prawnej danej grupy. Oczywiście te ostatnie wyrastają z samego życia, a nie są dowolnym wymysłem intelektualnym. [przypis redakcyjny]
po wtóre (daw.) — po drugie. [przypis edytorski]
po wtóre — po drugie. [przypis edytorski]
powtórnem — daw. forma N. i Msc. lp przymiotników r.n.; dziś tożsama z r.m.: powtórnym. [przypis edytorski]
powtórzenie formuły Matuszewskiego w Słowacki i nowa sztuka — I. Matuszewski, Słowacki i nowa sztuka, Warszawa 1902, s. 274. [przypis autorski]
powtórzmy raz jeszcze i wbijmy sobie w pamięć głęboko… — Stanisław Tarnowski, Historia literatury polskiej, t. V, s. 503. [przypis autorski]
powtórzyli strofkę (…) od wycia zadrżały ściany i pułap szopy — w oryginale przytoczono w tym miejscu strofkę angielskiej piosenki złodziejskiej, nienadającej się do przekładu i zaczerpniętej, jak podaje autor w przypisku, z dzieła Włóczęga angielski (The English Rogue), Londyn, 1665. [przypis tłumacza]
pow-wow — w tradycji Indian północnoamerykańskich zjazd plemienny lub międzyplemienny, połączony ze zbiorowymi śpiewami i tańcami. [przypis edytorski]
Po wybuchu wpada do głównej Czeka blady, wzruszony Dzierżyński i wydaje rozkaz natychmiastowego rozstrzelania… — Mielgunow, op. cit., s. 14. [przypis autorski]
Po wybuchu wulkanu na Islandii w roku 1783 — chodzi o katastrofalny wybuch szczelinowego wulkanu Laki (isl. Lakagígar), trwający od 8 czerwca 1783 do lutego 1784, kiedy doszło do otwarcia mierzącej 25 km szczeliny ze 130 kraterami, zaś chmury trujących gazów i pyłów zawędrowały nad Europę, gdzie stały się przyczyną śmierci dziesiątków tysięcy osób, i unosząc się w atmosferze, spowodowały zmianę pogody na całym świecie. [przypis edytorski]
po wyjściu dni roboty (daw.) — tu: po wyczerpaniu się dni przeznaczonych na tę pracę. [przypis edytorski]
powymrzeć (neol.) — powymierać. [przypis edytorski]
po wypadkach tych — hebr. אחר הדברים (achar hadewarim) może oznaczać ‘po wydarzeniach’ lub ‘po słowach’. Wedle opowieści talmudycznej (Sanhedrin 89b) «jedni mędrcy mówią, że było to po słowach satana [szatana], który oskarżał [Abrahama przed Bogiem]: z żadnej uczty, którą wydał Abraham, nie złożył Ci w ofierze ani jednego byka czy barana! Bóg odpowiedział mu: czyż on robi cokolwiek, co nie jest dla jego syna? A jednak gdybym powiedział mu ‘złóż Mi go w ofierze’: nie odmówiłby! A inni [mędrcy] mówią, że było to po słowach Iszmaela, który wychwalał się przed Icchakiem, że był obrzezany w wieku 13 lat a nie opierał się. Icchak odrzekł mu: chlubisz się jednym narządem? Gdyby Bóg powiedział do mnie ‘złóż Mi się w ofierze’: nie odmówiłbym!», zob. Raszi do 22:1. [przypis edytorski]
po wypowiedzeniu wojny, to znaczy od chwili, kiedy oszustwo stało się postępkiem zbożnym i sprawiedliwym — wolno wroga oszukać fortelem wojennym; łamać wiary w czasie układów, kiedy kroki wojenne przerwano, nie wolno. [przypis tłumacza]
powyrek a. powerek (daw.) — drąg do noszenia wiader. [przypis edytorski]
powyrównać — dziś: porównać, porównywać, przyrównać a. zrównać. [przypis edytorski]
