Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 120737 przypisów.
apologia — obrona sprawy, zasady albo osoby; usprawiedliwienie; pochwała. [przypis edytorski]
apologia — obrona stanowiąca zarazem usprawiedliwienie i pochwałę. [przypis edytorski]
apologia — tekst będący obroną (a zazwyczaj jednocześnie pochwałą) jakiejś osoby lub poglądu. [przypis edytorski]
apologia — tekst zawierający usprawiedliwienie, obronę przed zarzutami i pochwałę jakiejś osoby, stanowiska w pewnej sprawie (np. wyłożonego w jakimś dziele), idei czy systemu (np. chrześcijaństwa). [przypis edytorski]
apologista (daw.) — apologeta, obrońca jakiejś sprawy, idei lub osoby. [przypis edytorski]
apolog (lit.) — wierszowana lub prozatorska opowiastka z morałem. [przypis edytorski]
apolog (z gr.) — przypowieść. [przypis edytorski]
Apoloniusz z Tiany (15–100 n.e.) — grecki filozof, pitagorejczyk. [przypis edytorski]
Apoloniusz z Tiany (15–100) — pochodzący z Tiany w Kapadocji filozof neopitagorejski, autor biografii Pitagorasa i założyciel szkoły pitagorejskiej w Efezie, teozoficzny gnostyk; przez współczesnych popularny jako nauczyciel i uzdrowiciel, uważany za cudotwórcę, czarownika, proroka, syna bożego (sam siebie tak określał); podróżując po Europie i Azji (m.in. odwiedził Indie), zebrał rozległą wiedzę, starał się połączyć doktrynę braminów z pitagoreizmem, przypisywano mu odnalezienie i opublikowanie Tablicy szmaragdowej, jednego z najważniejszych tekstów alchemicznych i ezoterycznych; apologetycznie jego życie i czyny jako idealnego filozofa z tradycji greckiej przedstawił Flawiusz Filostrat w dziele Żywot Apolloniosa z Tyany, sporządzonym na polecenie cesarzowej Julii Domny w III stuleciu n.e. [przypis edytorski]
Apoloniusz z Tiany (I w.) — filozof neopitagorejski, znany głównie z romansu biograficznego Flawiusza Filostrata (ok. 170–ok. 248) Żywot Apolloniosa z Tiany, gdzie został przedstawiony jako wędrowny mędrzec, nauczyciel i cudotwórca. [przypis edytorski]
A ponieważ żaden swym kosztem żołniersko nie służy — 1. Kor 9, 7. [przypis edytorski]
A ponieważ z niewiasty i mężmi skłócony Sierdząc się na ród ludzki w waszem przybył strony — Więc zwijmy go Odysem: — gra słów: gr. odyssamenos oznaczało „zagniewany”. [przypis edytorski]
apopleksja (daw.) — wylew krwi do mózgu. [przypis edytorski]
apopleksja — nagły wylew krwi do mózgu. [przypis edytorski]
apopleksja — udar mózgu. [przypis edytorski]
apopleksja — wylew krwi do mózgu; na apopleksją dziś: na apopleksję. [przypis edytorski]
apopleksja — wylew krwi do mózgu. [przypis edytorski]
apopleksja (z gr.: paraliż) — udar mózgu. [przypis edytorski]
apoplektycznie — w sposób właściwy dla apopleksji, nagłego wylewu krwi do mózgu. [przypis edytorski]
apoplektyczny — skłonny do apopleksji, tj. udaru mózgu. [przypis edytorski]
aporetyczny — nie dający się rozwikłać, rozstrzygnąć, bezwyjściowy; od: aporia (z gr. ἀπορία): dosł. bezdroże, wahanie, bezradność, przen. figura retoryczna mająca przykuć uwagę odbiorcy, zaangażować go poprzez zwrócenie uwagi na kwestię budzącą sprzeczne odczucia czy sądy, filoz.: punkt w przebiegu rozumowania stawiający opór, nie pozwalający na jednoznaczne rozstrzygnięcie rozważanego problemu. [przypis edytorski]
aport — tu: przedmiot przenoszony z pomocą sił nadprzyrodzonych podczas seansu spirytystycznego. [przypis edytorski]
