Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 162876 przypisów.
Podrostek a. Młodzik — powieść Fiodora Dostojewskiego, opublikowana w 1875 roku. [przypis edytorski]
podroże (neol.) — odległość przemierzana po drodze a. wydarzenia mające miejsce po drodze. [przypis edytorski]
podrożny (neol.) — tu przydarzający się po drodze. [przypis edytorski]
pod rozmaitymi formami znała ludzkość tylko dwa dogmaty… — ibid., s. 246. [przypis autorski]
po drugiej wojnie messyńskiej — właśc. meseńskiej; chodzi o trzecią wojnę meseńską (465–461 p.n.e.), będącą w istocie drugim nieudanym powstaniem Meseńczyków przeciw Sparcie. [przypis edytorski]
podruzgotam — dziś popr.: podruzgoczę. [przypis edytorski]
podrwić głową — źle coś obmyślić. [przypis edytorski]
podrygać — dziś: podrygiwać. [przypis edytorski]
podrygliwy — o melodii: skłaniający do podrygów, podskakiwania. [przypis edytorski]
podrywać — przerywać. [przypis edytorski]
podrywka (daw.) — podstęp. [przypis edytorski]
podrywka (daw., pot.) — podstęp. [przypis edytorski]
podrywka (daw.) — zasadzka. [przypis edytorski]
podrywka — zasadzka, podstęp. [przypis edytorski]
pod rządami ostatnich Ludwików — ostatnich królów przedrewolucyjnej Francji, współczesnych Diderotowi: Ludwika XVI i jego następcy Ludwika XVII, obalonego przez rewolucję. [przypis edytorski]
podrządny — podległy. [przypis edytorski]
podrzędnić — czynić podrzędnym, mniej ważnym. [przypis redakcyjny]
podrzeźniać — dziś: przedrzeźniać. [przypis edytorski]
podrzucającemu — dziś: rzucającemu. [przypis edytorski]
pod ścisłym incognito — ukrywając swoją tożsamość. [przypis edytorski]
podściwy (daw., gw.) — poczciwy. [przypis edytorski]
podśmietanie — mieszanka kwaśnej śmietany i zsiadłego (kwaśnego) mleka. [przypis edytorski]
podśrebrzony — dziś popr.: posrebrzony. [przypis edytorski]
pod świeżym wrażeniem tragedii pisane wspomnienie — co do tych szczegółów, obacz zdumiewające rewelacje w Uzupełnieniu. [przypis autorski]
podsada (daw.) — zasadzka. [przypis edytorski]
podsadka (daw.) — zasadzka. [przypis edytorski]
„pod samym miastem zatknął sztandary” — z ballady o Alpuharze w Konradzie Wallenrodzie Mickiewicza. [przypis edytorski]
pod Saturnem (…) zrodzony — wg wierzeń astrologicznych ludzie urodzeni pod wpływem Saturna mają posępne, melancholijne usposobienie. [przypis edytorski]
podsędek — łączył funkcję notariusza i urzędnika sądowego. [przypis edytorski]
pod Sedanem — w Ardenach, nad Mozą. W czasie wojny francusko-niemieckiej, 2 września 1870 wojska francuskie poniosły tam straszliwą klęskę, a Napoleon III dostał się do niewoli. [przypis redakcyjny]
pod sekretem — prosząc o zachowanie tajemnicy. [przypis edytorski]
Pod Setką — przedwojenny warszawski bar mieszczący się w nieistniejącej dziś kamienicy Pinkusa Lothego na rogu Alei Jerozolimskich oraz Marszałkowskiej. [przypis edytorski]
Podsiad, Antoni — autor Słownika terminów i pojęć filozoficznych oraz esejów o tematyce religijnej. [przypis edytorski]
podsięwodne młyńskie koło — koło młyńskie poruszane wodą spadającą poniżej jego osi. [przypis redakcyjny]
podsień a. podcień — pomieszczenia w dolnej części budynku, otwarte na zewnątrz. [przypis edytorski]
podsienie — a. podcienie: przestrzeń w dolnej części budynku (wysokością obejmująca tylko parter lub dwie kondygnacje) powstała w wyniku cofnięcia ściany zewnętrznej, oddzielona od ulicy filarami, a niekiedy szeregiem arkad (jak w przypadku krakowskich Sukiennic). [przypis edytorski]
podsienie — daszek na słupach nad wejściem do budynku. [przypis edytorski]
podsinione (oczy) — dziś: podsiniałe, takie, pod którymi skóra zrobiła się sina. [przypis edytorski]
