Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!

Dowiedz się więcej

Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

TAK, pomogę! Nie, tym razem nie pomogę
Strona główna
Informacje Ustawienia Spis treści

Wszystkie zasoby Wolnych Lektur możesz swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać pod warunkiem zachowania warunków licencji i zgodnie z Zasadami wykorzystania Wolnych Lektur.
Ten utwór jest w domenie publicznej.
Wszystkie materiały dodatkowe (przypisy, motywy literackie) są udostępnione na Licencji Wolnej Sztuki 1.3.
Fundacja Wolne Lektury zastrzega sobie prawa do wydania krytycznego zgodnie z art. Art.99(2) Ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych. Wykorzystując zasoby z Wolnych Lektur, należy pamiętać o zapisach licencji oraz zasadach, które spisaliśmy w Zasadach wykorzystania Wolnych Lektur. Zapoznaj się z nimi, zanim udostępnisz dalej nasze książki.

Zasób opracowany na podstawie: Pieśni Jana Kochanowskiego księgi dwoje, Drukarnia Łazarzowa, Kraków, 1586

Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.

Opracowanie redakcyjne i przypisy: Aleksandra Sekuła, Olga Sutkowska, Piotr Wilczek.

Wydawca: Fundacja Nowoczesna Polska

Ilustracja na okładce: rosmary@Flickr, CC BY 2.0.

Szacowany czas do końca: -
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi wtóre, Pieśń XX (Jaką, rozumiesz, zazdrość zjednałeś sobie...)

Jan Kochanowski

Pieśń XX (Jaką, rozumiesz, zazdrość zjednałeś sobie...)

Pieśń XXI (Srogie łańcuchy na swym sercu czuję...) → ← Pieśń XIX (Jest kto, co by wzgardziwszy te doczesne rzeczy...)

Spis treści

      Jan KochanowskiPieśni, Księgi wtórePieśń XX[1][2]

      1
      Jaką, rozumiesz, zazdrość zjednałeś sobie,
      Zacny biskupie, w mojej małej osobie[3],
      Żeś mię z domu wyciągnął w te dalsze strony
      Od małych dziatek i od teskliwej[4] żony?
      5
      Nie myśli-ć ona o tym, że ja przy tobie
      Głowy nie ufrasuję by namniej sobie;
      Że w twym pałacu mieszkam, że przy twym boku
      Siadam; koń mój, sługa mój na twym obroku[5].
      Rychlej, niesposobnego[6] będąc świadom
      10
      Zdrowia mego, frasuje swe serce doma,
      Żebych jakiej choroby nagłej nie użył[7],
      Nie mając, kto by mi w tym jej sercem[8] służył.
      Ciężar także domowy, społeczny nama[9],
      Teraz w mej niebytności musi nieść sama,
      15
      Strzegąc w domu porządku, warując[10] szkody,
      Dziatek lichych[11] pilnując, zakładów zgody[12].
      Któż wie, jesli i tego przed sie nie bierze[13]
      (Acz wątpić nie potrzeba o mojej wierze),
      Że na świecie rodzą sie takowe zioła,
      20
      Których smak pamięć domu wygładza zgoła[14];
      Że taka jest muzyka i takie strony[15],
      Których człowiek słuchając, już ani żony,
      Ani dziatek nawiedzi[16], ale w niewoli
      Pod pany sromotnymi[17] wiecznie trwać woli.
      25
      To i czego jest więcej, zawżdy w miłości
      Serca trapi, chocia też zstawa[18] ufności;
      A ty nie bądź przyczyną, biskupie drogi,
      Niczyjej, lubo słusznej, lub płonej[19] trwogi.
      Ale złącz, jakoś rozwiódł, bo acz oboje
      30
      Twój urząd niesie[20], wszakże wyroki twoje
      Na ludzkiej chęci wiszą[21]: i ja, i ona
      Nie pragniewa do śmierci być rozdzielona[22].

      Przypisy

      [1]

      Ks. 2, Pieśń XX — poeta przebywający na dworze biskupa Piotra Myszkowskiego wyraża swoją tęsknotę za żoną. W pieśni tej widoczny jest duży wpływ elegii Propercjusza poświęconych rozłące ukochanych z powodu podróży. [przypis redakcyjny]

      [2]

      W przypisach gwiazdką oznaczono wyrazy, które są używane do dziś, ale których znaczenie w Pieśniach jest odmienne od znaczenia obecnego. [przypis edytorski]

      [3]

      zazdrość zjednałeś (…) w mojej małej osobie — spowodowałeś zazdrość (u żony) o moją skromną osobę. [przypis redakcyjny]

      [4]

      teskliwy (starop.) — smutny; tęskniący. [przypis redakcyjny]

      [5]

      na twym obroku — na twym utrzymaniu; obrok: pokarm dla koni. [przypis redakcyjny]

      [6]

      niesposobny — słaby. [przypis redakcyjny]

      [7]

      użyć — doznać. [przypis redakcyjny]

      [8]

      jej sercem — z takim sercem, jak ona. [przypis redakcyjny]

      [9]

      społeczny nama (starop.) — wspólny nam. [przypis redakcyjny]

      [10]

      warując — strzegąc się. [przypis redakcyjny]

      [11]

      lichy (daw.) — słaby, drobny. [przypis redakcyjny]

      [12]

      zakładów zgody — rękojmi („zakładników”) zgody (małżeńskiej). [przypis redakcyjny]

      [13]

      przed sie nie bierze — nie rozważa. [przypis redakcyjny]