aport — wkład niepieniężny wnoszony do spółki, mający postać wartości niematerialnych (np. patentów) lub rzeczy, wyceniany jako określona wartość majątkowa. [przypis edytorski]
apostata — odszczepieniec, heretyk. [przypis edytorski]
apostata (z gr.) — odstępca; osoba, która porzuciła dotychczasową wiarę. [przypis edytorski]
apostata (z gr.) — odstępca. [przypis edytorski]
apostazja — odejście od wiary. [przypis edytorski]
apostazja — odrzucenie wiary religijnej przez osobę ochrzczoną. [przypis edytorski]
apostazja — odstępstwo od wiary. [przypis edytorski]
a posteriori (łac.) — dosł. z następstwa; w następstwie faktu, na podstawie doświadczenia. [przypis edytorski]
a posteriori (łac.) — z następstwa, na podstawie faktów; tu: od skutku do przyczyny. [przypis edytorski]
aposterioryczny (z łac.) — dokonywany po fakcie. [przypis edytorski]
apostoł Jezusa Chrystusa napisał — Hebr 11, 39. [przypis edytorski]
Apostoł upomina, aby nikt sam sobie mądrym się nie udawał — zob. Rz 12, 16. [przypis edytorski]
apostoł z Pragi — św. Wojciech. [przypis edytorski]
apostrofa — figura retoryczna polegająca na bezpośrednim zwróceniu się do fikcyjnego lub realnego adresata. [przypis edytorski]
apostrofa — tu: bezpośrednie zwrócenie się, przemówienie do kogoś. [przypis edytorski]
apostrofa (z gr.) — tu: przemówienie do kogoś lub przeciw komuś. [przypis edytorski]
apostrofa (z gr.) — tu: zwrócenie się do kogoś. [przypis edytorski]
apostrofa (z gr.) — zwrot do kogoś; przydająca patosu figura retoryczna polegająca na bezpośrednim zwracaniu się, przemawianiu do jakiejś osoby a. pojęcia. [przypis edytorski]
apostrofować — zwracać się do kogoś. [przypis edytorski]
apostrophe — apostrofa, zwrot do kogoś; oda. [przypis edytorski]
A poszoł won, świnia, k'czortu materi (białorus.) — A idź precz, świnio, do diabła. [przypis edytorski]
A potem są inne jeszcze (…) strzec swego spokoju i swojej przyzwoitości. — w oryginale fragment ten jest obszerniejszy: „Then there’s the ones that love everything, every kind of feeling and cuddling and going off, every kind except the natural one. They always make you go off when you’re not in the only place you should be, when you go off.—Then there’s the hard sort, that are the devil to bring off at all, and bring themselves off, like my wife. They want to be the active party.—Then there’s the sort that’s just dead inside : but dead : and they know it. Then there’s the sort that puts you out before you really ‘’come’’, and go on writhing their loins till they bring themselves off against your thighs. But they’re mostly the Lesbian sort. It’s astonishing how Lesbian women are, consciously or unconsciously. Seems to me they’re nearly all Lesbian.’
’And do you mind?’ asked Connie.
’I could kill them. When I’m with a woman who’s really Lesbian, I fairly howl in my soul, wanting to kill her.’
’Just go away as fast as I can.’
’But do you think Lesbian women any worse than homosexual men?’
’I do! Because I’ve suffered more from them. In the abstract, I’ve no idea. When I get with a Lesbian woman, whether she knows she’s one or not, I see red. No, no! But I wanted to have nothing to do with any woman any more. I wanted to keep to myself : keep my privacy and my decency.’”
