Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | francuski | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hinduski | hiszpański | japoński | łacina, łacińskie | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzymski | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | zdrobnienie | żeglarskie
Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 5394 przypisów.
rab — niewolnik, sługa. [przypis edytorski]
Raboam — syn Salomona; gdy lud jego błagał, ażeby mu ulżył publicznych ciężarów, odpowiedział: „mój ojciec chłostał was biczem, ja was chłostać będę skorpionami”. Wnet cały Izrael wypowiedział mu posłuszeństwo i namiestnika jego ukamienował, czym król przestraszony na wozie uciekł do Jeruzalem. [przypis redakcyjny]
rabouliste — por. ang. rabulistic, z łac. rabula: krzykliwy adwokat, nieudolny prawnik skupiający się na drobiazgach. [przypis edytorski]
rab (przestarz.) — sługa, niewolnik. [przypis edytorski]
Rabski, Władysław (1863–1925) — publicysta i polityk związany z endecją; redaktor „Przeglądu Poznańskiego” (1894–1896), od 1897 r. współpracował z „Kurierem Warszawskim”, publikując m.in. artykuły o Przybyszewskim. [przypis edytorski]
Rabski, Władysław (1865–1925) — krytyk literacki i teatralny, publicysta, pisarz i dramaturg; po ukończeniu studiów w Berlinie i uzyskaniu stopnia doktora filozofii osiadł w Poznaniu; był członkiem Ligi Narodowej (1898), w czasie I wojny światowej członkiem Rady Polskiej Zjednoczenia Międzypartyjnego w Moskwie (1917), związany z endecją, w II Rzeczypospolitej posłem na Sejm z ramienia Narodowej Demokracji. [przypis edytorski]
Rabski, Władysław (1865–1925) — krytyk literacki i teatralny, publicysta, pisarz i dramaturg; po ukończeniu studiów w Berlinie i uzyskaniu stopnia doktora filozofii, osiadł w Poznaniu, współpracując z „Dziennikiem Poznańskim” (1892–1894), redaktor naczelny „Przeglądu Poznańskiego” (1895–1896). Po likwidacji periodyku mieszkał w Warszawie, współpracował z licznymi czasopismami („Ateneum”, „Głos”, „Prawda”, „Tygodnik Ilustrowany”, „Wiek”, „Kurier Warszawskiego”. Był członkiem Ligi Narodowej (1898), w czasie I wojny światowej członkiem Rady Polskiej Zjednoczenia Międzypartyjnego w Moskwie (1917), związany z endecją, w II Rzeczypospolite posłem na Sejm z ramienia Narodowej Demokracji. [przypis edytorski]
rabujący rozbójnicy — tak w rękopisie. Pierwsze wydanie (a za nim i wszystkie następne) zmieniło „rozbójnicy” na „wojska”, wskutek żądania Wielhorskiego. [przypis redakcyjny]
Rabutin-Chantal — panieńskie nazwisko pani de Sévigné. [przypis edytorski]
rabuż a. rabuś (fr. rabouge) — daw. gra karciana polegająca na jak najszybszym pozbyciu się swoich kart przez graczy. [przypis edytorski]
raby boże — ludzie bogobojni, cywilizowani. [przypis edytorski]
raby (gw.) — o zwierzęciu, zwł. o krowie: łaciaty, czarno-biały. [przypis edytorski]
raby — pstrokaty. [przypis edytorski]
raby — pstry, nakrapiany; tu: o twarzy w plamki. [przypis edytorski]
raby (reg.) — pstry. [przypis edytorski]
raby (z ukr.) — pstry, nakrapiany. [przypis edytorski]
račius — medinių vežimo dalių, ratų dirbėjas. [przypis edytorski]
račius — ratus. [przypis edytorski]
