Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 453 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 117488 przypisów.
z takiego kamerdunu (gwar.) — takim tonem. [przypis edytorski]
z takim czołem (daw.) — tak bezczelnie. [przypis edytorski]
z takimi wieści — z takimi wiadomościami (możliwy błąd źródła: wieśćmi). [przypis edytorski]
ztamtąd — dziś popr. pisownia: stamtąd. [przypis edytorski]
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
ztamtąd — dziś ubezdźwięcznione: stamtąd. [przypis edytorski]
Michał Dymitr Krajewski, Woyciech Zdarzyński, życie i przypadki swoje opisuiący
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Michał Dymitr Krajewski, Woyciech Zdarzyński, życie i przypadki swoje opisuiący
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Michał Dymitr Krajewski, Woyciech Zdarzyński, życie i przypadki swoje opisuiący
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Michał Dymitr Krajewski, Woyciech Zdarzyński, życie i przypadki swoje opisuiący
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Michał Dymitr Krajewski, Woyciech Zdarzyński, życie i przypadki swoje opisuiący
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
ztamtąd (starop. forma ort.) — dziś popr. (po ubezdźwięcznieniu): stamtąd. [przypis edytorski]
ztamtąd (starop. forma ort.) — dziś: stamtąd. [przypis edytorski]
ztamtąd (starop. forma) — stamtąd. [przypis edytorski]
Z tamtej strony Wisły kąpała się wrona… — fragment ludowej piosenki Cyganeczka. [przypis edytorski]
z tarczą albo na tarczy — sentencja pożegnania wojownika wyruszającego na wojnę w Sparcie oznaczająca życzenie powrotu jako zwycięzca albo poległy, ponieważ uciekając, żołnierze porzucali tarcze, aby lżej im było biec, natomiast poległych znoszono z pola bitwy, używając tarczy jako noszy. [przypis edytorski]
z tarczą albo na tarczy — sentencja pożegnania wojownika wyruszającego na wojnę w Sparcie oznaczająca życzenie powrotu zwycięzcą albo poległym, ponieważ uciekając, żołnierze porzucali tarcze, aby lżej im było biec, natomiast poległych znoszono z pola bitwy, używając tarczy jako noszy. [przypis edytorski]
z Tatar — od Tatarów, z ziemi tatarskiej. Litwa graniczyła w XV w. z tatarskim Chanatem Krymskim na terenie dzisiejszej Ukrainy. [przypis edytorski]
z Tatary — dziś popr. forma N. lm: z Tatarami. [przypis edytorski]
z taty styczne — na głos czyta się to jak „statystyczne”. [przypis edytorski]
z tęgich żył — cięciwy wykonywano z włókien roślinnych, jedwabiu, końskich włosów lub żył zwierzęcych. [przypis edytorski]
z tę stronę (daw.) — dziś: z tą stroną. [przypis edytorski]
z tego biorąc rzeczy widoku — z tego punktu widzenia zapatrując się na sprawy (rzeczy). [przypis edytorski]
z tego — tu: dzięki temu. [przypis edytorski]
z tego zatrudnienia ją wywiódł — uwolnił ją od wykonania tej czynności. [przypis edytorski]
z tej samej przędzy winą się — są z tej samej przędzy uwite (skręcone, utkane); przen. podobne, o podobnej strukturze. [przypis edytorski]
z tiortym chrienom — z tartym chrzanem. [przypis edytorski]
z tobąm nie gwarzył — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika: z tobą nie gwarzyłem. [przypis edytorski]