[przypis edytorski]
a potem — tu: a poza tym. [przypis edytorski]
a potem — używane jest tu stale w znaczeniu: a poza tym, a ponadto. [przypis edytorski]
apoteoza (gr.) — ubóstwienie. [przypis edytorski]
apoteoza (gr.) — ubóstwienie; w literaturze: pochwała. [przypis edytorski]
apoteoza (gr.) — ubóstwienie; w literaturze: przedstawienie idei, wydarzeń a. postaci jako godnych uwielbienia i czci, wyidealizowanie. [przypis edytorski]
apoteoza — otoczenie uwielbieniem, czcią, wyidealizowane przedstawienie, ubóstwienie. [przypis edytorski]
apoteoza — ubóstwienie; w literaturze: przedstawienie idei, wydarzeń a. postaci jako godnych uwielbienia i czci, wyidealizowanie. [przypis edytorski]
apoteoza — ubóstwienie, wyidealizowane przedstawienie kogoś lub czegoś, pełne czci i uwielbienia. [przypis edytorski]
apoteoza — uwielbienie a. ubóstwienie. [przypis edytorski]
apoteoza (z gr.) — ubóstwienie; przedstawienie idei, wydarzeń a. postaci jako godnych uwielbienia i czci, wyidealizowanie. [przypis edytorski]
apoteoza (z gr.) — ubóstwienie. [przypis edytorski]
apoteozować — czasownik od rzecz. apoteoza (gr.): ubóstwienie, uznanie człowieka za bóstwo; przen.: przedstawienie idei, wydarzeń a. postaci jako godnych uwielbienia i czci, wyidealizowanie. [przypis edytorski]
Appalachy — góry we wsch. części Ameryki Płn. [przypis edytorski]
apparaty — sprzęty liturgiczne. [przypis edytorski]
Apparent Failure — wiersz Roberta Browninga. [przypis edytorski]
Appassionata — sonata fortepianowa Ludwiga van Beethovena (Sonata nr 23 f-moll op. 57), skomponowana w l. 1804–1805 (1806), dedykowana księciu Franzowi von Brunswickowi, jedna z najsłynniejszych sonat w historii muzyki. [przypis edytorski]
Appassionata — sonata fortepianowa nr 23 f-moll op. 57 Beethovena. [przypis edytorski]
Appel au Soldat — Druga część trylogii Maurice'a Barrès'a Le Roman de l'énergie nationale wydanej w 1900, obok Les Déracinés (1897) i Leurs figures (1902). [przypis edytorski]
Appel des dernières victimes de la Terreur (fr.) — Apel ostatnich ofiar terroru; tytuł namalowanego w 1850 r. obrazu Charlesa Louisa Müllera (zw. Müller de Paris, tj. Müllerem z Paryża; 1815–1892). [przypis edytorski]
appendicit — popr.: appendicitis acuta (łac.), zapalenie wyrostka robaczkowego. [przypis edytorski]
Appendix (łac.) — dodatek. [przypis edytorski]
Appenszlak, Jakub (1894–1950) — krytyk literacki i teatralny, tłumacz i prozaik, scenarzysta filmowy, współpracownik wielu czasopism polsko-żydowskich. [przypis edytorski]
appetit — dziś popr. pisownia: apetyt. [przypis edytorski]
appetition de la monade — apetyt monady. [przypis edytorski]
appetyt (daw.) — dziś: apetyt. [przypis edytorski]
appetyt — dziś: apetyt; tu: podwojenie spółgłosek charakterystyczne dla stylu XVII w. [przypis edytorski]
Appiusz Klaudiusz (ok. IV w. p.n.e. – ok. III w. p.n.e.) — polityk i prozaik rzymski, pod koniec życia ślepy. [przypis edytorski]
appolinowy (daw.) — poetycki. [przypis edytorski]
A prawie nie wiem etc. — por. J 8, 34. [przypis edytorski]
apré (fr.) — po. [przypis edytorski]
aprês (fr.) — później. [przypis edytorski]
