Przypisy

Pliniusz Starszy (23–79) — historyk i pisarz rzymski, autor dzieła Naturalis historia (Historia naturalna), stanowiącego rodzaj encyklopedii w 37 księgach. [przypis edytorski]

Pliniusz Starszy (23–79) — historyk i pisarz rzymski. Jego jedynym zachowanym dziełem jest Naturalis historia (Historia naturalna), rodzaj encyklopedii. [przypis edytorski]

pliovoti — spjaudyti. [przypis edytorski]

pliska — dziś popr.: pliszka, mały ptak z rzędu wróblowatych. [przypis edytorski]

plitka czekolady (z ros.) — tabliczka czekolady. [przypis edytorski]

Ploërmel — miejscowość i gmina francuska w bretońskim departamencie Morbihan. [przypis edytorski]

plon (daw.) — łup. [przypis edytorski]

plondruje — dziś popr.: plądruje. [przypis edytorski]

plonne — dające plon. [przypis edytorski]

plonny — przym. od rzecz. plon: urodzajny, obfity; w innych wydaniach: płonny, tj. próżny, daremny. [przypis edytorski]

plonny — wydający plon, przynoszący korzyść. [przypis edytorski]

plon — tu: łup. [przypis edytorski]

plonuje setnym ziarnem — wydaje bardzo dobry, znakomity plon. [przypis edytorski]

plony — dziś popr. forma N. lm: plonami. [przypis edytorski]

ploščius (brus.) — ilgas be vatos apsiaustas. [przypis edytorski]

Plotyn (204/205–270) — filozof starożytny, twórca neoplatonizmu. Słoneczne oko Plotyna: Οὐ γὰρ ἂν πώποτε εἴδεν… (gr.), Oko nie zobaczy słońca, póki samo nie stanie się słoneczne (Plotyn, Enneady I 6); ciąg dalszy brzmi: dusza nie zobaczy piękna, póki sama nie stanie się piękna. [przypis edytorski]

Plotyn (204–269) — filozof grecki, twórca twórca neoplatonizmu, systemu filozoficznego opartego na nauce Platona połączonej z elementami stoicyzmu i neopitagoreizmu. [przypis edytorski]

Plotyn (204–269) — filozof gr., twórca neoplatonizmu. [przypis edytorski]

plotynizm — neoplatonizm, system filozoficzny stworzony przez Plotyna (204/205–270). [przypis edytorski]

plūko — teka. [przypis edytorski]

pluchać — pluskać, wpadać do wody. [przypis edytorski]

plucha (daw.) — flejtuch, brudas. [przypis edytorski]

plucha — tu: łotr. [przypis edytorski]

pluchoce — dziś: pluszcze. [przypis edytorski]

pluch, właśc. plucha (daw.) — flejtuch, brudas. [przypis edytorski]

pluderki — zdrobn. od pludry: sięgające do kolan spodnie o bufiastych nogawkach, stanowiące element stroju męskiego w XVII i XVIII w. [przypis edytorski]

pluderki — zdrobn. od: pludry; spodnie. [przypis edytorski]

pluderki — zdrobn. od pludry; spodnie. [przypis edytorski]

pludrak a. pludra (pogard.) — Niemiec. [przypis edytorski]

pludrak — noszący pludry, tj. z niem. krótkie spodnie z bufiastymi nogawkami, modne wówczas w Europie. [przypis edytorski]

pludrowski — pruski, niemiecki; od pludry: rodzaj spodni. [przypis edytorski]

pludry (daw.) — krótkie spodnie. [przypis edytorski]

pludry (daw.) — rodzaj krótkich spodni. [przypis edytorski]

pludry (daw.) — spodnie; czerwone pludry — pogardliwe określenie żołnierzy; w XIX w. mundury wojskowe miały jeszcze jaskrawe kolory. [przypis edytorski]

pludry (daw.) — spodnie. [przypis edytorski]

pludry (daw.) — spodnie; szczególnie: krótkie, sięgające do kolan lub do połowy ud spodnie z bufiastymi nogawkami i pionowymi rozcięciami odsłaniającymi tkaninę podszewki, element daw. dworskiej mody męskiej. [przypis edytorski]

pludry (daw.) — spodnie; zwykle sięgające do kolan lub tuż za kolano. [przypis edytorski]

pludry (daw., z niem. Pluderhosen) — krótkie spodnie, sięgające do kolan lub do połowy ud, z bufiastymi nogawkami i pionowymi rozcięciami odsłaniającymi tkaninę podszewki. [przypis edytorski]

pludry (daw.; z niem. Pluderhosen) — krótkie spodnie, sięgające do kolan lub do połowy ud, z bufiastymi nogawkami i pionowymi rozcięciami odsłaniającymi tkaninę podszewki. Moda na pludry pojawiła się w XVI w. w Niemczech; wkrótce stały się popularne w całej Europie. [przypis edytorski]