z tobąm się (…) puścił (starop. forma) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: z tobą się puściłem. [przypis edytorski]
z tobąśmy przeżyli — przeżyliśmy z tobą (przykład ruchomości końcówki fleksyjnej czasownika). [przypis edytorski]
zto (starop.) — do tego, na to. [przypis edytorski]
zto (starop.) — za to, do tego. [przypis edytorski]
zto (starop.) — za to, do tego; tu: bych miał zto nauki: gdybym miał odpowiednią wiedzę. [przypis edytorski]
z towarzyszki swemi — dziś popr. forma N. lm: z towarzyszkami swymi. [przypis edytorski]
z trafunku — przypadkiem; por.: traf. [przypis edytorski]
z trafunku (starop.) — przypadkiem. [przypis edytorski]
z trochy (starop.) — z odrobiny. [przypis edytorski]
z trudna kiedy (daw.) — rzadko kiedy. [przypis edytorski]
z trudnością i uciążliwie — w oryg. niem. sehr mühselig: bardzo mozolnie. [przypis edytorski]
Z trudnościąm (…) wyśledził — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika: z trudnością wyśledziłem. [przypis edytorski]
z trzema dary — za dary trzech królów tradycyjnie uważa się złoto, kadzidło i mirrę. [przypis edytorski]
Z Turkami wojował — wojny takie trwały przez cały wiek XVII (baśń oczywiście ignoruje chronologię, skoro Lubomirski chce spotkać Dzieciątko Jezus). [przypis edytorski]
z Turki (daw.) — dziś popr. forma N. lm: z Turkami. [przypis edytorski]
z Turki i z Tatary (przestarz.) — dziś popr. forma N. lm: z Turkami, z Tatarami. [przypis edytorski]
z Turki (starop. forma) — dziś: z Turkami. [przypis edytorski]
z twarz — dziś popr. D. lm: z twarzy. [przypis edytorski]
z twoimi kompany — dziś popr. forma N. lm: z twoimi kompanami. [przypis edytorski]
z twojem przeklętem — daw. formy N. (równe Ms.) lp. przymiotników i zaimków rodz. żeńskiego i nijakiego; dziś ujednolicone do formy rodz. męskiego: z twoim przeklętym. [przypis edytorski]
ztykać się (starop. forma) — dziś popr. (po ubezdźwięcznieniu): stykać się; tu: graniczyć. [przypis edytorski]
z tylum (…) zawracał — z tylu zawracałem (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]
z tymi słowy — dziś popr. forma N. lm: z tymi słowami. [przypis edytorski]
zubastaja szczuka (ukr.) — zębaty szczupak. [przypis edytorski]
zubnoj wracz (ros.) — dentysta. [przypis edytorski]
z uboczy (daw.) — z boku. [przypis edytorski]
zubr (starop. forma) — zamiast: żubr (tak stale u P. Kochanowskiego). [przypis edytorski]
zubrzy (daw.) — żubrzy a. żubrowy, tj. związany z żubrem. [przypis edytorski]
zuchelek — kawałek. [przypis edytorski]
zuchowato — śmiało. [przypis edytorski]
zuchter — tu: zuch. [przypis edytorski]
Zuchthaus (niem.) — ciężkie więzienie. [przypis edytorski]
Zuchthaus (niem.) — zakład karny. [przypis edytorski]
zuciekać (starop.) — pouciekać, uciec; hufce zuciekały: (…) pouciekały. [przypis edytorski]
zuczyć (daw.) — dziś: nauczyć. [przypis edytorski]
z udanymi wieści (daw. forma) — dziś: (…) wieściami. [przypis edytorski]
zu der Zeit — Hoffmann bezieht sich auf die sog. Giftaffäre, die den französischen Hof und Paris in den Jahren 1670-1680 erschütterte. [przypis edytorski]
Zündet — Leuchtet. [przypis edytorski]
zu frommen —zum Nutzen. [przypis edytorski]
Zugführer (niem.) — kierownik pociągu, konduktor; dowódca plutonu. [przypis edytorski]
Zug marsch! (z niem.) — pluton marsz! [przypis edytorski]