après moi le déluge (fr.) — po mnie choćby potop; przen.: po mojej śmierci niech się dzieje, co chce. [przypis edytorski]
aprés moi le déluge (fr.) — po mnie już tylko potop. [przypis edytorski]
aprehensja (daw.) — smutek, rozpacz. [przypis edytorski]
aprehensja (tu z ang., z łac.) — postrzeganie, pojmowanie; pojęcie, idea. [przypis edytorski]
apreikšt — čia: pranešti. [przypis edytorski]
aprendować a. aprehendować — zważać na coś lub kogoś, przejmować się. [przypis edytorski]
aprensja — troska, smutek. [przypis edytorski]
aprenuledelużyzm (neol.) — ponaschoćbypotopizm, z fr. apres nous le deluge: po nas choćby potop. [przypis edytorski]
aprenuledelużyzm (neol.) — rzeczownik ukuty od wyrażenia après nous le déluge (fr.): po nas choćby potop. Było ono popularne w okresie na przełomie wieków, w kręgach dekadenckich i odnosiło się do postawy używania życia bez oglądania się na to, co będzie później, co się zostawi w spadku przyszłym pokoleniom. [przypis edytorski]
Apresento vos o Sr. Adolf Dygasiński (…) para isto che facelitareis os passagems (port.) — Przedstawiam wam pana Adolfa Dygasińskiego, korespondenta rosyjsko-polskiego magazynu „Kurier Warszawski”, przybywającego ze Stolicy Federalnej z rekomendacją Głównego Inspektoratu w celu odwiedzenia głównych kolonii pod zarządem tej komisji; proszę o ułatwienie mu podróży. [przypis edytorski]
apres moi le déluge (fr.) — po mnie [choćby] potop. [przypis edytorski]
apretura — substancja, którą nasycane są tkaniny na ostatnim etapie obróbki. [przypis edytorski]
apretura — wykańczanie, uszlachetnianie tkanin. [przypis edytorski]
apretura (z fr. appreter: wykańczać) — wykańczalnia, gdzie się wykańcza i uszlachetnia materiały, m. in. zmiękczając je przez nasycanie substancjami zw. apretami. [przypis edytorski]
apretura (z fr. appreter: wykańczać) — wykańczanie, uszlachetnianie tkanin, m. in. przez nasycanie substancjami zmiękczającymi; tu: miejsce, gdzie te czynności się wykonuje. [przypis edytorski]
apretura (z fr. appreter: wykańczać) — wykańczanie, uszlachetnianie tkanin, m. in. przez nasycanie substancjami zmiękczającymi; tu: dział fabryki włókienniczej, w którym te czynności się wykonuje. [przypis edytorski]
apretura (z fr.) — proces wykańczania i uszlachetniania materiału, przede wszystkim tkanin, skór, papieru i drewna; poprzez apreturowanie uzyskują one cechy podnoszące ich właściwości użytkowe (jak np. tkaniny w wyniku krochmalenia itp.). [przypis edytorski]
apretura (z fr.) — tu: substancja, którą nasycana się lub pokrywa tkaniny, skórę lub papier na ostatnim etapie obróbki w celu nadania im pożądanych cech użytkowych; także: sam proces wykańczania i uszlachetniania takich materiałów. [przypis edytorski]
a priori (łac.) — z góry, z założenia. [przypis edytorski]
a priori (łac.) — z góry, z założenia. [przypis edytorski]
a priori (łac.) — z góry, z założenia. [przypis edytorski]
a priori (łac.: z góry, z założenia) — tu: bez dalszych badań, przez wnioskowanie z tego, co się już wie. [przypis edytorski]
a priori (łac.) — z założenia. [przypis edytorski]
a priori (łac.: z założenia) — tu: intuicyjnie. [przypis edytorski]
a priori (łac.) — z założenia, z góry. [przypis edytorski]