raca kongrewska — rodzaj rakiet zapalających wynalezionych przez angielskiego generała Williama Congreve (1772–1828), zastosowanych po raz pierwszy w r. 1804. [przypis redakcyjny]
race Congreve'a — broń rakietowa z początków XIX wieku, wynaleziona przez Williama Congreve'a (1772–1828) na wzór rac używanych w Indiach. [przypis edytorski]
race moutonniére (fr.) — rasa owcza (podobna owczej). [przypis edytorski]
race — rakiety. [przypis redakcyjny]
Rachab — wg Księgi Jozuego Rachab była prostytutką z Jerycha, która pomogła Izraelitom w zdobyciu miasta. [przypis edytorski]
Rachaw — prostytutka, która uchroniła od śmierci zwiadowców Jozuego przed zdobyciem miasta Jerycho. [przypis tłumacza]
Rachela — córka Labana, żona Jakuba. Jakub przez siedem lat służył Labanowi, żeby ożenić się z ukochaną Rachelą, ale noc poślubną spędził z jej starszą siostrą Leą podstępnie podmienioną przez Labana. Jakub musiał odsłużyć kolejne siedem lat, by otrzymać Rachelę (Rdz 29,1–30). Rachela bardzo długo była bezpłodna, aż Bóg wysłuchał jej próśb i urodziła dwóch synów: Józefa (Rdz 30,22) i Beniamina; rodząc tego drugiego zmarła (Rdz 35,19). [przypis edytorski]
Rachela — postać biblijna; wskazana przez Boga na odpowiednią żonę dla Izaaka, kiedy napoiła wysłanego przez Abrahama sługę i jego wielbłądy. [przypis edytorski]
Rachela — żona Jakuba, wnuka Abrahamowego. [przypis redakcyjny]
Rachela z Bronowic — jedna z postaci Wesela Wyspiańskiego; tu mowa o jej pierwowzorze, Józefie (Perel) Singer, córce żydowskiego karczmarza, uczestniczce życia kulturalnego Krakowa. [przypis edytorski]
Rachelo, kiedy Pan… — aria z popularnej opery Żydówka Halevy'ego (1799–1862). [przypis redakcyjny]
Rachel (pseud.), właśc. Elisabeth Félix (1821–1858) — francuska aktorka dramatyczna żydowskiego pochodzenia, święciła ogromne triumfy w dramatach klasyków francuskich. [przypis edytorski]
Rachilde, właśc. Marguerite Vallette-Eymery (1860–1953) — pisząca pod pseudonimem fr. powieścio- i dramatopisarka, programowo odrzucająca realizm. [przypis edytorski]
rachitis (daw.) — krzywica. [przypis edytorski]
rachitizmas — liga, kitaip vadin. angliškąja liga. [przypis edytorski]
rachityczne — wątły, słaby, z objawami krzywicy. [przypis edytorski]
rachityczny — wątły i powykrzywiany. [przypis edytorski]
Rachmaninoff, właśc. Rachmaninow, Siergiej Wasiljewicz (1873–1943) — rosyjski pianista, kompozytor i dyrygent. Kilkakrotnie koncertował w Polsce, po raz ostatni w lutym 1936. (Rachmaninoff to transkrypcja nazwiska, jakiej używał, odkąd w 1917 wyemigrował z Rosji). [przypis edytorski]
rachmistrz (daw.) — księgowy. [przypis edytorski]
Rachmunes, gite menszn, rachmunes, rachmunes (jid.) — litości, dobrzy ludzie, litości, litości. [przypis edytorski]
Rachmunes, gite menszn! Rachmunes, rachmunes (jid.) — Litości, dobrzy ludzie! Litości, litości! [przypis edytorski]
rachonkach (gw.) — rachunkach. [przypis edytorski]
rachować — dziś raczej: liczyć. [przypis edytorski]
rachować — liczyć. [przypis edytorski]
rachować na coś (daw.) — dziś: liczyć na coś. [przypis edytorski]
rachować na coś — liczyć na coś; mieć na coś nadzieję. [przypis edytorski]
