Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | chiński | czeski | dawne | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 11155 przypisów.

Kreml — warowny zamek władców Rosji w Moskwie. [przypis edytorski]

Kremona — Κρέμωνα, miasto w Galii Cisalpińskiej, nad rzeką Po [ob. Pad]. [przypis tłumacza]

kremo — w gwarze obozowej krematorium. [przypis edytorski]

Krempa, Franciszek (1853–1935) — działacz ludowy, wójt Padwi, poseł do galicyjskiego Sejmu Krajowego, austriackiej Rady Państwa oraz Sejmu Ustawodawczego i Sejmu RP, znany z dużej liczby interpelacji, głównie dotyczących jego okręgu wyborczego; jeden z organizatorów Republiki Tarnobrzeskiej (1918). [przypis edytorski]

Kremucjuszowi Kordusowi, oskarżonemu (…) — Tacyt, Roczniki, XV, 34. [przypis tłumacza]

krenelaż (z fr.) — blanki, zębate zwieńczenie murów obronnych, stanowiące osłonę dla obrońców. [przypis edytorski]

krenica — krynica; źródło. [przypis edytorski]

krenkšti — kosėti šalinant skreplius ar ką kitą iš gerklės. [przypis edytorski]

kreolina — silny środek odkażający, stosowany w weterynarii. [przypis edytorski]

Kreolka, Kreol — w Ameryce Łacińskiej i na południu USA potomek europejskich kolonizatorów i emigrantów. [przypis edytorski]

Kreolka — pierwotnie: potomkini europejskich kolonizatorów (hiszpańskich, portugalskich lub francuskich) urodzona w Ameryce Łacińskiej (tu: na Wyspach Kanaryjskich) i traktująca ziemie, na których mieszka, jako swoją ziemię rodzinną; później: urodzona w regionie kolonialnym kobieta pochodzenia europejsko-tubylczego. [przypis edytorski]

Kreolka — potomkini białych kolonizatorów (hiszp., port. a. fr.) w Ameryce Łacińskiej. [przypis edytorski]

Kreol — urodzony w Ameryce Łacińskiej potomek europejskich kolonizatorów. [przypis edytorski]

Kreon — król Teb, odgrywał rolę w tragedii Labdakidów; mit tebański opracowali wszyscy trzej wielcy tragicy. [przypis tłumacza]

Kreont — brat żony Edypa, po upadku jego został królem Teb. [przypis redakcyjny]

kreowany — tu: mianowany, awansowany. [przypis edytorski]

kreozot — składnik smoły drzewnej: oleista ciecz o charakterystycznym zapachu, będąca produktem suchej destylacji drewna. [przypis edytorski]

kreozot — substancja dezynfekująca pozyskiwana ze smoły z drewna bukowego. [przypis edytorski]

kreozot — substancja dezynfekująca pozyskiwana ze smoły z drewna. [przypis edytorski]

krepa (daw.) — czarna tkanina wykorzystywana w ubiorze osób i do wystroju miejsc z okazji pogrzebu i żałoby. [przypis edytorski]

krepa — matowa tkanina o lekko pomarszczonej powierzchni a. ogólnie materiał czarny: nazwa dotyczy noszonego jako oznaka żałoby czarnego ubrania (względnie czarnej opaski), jak też materiału, z którego się je wykonuje. [przypis edytorski]

krepa — rodzaj tkaniny o lekko pomarszczonej fakturze, kojarzonej z żałobą. [przypis edytorski]

krepa — tkanina o lekko pomarszczonej fakturze, kojarzona z żałobą. [przypis edytorski]

krepa — tkanina z silnie skręconej przędzy, drobnoziarnista i matowa. [przypis edytorski]

krepa — tu: czarna, żałobna tkanina. [przypis edytorski]

krepa — ubranie żałobne, czarna opaska lub czarne ubranie. [przypis edytorski]

krepa (z fr.) — włos kręcony, ozdoba kędzierzawa. [przypis redakcyjny]

krepdeszynowy — miękka, lekka tkanina jedwabna, rodzaj krepy. [przypis edytorski]

krepdeszynowy — wykonany z krepdeszyny: miękkiej, lekkiej tkaniny jedwabnej, stanowiącej rodzaj krepy. [przypis edytorski]

kreple (starop.) — ciasta smażone [placki, racuchy]. [przypis redakcyjny]

krepowych — z lekkiej tkaniny przeźroczystej. [przypis redakcyjny]

krepowy — wykonany z czarnego materiału, z jakiego robiono stroje żałobne. [przypis edytorski]

kreślarnia — pracownia, w której kreśli się rysunki techniczne, rysuje plany itp. [przypis edytorski]

kresa (daw.) — tu: koniec, granica. [przypis edytorski]

kresa (daw.) — [tu:] linia, granica. [przypis redakcyjny]

kresa (daw.) — tu: szrama, blizna. [przypis edytorski]

kresa — tu: rondo kapelusza. [przypis edytorski]

krescencja (daw.) — roczne plony. [przypis edytorski]

krescencja (z łac.) — dosł. wzrost; tu: oprocentowana lokata. [przypis edytorski]

krescencja (z łac.) — plon, urodzaj. [przypis edytorski]

Krescencjusz, Crescentius (X w.) — trybun rzymski, wielki patriota i antyklerykał. [przypis redakcyjny]

krescytywa — kariera, wzrost znaczenia, poprawa stanu majątkowego. [przypis edytorski]

Kresem życia wszystkich ludzi jest śmierć, choćby ktoś zamknął się i przechowywał w pokoiku — słynna sentencja. [przypis tłumacza]

Kresfont — Heraklida, władca Mesenii, bohater tragedii Eurypidesa tegoż imienia. [przypis tłumacza]

kreska — tu przen.: głos na sejmie. [przypis edytorski]

kreski (starop.) — głosy. [przypis edytorski]

kresowy — tu: końcowy. [przypis edytorski]

krestelėti — krastelėti, papurtyti. [przypis edytorski]

Kresyda — postać ze średniowiecznych i renesansowych opowieści o wojnie trojańskiej: Trojanka, córka kapłana Kalchasa, ukochana księcia Troilusa, w ramach wymiany zakładników wysłana do obozu Greków. [przypis edytorski]

kresy — granica. [przypis edytorski]

Kresy — historyczne wschodnie pogranicze Polski, obecnie terytorium stanowiące fragmenty obszarów państwowych Ukrainy, Białorusi i Litwy. [przypis edytorski]

Kreszczatyk — ulica w Kijowie. [przypis autorski]

Kreta zaś była ostatnim łupem Rzymian — Broniła przez trzy lata swoich praw i wolności. Zdobyła się na silniejszy opór niż najwięksi królowie. [przypis autorski]

Kreteńczycy — słynęli w świecie greckim jako świetni łucznicy. [przypis edytorski]

KretIncrédule [fr.: niedowierzający, niedowiarek; red. WL]. [przypis autorski]

kretówka — dziś: kretowisko. [przypis redakcyjny]

kreton — cienka tkanina bawełniana. [przypis edytorski]

kreton — cienka tkanina bawełniana; tu: uniform z takiej tkaniny. [przypis edytorski]

Kretschmer, Ernst (1888–1964) — niem. psychiatra, prof. uniwersytetu w Marburgu (od 1926) i w Tybindze (od 1946); twórca teorii konstytucjonalnej (1924). Teoria ta zakłada istnienie trzech typów fizycznych ludzi: atletycznego (osobnik muskularny), astenicznego (osobnik wątłej budowy) i pyknicznego (osobnik skłonny do otyłości), którym odpowiadają dwa typy psychiczne: osobnikom o budowie atletycznej i astenicznej odpowiada typ schizotymiczny, a osobnikom o budowie pyknicznej typ cyklotymiczny; swoją teorię przedstawił w opublikowanej w 1921 r. monografii Körperbau und Charakter („Budowa ciała i charakter”). Był członkiem założycielem Powszechnego Towarzystwa Psychoterapii (AÄGP) zawiązanego w 1927 r. Nominowany w 1929 r. do Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny. [przypis edytorski]

