Przypisy | WolneLektury.pl

pochopny (daw.) — prędki, chętny. [przypis edytorski]

Niccolò Machiavelli, Książę (źródło na Platformie Redakcyjnej)

William Shakespeare (Szekspir), Koriolan (źródło na Platformie Redakcyjnej)

pochopny (daw.) — prędki, wartki. [przypis redakcyjny]

Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi wtóre, Pieśń XVIII (Ucieszna lutni, w której słodkie strony) (źródło na Platformie Redakcyjnej)

pochowan (daw.) — tu: forma krótsza przymiotnika r.m., z końcówką zerową, użyta w celu utrzymania rytmu jedenastozgłoskowca; dziś: pochowany. [przypis edytorski]

Gerhart Hauptmann, Biedny Henryk (źródło na Platformie Redakcyjnej)

pochowek (daw.) — pochówek, pogrzeb. [przypis edytorski]

Władysław Stanisław Reymont, W jesienną noc (źródło na Platformie Redakcyjnej)

pochutnywać (daw.) — smakować sobie, podobać się. [przypis redakcyjny]

Wacław Potocki, Transakcja wojny chocimskiej (źródło na Platformie Redakcyjnej)

pochyba (daw.) — pomyłka. [przypis edytorski]

Johann Wolfgang von Goethe, Reineke - Lis (źródło na Platformie Redakcyjnej)

pochyło (daw., reg.) — niezwłocznie; szybko, wkrótce; tu: bezpośrednio. [przypis edytorski]

Wacław Gąsiorowski, Nowa Kolchida (źródło na Platformie Redakcyjnej)

pochylony laty (daw.) — dziś popr.: pochylony latami a. pochylony przez lata; przygarbiony z powodu podeszłego wieku. [przypis edytorski]

Juliusz Słowacki, Oda do wolności (źródło na Platformie Redakcyjnej)

pociąg (daw.) — pociągnięcie, ruch piórem, pędzlem itp. [przypis edytorski]

Marian Zdziechowski, Mesjaniści i słowianofile (źródło na Platformie Redakcyjnej)

pociąg (daw.) — wóz, tabor wojskowy. [przypis edytorski]

Aleksander Fredro, Trzy po trzy (źródło na Platformie Redakcyjnej)

pociecha (daw.) — radość i nadzieja; pocieszenie. [przypis redakcyjny]

Jan Kochanowski, Treny, Tren I. (Wszytki płacze, wszytki łzy Heraklitowe) (źródło na Platformie Redakcyjnej)

pocieszny (daw.) — pocieszający, przynoszący pociechę. [przypis edytorski]

Piotr Skarga, Kazania sejmowe (źródło na Platformie Redakcyjnej)

pocieszny (daw.) — przynoszący pocieszenie, pocieszający. [przypis edytorski]

Jan Słomka, Pamiętniki włościanina (źródło na Platformie Redakcyjnej)

pocieszny (daw.) — przynoszący pocieszenie. [przypis redakcyjny]

Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi wtóre, Pieśń VI (Królewno lutnie złotej i rymów pociesznych...) (źródło na Platformie Redakcyjnej)

pociot (daw.) — mąż ciotki. [przypis edytorski]

Klementyna z Tańskich Hoffmanowa, Dziennik Franciszki Krasińskiej (źródło na Platformie Redakcyjnej)

począć (daw.) — zacząć. [przypis edytorski]

Ignacy Krasicki, Antymonachomachia (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Maria Rodziewiczówna, Wrzos (źródło na Platformie Redakcyjnej)

początkowanie (daw.) — zapoczątkowanie czegoś; inicjatywa. [przypis edytorski]

Henryk Sienkiewicz, Listy z podróży do Ameryki (źródło na Platformie Redakcyjnej)

poczcić (daw.) — poczytać. [przypis edytorski]

Andrzej Frycz Modrzewski, O poprawie Rzeczypospolitej (źródło na Platformie Redakcyjnej)

poczciwość (daw.) —szlachetność (godna czci), dobroć. [przypis edytorski]

Deotyma, Panienka z okienka (źródło na Platformie Redakcyjnej)

poczciwy (daw.) — godny czci, cnotliwy, zacny. [przypis edytorski]

Ignacy Krasicki, Hymn do miłości ojczyzny (Święta miłości kochanej ojczyzny...) (źródło na Platformie Redakcyjnej)

poczciwy (daw.) — godny czci, szacunku. [przypis edytorski]

Władysław Stanisław Reymont, Ziemia obiecana, Ziemia obiecana, tom pierwszy (źródło na Platformie Redakcyjnej)

poczczenie (daw.) — tu: okazanie szacunku. [przypis edytorski]

Józef Ignacy Kraszewski, Pogrobek (źródło na Platformie Redakcyjnej)

po czemu (daw.) — ile kosztuje; łokieć — daw. jednostka miary tkanin, także kij służący do odmierzania tkaniny przy sprzedaży (a nadający się również do bicia); po czemu łokieć — tu przen.: jak może boleć takie bicie. [przypis edytorski]

Rudyard Kipling, Stalky i spółka (źródło na Platformie Redakcyjnej)

po czemu (daw.) — po ile; ile kosztują. [przypis edytorski]

Władysław Syrokomla, Rymy ulotne, Do J. I. Kr. (źródło na Platformie Redakcyjnej)

po czemu (daw.) — po ile?; pytanie o cenę. [przypis edytorski]

Bolesław Prus, Placówka (źródło na Platformie Redakcyjnej)

pocześnie (daw.) — z szacunkiem, jak należy. [przypis edytorski]

Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje (źródło na Platformie Redakcyjnej)

pocześnie (daw.) — z szacunkiem. [przypis edytorski]

Piotr Skarga, Kazania sejmowe (źródło na Platformie Redakcyjnej)

pocześniejszy (daw.) — ważniejszy, większy. [przypis edytorski]

Andrzej Frycz Modrzewski, O poprawie Rzeczypospolitej (źródło na Platformie Redakcyjnej)

poczesny (daw.) — ważny, godny zaszczytów. [przypis edytorski]

Bolesław Leśmian, Klechdy polskie, Jan Tajemnik (źródło na Platformie Redakcyjnej)

poczesny (daw.) — ważny, godny zaszczytów. [przypis edytorski]

Andrzej Frycz Modrzewski, O poprawie Rzeczypospolitej (źródło na Platformie Redakcyjnej)

poczesny (daw.) — zaszczytny, ważny. [przypis edytorski]

Gall Anonim , Kronika polska (źródło na Platformie Redakcyjnej)

poczestny (daw.) — wyrażający cześć, uczczenie kogoś; dziś: poczesny. [przypis edytorski]

Eliza Orzeszkowa, Meir Ezofowicz (źródło na Platformie Redakcyjnej)

poczestny (daw.) — z uwzględnieniem oddania należnej czci. [przypis edytorski]

Józef Ignacy Kraszewski, Litwa za Witolda (źródło na Platformie Redakcyjnej)

poczmistrz (daw.) — kierownik urzędu pocztowego. [przypis edytorski]

Tadeusz Dołęga-Mostowicz, Bracia Dalcz i S-ka, Bracia Dalcz i S-ka, tom drugi (źródło na Platformie Redakcyjnej)

poczniem (daw.) — poczniemy, zaczniemy. [przypis edytorski]

Deotyma, Panienka z okienka (źródło na Platformie Redakcyjnej)

pocztarek (daw.) — roznosiciel przesyłek. [przypis edytorski]

Charlotte Brontë, Dziwne losy Jane Eyre (źródło na Platformie Redakcyjnej)

pocztylion (daw.) — listonosz; woźnica pojazdu pocztowego (niegdyś konnego, jak dorożka, będącego powozem usługowym); tu: dorożkarz. [przypis edytorski]

Konstanty Ildefons Gałczyński, Zaczarowana dorożka (źródło na Platformie Redakcyjnej)

pocztylion (daw.) — tu: woźnica zaprzęgu pocztowego. [przypis edytorski]

Maria Konopnicka, Wrażenia z podróży (źródło na Platformie Redakcyjnej)

pocztylion (daw.) — woźnica pojazdu pocztowego. [przypis edytorski]

Johann Wolfgang von Goethe, Lata wędrówki Wilhelma Meistra, czyli wyrzekający się (źródło na Platformie Redakcyjnej)

E. T. A. Hoffmann, Złoty garnek (źródło na Platformie Redakcyjnej)

poczynać (daw.) — zaczynać. [przypis edytorski]

Halina Górska, O księciu Gotfrydzie, rycerzu Gwiazdy Wigilijnej (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Henryk Sienkiewicz, Orso (źródło na Platformie Redakcyjnej)

poczytywać (daw.) — uznawać. [przypis edytorski]

Rainer Maria Rilke, Malte (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podać się (daw.) — wychylić się w określonym kierunku. [przypis edytorski]

Stefan Grabiński, Salamandra (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podać się w tył (daw.) — pochylić się w tył. [przypis edytorski]

Henryk Sienkiewicz, Krzyżacy, Krzyżacy, tom drugi (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podać tył (daw.) — odwrócić się. [przypis edytorski]

Michel de Montaigne, Próby, Próby. Księga druga (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podal (daw.) — daleko. [przypis edytorski]

Homer, Odyseja (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podal (daw.) — z dala. [przypis edytorski]

Homer, Odyseja (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podarza (daw.) — podarunki. [przypis redakcyjny]

Wacław Potocki, Transakcja wojny chocimskiej (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podawać na jaśnię (daw.) — wyjaśniać, oświetlać; tu: uwydatniać. [przypis edytorski]

Giovanni Boccaccio, Dekameron, Dekameron, Dzień dziewiąty (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podawać rządce (daw.) — wyznaczać (wskazywać) rządzących. [przypis edytorski]

Wespazjan Hieronim Kochowski, Psalmodia polska, Psalm VIII (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podawać tył (daw.) — cofać się, uciekać (szczególnie w walce). [przypis edytorski]

Stefan Żeromski, Syzyfowe prace (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podawam (daw.) — dziś: podaję. [przypis edytorski]

Deotyma, Panienka z okienka (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podchlebiać (daw.) — pochlebiać. [przypis edytorski]

Ignacy Krasicki, Bajki i przypowieści, Zwierściadło podchlebne (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podczas (daw., gwar.) — tu: czasami. [przypis edytorski]

Eliza Orzeszkowa, Nad Niemnem, Nad Niemnem, tom pierwszy (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podczas (daw.) — tu: czasami. [przypis edytorski]

Andrzej Frycz Modrzewski, O poprawie Rzeczypospolitej (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podczas (daw.) — w tym czasie. [przypis edytorski]

Homer, Odyseja (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podczaszy (daw.) — urzędnik dworski podający wina. [przypis edytorski]

Józef Ignacy Kraszewski, Pogrobek (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podczciwa (daw., gw. forma) — poczciwa, tj. zacna, czcigodna. [przypis edytorski]

Juliusz Słowacki, Balladyna (źródło na Platformie Redakcyjnej)

poddawa (daw.) — dziś popr. forma 3.os. lp cz.ter.: poddaje. [przypis edytorski]

Maria Konopnicka, Z przeszłości. Fragmenty dramatyczne, Vesalius (źródło na Platformie Redakcyjnej)

poddawam (daw.) — dziś popr. forma: poddaję. [przypis edytorski]

Andrzej Kijowski, Dziecko przez ptaka przyniesione (źródło na Platformie Redakcyjnej)

pod dobrą datą (daw., pot.) — nietrzeźwy, pijany. [przypis edytorski]

Wiktor Gomulicki, Cudna mieszczka (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Stefan Szolc-Rogoziński, Żegluga wzdłuż brzegów zachodniej Afryki na lugrze Łucja-Małgorzata 1882–1883 (źródło na Platformie Redakcyjnej)

pode drzwiami (daw.) — dziś popr.: pod drzwiami. [przypis edytorski]

Jacob i Wilhelm Grimm, Braciszek i siostrzyczka (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podejrzywać (daw.) — dziś popr. podejrzewać. [przypis edytorski]

Ferdynand Kuraś, Przez ciernie żywota (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podespektować (daw.) — obrazić, pohańbić. [przypis edytorski]

Wojciech Dembołęcki, Pamiętniki o Lisowczykach czyli przewagi Elearów polskich (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podeszły (daw.) — dziś: w podeszłym wieku. [przypis edytorski]

Gerard Maurycy Witowski, Pustelnik z Krakowskiego Przedmieścia, czyli charaktery ludzi i obyczajów, Loteria (źródło na Platformie Redakcyjnej)

pod firmą (daw.) — pod przykrywką. [przypis edytorski]

Maria Rodziewiczówna, Wrzos (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podjadek (daw.) — pochlebca, podjudzacz. [przypis redakcyjny]

Wacław Potocki, Transakcja wojny chocimskiej (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podkasany (daw.) — tu: swawolny, frywolny. [przypis edytorski]

Johann Wolfgang von Goethe, Lata wędrówki Wilhelma Meistra, czyli wyrzekający się (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podkomorzy (daw.) — zarządca książęcego dworu. [przypis edytorski]

Józef Ignacy Kraszewski, Pogrobek (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podkróli (daw.) — namiestnik, wicekról. [przypis redakcyjny]

Ludovico Ariosto, Orland szalony, Orland szalony, tom II (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podłabić (daw.) — pognieść. [przypis redakcyjny]

Ludovico Ariosto, Orland szalony, Orland szalony, tom II (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podłabić (daw.) — zdławić a. pozabijać. [przypis edytorski]

Wojciech Dembołęcki, Pamiętniki o Lisowczykach czyli przewagi Elearów polskich (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podług (daw.) — według. [przypis edytorski]

Arystoteles, Poetyka (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Janusz Korczak, Dzieci ulicy (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Platon, Gorgiasz (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Platon, Hippiasz mniejszy (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Platon, Uczta (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Artur Schopenhauer, Erystyka, czyli sztuka prowadzenia sporów (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Juliusz Słowacki, Podróż na Wschód (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Herbert George Wells, Wehikuł czasu (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Bruno Winawer, Od bieguna do bieguna (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podług (daw.) — według. [przypis edytorski]

Marian Zdziechowski, W obliczu końca (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podług (daw.) — według. [przypis edytorski]

Władysław Stanisław Reymont, Pielgrzymka do Jasnej Góry (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podług (daw.) — według. [przypis edytorski]

Honoré de Balzac, Małe niedole pożycia małżeńskiego (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podły (daw.) — niskiego stanu. [przypis edytorski]

Piotr Skarga, Kazania sejmowe (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podla (daw.) — [przysłówek:] podle; [według, wzdłuż]. [przypis redakcyjny]

Ludovico Ariosto, Orland szalony, Orland szalony, tom III (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podle (daw., gw.) — obok, wzdłuż, pod. [przypis edytorski]

Stefan Grabiński, W pomrokach wiary, Pomsta ziemi (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podle (daw., gw.) — wzdłuż, obok, nieopodal. [przypis edytorski]

Stanisław Wyspiański, Klątwa (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podle (daw.) — obok. [przypis edytorski]

Wojciech Dembołęcki, Pamiętniki o Lisowczykach czyli przewagi Elearów polskich (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Deotyma, Panienka z okienka (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Hezjod , Prace i dnie (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Zygmunt Kaczkowski, Murdelio (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Wacław Potocki, Transakcja wojny chocimskiej (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Jerzy Żuławski, Miasta umarłe (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podle (daw.) — obok. [przypis edytorski]

Adam Mickiewicz, Grażyna (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podle (daw.) — obok, według. [przypis edytorski]

Andrzej Frycz Modrzewski, O poprawie Rzeczypospolitej (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podle (daw.) — obok, w pobliżu. [przypis edytorski]

Wojciech Dembołęcki, Pamiętniki o Lisowczykach czyli przewagi Elearów polskich (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podle (daw.) — obok, wzdłuż. [przypis edytorski]

Jerzy Żuławski, Trylogia księżycowa, Zwycięzca (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podle (daw.) — pod; wzdłuż. [przypis edytorski]

Maryla Wolska, Święto Słońca (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podle (daw.) — w pobliżu. [przypis edytorski]

Wacław Potocki, Transakcja wojny chocimskiej (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podle (daw.) — wzdłuż, pod; tu: obok. [przypis edytorski]

Jerzy Żuławski, Trylogia księżycowa, Zwycięzca (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podlejszy (daw.) — mniej wartościowy, gorszy. [przypis edytorski]

William Shakespeare (Szekspir), Troilus i Kresyda (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podlejszy (daw.) — niższego stanu, gorszy. [przypis edytorski]

Andrzej Frycz Modrzewski, O poprawie Rzeczypospolitej (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podmawiać (daw.) — namawiać, podjudzać. [przypis edytorski]

Henryk Sienkiewicz, Krzyżacy, Krzyżacy, tom drugi (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podmiesięczny (daw.) — podksiężycowy, tj. ziemski. [przypis edytorski]

Wespazjan Hieronim Kochowski, Psalmodia polska, Psalm X (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podmiesięczny (daw.) — podksiężycowy; ziemski, dotyczący Ziemi. [przypis edytorski]

Wespazjan Hieronim Kochowski, Psalmodia polska, Psalm XXI (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podnaszać (daw.) — podnosić wielokrotnie. [przypis edytorski]

Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podnieść (pieniądze z banku) (daw.) — pobrać, wypłacić. [przypis edytorski]

Tadeusz Dołęga-Mostowicz, Bracia Dalcz i S-ka, Bracia Dalcz i S-ka, tom drugi (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Podniosłali się (daw.) — tu: czy to podniosła się; gdy się podniosła. [przypis edytorski]

Seweryn Goszczyński, Król zamczyska (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podnosić (daw.) — znosić. [przypis edytorski]

Piotr Skarga, Kazania sejmowe (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podobać coś lub kogoś (daw.) — upodobać sobie, mieć upodobanie, lubić. [przypis edytorski]

Edmond Rostand, Cyrano de Bergerac (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podobać sobie (daw.) — upodobać sobie; mieć upodobanie; lubić. [przypis edytorski]

Jean-Jacques Rousseau, Wyznania, Wyznania, tom pierwszy (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podobać sobie w czymś (daw.) — mieć w czymś upodobanie; gustować w czymś. [przypis edytorski]

Prosper Mérimée, Kolomba (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Jean-Jacques Rousseau, Wyznania, Wyznania, tom drugi (źródło na Platformie Redakcyjnej)

William Shakespeare (Szekspir), Dwaj panowie z Werony (źródło na Platformie Redakcyjnej)

William Shakespeare (Szekspir), Wiele hałasu o nic (źródło na Platformie Redakcyjnej)

podobień (daw.) — dziś popr.: podobny. [przypis edytorski]

Elżbieta Drużbacka, Wiersze światowe, