Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 120423 przypisów.
syndykat — związek zawodowy we Francji, Hiszpanii i niektórych innych krajach. [przypis edytorski]
syndykat — związek zawodowy we Francji i niektórych in. krajach. [przypis edytorski]
syndyk, prefekt — urzędnicy miejscy. [przypis edytorski]
syndyk — przedstawiciel urzędu lub instytucji mający pełnomocnictwo do prowadzenia spraw przed sądem; też: radca prawny. [przypis edytorski]
syndyk — przedstawiciel urzędu lub instytucji mający pełnomocnictwo do prowadzenia spraw przed sądem; też: radca prawny; we Włoszech: burmistrz. [przypis edytorski]
syndyk — tu: jeden z czterech urzędników zarządzających Republiką Genewską. [przypis edytorski]
syndyk — tu: w absolutystycznej Francji osoba odpowiedzialna za reprezentowanie, administrowanie i obronę interesów parafii lub wspólnoty wiejskiej. [przypis edytorski]
synedrion (gr.) — rada starszych. [przypis edytorski]
Synedrium — Ratsversammlung. [przypis edytorski]
syn Eginy — Ajakos, syn Zeusa i nimfy Eginy, sędzia dusz z Europy. [przypis edytorski]
synek naszej ciotki kołatał do wszystkich z kolei gimnazjów w Warszawie, nie mogąc się dostać do żadnego dla braku miejsca — jedną z form represji za dążenia niepodległościowe Polaków było zamykanie szkół. [przypis edytorski]
synekura — dobra posada niewymagająca dużo pracy (z łac. sine cura, bez troski). [przypis edytorski]
synekura — dobrze płatne stanowisko, które nie wymaga wielkiego wysiłku ani umiejętności. [przypis edytorski]
synekura — intratna posada niewymagająca wysiłku ani umiejętności. [przypis edytorski]
synekura — intratne stanowisko, które nie wymaga dużych nakładów pracy (z łac. sine cura: bez troski). [przypis edytorski]
synekura (z łac.) — miejsce pracy niewymagające szczególnego wysiłku. [przypis edytorski]
synekura (z łac.) — płatne stanowisko niepowiązane z żadnymi obowiązkami; tu: żart. [przypis edytorski]
synekura (z łac. sine cura: bez troski, bez starań) — wygodne stanowisko, nie wymagające wysiłku, a zapewniające dostatnie życia. [przypis edytorski]
synekura (z łac. sine cura: bez troski, bez starania) — dobrze płatne stanowisko niewymagające żadnej pracy; często w odniesieniu do stanowisk dworskich i kościelnych. [przypis edytorski]
synekura (z łac. sine cura: bez troski, bez starania) — dobrze płatne stanowisko niewymagające żadnej pracy. [przypis edytorski]
synekura (z łac. sine cura: bez troski, bez starania) — dobrze płatne stanowisko niewymagające żadnej pracy. [przypis edytorski]
synekura — z łac. sine cura (bez troski) dobrze płatne stanowisko, nie wymagające przesadnego wysiłku. [przypis edytorski]
synekura (z łac. sine cura: bez troski) — intratna posada, źródło dochodu nie wymagające wysiłku. [przypis edytorski]
synekurka, zdrobn. od synekura (z łac. sine cura: bez troski, bez starania) — wygodna posada; dobrze płatne stanowisko niewymagające żadnej pracy; często w odniesieniu do stanowisk dworskich i kościelnych. [przypis edytorski]
synem starości — hebr. בן זקנים (ben zkunim): ‘syn starości’, w znaczeniu ‘syn który urodził mu się na starość’, ale słowo זקן (zaken): ‘starzec’, może być też rozumiane jako ‘mędrzec’ czyli ‘syn mądrości, mądry syn’: «wszystko, czego [Jakub] nauczył się od Szema i Ebera: przekazał [Josefowi]», zob. Raszi do 37:3. [przypis edytorski]
syn […] Eosy świetlanej — Memnon, syn Eos i Tithonosa, władca Etiopów i sojusznik Priama, zabity pod Troją. [przypis edytorski]
Synesiusz z Cyreny (370–414) — filozof neoplatoński, ojciec Kościoła, biskup miasta Ptolemaida w Cyrenajce (płn.-wsch .Libia), uczeń Hypatii z Aleksandrii. [przypis edytorski]
synestezja (gr.: równoczesne postrzeganie) — stan lub zdolność, w której doświadczenia jednego zmysłu wywołują również doświadczenia charakterystyczne dla innych zmysłów, np. kiedy dźwięki wywołują wrażenia barw. [przypis edytorski]