pludry — krótkie spodnie, sięgające do kolan lub do połowy ud, z bufiastymi nogawkami i pionowymi rozcięciami odsłaniającymi tkaninę podszewki. [przypis edytorski]

pludry — krótkie spodnie z bufiastymi nogawkami, element dworskiej mody męskiej od XVI w.; w daw. Polsce: każde krótkie spodnie. [przypis edytorski]

pludry (przestarz.) — krótkie, szerokie spodnie. [przypis edytorski]

pludry — sięgające do kolan spodnie o bufiastych nogawkach, stanowiące element stroju męskiego w XVII i XVIII w. [przypis edytorski]

pludry — sięgające do kolan spodnie o bufiastych nogawkach, stanowiące element stroju męskiego w XVII i XVIII w. [przypis edytorski]

pludry — spodnie. [przypis edytorski]

pludry — spodnie; szczególnie: sięgające do kolan spodnie o bufiastych nogawkach, stanowiące element stroju męskiego w XVII i XVIII w. [przypis edytorski]

pludry — spodnie; szczególnie: sięgające do kolan spodnie o bufiastych nogawkach, stanowiące element stroju męskiego w XVII i XVIII w. [przypis edytorski]

pludry (z niem.) — krótkie, bufiaste spodnie. [przypis edytorski]

pludrzyska — pot. żart. o Niemcach; określenie utworzone od słowa pludry: spodnie; szczególnie: krótkie spodnie (historycznie: sięgające do kolan spodnie o bufiastych nogawkach, stanowiące element stroju męskiego w XVII i XVIII w., w Polsce zaadoptowany z Zachodu). [przypis edytorski]

plugastwo — obrzydlistwo, coś budzącego odrazę, paskudztwo. [przypis edytorski]

plugawem — daw. forma N. i Msc. przymiotników r.n.; dziś tożsama z r.m.: plugawym. [przypis edytorski]

plugawiec (daw.) — osoba budząca wstręt zachowaniem lub wyglądem. [przypis edytorski]

plugawy — budzący wstręt, szkaradny; zbrukany. [przypis edytorski]

plugawych — w tym miejscu tłumacz zaproponował zamiennie określenie: obmierzłych. [przypis edytorski]

plugawy (daw.) — budzący wstręt swoim wyglądem. [przypis edytorski]

plukta — pluoštas. [przypis edytorski]

plumaż (daw., z fr. plumage) — upierzenie, pióra. [przypis edytorski]

plum pudding — tradycyjne angielskie danie bożonarodzeniowe, przyrządzane z łoju i suszonych owoców, gotowane przez kilka godzin, dojrzewające przez miesiąc lub nawet rok. [przypis edytorski]

plundrować (z niem.) — plądrować, pustoszyć. [przypis edytorski]

pluralis (łac.) — gram. liczba mnoga. [przypis edytorski]

pluralis (łac.) — liczba mnoga. [przypis edytorski]

pluralitas (łac.) — większość. [przypis edytorski]

pluśnij wiosłem a puść się (daw.) — konstrukcja z „a” w funkcji spójnika łącznego, dziś: pluśnij wiosłem i puść się. [przypis edytorski]

plus charmant et courtois que jamais (fr.) — jeszcze bardziej uroczy i grzeczny niż zwykle. [przypis edytorski]

plus confidence, que… (fr.) — więcej pewności siebie niż… (zdanie urwane). [przypis edytorski]

plus convenable (fr.) — bardziej odpowiednie. [przypis edytorski]

plus de confidence que de connaissance (fr.) — więcej poufałości niż znajomości. [przypis edytorski]

plus est ingenii Romani terminos… (łac.) — znaczniejsze jest, że przesunąłeś o wiele dalej granice geniuszu rzymskiego niż imperium. [przypis edytorski]

plusk (gw.) — plucha; deszczowa pogoda. [przypis edytorski]

plusk — tu: deszcz. [przypis edytorski]

plus (…) que (fr.) — bardziej, więcej (…) niż; po co miał być plus uczciwy, que le bankier — po co miał być uczciwszy niż bankier. [przypis edytorski]

plus royalistes que le roi (fr.) — bardziej rojalistyczni niż król. [przypis edytorski]

plus substantiel (fr.) — bardziej treściwy, bardziej materialny, istotniejszy. [przypis edytorski]

Plus vite, plus vite! (fr.) — Szybciej, szybciej! [przypis edytorski]

pluta (daw.) — szaruga, dżdżysta pogoda. [przypis edytorski]

pluta — kietasis, apkepęs duonos paviršius. [przypis edytorski]

pluta — plucha; deszczowa pogoda. [przypis edytorski]

pluta — plucha, pogoda charakteryzująca się dużą ilością opadów różnego rodzaju. [przypis edytorski]