podskakiwać z radości, jak Dawid przed arką — Dawid, postać biblijna, król Izraela, tańczył przed Arką Przymierza razem z całym ludem, sprowadzając ją w uroczystym pochodzie do Jerozolimy (2 Sm 6, 3–5 i 12–15). [przypis edytorski]
podskakiwa, podśpiewywa — dziś: podskakuje, podśpiewuje. [przypis edytorski]
podskarbi wielki — urząd ministra skarbu w dawnej Polsce. [przypis redakcyjny]
pod sklepem niebiosów (daw. formy) — dziś: pod sklepieniem niebios. [przypis edytorski]
podskryptum — właść. postscriptum (łac.), dopisek do listu. [przypis edytorski]
pod skrzydły — dziś popr. forma N. lm: pod skrzydłami. [przypis edytorski]
pod skrzyńmi — dziś popr. forma N. lm: pod skrzyniami. [przypis edytorski]
podsłoneczna kraina — ziemia. [przypis edytorski]
podsłuchując — tu: nasłuchując. [przypis redakcyjny]
podsłuchy a. posłuchy — straże, czujki. [przypis redakcyjny]
podsłuchy — dziś popr. forma N.lm: podsłuchami. [przypis edytorski]
podsłyszy — dziś popr.: podsłucha. [przypis edytorski]
podsobek — koń siodłowy z lewej strony w zaprzęgu, na którym siedział woźnica; kto przedtem rej wodził (…) będzie na podsobku chodził: pan stanie się sługą. [przypis redakcyjny]
pod sosnową wiechę — przen.: do karczmy; wiecha: drzewko lub wieniec mocowany na dachu domu, którego budowę właśnie ukończono. [przypis edytorski]
podstarości nowomiejski — Odróżnić należy podstarościego (ekonoma, rządcę) w dobrach prywatnych od podstarościego, zastępcy starosty w grodzie. Takim podstarościm grodowym był Komorowski w Nowym Mieście Korczynie nad Wisłą w ówczesnym województwie kieleckim. [przypis redakcyjny]
podstarości — rządca. [przypis redakcyjny]
podstarości — tutaj: włodarz, gumienny. [przypis redakcyjny]
podstarości — tu: zarządca dóbr ziemskich, ekonom. [przypis redakcyjny]
podstarości — włodarz, rządca majątku. [przypis redakcyjny]
podstarości — zw. również karbowym, był w majątkach ziemskich pomocnikiem ekonoma i do obowiązków jego należało bezpośrednie doglądanie prac, zwłaszcza w polu. [przypis redakcyjny]
podstarzał dziesiątym krzyżykiem — miał prawie sto lat. [przypis edytorski]
Podstarzały motylek Cesarstwa spadł całym swoim ciężarem… — ten motylek spadający całym ciężarem na Lucjana to przykład jednego z owych kwiatków, które dość często szpecą bujną i silną wegetację stylu Balzaca. [przypis tłumacza]
podstawą naszych czystych zmysłowych pojęć — „Kant nazywa nasze pojęcia zmysłowymi, dlatego że przedmiotową realność osiągają jedynie tylko przez odnoszenie się do oglądów zmysłowych (w przeciwstawieniu do umysłowych). Czyste zmysłowe pojęcia pochodzą od czystych oglądów (przestrzeni i czasu).” (Objaśnienie Adickesa w wydaniu Krytyki czystego rozumu s. 175). [przypis redakcyjny]
Podstawą teorii o nadczłowieku jest tylko jego własne, pełne dumy i żądzy panowanie. (…) wola moja bowiem jedynie stanowi granicę pomiędzy sprawiedliwością a niesprawiedliwością, cnotą a występkiem — S. Brzozowski, Co to jest modernizm?, s. 46–47; ubocznie zaznaczamy, że Brzozowski — zgodnie zresztą z ogólnym sądem — ceni wówczas w Nietzschem wielkiego poetę: Tako rzecze Zarathustra jest to dzieło poezji, jakiego nie było od czasów Fausta (s. 50), jak również jest to „do dziś dnia najpotężniejszy objaw twórczości symbolicznej” (s. 81). [przypis autorski]
podstawa ciągłości i tożsamości (AT) — przyszłość, jako sprowadzalna do byłości, przy dodaniu współczynnika oczekiwania (pozytywnego lub negatywnego), sprowadzalnego znowu do następstw (BXN) i (OXN) wewnętrznych, nie będzie brana oddzielnie pod uwagę. [przypis autorski]
