Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

TAK, pomogę! Nie, tym razem nie pomogę
Strona główna
Informacje Ustawienia Spis treści

Wszystkie zasoby Wolnych Lektur możesz swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać pod warunkiem zachowania warunków licencji i zgodnie z Zasadami wykorzystania Wolnych Lektur.
Ten utwór jest w domenie publicznej.
Wszystkie materiały dodatkowe (przypisy, motywy literackie) są udostępnione na Licencji Wolnej Sztuki 1.3.
Fundacja Wolne Lektury zastrzega sobie prawa do wydania krytycznego zgodnie z art. Art.99(2) Ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych. Wykorzystując zasoby z Wolnych Lektur, należy pamiętać o zapisach licencji oraz zasadach, które spisaliśmy w Zasadach wykorzystania Wolnych Lektur. Zapoznaj się z nimi, zanim udostępnisz dalej nasze książki.

Zasób opracowany na podstawie: Jan Kochanowski, Treny, Drukarnia Łazarzowa, wyd. 2, Kraków, 1583

Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.

Opracowanie redakcyjne i przypisy: Aleksandra Sekuła, Olga Sutkowska, Piotr Wilczek.

Wydawca: Fundacja Nowoczesna Polska

Ilustracja na okładce: pink flowers by the blue wall, slightly everything@Flickr, CC BY 2.0.

Szacowany czas do końca: -
Jan Kochanowski, Treny, Tren III. (Wzgardziłaś mną, dziedziczko moja ucieszona...)

Jan Kochanowski

Tren III. (Wzgardziłaś mną, dziedziczko moja ucieszona...)

Tren IV. (Zgwałciłaś, niepobożna śmierci, oczy moje...) → ← Tren II. (Jeślim kiedy nad dziećmi piórko miał zabawić...)

Spis treści

      Jan KochanowskiTrenyTren III. (Wzgardziłaś mną, dziedziczko moja ucieszona…)[1]

      1
      Wzgardziłaś mną, dziedziczko moja ucieszona[2].
      Zdałać sie ojca twego barziej[3] uszczuplona[4]
      Ojczyzna[5], niżlibyś ty przestać na niej[6] miała[7];
      To prawda, żeby była nigdy nie zrownała[8]
      5
      Z ranym[9] rozumem twoim, z pięknemi przymioty[10],
      Z ktorych sie już znaczyły twoje przyszłe cnoty[11]
      O słowa, o zabawo[12], o wdzięczne[13] ukłony,
      Jakożem ja dziś po was wielce[14] zasmęcony[15].
      A ty, pociecho[16] moja, już mi sie nie wrócisz
      10
      Na wieki[17] ani mojej tesknice[18] okrócisz[19].
      Nie lza, nie lza, jedno[20] sie za tobą gotować[21],
      A stopeczkami twemi ciebie naszladować[22].
      Tam[23] cię ujźrzę[24], da Pan Bóg[25], a ty więc z drogiemi
      Rzuć sie ojcu do szyje[26] ręczynkami[27] swemi.

      Przypisy

      [1]

      W przypisach gwiazdką oznaczono wyrazy, które są używane do dziś, ale których znaczenie w Trenach jest odmienne od znaczenia obecnego. [przypis edytorski]

      [2]

      ucieszony* (starop.) — przynoszący radość, przynoszący pociechę, uciechę. [przypis redakcyjny]

      [3]

      barziej (starop.) — bardziej. [przypis redakcyjny]

      [4]

      barziej uszczuplona — zbyt szczupła, szczuplejsza. [przypis redakcyjny]

      [5]

      ojczyzna* (starop.) — ojcowizna, czyli ziemia odziedziczona po ojcu. [przypis redakcyjny]

      [6]

      przestać na niej — poprzestać na niej, zadowolić się nią; osiąść na niej. [przypis redakcyjny]

      [7]

      Zdałać (…) miała — zdała ci się… szczuplejsza niż ta, na której byś ty przestać miała. [przypis redakcyjny]

      [8]

      żeby była nigdy nie zrownała — zrównać z czymś: dorównać czemuś. [przypis redakcyjny]

      [9]

      rany* (starop.) — wczesny. [przypis redakcyjny]

      [10]

      przymioty — cechy, właściwości, oznaki. [przypis redakcyjny]

      [11]

      Z których sie już znaczyły (…) cnoty — z których dały się przewidzieć (wywnioskować) cnoty, z których poznawaliśmy cnoty. [przypis redakcyjny]

      [12]

      zabawa* (daw.) — zajęcie, zabawa. [przypis redakcyjny]

      [13]

      wdzięczny* (starop.) — miły, przyjemny. [przypis redakcyjny]

      [14]

      wielce (starop.) — bardzo. [przypis redakcyjny]

      [15]

      zasmęcony — zasmucony (por. smętek: smutek). [przypis redakcyjny]

      [16]

      pociecho — do dziś określa się dziecko jako pociechę. [przypis redakcyjny]

      [17]

      na wieki — na zawsze; nie wrócisz na wieki: nie wrócisz nigdy. [przypis redakcyjny]

      [18]

      tesknica (starop.; tu forma D. lp: tesknice) — ból, boleść, przykrość, męczarnia. [przypis redakcyjny]

      [19]

      okrócić (starop.) — ukrócić, obłaskawić, poskromić, skrócić, zmniejszyć. [przypis redakcyjny]