rachować na kogoś — dziś: liczyć na kogoś. [przypis edytorski]
rachować za coś (daw.) — uważać za coś. [przypis edytorski]
rachunek prawdopodobieństwa — W owym czasie zajmowano się wiele teorią prawdopodobieństwa i sam Pascal nad nią pracował; w tej części rozumowania zwraca się zapewne do swoich przyjaciół ze „świata”, którzy wiele oddawali się grze. [przypis tłumacza]
rachunek różniczkowy — dział analizy matematycznej zajmujący się badaniem różniczek (nieskończenie małych zmian danej zmiennej) oraz pochodnymi funkcji (opisującymi tempo zmian wartości funkcji), jedno z podstawowych narzędzi matematycznych fizyki i techniki. [przypis edytorski]
rachunki między nami będą pokwitowane (daw.) — tzn. uznane za rozliczone; dziś w tym znaczeniu: skwitować, zwolnić kogoś z zobowiązań, wydając pokwitowanie. [przypis edytorski]
rachunki — tu: lekcja matematyki. [przypis edytorski]
Racibórz (Ratibor). — „Wrocławska prowincya, w podrzędnym trzymając się stanowisku, nie wiele się z swą zamożnością objawiała, mając wkrótce prześcigać inne. Jak Wrocław, tak Głogów, Opole, Raciborz, były w niej grody” (Polska śr. w., T. 2, str. 469). Racibórz, twierdza nad Odrą, posadą bardziej miejsca niż sztuką warowna, na granicy Moraw ówczesnych. [przypis tłumacza]
Racibuskiego — dziś: Raciborskiego. [przypis edytorski]
racica — tu: noga. [przypis edytorski]
raci — dziś: racice. [przypis edytorski]
racie — kończyny, tu niby-ręce. [przypis redakcyjny]
Racine — Jan Baptiste Racine (1639–99), neben Corneille der größte klassische Tragödiendichter Frankreichs. [przypis edytorski]
Racine, Jean (1639–1699) — francuski poeta i dramaturg; autor m.in. Andromachy i Fedry. [przypis edytorski]
Racine, Jean (1639–1699) — francuski poeta i dramaturg; odniósł sukces Andromachą z 1667 roku. [przypis edytorski]
Racine, Jean (1639–1699) — francuski poeta i dramaturg; odniósł sukces Anromachą z 1667 roku. [przypis edytorski]
Racine, Jean (1639–1699) — fr. poeta i dramaturg; autor m.in. Andromachy i Fedry. [przypis edytorski]
Racine, Jean Baptiste (1639–1699) — francuski dramaturg, autor tragedii opartych na motywach klasycznych i biblijnych, m.in. Andromacha (1667), Fedra (1677), Berenika (1670), Brytanik (1669). [przypis edytorski]
Racine, Jean Baptiste (1639–1699) — francuski dramaturg, autor tragedii opartych na motywach klasycznych. [przypis edytorski]
Racine, Jean-Baptiste (1639–1699) — francuski dramaturg, główny przedstawiciel późnobarokowego klasycyzmu. [przypis edytorski]
Racine, Jean Baptiste (1639–1699) — francuski poeta i dramaturg, autor m.in. Andromachy i Fedry. [przypis edytorski]
Racine, Jean Baptiste (1639–1699) — fr. poeta i dramaturg, autor m.in. Andromachy i Fedry. [przypis edytorski]
Racine, Jean Baptiste (1639–1699) — wybitny francuski dramaturg, autor tragedii opartych na motywach klasycznych i biblijnych; do jego dzieł należą m.in. Andromacha (1667) i Estera (1689). [przypis edytorski]
Racine, Jean Baptiste (1639–1699) — wybitny francuski dramaturg, autor tragedii opartych na motywach klasycznych i biblijnych. [przypis edytorski]
Racine, Jean Baptiste (1639–1699) — wybitny francuski dramaturg, autor tragedii opartych na motywach klasycznych. [przypis edytorski]
