Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | czeski | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 8168 przypisów.
neutraltynta — rodzaj szarego barwnika. [przypis edytorski]
nevalia (lenk.) — nelaisvė. [przypis edytorski]
neveizėtas — nematytas. [przypis edytorski]
never fear (ang.) — nie bój się. [przypis edytorski]
Never more (ang.) — nigdy więcej; w nastrojowym poemacie Kruk (1845) Edgara Allana Poe, o mężczyźnie zrozpaczonym po stracie ukochanej, powtarza się kluczowy wers Quoth the Raven: Nevermore (Rzekł Kruk: Nigdy więcej). [przypis edytorski]
never, never (ang.) — nigdy, nigdy; ze względu na ogólny nastrój wiersza jest to być może nawiązanie do mrocznego poematu Edgara Alana Poe The Raven (Kruk) o powracającym refrenie never more (ang. nigdy więcej). [przypis edytorski]
Neveu de Rameau — Kuzynek mistrza Rameau, przekład L. Staffa, Lwów 1910. [przypis tłumacza]
nevidonas — nedorėlis. [przypis edytorski]
nevidonas — nenaudėlis, piktadarys. [przypis edytorski]
Newa — rzeka w europejskiej części Rosji, wypływająca z jeziora Ładoga i uchodząca do Zatoki Fińskiej w Sankt Petersburgu, gdzie tworzy deltę o wielu rozgałęzieniach. [przypis edytorski]
Newa — rzeka w Rosji, uchodząca do Zat. Fińskiej w Sankt Petersburgu. [przypis edytorski]
Newa — rzeka w Rosji, wypływająca z jeziora Ładoga i uchodząca do Zatoki Fińskiej w Sankt Petersburgu. [przypis edytorski]
Newa — rzeka w Rosji, wypływa z jeziora Ładoga i uchodzi do Zatoki Fińskiej w Sankt Petersburgu. [przypis edytorski]
Newcastle — miasto i dystrykt metropolitalny w płn.-wsch. Anglii. [przypis edytorski]
newchatel — gatunek sera szwajcarskiego. [przypis edytorski]
newdiaczna (z ukr.) — niewdzięczna. [przypis edytorski]
„New Herald” — gazeta wydawana w różnych stanach USA od końca XIX w. [przypis edytorski]
Newman, John Henry (1801–1890) — angielski duchowny anglikański, a po konwersji rzymskokatolicki, kardynał, filozof, teolog i pisarz. [przypis edytorski]
Newman, John Henry (1801–1890) — angielski teolog i duchowny, początkowo anglikański, później katolicki, od 1879 kardynał; twórca koncepcji rozwoju dogmatów w doktrynie katolickiej; najważniejsza i najbardziej kontrowersyjna postać religijnej historii Anglii XIX w.; w 2019 kanonizowany. [przypis edytorski]
Newman, John Henry (1801–1890) — angielski teolog i duchowny, początkowo anglikański, później katolicki, od 1879 kardynał; twórca koncepcji rozwoju dogmatów w doktrynie katolickiej; najważniejsza i najbardziej kontrowersyjna postać religijnej historii Anglii XIX w.; w 2019 kanonizowany. [przypis edytorski]
Newman, John Henry (1801–1890) — angielski teolog i duchowny, początkowo anglikański, później katolicki, od 1879 kardynał; w 2019 kanonizowany; najważniejsza i najbardziej kontrowersyjna postać religijnej historii Anglii XIX w.; autor m.in. książki o filozofii wiary pt. An Essay in Aid of a Grammar of Assent (1870, wyd. pol. Przyświadczenia wiary). [przypis edytorski]
Newman, John Henry (1801–1890) — błogosławiony Kościoła katolickiego, angielski filozof, teolog, kardynał; zmienił wyznanie z anglikańskiego na katolickie, jest twórcą koncepcji rozwoju dogmatów w doktrynie katolickiej, beatyfikowany przez Benedykta XVI w 2010. Stanisław Brzozowski przełożył jego Przyświadczenia wiary (1915). [przypis edytorski]