      [20]

      Nie lza, nie lza, jedno… (starop.) — nie można (uczynić) nic innego tylko… [przypis redakcyjny]

      [21]

      gotować sie* — przygotowywać sie (do drogi); sie za tobą gotować*: przygotowywać się, żeby pójść za tobą. [przypis redakcyjny]

      [22]

      stopeczkami twemi ciebie naszladować — iść za tobą śladami twoich stóp. [przypis redakcyjny]

      [23]

      tam — czyli w niebie. [przypis redakcyjny]

      [24]

      ujźrzę (forma starop.) — ujrzę. [przypis redakcyjny]

      [25]

      da Pan Bóg (daw.) — oby dał Pan Bóg, jeśli Pan Bóg pozwoli. [przypis redakcyjny]

      [26]

      do szyje (forma starop.) — do szyi, na szyję. [przypis redakcyjny]

      [27]

      ręczynki (zdr.; forma starop.) — rączki. [przypis redakcyjny]

      15 zł

      tyle kosztują 2 minuty nagrania audiobooka

      35 zł

      tyle kosztuje redakcja jednego krótkiego wiersza

      55 zł

      tyle kosztuje przetłumaczenie 1 strony z jęz. angielskiego na jęz. polski

      200 zł

      tyle kosztuje redakcja 20 stron książki

      500 zł

      Dziękujemy za Twoje wsparcie! Uzyskujesz roczny dostęp do przedpremierowych publikacji.

      20 zł /mies.

      Dziękujemy, że jesteś z nami!

      35 zł /mies.

      W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na opłacenie jednego miesiąca utrzymania serwera, na którym udostępniamy lektury szkolne.

      55 zł /mies.

      W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na nagranie audiobooka, np. z baśnią Andersena lub innego o podobnej długości.

      100 zł /mies.

      W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na zredagowanie i publikację książki o długości 150 stron.

      Bezpieczne płatności zapewniają: PayU Visa MasterCard PayPal

      Dane do przelewu tradycyjnego:

      nazwa odbiorcy

      Fundacja Wolne Lektury

      adres odbiorcy

      ul. Marszałkowska 84/92 lok. 125, 00-514 Warszawa

      numer konta

      75 1090 2851 0000 0001 4324 3317

      tytuł przelewu

      Darowizna na Wolne Lektury + twoja nazwa użytkownika lub e-mail

      wpłaty w EUR

      PL88 1090 2851 0000 0001 4324 3374

      Wpłaty w USD

      PL82 1090 2851 0000 0001 4324 3385

      SWIFT

      WBKPPLPP

      x
      Skopiuj link Skopiuj cytat
      Zakładka Istniejąca zakładka Notka
      Słuchaj od tego miejsca

      Pora na chwilę przerwy :)

      Podoba Ci się nasza biblioteka? Wesprzyj ją drobną wpłatą, a otrzymasz wcześniejszy dostęp do prapremier!

      Wspiera nas mniej niż 1% naszych czytelników :( Przekaż 1,5% swojego podatku na Wolne Lektury!

      KRS: 0000070056
      Nazwa organizacji: Wolne Lektury

      Chcemy, aby każde dziecko w Polsce miało wygodny i bezpłatny dostęp do lektur szkolnych - zróbmy to razem! Wspieraj Wolne Lektury stałą wpłatą!
      Kliknij, by dowiedzieć się więcej >>>

      Kto raz pokocha czytanie, już nigdy nie będzie całkiem sam. Książki ratują życie. W Wolnych Lekturach znajdziecie ich bez liku.

      Paulina Młynarska

      Znajdź nasze książki na Legimi! Za każdym razem, kiedy czytasz lub słuchasz Wolnych Lektur w księgarni Legimi, wspierasz naszą bibliotekę - DZIĘKUJEMY!

      Zapisz się na newsletter, a nie przegapisz naszych publikacji. Zawsze możesz zrezygnować. Kliknij i podaj adres email

      Nie bądź wuj ponury, wspieraj Wolne Lektury!

      Audiobooki Wolnych lektur znajdziesz też na naszym kanale na YouTube.

      Regularnie dodajemy nowe książki. By ich nie przegapić, subskrybuj nasz kanał.

      Kliknij obrazek, by subskrybować!

      Jesteś pewien, że przeczytałeś już wszystkie pozycje, które znajdują się w naszej bibliotece? Pomóż nam sprawić, żeby nie zabrakło Ci nowych lektur. Wesprzyj Wolne Lektury! Kliknij i dorzuć się!

      Nie wystarczy zeskanować książkę. Tekst musi jeszcze przejść proces redakcji językowej i technicznej oraz podwójną korektę. Sam widzisz, że to dużo pracy! Dlatego potrzebujemy Twojego wsparcia! Kliknij i dorzuć się!

      Dlaczego warto pamiętać o Kochanowskim, w jaki sposób zmiana akcentu może symbolizować bunt, jak rymować, aby prawie nikt nie zauważył, że rymujecie - wszystkiego dowiesz się słuchając Mistrzowskiej Szkoły Poezji.
      • NIP: 952-187-70-87
      • KRS: 0000070056
      • REGON: 017423865
      • Numer konta: 75 1090 2851 0000 0001 4324 3317
      Wolne Lektury to projekt prowadzony przez fundację Wolne Lektury.
      MKiDN
      Strona biblioteki Wolne Lektury powstała dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.