racja fizyka — powiedzenie popularne w XIX w., oznaczające potwierdzenie czyjejś słuszności, często używane ironicznie. [przypis edytorski]
racja (łac. ratio) — tu: powód, przyczyna. [przypis edytorski]
racja — tu: powód, przyczyna. [przypis edytorski]
racja — tu: powód, przyczyna, uzasadnienie. [przypis edytorski]
racja — tu: powód. [przypis edytorski]
racja — tu: przyczyna, powód. [przypis edytorski]
racja — tu: przyczyna, powód. [przypis redakcyjny]
rację zrobić — dziś: stworzyć powód do czegoś. [przypis edytorski]
Racker — hier: Schurke. [przypis edytorski]
Racławice — wieś w woj. małopolskim, w pow. miechowskim, miejsce słynnej bitwy z 1794 roku. [przypis edytorski]
racławickie kosy — jest to odwołanie do zwycięskiej bitwy insurekcji kościuszkowskiej stoczonej pod Racławicami 4 kwietnia 1794, w której wzięły udział m.in. chłopskie oddziały kosynierów (uzbrojonych w kosy postawione na sztorc; stąd nazwa); jednym z kosynierów był Wojciech Bartosz (ok. 1756–1794), który wykazał się wielką odwagą w walce i zdobył działo rosyjskie gasząc lont czapką, za co otrzymał rangę chorążego oraz nazwisko Głowacki; wzmianka ta przypomina jednocześnie o demokratycznych ideałach przyświecających zarówno insurekcji, jak legionom polskim. [przypis edytorski]
racoon (ang., lm: racoons) — szop. [przypis edytorski]
racuł (gw.) — popr. forma 3 os. lp cz.przesz.: raczył. [przypis edytorski]
racyj — dziś częstsza forma D. lm: racji. [przypis edytorski]
racyj — dziś popr.: racji. [przypis edytorski]
racyje po nim — słuszność po jego stronie. [przypis redakcyjny]
raczcie uświetnić moje wesele waszą najłaskawszą obecnością (…) wahał się Henryk, ale mu oczy błyskały ochotą — Henryk Walezjusz był zaraz po hołdzie na weselu Andrzeja Zborowskiego (Grabowski, Wspominki ojczyste). [przypis autorski]
raczej pieszczotliwie jak starannie — dziś popr. konstrukcja: raczej (…) niż (…). [przypis edytorski]
Raczej pozwoliłbym, aby sprawy moje szły na złamanie karku (…) — Arystoteles, Etyka nikomachejska, IV, 8. [przypis tłumacza]
Raczej przerobiony z poety Rubana (1742–1795), z jego wiersza sławiącego pomnik Piotra Wielkiego. [przypis redakcyjny]
raczejś (…) nie ukrócił — raczej nie ukróciłeś (daw. konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]
raczej zastosować da się do (…) nadające ducha i stylu następnym pokoleniom — A. Nowaczyński, Wczasy literackie, Warszawa 1906, s. 207. [przypis autorski]
Racz teraz wydać wyrok! — sześć wierszy nieautentycznych opuściłem. [przypis tłumacza]
raczyć się — częstować się, delektować się jedzeniem. [przypis edytorski]
raczyć się — częstować się, delektować się, jeść. [przypis edytorski]
raczyć — tu: pragnąć, chcieć. [przypis edytorski]
raczym się — czasownik z końcówką skróconą, inaczej: raczymy się (częstujemy się). [przypis edytorski]
raczy (starop.) — forma trybu rozkazującego; dziś: racz. [przypis edytorski]
rada by co zrobić — chętnie by coś zrobiła. [przypis edytorski]
rada była wziąć — była skłonna, chętna wziąć. [przypis edytorski]
rada bym wiedzieć (daw.) — chciałabym wiedzieć. [przypis edytorski]
rada bym zapytać (daw.) — chciałabym zapytać. [przypis edytorski]
