Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | chemiczny | dawne | ekonomiczny | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | pospolity | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | rosyjski | rzadki | środowiskowy | staropolskie | techniczny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 6719 przypisów.

— To zależy od pytań… — fragment rozpoczynający się od tych słów w egzemplarzu źródłowym jest nieczytelny — brakuje części kartki. Tekst został odtworzony. [przypis edytorski]

To zaś urządzenie tak proste, mniej użytecznemu rolnikowi, jak najszkodliwszym w kraju Żydom, wolności dające — sens: takie proste regulacje prawne dają i tak rolnikowi mniej wolności, niż ich mają już teraz Żydzi, którzy nie przynoszą krajowi korzyści. [przypis edytorski]

to zdanie poety komicznego — Meandra (342–291 p.n.e.), komediopisarza, syna Diopejthesa z Aten. [przypis tłumacza]

to zlękniesz się siebie — [domyślnie:] spostrzegłszy, że jesteś moralnym monstrum. [przypis redakcyjny]

To znaczy tak co do wina, jak i piwa. Alkoholicy urodzeni „wódczani” będą pić piwo i wino tylko w szalonych ilościach. A reszta rozpije się też powoli, podlegając jeszcze powolnym skutkom działania ubocznych składników tych napoi, prócz zatrucia samym alkoholem. Zresztą piwo i wino w 95% to tylko wstęp do „stiffdrinków”, czyli po prostu wódy. [przypis autorski]

to zużytkowanie pracy jest jednym z najbardziej nieokreślonych (…) ale też nic odkrywczego w tym twierdzeniu nie ma — dla tego zużytkowania nie znajdujemy ścisłego odpowiednika w podziale pojęcia pracy, jaki przeprowadził B. Suchodolski: Stanisław Brzozowski, Warszawa 1933, s. 87–99. [przypis autorski]

T. Peiper, Metafora teraźniejszości, w: Tędy. Nowe usta, Kraków 1972, s. 56. [przypis autorski]

T. Peiper Tędy. Nowe usta, Kraków 1972, s. 27. [przypis autorski]

Tphui das tych koc Sakrament, już go drugi raz precz, a sawsze smartfistać — parodia polszczyzny wymawianej i kaleczonej przez Niemca. [przypis edytorski]

trąba Amfitryt — Amfitryta (mit. gr.) nimfa (nereida a. okeanida), bogini morza, córka Okeanosa i Tetydy, żona Posejdona; uosobienie piękna morza; do jej atrybutów należała muszla w kształcie rogu. [przypis edytorski]

trąba jerychońska — przen. bardzo głośny dźwięk, pot. także: ktoś nieudolny, niezdarny; tu: ktoś niepotrafiący utrzymać tajemnicy, głośno opowiadający. Wg biblijnej Księgi Jozuego miasto Jerycho, oblężone przez Izraelitów, zostało zdobyte dzięki temu, że kiedy towarzyszący wojsku kapłani zadęli w trąby, a wojownicy wznieśli okrzyk wojenny, potężne mury miasta runęły (Joz 6, 1–20). [przypis edytorski]

trąba jerychońska (przen.) — bardzo głośny dźwięk; wg biblijnej Księgi Jozuego miasto Jerycho, oblężone przez Izraelitów, zostało zdobyte dzięki temu, że kiedy towarzyszący wojsku kapłani zadęli w trąby, a wojownicy wznieśli okrzyk wojenny, potężne mury miasta runęły (Joz 6, 1–20). [przypis edytorski]

trąba (starop.) — [tu:] trąbienie (por. strzelba, [prośba, chwalba itp.; red. WL]). [przypis redakcyjny]

trąbić przez munsztuk — dać stłumiony sygnał do odjazdu; munsztuk — kiełzno, element uprzęży, zakładany na pysk koński i służący do kierowania szczególnie nieposłusznym wierzchowcem. [przypis edytorski]

trąbiły w róg tego oto barana — nawiązanie do żydowskiego święta Rosz ha-Szana, podczas którego dmie się w rogi baranie szoar; por. Rosz ha-Szana. [przypis edytorski]

trąbka budzi, na koń woła — inna wersja: „siadaj na koń, trąbka woła” (tak w źródle); „na koń wsiadać, trąbka woła”. Wybrano wersję bardziej rozpowszechnioną. [przypis edytorski]

trąbki do apteki — papierki, w które zawijano towar. [przypis edytorski]

trąbki przez munsztuk grają — słychać stłumiony sygnał do odjazdu; munsztuk — kiełzno, element uprzęży, zakładany na pysk koński i służący do kierowania szczególnie nieposłusznym wierzchowcem. [przypis edytorski]

