Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!

Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | portugalski | pospolity | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | wulgarne | zdrobnienie

Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 6378 przypisów.

Och (…) nie ruszę — Trzeba przyznać, że Alcest dość sobie dziwnie poczyna w cudzym domu. Oto jakby chciał przestrzec Molier, do czego prowadzi brak miary: nazbyt wygórowane pojęcie własnej godności wiedzie go do uczynków wręcz sprzecznych z tą godnością. [przypis tłumacza]

o chór do komedii może prosić archonta tylko rodowity Ateńczyk — ojciec poety był jak się zdaje Ajginetą [red. WL: pochodził z podbitej przez Ateńczyków wyspy o nazwie Ajgina, Egina], chociaż sam poeta rodził się i wychował w Atenach z matki Zenodory, rodowitej Atenki. [przypis tłumacza]

Ochocki — postać ta zawdzięcza niektóre swe rysy Julianowi Ochorowiczowi (1850–1917), znanemu publicyście pozytywistycznemu, filozofowi i psychologowi, później badaczowi mediumizmu i hipnotyzmu. [przypis redakcyjny]

Ochocki zanotował w Pamiętnikach: „W r. 1786 zastałem jeszcze w Warszawie wiele pańskich domów, jeżdżących z kawalkatą ekwipażami”. Ową „kawalkatę” stanowił orszak sług, do których należeli laufrowie, biegnący przed karetą, których zadaniem było trzaskać z harapów na znak, że wszyscy powinni ustąpić z drogi; „laufrów odziewano z hiszpańska, w lekkie materie, w trzewiki, z kaszkietem na głowie z herbem pańskim i piórami strusimi, którego nie zdejmowali nigdy ani w kościele, ani w sali posługując do stołu”. (J. D. Ochocki, Pamiętniki, s. 97, 93). [przypis redakcyjny]

ochocy (starop.) — tu: ochoczy. [przypis edytorski]

ochoczy — pełen zapału. [przypis edytorski]

ochopić się komuś (daw.) — porwać się, rozpędzić się na kogoś. [przypis redakcyjny]

Ochorowicz, Julian (1850–1917) — filozof i psycholog, badacz mediumizmu i hipnotyzmu, dla wytłumaczenia którego rozwinął hipotezę „promieni sztywnych”; autor licznych prac z psychologii i medycyny. [przypis edytorski]

Ochorowicz, Julian (1850–1917) — filozof i psycholog, początkowo związany z pozytywizmem warszawskim, później zajął się parapsychologią. [przypis edytorski]

Ochota to ludziom… — że też ludziom chce się. [przypis edytorski]

Ochotnica — Ochotnica Dolna i Ochotnica Górna, wsie w powiecie nowotarskim, które do 1910 stanowiły jedną miejscowość. [przypis edytorski]

Ochotnicza Legia Kobiet — polska ochotnicza organizacja wojskowa utworzona jesienią 1918, w okresie walk o Lwów; kolejne oddziały powołano w trakcie wojny polsko-radzieckiej: w 1919 w Wilnie oraz w 1920 w Warszawie, w Krakowie i w Poznaniu. [przypis edytorski]

ochotnie — ochoczo; chętnie. [przypis edytorski]

ochrana — tajna policja w Rosji carskiej; pot. nazwa od: ros. Отделение по охранению порядка и общественной безопасности, tzn. Oddział ochrony porządku i bezpieczeństwa publicznego; utworzona w 1881 r. na mocy ukazu cara Aleksandra III, po zabójstwie jego poprzednika Aleksandra II (1818–1881); ochrana działała poprzez agentów (tzw. filerów), stosowała infiltrację środowisk i organizacji podejrzanych o nieprawomyślność, do jej taktyki jako służby specjalnej należało organizowanie prowokacji, z których najsłynniejszą i najbardziej brzemienną w skutki było stworzenie Protokołów mędrców Syjonu, rzekomo tajnej i ujawnionej publikacji zdradzającej plan opanowania świata przez Żydów; w Warszawie, podobnie jak w Moskwie, Petersburgu, Kijowie czy Odessie istniał osobny, rejonowy oddział ochrany z własnym zarządem; centrala zagranicznej agentury ochrany znajdowała się w Paryżu; ochrana została zlikwidowana w czasie rewolucji lutowej w 1917 r. [przypis edytorski]

ochra — naturalny barwnik z żółtej, czerwonej lub brunatnej glinki. [przypis edytorski]

ochra — naturalny barwnik z żółtej lub brunatnej glinki. [przypis edytorski]

ochrapiała mowa (starop.) — zachrypnięta mowa, ochrypły głos. [przypis redakcyjny]

Ochroma piscatoria — w ob. klasyfikacji: Ochroma pyramidale, balsa, drzewo rosnące w lasach Ameryki Południowej i Środkowej oraz na Karaibach, wyróżniające się bardzo lekkim i bardzo miękkim drewnem. [przypis edytorski]

ochromić (daw.) — uczynić kaleką. [przypis edytorski]

ochromieć (daw.) — okuleć. [przypis edytorski]

ochrona a. ochronka — daw. placówka opiekuńczo-wychowawcza, rodzaj przedszkola. [przypis edytorski]

ochrona a. ochronka (daw.) — przedszkole lub szkoła elementarna. [przypis edytorski]

ochrona a. ochronka (daw.) — sierociniec bądź instytucja opiekująca się ubogimi dziećmi. [przypis edytorski]

ochrona a. ochronka (daw.) — zakład dobroczynny zajmujący się opieką nad sierotami i ubogimi dziećmi. [przypis edytorski]

ochrona a. ochronka — tu: przytułek, dom dziecka (w innym znaczeniu także: przedszkole). [przypis edytorski]

ochrona (daw.) — a. ochronka: zakład opiekuńczy dla dzieci, sierociniec a. przedszkole. [przypis edytorski]

ochrona (daw.) — tu: ochronka; przedszkole lub miejsce, gdzie opiekowano się dziećmi biednymi albo sierotami. [przypis edytorski]

ochrona lub szwalnia — instytucje dobroczynne, w których wychowywano i dokarmiano dzieci z biednych rodzin; młodsze przebywały w przedszkolach zwanych ochronkami, starsze przyuczano do prostych prac, np. w specjalnie zorganizowanych szwalniach. [przypis edytorski]

ochronka a. ochrona — tu: przytułek, dom dziecka (w innym znaczeniu także: przedszkole). [przypis edytorski]

ochronka — daw. przedszkole; zakład dobroczynny zajmujący się wychowaniem ubogich dzieci. [przypis edytorski]

ochronka (daw.) — sierociniec bądź instytucja opiekująca się ubogimi dziećmi. [przypis edytorski]

ochronka (daw.) — zakład dobroczynny zajmujący się opieką nad sierotami i ubogimi dziećmi. [przypis edytorski]

ochronka — daw. zakład dobroczynny zajmujący się opieką nad ubogimi i pozbawionymi normalnych warunków rodzinnych dziećmi. [przypis edytorski]

ochronka (daw.) — zakład opiekuńczy dla dzieci, sierociniec a. przedszkole. [przypis edytorski]

ochronka — dom opiekuńczy; tu: dom sierot. [przypis edytorski]

ochronka — ośrodek opieki nad ubogimi dziećmi. [przypis edytorski]

ochrostać (daw.) — okiełzać, ukrócić. [przypis redakcyjny]

ochrostać (daw.) — uspokoić. [przypis redakcyjny]

ochrostać — przyciąć (cięgą, cięgami). [przypis redakcyjny]

ochrypiały — dziś popr. forma: ochrypły a. zachrypły. [przypis edytorski]

ochrypiały — dziś popr.: ochrypły. [przypis edytorski]

ochrypnienie — dziś: ochrypnięcie. [przypis edytorski]

ochrzcił od razu: karton rzymski — „Plastyczny Karton Rzymski, oznajmiał katalog, wynalazek stosunkowo świeży, którego tajemnicę posiada firma Blafaphas, Fleurissoire i Lévichon, zastępuje z wielką korzyścią inne imitacje kamienia, których braki wykazała aż nadto dobrze praktyka”. Następował opis rozmaitych modeli. [przypis autorski]

ochrzczone (pot.) — o wódce, piwie itp.: rozcieńczone wodą, zwykle w lokalu, bez ujawniania klientom. [przypis edytorski]

ochtuska (reg.), łoktusa (daw.) — duża kwadratowa chusta składana w trójkąt i zarzucana na ramiona lub na głowę i ramiona. [przypis edytorski]