Kretschmer, Ernst (1888–1964) — niem. psychiatra, prof. uniwersytetu w Marburgu (od 1926) i w Tybindze (od 1946); twórca teorii konstytucjonalnej (1924). Teoria ta zakłada istnienie trzech typów fizycznych ludzi: atletycznego (osobnik muskularny), astenicznego (osobnik wątłej budowy) i pyknicznego (osobnik skłonny do otyłości), którym odpowiadają dwa typy psychiczne: osobnikom o budowie atletycznej i astenicznej odpowiada typ schizotymiczny, a osobnikom o budowie pyknicznej typ cyklotymiczny. [przypis edytorski]

Kreusis — na południowej granicy Beocji, nad Zatoką Koryncką. Należy do miasta Tespies, leżącego ok. 22 km na północ. [przypis tłumacza]

Kreutzdonnerwetter (niem.) — do stu piorunów; a niech mnie kule biją. [przypis edytorski]

Kreutz-Element (niem.) — przekleństwo: krzyż pański, utrapienie. [przypis edytorski]

Kreutzerowska sonata — powieść Lwa Tołstoja z 1889 r. ukazująca małżeństwo, w którym niezrozumienie i zazdrość prowadzą do zdrady i morderstwa. [przypis edytorski]

Kreuza — znana też pod imieniem Glauke. [przypis edytorski]

Kreuzęm wspomniał — przykład konstrukcji z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: wspomniałem Kreuzę. Kreuza: żona Eneasza, matka Askaniusza, córka króla Troi Priama i Hekabe (Hekuby). [przypis edytorski]

Kreuzschüler — Schüler der Kreuzschule, der berühmteren der beiden Dresdner Gelehrtenschulen. [przypis edytorski]

kreuzzug (niem.) — krucjata, wyprawa krzyżowa. [przypis edytorski]

krewa (daw. pot.) — nieszczęście, klęska, niepowodzenie. [przypis edytorski]

krew' — apostrofem po spółgłoskach w, b w wygłosie (np. gołąb') długo znaczono „miejsce po zaniku” prasłowiańskiej półsamogłoski, jeru miękkiego; spółgłoski te wymawiano jako miękkie, co ujawnia się do dziś w odmianie, w której występuje -wi-, -bi- (np. krwią, gołębiem). [przypis edytorski]

krew' — daw. apostrofem na końcu wyrazu oznaczano miękkie w (co ujawnia się w odmianie: krwią itd.), a zarazem miejsce po zaniku prasłowiańskiej półsamogłoski, jeru miękkiego. [przypis edytorski]

Krewejta — główny kapłan pogańskiego obrządku w średniowieczu na Litwie. [przypis edytorski]

Krewe Krewejta — główny kapłan pogańskiego obrządku w średniowieczu na Litwie. [przypis edytorski]

krewety — krewetki, jadalne skorupiaki morskie. [przypis edytorski]

krewić (pot.) — zawodzić, nie spełniać czyichś bądź swoich oczekiwań. [przypis edytorski]

Krewiczanie a. Krywicze — plemię wschodniosłowiańskie, zamieszkujące w średniowieczu tereny dzisiejszej Białorusi lub zach. Rosji. [przypis edytorski]

krewieństwo (daw.) — rodzina, krewni. [przypis edytorski]

krewieństwo — krewni, rodzina. [przypis edytorski]

krew Kainowa (bibl.) — Kain to pierworodny syn Adama i Ewy, który zabił swojego brata Abla (Rdz 4,1–8); W Rdz 4,11 Bóg mówi do Kaina, że krew jego brata woła do niego z ziemi. [przypis edytorski]

krewko (daw.) — porywczo. [przypis edytorski]

krewkość — tu ogólnie: popędliwość, łatwe poddawanie się emocjom. [przypis edytorski]

krewkość — żywość, porywczość, gwałtowność. [przypis edytorski]

Krew, która z Troje idzie, (…) przez dwie co lepsze zrzódła pomieszana — wnuk Priama, Frankus, miał być według kronik praojcem rodu królewskiego we Francji, z którego się także dom Jasnogórski (a więc i Bradamanta) wywodzi. A że Rugier pochodził od innego wnuka Priama, Astianaksa (dom Mongrana), więc w potomku Rugiera i Bradamanty płynie dwojaka krew trojańska, zmieszana przez małżeństwo tych dwojga bohaterów. [przypis redakcyjny]