Plutarch (50 n.e.–ok. 125 n.e.) — grecki filozof i historyk, specjalizujący się w spisywaniu żywotów sławnych ludzi. [przypis edytorski]

Plutarch (I–II w. n.e.) —grecki biograf, filozof, orator; znany z Od Augusta do Witeliusza — zbioru czterdziestu sześciu żywotów sławnych Greków i Rzymian. [przypis edytorski]

Plutarch (I–II w. n.e.) — grecki biograf, filozof, orator; znany z Od Augusta do Witeliusza, zbioru czterdziestu sześciu żywotów sławnych Greków i Rzymian. [przypis edytorski]

Plutarch — Plutarch z Cheronei (ok. 50–125) był greckim filozofem, historykiem, moralistą. Najbardziej znany z autorstwa żywotów sławnych ludzi starożytnej Grecji i Rzymu. [przypis edytorski]

Plutarch w drugiej swojej rozprawie o cnocie jest już mniej stanowczy co do… — cytowany jest ten sam tekst Plutarcha, O cnocie moralnej. [przypis edytorski]

Plutarch z Cheronei (50–125 n.e.) — grecki historyk i mówca, autor m. in. Żywotów równoległych. [przypis edytorski]

Plutarch z Cheronei (ok. 50–ok. 125) — grecki filozof, historyk, moralista; autor popularnego zbioru zestawionych parami życiorysów sławnych Greków i Rzymian (Żywoty równoległe). [przypis edytorski]

Plutarch z Cheronei (ok. 50–ok. 125 n.e.) — grecki pisarz, filozof i biograf; autor m.in. Moraliów (zbioru rozpraw na różnorodne tematy) oraz Żywotów równoległych, obejmujących biografie kilkudziesięciu znanych osobistości zestawianych parami Grek-Rzymianin. [przypis edytorski]

Plutarch z Cheronei (ok. 50–ok. 150) — grecki pisarz, historyk, filozof-moralista; autor popularnych Żywotów równoległych, zbioru zestawionych parami życiorysów sławnych Greków i Rzymian. [przypis edytorski]

Plutarch z Cheronei (ok. 50–ok. 150) — gr. pisarz, historyk, filozof-moralista; autor Żywotów równoległych, biografii kilkudziesięciu znanych osobistości zestawianych parami Grek-Rzymianin. [przypis edytorski]

Plutarch z Cheronei (ok. 50–ok. 150) — gr. pisarz, historyk, filozof-moralista; autor Żywotów równoległych, obejmujących biografie kilkudziesięciu znanych osobistości zestawianych parami Grek-Rzymianin. [przypis edytorski]

pluta (reg.) — plucha, szaruga, dżdżysta pogoda. [przypis edytorski]

Pluto a. Pluton — bóg świata umarłych, odpowiednik Hadesa w mit. gr. [przypis edytorski]

Pluto a. Pluton (mit. rzym.) — bóg świata podziemnego, krainy umarłych. Zakochał się w Prozerpinie, córce Cerery, i porwał ją. Konflikt zakończył się kompromisem: Prozerpina została żoną Plutona, ale pół każdego roku spędzała z matką na ziemi; jej powroty do męża powodowały rozpacz bogini urodzaju i zimę. Odpowiednikiem Plutona w mit. gr. był Hades. [przypis edytorski]

plutokracja — warstwa ludzi bogatych i dlatego wpływowych. [przypis edytorski]

plutokracja — warstwa społeczna ludzi bogatych i wpływowych. [przypis edytorski]

plutokrata — bogacz, osoba mająca wpływy dzięki swym pieniądzom. [przypis edytorski]

Pluton a. Pluto (mit. rzym.) — bóg świata podziemnego, krainy umarłych, odpowiednik Hadesa w mit. gr; tu: Szatan, Lucyfer, pierwszy z buntowniczych upadłych aniołów, przewodzący diabłom w piekle. [przypis edytorski]

Pluton (gr. Πλούτων; mit. gr.) — określenie boga świata umarłych, Hadesa, pochodzące od wyrazu πλοῦτος: bogactwo. [przypis edytorski]

Pluton (mit. gr.) — określenie boga świata umarłych, Hadesa, pochodzące od słowa plutos: bogactwo. Określenie to u Rzymian było imieniem władcy krainy umarłych. [przypis edytorski]

Pluton (mit. rz.) — bóg śmierci i świata podziemnego; tu połączony z Plutosem, gr. bogiem bogactwa. [przypis edytorski]

Pluton (mit. rz.) — bóg śmierci i zmarłych. [przypis edytorski]