podstawę — tu: postawę. [przypis edytorski]
Podstawy — Zapewne Podstawy wykładania Pisma św. [przypis tłumacza]
podstępnego zamordowania Cezara przez Kasjusza i Brutusa — stało się to 15 marca 44 p.n.e.; podstępnego zamordowania: δόλῳ (N), ἄφνω (D). [przypis tłumacza]
podstępnie — «Postąpili przemyślnie […] Tora uzasadnia, że nie było w tym nieuczciwości, bo [Szechem] zhańbił Dinę, ich siostrę», zob. Raszi do 34:13. [przypis edytorski]
podstoli, cześnik, krajczy — urzędy powiatowe lub ziemskie, czysto tytularne, zajmowane przez średnią szlachtę. Rodowód swój wiodą od dawnych urzędów dworskich. [przypis redakcyjny]
podstoli — pierwotnie jeden z urzędów stołu królewskiego, zastępca stolnika, później również jeden z urzędów ziemskich. [przypis redakcyjny]
podstoli (…) szatny — funkcje przy dworze; podstoli miał za zadanie dopilnować królewskiego stołu, zaś szatny ubiorów. [przypis edytorski]
podstoli — urzędnik nadworny pilnujący stołu władcy. [przypis edytorski]
pod stopy — dziś popr. forma N.lm: pod stopami. [przypis edytorski]
pod strachem karykatury — dziś: ze strachu przed karykaturą. [przypis edytorski]
podstrzegać (daw.) — podglądać, mieć kogoś lub coś na oku, uważnie obserwować. [przypis edytorski]
podstrzesze — miejsce pod okapem dachu. [przypis edytorski]
podsyca się bardziej niezgoda aniżeli zgoda — „Discordia, concordia” w Op. Posth. i odpowiednio w Nag. Schr. Vloten-Land poprawili na: „discordia, concordia”. Przyjęli to Baensch (przekł. niem.) i Appuhn (przekł. fr.). Gebhardt nie godzi się ze względu na nieprawdopodobnie nagłą zmianę podmiotu. Mielibyśmy więc: „podsyca się bardziej niezgodą aniżeli zgodą”. Ale co jest tu podmiotem? Właśnie chodzi o zgodę tutaj, jak i w Rozdz. 14–23 oraz we wskazanym Przypisku. [przypis redakcyjny]
podszańcować (starop.) — podemknąć. [przypis redakcyjny]
podszarzany — zniszczony, zużyty. [przypis edytorski]
Podszedł do nas portier (…) ktoś śpiewał Sole mio — fragment skreślony. [przypis tłumacza]
podszedszy (starop. forma) — dziś: podszedłszy. [przypis edytorski]
pod [sześć tysięcy] (starop.) — około. [przypis redakcyjny]
podszpocić (daw.) — przekręcić, uszkodzić. [przypis edytorski]
podszycie — warstwa roślinności w lesie dochodząca do kilku metrów, składająca się z krzewów oraz młodych i karłowatych drzew. [przypis edytorski]
„pod Szyszką” — Pomme du Pin, głośna oberża współczesna. [przypis tłumacza]
podszyt — podszycie lasu, krzewy i niskie drzewa, do kilku metrów wysokości. [przypis edytorski]
podszywać (daw.) — tu: ranić, drażnić. [przypis redakcyjny]
podszywać — dokuczać. [przypis edytorski]
podtatusiały (pot.) — podstrzały. [przypis edytorski]
pod ten czas (daw.) — tymczasem, wówczas. [przypis edytorski]
podtenczas (daw.) — wówczas. [przypis edytorski]
pod ten czas — dziś popr.: w tym czasie; wówczas, tymczasem. [przypis edytorski]
podtenczas — tymczasem. [przypis edytorski]
podtenczas — wówczas. [przypis edytorski]
pod Trzemeszną — bitwa 24 sierpnia 1656 r.; Trzemeszna: dziś Strzemeszna, miejscowość położona w okolicach Rawy, pierwotna nazwa pochodziła od słowa trzemcha: czeremcha. [przypis redakcyjny]
pod trzydzieści (daw.) — około trzydzieści. [przypis redakcyjny]
pod twoimi ciosy (daw. forma) — dziś: (…) ciosami. [przypis edytorski]
Pod Twoją obronę, Dziesięcioro, Wierzę, Aniele Boży — modlitwy katolickie. [przypis edytorski]
Pod Twoją obronę — modlitwa maryjna z prośbą o opiekę nad wspólnotą Kościoła. [przypis edytorski]
pod tymi filary (daw. forma) — dziś N.lm: pod tymi filarami. [przypis edytorski]
pod tysiąc (starop.) — około tysiąc. [przypis edytorski]