Po wysłuchaniu podczas poprzedniego zgromadzenia oskarżeń przeciwko wodzom i obrony tychże — nieprawda. Wodzowie nie mieli prawem przepisanego czasu do obrony. Zgromadzenie poprzednie odłożyło dalszy ciąg rozprawy z powodu spóźnionej pory. Jeśli Rada jest zdania, że trzeba wodzów oskarżyć, należy to uchwalić, a następnie powziąć uchwałę, jak się ma odbyć sąd. Nie można natomiast przystępować do głosowania nad pytaniem „winien czy nie” z powołaniem na poprzednie zgromadzenie nieskończone, które nie było rozprawą główną. [przypis tłumacza]
powytykano dziesięcinę — zginął co dziesiąty; dziesięcina: co dziesiąty snop zboża, przeznaczony (wytykany na polu) dla duchownego. [przypis redakcyjny]
powyż (daw.) — powyżej. [przypis edytorski]
powyż (daw.) — powyżej. [przypis edytorski]
powyż — dziś popr.: powyżej. [przypis edytorski]
powyż — dziś: powyżej [przypis edytorski]
powyż — dziś: powyżej. [przypis edytorski]
powyż — powyżej. [przypis edytorski]
powziąć języka — wypytać w celu wyciągnięcia informacji. [przypis edytorski]
powziąć — w pierwodruku: powziąść. [przypis redakcyjny]
powziąć — zdecydować coś. [przypis edytorski]
powziąść (daw.) — powziąć. [przypis edytorski]
Po wzięciu Naczelnika Tadeusza Kościuszki w niewolę moskiewską — w bitwie pod Maciejowicami (10 października 1794) ranny Kościuszko dostał się do niewoli, po czym został uwięziony w twierdzy Pietropawłowskiej w Petersburgu. [przypis edytorski]
powzięto wtedy uchwałę, że nie wolno nad tym radzić — za sprawą demagoga Kleofona, który groził, że utnie szyję każdemu, kto wspomni o pokoju. [przypis tłumacza]
poździć (daw.) — opóźniać. [przypis redakcyjny]
poźgany — podźgany. [przypis edytorski]
poźną — dziś popr. pisownia: późną. [przypis edytorski]
poźniéj — dziś popr. pisownia: później. [przypis edytorski]
poźniejszy — dziś popr. pisownia: późniejszy. [przypis edytorski]
poźny — dziś popr.: późny. [przypis edytorski]
poźreć (gw.) — spojrzeć. [przypis edytorski]
poźrymy — dziś popr. forma 1.os.lm trybu rozk.: spójrzmy. [przypis redakcyjny]
poźrzeć (daw., gw.) — spojrzeć. [przypis edytorski]
poźrzeć (daw.) — spojrzeć. [przypis edytorski]
poźrzeć (starop.; tu forma 3 os, lp: pojźry) — spojrzeć. [przypis edytorski]
poźrzyj — spojrzyj. [przypis edytorski]
pożądać — tu: pragnąć. [przypis edytorski]
pożądańszy — dziś popr.: bardziej pożądany. [przypis edytorski]
pożądliwość — concupiscence obejmuje cale pojecie naszej skażonej natury. [przypis tłumacza]
pożądna — pożądana. [przypis redakcyjny]
pożądnej — pożądanej, upragnionej. [przypis redakcyjny]
pożądne — [tu:] pożądane. [przypis redakcyjny]
pożądny (daw.) — pożądany. [przypis redakcyjny]
pożądny (daw.) — pożądany [upragniony]. [przypis redakcyjny]
pożądny (starop.) — pożądany, upragniony. [przypis redakcyjny]
pożądny (starop.) — tu: pożądany; upragniony. [przypis edytorski]
pożałować (z ros.) — zlitować się [przypis redakcyjny]
Pożałował — hebr. rdzeń נחם (nacham) oznacza zarówno 'pożałować', jak i 'pocieszać'. Wedle midrasza Bóg pocieszał się, że uczynił człowieka wśród istot niższych, a nie wśród tych wyższych, gdyż wówczas człowiek nakłaniałby niebiańskie istoty do buntu, zob. Raszi do 6:6. [przypis tradycyjny]
pożałowanie — politowanie, darowanie życia. [przypis redakcyjny]
pożałujcie (tu z ros. пожалуйте) — proszę ze mną. [przypis edytorski]
Pożałuj dla Chrysta Spasa, dla Pereczystoj Boharodyce, dla Mikuły Cudotworce (z rus.) — Zmiłuj się, przez Chrystusa Zbawiciela, przez przeczystą Bogurodzicę, przez Mikołaja Cudotwórcę. [przypis redakcyjny]