syn Eufamijanow (starop.) — syn Eufamijanowy, czyli syn Eufamijana. [przypis edytorski]
syn Ewin — syn Ewy, tj. mężczyzna. [przypis edytorski]
Synezjusz — Synesius z Cyreny (ok. 373–413) był filozofem, poetą, ojcem Kościoła, biskupem. Napisał m.in. Pochwałę łysiny. [przypis edytorski]
syn Filaretowy — Michał I Romanow; był on synem Fiodora Nikiticza Romanowa (1553–1633), który po wymuszonym przez cara Borysa Godunowa wstąpieniu do monasteru i złożeniu wieczystych ślubów przyjął imię Filareta; również matka Michała Romanowa, Ksenia Iwanowna Szestowa została zmuszona do wstąpienia do klasztoru, gdzie przyjęła imię Marta. [przypis edytorski]
Syngalezi — lud mieszkający na wyspie Cejlon. [przypis edytorski]
syngielton (daw., z ang. singleton) — pojedynczy człowiek. [przypis edytorski]
syngielton (z ang.) — jedynak. [przypis edytorski]
synhedrion (gr.) — rada stanowiąca organ przedstawicielski lub sądowniczy w greckich i hellenistycznych miastach-państwach; także sanhedryn: rada starszych stanowiąca najwyższy trybunał religijno-polityczny starożytnego Izraela w okresie Drugiej Świątyni. [przypis edytorski]
syn Hippodata — właśc. syn Hippotesa. [przypis edytorski]
syniech — dziś popr. forma Msc.lm: synach. [przypis edytorski]
syniech (starop. forma) — (po) synach; syny po syniech: wnuki. [przypis edytorski]
synie (daw. forma) — dziś popr. W.lp: synu. [przypis edytorski]
synie (daw. forma) — dziś: synu. [przypis edytorski]
synie (daw. forma Msc. lp) — dziś popr. synu. [przypis edytorski]
synie — dziś popr. forma Msc.lp: synu. [przypis edytorski]
synie — dziś popr. forma Msc. lp: synu. [przypis edytorski]
synie — dziś popr. forma Ms.lp: (o) synu. [przypis edytorski]
synie — dziś popr. forma N. lp: synu. [przypis edytorski]
synie — dziś popr. forma W. lp: synu. [przypis edytorski]
synie — dziś popr.: synu. [przypis edytorski]
synie — dziś: synu. [przypis edytorski]
synie (starop. forma) — dziś popr. W.lp: synu. [przypis edytorski]
synizesa (z gr. synizesis, dosł.: wspólne siedzenie) — wymawianie jednej sylaby zamiast dwóch sąsiednich, pierwotnie sylabicznych samogłosek, występujące jako celowy zabieg w poezji lub wynik naturalnego rozwoju języka. [przypis edytorski]
synkopa — celowe zaburzenie rytmu utworu muzycznego. [przypis edytorski]
synkopa (muz.) — rodzaj zaburzenia naturalnego rytmu w toku utworu; zjawisko polegające na przesuwaniu akcentu metrycznego na dźwięk nieakcentowany, wykorzystywane jako środek stylistyczny w muzyce jazzowej i bluesie. [przypis edytorski]
synkopa — zanik nieakcentowanej samogłoski lub całej sylaby wewnątrz wyrazu, co pociąga za sobą jego skrócenie. [przypis edytorski]
synkopowanie (muz.) — zaburzanie naturalnego rytmu w toku utworu przez przesuwanie akcentu metrycznego na dźwięk nieakcentowany, wykorzystywane jako środek stylistyczny w muzyce jazzowej i bluesie. [przypis edytorski]
syn Kreona — Likomedes. [przypis edytorski]
synkretyzm — łączenie różnych tradycji. [przypis edytorski]
syn króla — tu: tytuł następcy tronu. [przypis edytorski]
Syn królewski i córka kąpielowego — niem. Kaisersohn und Baderstochter, powieść Antona Langera, wyd. w 1873. [przypis edytorski]
syn Kronosa — tu: Zeus. [przypis edytorski]
syn, którego nazywałem „Nelo” — Władysław Emanuel Pusłowski (1871–1915), matematyk, starszy brat tłumacza Franciszka Ksawerego Pusłowskiego; zginął pod Samborem jako oficer austriacki. [przypis edytorski]
syn Latony — Apollo. [przypis edytorski]
syn Mai (mit. gr.) — Hermes, bóg kupców i złodziei, posłaniec bogów. [przypis edytorski]
syn Mai (mit. gr.) — Merkury, posłaniec bogów. [przypis edytorski]
syn marnotrawny — w przypowieści Chrystusa (Ewangelia wg św. Łukasza, 15,11-32) syn, który roztrwonił majątek, jednak po powrocie do domu uzyskał przebaczenie ojca. Potocznie oznacza człowieka, która powraca do bliskich i przyznaje się do popełnionych błędów. [przypis edytorski]
syn Mastora — Likofron. [przypis edytorski]