Newman, John Henry (1801–1890) — duchowny anglikański, a po konwersji katolicki, filozof, teolog, pisarz, lider ruchu oksfordzkiego. [przypis edytorski]
New Presbyter is but old Priest writ large — gra słów polega na tym, że słowo priest istotnie jest tylko angielską formą grecko-łacińskiego presbyter, tak przynajmniej do najnowszych czasów sądzono. [przypis autorski]
newralgia — ból powodowany przez nerwy. [przypis edytorski]
newralgia — ból wzdłuż któregoś z nerwów, nerwoból. [przypis edytorski]
newralgia — nerwoból, ból powodowany przez uszkodzenie nerwu. [przypis edytorski]
newroza — dziś popr.: neuroza. [przypis edytorski]
newroza — dziś popr.: neuroza. [przypis redakcyjny]
newroza — nerwica. [przypis edytorski]
news paper (ang.) — dosł.: papier z wiadomościami; newspaper: gazeta. [przypis edytorski]
newspaper (ang., lm: newspapers) — gazeta. [przypis edytorski]
Newton, Isaac (1642/3–1727) — angielski fizyk, astronom, matematyk, filozof, alchemik, biblista i historyk. [przypis edytorski]
Newton, Izaac (1643–1727) — angielski fizyk, matematyk i astronom, jeden z najwybitniejszych uczonych wszystkich czasów; twórca (niezależnie od Leibniza) rachunku różniczkowego i całkowego, odkrywca prawa powszechnego ciążenia, twórca mechaniki klasycznej. [przypis edytorski]
Newton, Izaac (1643–1727) — angielski fizyk, matematyk i astronom, jeden z najwybitniejszych uczonych wszystkich czasów; twórca (niezależnie od Leibniza) rachunku różniczkowego i całkowego, odkrywca prawa powszechnego ciążenia, twórca mechaniki klasycznej. [przypis edytorski]
Newton, Izaak (1643–1727) — uczony angielski, odkrywca prawa powszechnego ciążenia, twórca mechaniki klasycznej. [przypis edytorski]
Newtonowska teoria barw — teoria angielskiego fizyka i matematyka Isaaca Newtona, odkrywcy prawa powszechnego ciążenia, twórcy mechaniki klasycznej, który w swoim dziele Optiks (Optyka, 1704) wykazywał m.in., że światło białe jest mieszaniną różnych barw, a barwa czarna to nieobecność światła, czemu sprzeciwia się późniejsza teoria Goethego. [przypis edytorski]
New York Central Rail-road — Centralna kolej żelazna Nowego Yorku. [przypis tłumacza]
New York Herald — wysokonakładowa gazeta codzienna wydawana w Nowym Jorku w latach 1835–1924; dzięki publikowaniu sensacyjnych i skandalizujących tekstów po 10 latach istnienia stała się najbardziej popularną i dochodową gazetą w Stanach Zjednoczonych, w roku 1861 osiągając ogromny jak na ówczesne czasy nakład 84.000 egzemplarzy. [przypis edytorski]
New York Herald — wysokonakładowa gazeta codzienna wydawana w Nowym Jorku w latach 1835–1924; dzięki publikowaniu sensacyjnych i skandalizujących tekstów po 10 latach istnienia stała się najbardziej popularną i dochodową gazetą w Stanach Zjednoczonych, w roku 1861 osiągając ogromny jak na ówczesne czasy nakład 84.000 egzemplarzy. [przypis edytorski]
New York im dritten Jahre der Kriegsfuge (niem.) — Nowy Jork w trzecim roku fugi wojennej. [przypis edytorski]
New Yorks Streets — Ulice Nowego Yorku. [przypis tłumacza]
nexus physicus (łac.) — więź fizyczna. [przypis edytorski]
Ney, Bernadette, Dąbrowski, Kozietulski — uczestnicy wojen napoleońskich. [przypis edytorski]