pożałujtie (ros.) — proszę ze mną. [przypis edytorski]
pożarnaja komanda (ros.) — drużyna strażacka. [przypis edytorski]
pożarnym blask — blask pożaru. [przypis edytorski]
pożar — rozdział wspomina autentyczne zdarzenie z 27 stycznia 1880 r. [przypis autorski]
pożar — tu: nazwa psa gończego. [przypis edytorski]
Pożar z Kruczkiem — nazwy psów gończych. [przypis edytorski]
po „żebrach” chodzić — żebrać, prosić o jałmużnę. [przypis edytorski]
pożeglował natychmiast do Gyteion — Gyteion: port w Zatoce Lakońskiej [na płd. wybrzeżu Lakonii; główny port spartański]. Tym sposobem pokazywał także Alkibiades całemu światu, kto właściwie jest panem morza. [przypis tłumacza]
…pożeglowali z powrotem na Samos — bitwa [pod Arginuzami] odbyła się z końcem lipca lub początkiem sierpnia 406 r. [przypis tłumacza]
pożegnać gospodynią (daw.) — dziś: (…) gospodynię. [przypis edytorski]
„Pożegnanie” Schuberta — pieśń Adieu!, opublikowana w Paryżu ok. 1835, opisana na stronie tytułowej jako kompozycja „F. Schuberta”, z francuskim tekstem Edouarda Belangera; jednak prawdziwym autorem muzyki był August Heinrich von Weyrauch (1788–1865), który skomponował ją do tekstu wiersza Karla Friedricha Gottloba Wetzego i wydał w 1824 pod tytułem Nach Osten (Na wschód); pieśń zyskała sobie popularność, często łączono ją z nazwiskiem Franza Schuberta (1797–1828), znanego austriackiego kompozytora muzyki romantycznej, i umieszczano w zbiorach jego utworów. [przypis edytorski]
Pożegnanie — wiersz napisany ok. 1800 r. i ogłoszony w dodatkach do Fausta. [przypis edytorski]
Pożegnanie — w wydaniu źródłowym pod tytułem podano melodię w zapisie nutowym. Tadeusz Boy-Żeleński pisze: Melodie zamieszczone w tym zbiorku zaczerpnięte są bądź z naszych popularnych, bądź też z paryskich motywów. [przypis edytorski]
pożegnanim (starop. forma N.) — pożegnaniem; za tym nieodpowiednim pożegnanim: z powodu tego nie zapowiedzianego, niewłaściwego pożegnania. [przypis redakcyjny]
pożegnawczy — dziś popr.: pożegnalny. [przypis edytorski]
pożenąć (daw.) — pognać. [przypis edytorski]
pożenie (daw., gw.) — forma dokonana 3.os.lp od daw. żenąć: wygnać; pogna. [przypis edytorski]
pożenie (daw.) — pogna; tu: uleci. [przypis edytorski]
pożenie (daw.) — pogoni; forma 3.os.lp od żenąć: gnać, pędzić. [przypis edytorski]
pożenie (daw., starop.) — pogoni. [przypis edytorski]
pożeniem (daw.) — pognamy, popędzimy. [przypis edytorski]
pożenie — pogoni; od ż. formy żonę, żeniesz itd.; b. częste w pomnikach w. XIV i XV i u pisarzy w. XVI. [przypis redakcyjny]
Pożeracze gazet — tu w tekście umieszczono ilustrację z podpisem: Pożeracz gazet (rys. K. Sichulski z „Liberum Veto”). [przypis edytorski]
pożerca — dziś: pożeracz. [przypis edytorski]
pożerca ogień — pożerczy ogień. [przypis redakcyjny]
pożerca ognień — pożerczy ogień. [przypis redakcyjny]
pożoga — pożar. [przypis edytorski]
pożoga (przen.) — dramatyczne wydarzenia, zwykle wojenne, niosące zniszczenie i cierpienie. [przypis redakcyjny]
pożoga — wielki ogień, pożar. [przypis edytorski]
pożoga — wielki ogień, pożar; tu: przen. o upale. [przypis edytorski]
pożoga — wielki, szerzący się ogień, ogromny pożar. [przypis edytorski]