Trąby — nazwa herbu Radziwiłłów. [przypis edytorski]

trąby (…) z Jozafatowej doliny — Dolina Jozafata w Biblii (por. Księga Joela) ma być miejscem kaźni, ostatecznej zagłady, która rozpocznie się na głos trąby podczas Sądu Ostatecznego. [przypis edytorski]

trącane (…) od płynącej rzeki — dziś: trącane przez płynącą rzekę. [przypis edytorski]

trącić czymś — pachnieć czymś; przen. przypominać coś, zakrawać na coś. [przypis edytorski]

trąci myszką — jest przestarzały. [przypis edytorski]

trąd — zakaźna choroba skóry. [przypis edytorski]

trabant a. drabant (z niem.) — żołnierz pieszy, żołnierz straży przybocznej. [przypis edytorski]

trabant a. drabant (z niem.) — żołnierz pieszy, żołnierz straży przybocznej. [przypis redakcyjny]

trabant (daw.) — w średniowieczu: żołnierz należący do straży przybocznej monarchy lub jakiegoś dostojnika; satelita. [przypis edytorski]

trabant (daw.) — żołnierz należący do straży przybocznej monarchy lub wysokiego dostojnika. [przypis edytorski]

trabant (daw.) — żołnierz ze straży przybocznej. [przypis edytorski]

Trabanten — Begleiter, hier: Polizeidiener. [przypis edytorski]

trabant (z wł.) — żołnierz straży przybocznej. [przypis edytorski]

Trabuch — sekretarz królewski, Francuz, o którym była mowa już we wstępie. [przypis autorski]

trabuco — gatunek mocnych hiszpańskich cygar. [przypis edytorski]

trabuco (wł.) — gatunek cygara. [przypis edytorski]

trab (z niem.) — kłus. [przypis edytorski]

traćwa (gw.) — traćcie. [przypis edytorski]

Tracę rezonans — popr.: tracę rezon, tj. pewność siebie, śmiałość. [przypis edytorski]

Traces — Trakowie; staroż. lud bałkański osiadły na terytorium dzisiejszej Bułgarii. [przypis edytorski]

Trachon — Τράχων, w Celesyrii, Trachonitis. [przypis tłumacza]

trachyt — inaczej trachit; obojętna, magmowa skała wylewna (wulkaniczna). [przypis edytorski]

tracić się — gubić się. [przypis edytorski]

tracić — tu: skazywać na śmierć. [przypis edytorski]

tracić zdrowy sens — dziś popr.: tracić zdrowy rozsądek (por. fr. sens: zmysł, rozsądek, odczucie). [przypis edytorski]

Traci w ten sposób to, co byłyby mu zyskały jego słowa — ten właśnie rodzaj nieśmiałości jest rozstrzygający i dowodzi namiętnej miłości u inteligentnego człowieka. [przypis autorski]

Tracja — kraina hist. na Płw. Bałkańskim, obecnie w granicach Bułgarii, Grecji i Turcji. [przypis edytorski]

Tracja — kraina hist. obejmująca płn.-wsch. część Płw. Bałkańskiego, obecnie w granicach Bułgarii, Grecji i Turcji. [przypis edytorski]

Tracja — południowo-wschodnia część półwyspu Bałkańskiego. [przypis redakcyjny]

Tracja — region geograficzny na pograniczu dzisiejszej Bułgarii, Grecji i Turcji. [przypis edytorski]

Tracja — staroż. kraina, której granice stanowiły Morze Czarne, Morze Egejskie i Dunaj, znajdująca się na terenie obecnej Bułgarii, Grecji i Turcji. [przypis edytorski]

Tracja — staroż. kraina leżąca na pograniczu dzisiejszej Bułgarii, Grecji i Turcji. [przypis edytorski]

Tracja — staroż. kraina na Płw. Bałkańskim, położona pomiędzy pasmem Bałkanów a M. Czarnym i M. Egejskim, obecnie w granicach Bułgarii, Grecji i Turcji. [przypis edytorski]

Tracja — wschodnia część Półwyspu Bałkańskiego. [przypis redakcyjny]

tracka — pochodząca z Tracji, staroż. krainy na pograniczu dzisiejszej Bułgarii, Grecji i Turcji. [przypis edytorski]

trackiego wieszcza nie mam z sobą cytry — Orfeusz, stawny poeta („wieszcz”) tracki, szukając w Erebie zmarłej żony swojej Eurydyki, zdołał graniem na lutni zmiękczyć serca władców piekielnych (ob[acz:] Metamor[fozy] X, 14). [przypis redakcyjny]

tracki kapłan — tu: Orfeusz, syn Mu­zy Kalliopy, miał wprowadzić tajemnicze obrzędy, misteria, zwane potem orfickimi. [przypis edytorski]

tracki wieszcz — Orfeusz, zabity przez bachantki, gdy, pogrążony w żałobie za utraconą Eurydyką, odmówił udziału w ich misterium. [przypis edytorski]