Zug (niem.) — pociąg, wyprawa, cug. [przypis edytorski]
z ukradka — dziś: ukradkiem. [przypis edytorski]
Zuloaga y Zabaleta, Ignacio (1870–1945) — malarz hiszpański, łączył swobodną technikę impresjonizmu z tradycjami klasyki malarstwa hiszpańskiego; portretował m.in. modelkę Agustinę Escudero Heredię, La gitana Agustina (Cyganka Agustina). [przypis edytorski]
zulus (daw., pot.) — laluś, elegancik na uniwersytecie. [przypis edytorski]
Zulusi — lud afrykański z grupy Bantu, mieszkający w południowej Afryce; w 1818 zjednoczeni w silne państwo pod wodzą króla Czaki, stawiali opór Burom i Brytyjczykom; po klęsce w 1879 większość terytoriów Zulusów została przyłączona do brytyjskiej Kolonii Natalu. [przypis edytorski]
zumal — zugleich. [przypis edytorski]
z umęcenia (gw.) — ze zmęczenia. [przypis edytorski]
Zum goldenen Kreuz (niem.) — nazwa hotelu, dosł. „Pod złotym krzyżem”. [przypis edytorski]
zum Henker (niem.) — a niech to; tam do kata. [przypis edytorski]
zum Henker (niem.) — tam do kata. [przypis edytorski]
Zum Rhein (…) die Wacht am Rhein — słowa niem. pieśni patriotycznej Die Wacht am Rhein (Straż na Renie) autorstwa Maximiliana Schneckenburgera (1819–1849), która wykonywana do muzyki Karla Wilhelma zyskała ogromną popularność, szczególnie podczas wojny prusko-francuskiej; odczytywano ją wtedy (i wielokrotnie później w historii) jako przeciwstawienie się francuskim pretensjom do Alzacji i Lotaryngii oraz uznawaniu Renu za naturalną granicę Francji. [przypis edytorski]
zum Teufel (niem.) — do diabła [przypis edytorski]
z umysłu (daw.) — rozmyślnie; celowo. [przypis edytorski]
z umysłu (daw.) — rozmyślnie, specjalnie. [przypis edytorski]
z umysłu (daw.) — umyślnie, celowo. [przypis edytorski]
z umysłu — dziś popr.: umyślnie. [przypis edytorski]
z umysłu — dziś: umyślnie. [przypis edytorski]
z umysłu — dziś: z rozmysłu, celowo. [przypis edytorski]
z umysłu — tu: umyślnie, celowo. [przypis edytorski]
z umysłu — tu: umyślnie, specjalnie, z premedytacją. [przypis edytorski]
z umysłu — tu: umyślnie; z premedytacją. [przypis edytorski]
z umysłu — umyślnie, celowo. [przypis edytorski]
z umysłu — umyślnie, specjalnie. [przypis edytorski]
z umysłu — umyślnie, specjalnie. [przypis edytorski]
z umysłu — umyślnie, z rozmysłem. [przypis edytorski]
zum zerplatzen — zum Totlachen. [przypis edytorski]
z upadnieniem — w razie upadku. [przypis edytorski]
zupak (zwykle lekcew.) — zawodowy podoficer. [przypis edytorski]
zupan a. żupan (daw., gw.) — dawny ubiór, rodzaj kaftana. [przypis edytorski]
zupełną wygranę — dziś B.lp: (…) wygraną. [przypis edytorski]
zupełniem — skrócenie od: zupełnie jestem. [przypis edytorski]
zupełniem — skrócone od: zupełnie jestem. [przypis edytorski]
zupełniem spokojny — skrócone: zupełnie jestem spokojny. [przypis edytorski]
zupełny (starop.) — tu: pełny, całkowity. [przypis edytorski]
zupełny (starop.) — tu: pełny. [przypis edytorski]
ZUP — Zakład Ubezpieczeń Powszechnych. [przypis edytorski]
Zurbarán, Francisco de (1598–1664) — hiszpański malarz epoki baroku; tworzył przede wszystkim obrazy religijne, w pierwszym okresie twórczości często malował ascetycznych świętych z użyciem ostrych kontrastów światłocienia. [przypis edytorski]