Syn mścić śmierć ojca zrzucił suknie mnisze — syn porzucił życie zakonne, aby pomścić śmierć ojca; mowa o Wojsiełku, synu Mendoga (Mindowsa). [przypis edytorski]
syn, najmądrzejszy ze wszystkich ludzi — Salomon (ok. 1000–931 p.n.e.), król Izraela, syn i następca króla Dawida, budowniczy świątyni, w tradycji biblijnej uważany za bardzo mądrego władcę. [przypis edytorski]
syn naturalny — syn urodzony poza małżeństwem; daw. przeciwieństwo syna legalnego. [przypis edytorski]
syn Nestora — Antyloch. [przypis edytorski]
synóm — dziś popr. forma C. lm: synom. [przypis edytorski]
synów swoich, i żony swe — «Męskich [członków rodziny] umieścił przed kobietami, podczas gdy Esaw postawił na przedzie kobiety, przed mężczyznami (por. Genesis 36:6)», zob. Raszi do 31:17. [przypis edytorski]
synów twoich, i córki twoje — «Oprócz twojej żony i córek, które są w domu […], synów twoich [czyli wnuków], synów twoich [innych] zamężnych córek», zob. Raszi do 19:12. [przypis edytorski]
synod efeski a. sobór efeski — zgromadzenie biskupów chrześcijańskich Cesarstwa Rzymskiego, zwołane przez cesarza Teodozjusza II do Efezu w 431 r. [przypis edytorski]
synod Trydencki — [przypis edytorski]
synod w Ancyrze — synod Kościoła wschodniego, który odbył się w 314 w Ancyrze, stolicy rzymskiej prowincji Galacji (ob. Ankara, stolica Turcji); w uchwalonym kanonie 22 tego soboru określono kary dla zabójców z premedytacją. [przypis edytorski]
synod — zebranie duchowieństwa i świeckich, podejmujące decyzje w sprawach kościelnych. [przypis edytorski]
synod — zjazd duchowieństwa podejmującego decyzje w sprawach kościelnych. [przypis edytorski]
synogarlica — gatunek ptaka z rodziny gołębiowatych o szarym lub beżowym upierzeniu. [przypis edytorski]
synogarlica — gatunek średniego ptaka z rodziny gołębiowatych. [przypis edytorski]
synogarlica — ptak z rodziny gołębiowatych. [przypis edytorski]
synogarlica — szlachetna odmiana gołębicy; przypisywano jej bezwzględną wierność jednemu partnerowi, niejako „naturalną monogamiczność”. [przypis edytorski]
syn Oileja — Ajas zwany Małym, dzielny wojownik grecki. [przypis edytorski]
Synopa — miasto nad M. Czarnym. [przypis edytorski]
Synopa — miasto portowe położone w środkowej części południowego wybrzeża M. Czarnego (dziś: w płn. Turcji), na pograniczu hist. krain Paflagonii i Pontu, założone w VII wieku p.n.e. przez greckich osadników z Miletu. [przypis edytorski]
Synopa — miasto portowe w płn. Turcji, nad M. Czarnym, ok. 650 km na wsch. od Stambułu. [przypis edytorski]
Synopa — miasto portowe w Turcji, ok. 650 km na wschód od Stambułu. [przypis edytorski]
Synopa — miasto portowe w Turcji, ok. 650 km na wsch. od Stambułu. [przypis edytorski]
Synopa, Trebizonda, Warna, Carogród — miasta na wybrzeżach M. Czarnego należące do państwa Turków osmańskich, najeżdżane w śmiałych rajdach przez Kozaków: Synopa: w środkowej części płd. wybrzeża M. Czarnego, dziś w płn. Turcji, ok. 650 km na wsch. od Stambułu; Trebizonda a. Trapezunt, dziś Trabzon: we wsch. części płd. wybrzeża M. Czarnego, w płn.-wsch. części Turcji, ok. 480 km na wsch. od Synopy; Warna: na zach. wybrzeżu M. Czarnego, dziś w Bułgarii; Carogród: dawna słowiańska nazwa Konstantynopola (ob. Stambuł), stolicy cesarzy bizantyjskich, używana również po zdobyciu tego miasta przez Turków. [przypis edytorski]
synostwo — tu: syn z żoną. [przypis edytorski]
synowę (daw.) — dziś popr. B. lp: synową. [przypis edytorski]
synowę — dziś popr. forma B. lp: synową. [przypis edytorski]
synowę — dziś: synową. [przypis edytorski]
synowi Achillesa — mowa o Neoptolemosie. [przypis edytorski]
synowica — bratanica, córka brata. [przypis edytorski]
synowica (daw.) — bratanica, córka brata. [przypis edytorski]
synowica (daw.) — bratanica. [przypis edytorski]
synowica (daw.) — córka brata. [przypis edytorski]
synowiec — bratanek. [przypis edytorski]
synowiec (daw.) — bratanek. [przypis edytorski]