Och, ty pijaku z psim pyskiem, a za to z sercem jeleniaIliada I 225, Achilles do Agamemnona, wodza naczelnego wyprawy greckiej pod Troję. [przypis edytorski]

ochwacony — o koniu: cierpiący na ochwat, tj. ostre zapalenie kopyta. [przypis edytorski]

ochwiara — dziś popr.: ofiara. [przypis edytorski]

ochwiarować — dziś popr.: ofiarować. [przypis edytorski]

ochwierutać — potrząsnąć. [przypis edytorski]

ochwiewać — dziś: rozchwiewać; powodować, że coś zaczyna się chwiać. [przypis edytorski]

Och (…) — w tłumaczeniu brak poprzedniego akapitu dialogowego, wypowiedzi Gordona; w oryg. niem. Noch nicht! (Jeszcze nie!); red. WL. [przypis edytorski]

ochwytywać — neologizm, popr.: pochwytywać. [przypis edytorski]

ochylać (starop.) — okrywać, ochraniać. [przypis redakcyjny]

ochylić (daw.) — otoczyć, objąć, ochronić. [przypis edytorski]

ochynąć (daw.) — skoczyć, zanurzyć. [przypis redakcyjny]

ochynąć (starop.) — wywrócić się, upaść. [przypis edytorski]

ochynienie się (daw.) — narażenie się na niebezpieczeństwo. [przypis edytorski]

ociągał — gdyż Lot starał się ratować swój dobytek, zob. Raszi do 19:16. [przypis edytorski]

ociążony — dziś: obciążony. [przypis edytorski]

ociętny (daw., gw.) — krnąbrny, uparty, zacięty, oporny. [przypis edytorski]

ociętny (daw.) — uparty, zacięty, krnąbrny. [przypis edytorski]

ociętny (przestarz.) — uparty. [przypis edytorski]

ociężać a. ociężyć (daw.) — stać się ciężkim. [przypis edytorski]

ociężeć (daw.) — nabrać ciężaru, ciążyć. [przypis edytorski]

ociec (daw.) — ojciec, tu D. lp oćca: ojca. [przypis edytorski]

ociec (daw.) — opuchnąć. [przypis redakcyjny]

ociec (gw.) — dziś popr. forma: M.lp: ojciec. [przypis edytorski]

ociec — starop. postać wyrazu ojciec: ociec, oćca itd. [przypis redakcyjny]

O ciel! quelle bassesse (fr.) — o nieba, co za przyziemność. [przypis edytorski]

O cienie! kształt wasz to mara znikoma (…) — Kilka wierszy następnych są naśladowaniem znajomych pięknych trzech wierszy z Eneidy Wergiliusza księgi VI: „Ter conatus eram collo dare brachia circum,/ Ter frustra comprensa manus effugit imago./ Par levibus ventis volucrique simillima somno”. [przypis redakcyjny]

Ociepka, Teofil (1891–1978) — malarz samouk (z zawodu górnik), teozof i okultysta. [przypis edytorski]

ociepkowatość — krytyczne określenie stylu malarskiego Teofila Ociepki (1891–1978), malarza samouka (z zawodu górnika), teozofa i okultysty, chętnie używającego jaskrawych i przesadnie różnorodnych kolorów. [przypis edytorski]

ocieszywać (daw.) — ociosywać. [przypis edytorski]

Ocior (…) foeta — Lucretius, De rerum natura, V, 405. [przypis tłumacza]

ocipka a. ociepka (gw.) — wiązka gałęzi albo słomy. [przypis edytorski]

Ockham, Wilhelm (ok. 1300–ok. 1350) — średniowieczny filozof i teolog scholastyczny, uczeń Dunsa Szkota, jedna z głównych postaci myśli średniowiecznej; oskarżony o herezję, ekskomunikowany, został zrehabilitowany pośmiertnie w 1359. [przypis edytorski]

Ockham Wilhelm — ur. w Occam w hrabstwie Surrey (Anglia), franciszkanin i uczeń Dunsa Szkota; ok. r.1320 nauczał w uniwersytecie paryskim; w walce Kościoła z władzą świecką występował przeciw papiestwu; prześladowany przez papieża schronił się na dwór Ludwika bawarskiego; um. w r. 1347. Ważniejsze dzieła: Quaestiones et decisiones in quattuor libros sententiarum, Quodlibeta septem, Tractatus logices, Opus nonaginta dierum; Compendium errorum Joannis papae XXII, Questiones octo de auctoritate summi pontificis. [przypis autorski]

ocknął — dziś popr.: ocknął się. [przypis edytorski]