      [14]

      takowe zioła,/ Których smak pamięć domu wygładza — prawdopodobnie aluzja do przygody towarzyszy Odyseusza, który spożywszy lotos stracili pamięć i nie chcieli wracać do ojczyzny; wygładzać pamięć: zacierać. [przypis redakcyjny]

      [15]

      strony (daw.) — struny. [przypis redakcyjny]

      [16]

      nawiedzić (daw.) — odwiedzić. [przypis redakcyjny]

      [17]

      sromotny (daw.) — bezwstydny, przynoszący hańbę. [przypis redakcyjny]

      [18]

      zstawa (strop.) — nie brak. [przypis redakcyjny]

      [19]

      płony (starop.) — bezpodstawny. [przypis redakcyjny]

      [20]

      oboje / Twój urząd niesie — obie (te sprawy) należą do twojego urzędu. [przypis redakcyjny]

      [21]

      Na ludzkiej chęci wiszą — zależą od ludzkiej chęci. [przypis redakcyjny]

      [22]

      pragniewa (…) rozdzielona — pragniemy, rozdzieleni (starop. liczba podwójna). [przypis redakcyjny]

      15 zł

      tyle kosztują 2 minuty nagrania audiobooka

      35 zł

      tyle kosztuje redakcja jednego krótkiego wiersza

      55 zł

      tyle kosztuje przetłumaczenie 1 strony z jęz. angielskiego na jęz. polski

      200 zł

      tyle kosztuje redakcja 20 stron książki

      500 zł

      Dziękujemy za Twoje wsparcie! Uzyskujesz roczny dostęp do przedpremierowych publikacji.

      20 zł /mies.

      Dziękujemy, że jesteś z nami!

      35 zł /mies.

      W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na opłacenie jednego miesiąca utrzymania serwera, na którym udostępniamy lektury szkolne.

      55 zł /mies.

      W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na nagranie audiobooka, np. z baśnią Andersena lub innego o podobnej długości.

      100 zł /mies.

      W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na zredagowanie i publikację książki o długości 150 stron.

      Bezpieczne płatności zapewniają: PayU Visa MasterCard PayPal

      Dane do przelewu tradycyjnego:

      nazwa odbiorcy

      Fundacja Wolne Lektury

      adres odbiorcy

      ul. Marszałkowska 84/92 lok. 125, 00-514 Warszawa

      numer konta

      75 1090 2851 0000 0001 4324 3317

      tytuł przelewu

      Darowizna na Wolne Lektury + twoja nazwa użytkownika lub e-mail

      wpłaty w EUR

      PL88 1090 2851 0000 0001 4324 3374

      Wpłaty w USD

      PL82 1090 2851 0000 0001 4324 3385

      SWIFT

      WBKPPLPP

      x
      Skopiuj link Skopiuj cytat
      Zakładka Istniejąca zakładka Notka
      Słuchaj od tego miejsca

      Pora na chwilę przerwy :)

      Podoba Ci się nasza biblioteka? Wesprzyj ją drobną wpłatą, a otrzymasz wcześniejszy dostęp do prapremier!

      Nowe książki pojawiają się częściej, gdy nas wspieracie. Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku!
      KRS: 0000070056
      Nazwa organizacji: Wolne Lektury

      Chcemy, aby każde dziecko w Polsce miało wygodny i bezpłatny dostęp do lektur szkolnych - zróbmy to razem! Wspieraj Wolne Lektury stałą wpłatą!
      Kliknij, by dowiedzieć się więcej >>>

      Kto raz pokocha czytanie, już nigdy nie będzie całkiem sam. Książki ratują życie. W Wolnych Lekturach znajdziecie ich bez liku.

      Paulina Młynarska

      Znajdź nasze książki na Legimi! Za każdym razem, kiedy czytasz lub słuchasz Wolnych Lektur w księgarni Legimi, wspierasz naszą bibliotekę - DZIĘKUJEMY!

      Zapisz się na newsletter, a nie przegapisz naszych publikacji. Zawsze możesz zrezygnować. Kliknij i podaj adres email

      Przyjaciele Wolnych Lektur jako pierwsi mają dostęp do premierowych publikacji. Zadeklaruj stałą wpłatę i dołącz >>>

      Audiobooki Wolnych lektur znajdziesz też na naszym kanale na YouTube.

      Regularnie dodajemy nowe książki. By ich nie przegapić, subskrybuj nasz kanał.

      Kliknij obrazek, by subskrybować!

      Bez wsparcia czytelników Wolne Lektury nie będą się rozwijać. Nie pozwól na to! Kliknij i dorzuć się!

      W 2020 roku z biblioteki Wolne Lektury skorzystało za darmo blisko 12 milionów użytkowników, jednak wspiera nas na stałe tylko mniej niż 1% czytelników. Zmień to! Kliknij i dorzuć się!

      Dlaczego warto pamiętać o Kochanowskim, w jaki sposób zmiana akcentu może symbolizować bunt, jak rymować, aby prawie nikt nie zauważył, że rymujecie - wszystkiego dowiesz się słuchając Mistrzowskiej Szkoły Poezji.
      • NIP: 952-187-70-87
      • KRS: 0000070056
      • REGON: 017423865
      • Numer konta: 75 1090 2851 0000 0001 4324 3317
      Wolne Lektury to projekt prowadzony przez fundację Wolne Lektury.
      MKiDN
      Strona biblioteki Wolne Lektury powstała dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.