Ney, Michel (1769–1815) — francuski żołnierz i dowódca, zrobił błyskotliwą karierę wojskową, walcząc w obronie rewolucji francuskiej oraz w wojnach napoleońskich; marszałek Francji, diuk d'Elchingen, książę Moskwy; wspierał cesarza Napoleona w czasie studniowej kampanii w 1815 r., walczył pod Waterloo. [przypis edytorski]
Ney, Michel (1769–1815) — francuski żołnierz i dowódca, zrobił błyskotliwą karierę wojskową, walcząc w obronie rewolucji francuskiej oraz w wojnach napoleońskich; marszałek Francji, diuk d'Elchingen, książę Moskwy; wspierał cesarza Napoleona w czasie studniowej kampanii w 1815, walczył pod Waterloo; po powrocie Ludwika XVIII na tron został osądzony za zdradę stanu i rozstrzelany. [przypis edytorski]
Ney, Michel (1769–1815) — marszałek Francji, walczył w obronie rewolucji francuskiej oraz w wojnach napoleońskich. [przypis edytorski]
Ney, Michel (1769–1815) — syn bednarza, który zrobił błyskotliwą karierę wojskową, walcząc w obronie rewolucji francuskiej oraz w wojnach napoleońskich, m.in. podczas kampanii rosyjskiej 1812 r.; poparł zamach 18 brumaire'a; marszałek Francji, diuk d'Elchingen, książę Moskwy; wspierał cesarza Napoleona w czasie studniowej kampanii w 1815 r., walczył pod Waterloo. Po powrocie Ludwika XVIII na tron został osądzony przez Izbę Parów i skazany na śmierć przez rozstrzelanie. [przypis edytorski]
neženklina — čia: nereiškia. [przypis edytorski]
nežugriuvęs — neužgriu- vęs. [przypis redakcyjny]
nežupynę — neužpynę. [przypis redakcyjny]
nezabudek — tak w tekście Słowackiego; dziś zapisujemy zmiękczone „n”: niezabudki (tj. niezapominajki). [przypis edytorski]
nezabudka — niezabudka; niezapominajka. [przypis edytorski]
nezabudka — niezapominajka (kwiat). [przypis edytorski]
nezabudka (ukr.) — niezapominajka. [przypis edytorski]
nezabudka (z ukr.) — niezapominajka. [przypis edytorski]
ne zabudu (z ukr., ros. забыть) — nie zapomnę. [przypis edytorski]
Ne zderżymo (ukr.) — Nie damy rady. [przypis edytorski]
ne zderżyte, ditki (ukr.) — nie dacie rady, dzieci. [przypis edytorski]
ne zderżyt (z ukr.) — nie da rady. [przypis edytorski]
Ne znaju. Bytwa, każe, bude, ałe ne znaju (ukr.) — Nie wiem. Bitwa, zdaje się, będzie, ale nie wiem. [przypis edytorski]
Ne znaju, pane (ukr.) — nie wiem, panie. [przypis redakcyjny]
ne znaju (ukr.) — nie wiem. [przypis edytorski]
n’įveikia — trump.: neįveikia. [przypis edytorski]
niąchacze a. niuchacze — wąchacze, zażywający tabakę. [przypis redakcyjny]
Niagara — rzeka na granicy Kanady i Stanów Zjednoczonych; również wodospad na tej rzecze. [przypis edytorski]
Niagara — wielkie wodospady na rzece Niagara, położone w Stanach Zjednoczonych, przy granicy z Kanadą. [przypis edytorski]
Niagara (…) Yosemite Falls — amerykańskie wielkie wodospady, znajdujące się odpowiednio: w stanie Nowy York przy granicy z Kanadą i w stanie Kalifornia, w dolinie Yosemite. [przypis edytorski]
niaiserie allemande (fr.) — niemiecka głupota. [przypis edytorski]
niaiserie anglaise (fr.) — angielska głupota (gapowatość). [przypis edytorski]
niaiserie (fr.) — głupota, łatwowierność, gapowatość. [przypis edytorski]
Niam-niam — najdziksza odmiana ludożerców afrykańskich. [Azande, lud zamieszkujący środkową Afrykę; red. WL] [przypis autorski]
niavat (lenk.) — netgi. [przypis edytorski]
Nibel — Nyböl, miasteczko w płd.-zach. Danii. [przypis redakcyjny]
nibelungi — mityczne karły z germańskich podań, uwiecznione m.in. w twórczości operowej Richarda Wagnera. [przypis edytorski]
Nibelungi — Nibelungowie, mityczne karły z germańskich podań, których skarb zagarnął heros Zygfryd, występujące w średniowiecznym eposie Pieśń o Nibelungach. [przypis edytorski]
Nibelungi, właśc. Pieśń o Nibelungach — starogermański epos związany z Eddami, który opisywał losy ludu karłów, ograbionego ze swojego skarbu przez herosa Zygfryda. [przypis edytorski]
Nibelungowie — mityczne karły z germańskich podań, których skarb zagarnął heros Zygfryd, występujące w średniowiecznym eposie Pieśń o Nibelungach, na podstawie którego Ryszard Wagner skomponował czteroczęściowy dramat muzyczny Pierścień Nibelunga (1854–1876). [przypis edytorski]
ni bogów — być może mowa o figurach bóstw zwyczajowo umieszczanych na rufie okrętu (co stanowi dodatkową informację o jego zniszczeniach). [przypis edytorski]
nibuł pe (z hebr.) — opowiadania niemoralne. [przypis edytorski]
niby drugi Lindor — Cyrulik sewilski Beaumarchais'go. [przypis tłumacza]
niby — jak. [przypis edytorski]
niby strategów i satrapów — Clementz: „und liess sie an deren Spitze”, przekład całego ustępu niepotrzebnie dowolny i bez charakteru. [przypis tłumacza]
niby wielka pani — Jesteśmy w domu zamożnego mieszczanina. [przypis tłumacza]
niby wrogi — jak wrogowie. [przypis edytorski]
nić Ariadny — tu: pomoc, ślad, sposób wyjścia z trudnej sytuacji; w mit. gr.: nić, dzięki której Tezeusz wydostał się z labiryntu po zabiciu Minotaura, ofiarowana bohaterowi przez kreteńską księżniczkę Ariadnę. [przypis edytorski]
nić Aryjadny (mit. gr.) — Ariadna dała Tezeuszowi kłębek nici, dzięki któremu wydostał się z labiryntu po zabiciu Minotaura. [przypis edytorski]
nić przeznaczenia, którą ty wysnujesz — nawiązanie do Mojr, bogiń przeznaczenia, wyobrażanych jako prządki snujące i przecinające nić ludzkiego życia. [przypis edytorski]
nica (daw.) — lewa strona tkaniny. [przypis edytorski]
nica (lp) a. nice (lm) (daw.) — lewa, odwrotna strona czegoś, szczególnie tkaniny a. ubrania; podszewka. [przypis edytorski]
Nic bardziej nie umacnia pirronizmu jak to (…) — Tzn. niesłusznie wykazaliby słabość natury ludzkiej, skoro ludzie wznieśliby się do tego, co wedle nich jest najwyższą mądrością. [przypis tłumacza]
nic bardziej tragikomicznego, jak widok wszystkich tych nauczycieli wolności i reformatorów świata… — Der Untergang des Abendlandes. [przypis autorski]
nicby — dziś: nic by. [przypis edytorski]
Nic by im dla Patrokla drogim się nie zdało — zapłaciliby każdy okup za wydanie ciała Patroklosa. [przypis edytorski]
nic bym im nie dała, jak na poręczenie — tylko za poręczeniem czyimś, na znak nieufności właśnie. [przypis edytorski]
Niccolò Machiavelli (1469–1527) — florencki prawnik i teoretyk polityki; najbardziej znany z dzieła Książę, propagującego dość cyniczny sposób sprawowania władzy oraz maksymę „cel uświęca środki”. [przypis edytorski]
Niccolo Machiawelli (1469–1527) — włoski autor traktatów politycznych, zachęcających do kierowania się zasadą „cel uświęca środki”; symbol amoralnej polityki. [przypis edytorski]
nicdobrego (daw.) — ladaco, nicpoń. [przypis edytorski]
nic do czynienia — dziś raczej: nic do zrobienia a. nic do roboty. [przypis edytorski]
Nic do niczego — sens: bo oboje jesteśmy niczym. [przypis edytorski]