Tractatus amoris (…) Innocentii quartiTraktat o miłości i o lekarstwie na miłość etc. [przypis tłumacza]

tractus urogenitalis (łac., med.) — kanał moczowo-płciowy. [przypis edytorski]

traczka — praca wykonywana za pomocą traka; trak: maszyna do przecinania kłód drzewnych na tarcicę. [przypis edytorski]

tracz — robotnik, którego praca polega na piłowaniu ręczną piłą kłód drewna. [przypis edytorski]

tracz — robotnik leśny zajmujący się przecinaniem kłód drzewa piłą ręczną. [przypis edytorski]

tracz — robotnik zajmujący się piłowaniem kłód drzewa za pomocą ręcznej piły. [przypis edytorski]

tracz — robotnik zajmujący się piłowaniem kłód drzewa za pomocą ręcznej piły. [przypis edytorski]

tracz — robotnik z ręczną piłą lub maszyna w tartaku do wstępnego cięcia kłód drzewa (tu raczej: maszyna). [przypis edytorski]

traczy (gw.) — tracze, robotnicy z ręczną piłą do cięcia kłód drzewa. [przypis edytorski]

Trader Horn (ang.) — Kupiec Horn, barwny film amerykański z 1931 r., opowiadający o przygodach tytułowego kupca Horna, który ratuje jasnowłosą dziewczynę wziętą do niewoli przez plemię afrykańskich dzikusów. [przypis tłumacza]

tradować — zajmować na rzecz wierzyciela. [przypis redakcyjny]

traduttore, traditore (wł.) — tłumacz, kłamca. [przypis edytorski]

tradycja (daw., z łac.) — tu: przekazanie (długu). [przypis edytorski]

tradycja — poglądy i uczucia przekazane przez przodków. [przypis redakcyjny]

tradycja polskiej krytyki marksistowskiej (…) Bronisława Białobłockiego — S. Sandler, U początków marksistowskiej krytyki literackiej w Polsce. Bronisław Białobłocki, Wrocław 1954, s. 22–32, 76–87. [przypis autorski]

Tradycję tę utrwalił poemacik p. t. Repues franches (Daremne biesiady), którego bohaterem jest Villon i którego autorstwo przypisywano nawet długo jemu samemu. [przypis tłumacza]

tradycje molierowskie — aluzja do wyśmiewającej lekarzy komedii Moliera Chory z urojenia. [przypis edytorski]

tradycjonalny — tradycyjny. [przypis edytorski]

tradycyjna nauka o piekle, przedtem nigdy nieuznawana, nabiera nagle właśnie w godzinie śmierci tyle siły… — Śmiem także i to przypomnieć, jak często mężowie ścisłej wiedzy dopiero tuż przed śmiercią zabierają się do zagadnień religijnych i metafizycznych: Newton, Gauss, Riemann, Wilh, Weber. [przypis autorski]

Tradycyjnie autorzy zachowywali jednak pewne prawa związane ze sztuką, w szczególności w zakresie prawa do jej wydawania drukiem. Autorzy rościli sobie również prawo do dystrybucji darmowych biletów na swoje przedstawienia. Por. szerzej: G. S. Brown, After the fall…, s. 469 i n. [przypis autorski]

tradytor (łac. traditor) — zdrajca. [przypis edytorski]

Trafalgar Square — centralny plac Londynu, znana atrakcja turystyczna, upamiętnia zwycięstwo brytyjskiej marynarki wojennej w bitwie pod Trafalgarem (1805). Pośrodku znajduje się 55–metrowa kolumna Nelsona, plac zdobią także inne pomniki oraz fontanny. [przypis edytorski]

Trafalgar Square — centralny plac Londynu, znana atrakcja turystyczna, upamiętnia zwycięstwo brytyjskiej marynarki wojennej w bitwie pod Trafalgarem (1805). [przypis edytorski]

trafem — tu: przypadkiem. [przypis edytorski]

trafić się z kimś (daw.) — spotkać się z kim. [przypis redakcyjny]

trafić się z kim — spotkać się z kim. [przypis redakcyjny]

trafić (starop.) — trefić; układać, czesać, fryzować. [przypis edytorski]

trafić włosy (starop.) — układać włosy, czesać włosy. [przypis edytorski]

traficzka — zdrobn. od trafika: sklep z wyrobami tytoniowymi. Handel tytoniem wymagał uzyskania koncesji. [przypis edytorski]

trafika (daw.) — sklep z wyrobami tytoniowymi. [przypis edytorski]

trafikant (daw.) – właściciel trafiki, sklepu z wyrobami tytoniowymi. [przypis edytorski]

trafikantka — właścicielka sklepiku z wyrobami tytoniowymi. [przypis edytorski]

trafikant — kioskarz. [przypis edytorski]

trafika — sklep z wyrobami tytoniowymi. [przypis edytorski]

trafika — sklep z wyrobami tytoniowymi; przyrzekając im dystrybucję soli, trafikę: handel solą i tytoniem wymagał uzyskania koncesji. [przypis edytorski]