Przypisy

niewymowny (daw.) — tu: nie umiejący wysławiać się w ozdobny sposób, jak mówca. [przypis edytorski]

nie wyńdziesz (starop. forma) — dziś: nie wyjdziesz. [przypis edytorski]

niewypłatny — dziś: niewypłacalny. [przypis edytorski]

niewyprawny (daw.) — z niewyprawionej skóry. [przypis edytorski]

nie wyprowadzimyż — konstrukcja z partykułą pytającą -ż; znaczenie: czy nie wyprowadzimy, czyż nie wyprowadzimy. [przypis edytorski]

niewystały — tu: nie dość przefermentowany, zbyt świeży. [przypis edytorski]

niewytrwany (starop. forma) — nie do wytrzymania. [przypis edytorski]

niewytrwany (starop.) — nie do wytrzymania. [przypis edytorski]

niewytrzymany (starop.) — nie do wytrzymania; nie do powstrzymania. [przypis edytorski]

nie wytrzymawszy procesu kryminalnego i sądu — nie będąc sądzonym. [przypis edytorski]

niewywczas — brak wypoczynku. [przypis edytorski]

niewywczas — brak wypoczynku; tu: zmęczenie. [przypis edytorski]

niewywczas (daw.) — niewygoda. [przypis edytorski]

niewywczas — niewygoda, brak wypoczynku. [przypis edytorski]

niewywczas — niewygoda. [przypis edytorski]

niewywczasowan — niewypoczęty. [przypis edytorski]

niewywietrzały — o zapachu: taki, który się nie ulotnił. [przypis edytorski]

nie w żmudne błyski, a ruchliwe — dziś popr.: nie w żmudne błyski, ale [w] ruchliwe. [przypis edytorski]

Nie wzbraniając wstępu kobietom przewrotnym, własnego byłam sprawczynią nieszczęścia — Eurypides, Andromacha. [przypis edytorski]

Nie wzięliśmy lalki Mycielskiego, której tekst był zresztą mocno ośmieszający. — tu w tekście umieszczono ilustrację z podpisem: Lalki z Szopki Zielonego Balonika. U dołu Mycielski (rys. K. Frycz). [przypis edytorski]

nie wzwiesz (daw.) — nie dowiesz się. [przypis edytorski]

nieźrały (daw.) — niedojrzały. [przypis edytorski]

nieźrzały (daw., gw.) — niedojrzały. [przypis edytorski]

nieźrzały (starop.) — niedojrzały. [przypis edytorski]

nieżadnie (daw.) — jakoś. [przypis edytorski]

Nie żal, a zdumienie, nie wątpienie, a niepokój, nie gniew, a prośba — dziś popr.: nie żal, ale zdumienie, nie wątpienie, ale niepokój, nie gniew, ale prośba. [przypis edytorski]

nie żartem (…) przestraszona — dziś: nie na żarty (…). [przypis edytorski]

nie życzliwi (starop. forma ort.) — dziś popr.: nieżyczliwi. [przypis edytorski]

nie żyjem (daw.) — forma krótsza czasownika użyta w celu utrzymania rytmu jedenastozgłoskowca; forma podst.: nie żyjemy. [przypis edytorski]

nieżyw — nieżywy (daw. krótka forma przym.). [przypis edytorski]

nie żyw (starop. forma) — dziś: nieżywy. [przypis edytorski]

niezabawem (daw.) — niebawem, wkrótce. [przypis edytorski]

niezabawem — niebawem, nie zwlekając. [przypis edytorski]

nie zabawić (starop.) — nie pozostać długo. [przypis edytorski]

Nie zabijaj — 2 Mojż 20, 23. [przypis edytorski]

niezabudka (gw.) — niezapominajka. [przypis edytorski]

niezabudka — inna nazwa niezapominajki. [przypis edytorski]

niezabudka — niezapominajka. [przypis edytorski]

niezabudki — niezapominajki. [przypis edytorski]

niezabudź (daw.) — niezabudka, niezapominajka. [przypis edytorski]

Nie zaczepna ambicja, a obronna duma — dziś popr.: nie zaczepna ambicja, ale obronna duma. [przypis edytorski]

[nie zacznie] wojny trojańskiej od podwójnego tam jaja — tj. od jaja, z którego wykluła się Helena, złożonego przez Ledę po stosunku z ukrywającym się pod postacią łabędzia Zeusem; przen. od najdawniejszych początków jakiejś sprawy. [przypis edytorski]

nie zadaje (sobie) ceremonii — nie przejmuje się zachowywaniem norm grzecznościowych. [przypis edytorski]

niezadługo — niebawem. [przypis edytorski]

niezadowolniony (daw.) — tu: niezaspokojony. [przypis edytorski]

niezagabany (daw.) — nie zagadnięty. [przypis edytorski]

Nie, za głośno, za wyraźnie! Chodźmy! Chodźmy! — po tej kwestii w źródle następuje jeszcze scena „Paralipomena do «Woyzecka»”, pokazująca spotkanie Woyzecka z synkiem, którym opiekuje się nadal Obłąkany Karol, oraz rozmowę dzieci, które idą obejrzeć trupa Marii na miejscu zbrodni. [przypis edytorski]

nie zajrzęć (daw.) — nie zazdroszczę ci. [przypis edytorski]

niezapłacony — tu: niespłacony; taki, któremu nie zwrócono długu. [przypis edytorski]

niezapominajków (daw. a. gw.) — dziś popr. forma D. lm: niezapominajek. [przypis edytorski]

niezapominki — dziś popr.: niezapominajki. [przypis edytorski]

niezapomionie (starop. forma) — nie zapomni. [przypis edytorski]

nie zarosły (starop. forma ort.) — niezarosły; niezarośnięty; tu w znaczeniu: bez zarostu. [przypis edytorski]

nie zaśpię — tu: nie będę zwlekać. [przypis edytorski]

nie zaśpij — tu: nie zapomnij. [przypis edytorski]

nie zasłoniony (starop. forma) — dziś: niezasłonięty. [przypis edytorski]

niezasłużon — niezasłużony (daw. krótka forma przym.). [przypis edytorski]

niezasromany (starop. forma) — niezawstydzony, niezhańbiony. [przypis edytorski]

niezasromion (daw.) — niezasromiony, niezawstydzony. [przypis edytorski]

niezastąpiony (starop.) — tu: niezajęty (nikt na to miejsce nie wstępował). [przypis edytorski]

niezastanowiony (starop. forma) — niepowstrzymany. [przypis edytorski]

niezastanowiony (starop.) — niepowstrzymany. [przypis edytorski]

nie zasypiać gruszek w popiele — nie zaniedbać czegoś, być czujnym. [przypis edytorski]

nie zaszczepić jej — tu w znaczeniu: nie da się jej zaszczepić. [przypis edytorski]

nie zatknęła uszu — dziś popr.: nie zatkała uszu. [przypis edytorski]

niezatlony — niezapalony. [przypis edytorski]

nie zawisła (daw.) — nie zależy. [przypis edytorski]

niezawisły (daw.) — niezależny. [przypis edytorski]

nie zawisły (daw.) — tu: nie zależą. [przypis edytorski]

niezawistnym — raczej powinno być tu: nienawistnym. [przypis edytorski]

niezawodnem — daw. forma N. i Msc. przymiotników r.n.; dziś tożsama z r.m.: niezawodnym. [przypis edytorski]

niezawodniejsze — dziś popr.: bardziej niezawodne. [przypis edytorski]

niezawodnie — tu: niewątpliwie. [przypis edytorski]

niezawodno — niezawodnie. [przypis edytorski]

nie zawsze łuk ma nagięty — por. Jan Kochanowski, Pieśni II, 15: Nie zawżdy Apollo strzela, Ale łuk z lutnią podziela. [przypis edytorski]

niezawsze (starop. forma ort.) — nie zawsze. [przypis edytorski]

nie zawżdy miestca ma (daw.) — dziś: nie zawsze ma miejsce. [przypis edytorski]

nie zazdrosnyśże — czy nie jesteś zazdrosny (daw. konstrukcja z partykułą -że). [przypis edytorski]

niezbędna zgryzota — zgryzota, której nie można zbyć; której nie można się pozbyć. [przypis edytorski]

niezbędny (daw.) — taki, którego nie można uniknąć. [przypis edytorski]

niezbitość — cecha argumentów nie dających się zbić; niepodważalność. [przypis edytorski]

niezbłagany — nieubłagany. [przypis edytorski]

niezbożność — niewłaściwe postępowanie. [przypis edytorski]

nie zbraknie ci na najlepszych nauczycielach i doradcach — dziś popr.: nie zbraknie ci najlepszych nauczycieli i doradców. [przypis edytorski]

niezbrodzony — nie do przejścia w bród. [przypis edytorski]

niezbrodzony — nie do przejście w bród; tak głęboki, że nie sposób przejść go brodząc. [przypis edytorski]

niezbrojny — nieopancerzony. [przypis edytorski]

niezbyty (starop.) — nie do pozbycia się. [przypis edytorski]

niezbyty — taki, którego nie można się pozbyć, niezbędny, konieczny. [przypis edytorski]

niezbyty — taki, którego nie sposób się pozbyć. [przypis edytorski]

niezbyty — tu: taki, którego nie można się pozbyć. [przypis edytorski]

nie zbywać na czym — nie brakować czego. [przypis edytorski]

nie zbywać na czymś — nie brakować czegoś. [przypis edytorski]

nie zbywać na niczym — nie brakować niczego. [przypis edytorski]

nie zdajeż się (daw.) — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy nie zdaje się, czyż nie zdaje się. [przypis edytorski]

nie zdałby się i psu — odniesienie do pot. frazy o czymś nieprzydatnym: zda się (tzn. przyda się) psu na budę. [przypis edytorski]

Nie zdawał sobie z tego sprawy… — w oryg. niem. Das wußte er nicht (Tego nie wiedział); red. WL. [przypis edytorski]

nie zdejmujeż was lęk (daw.) — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy nie zdejmuje was lęk. [przypis edytorski]

nie zdołaliż — czy nie zdołali. [przypis edytorski]

niezdolen — dziś: niezdolny. [przypis edytorski]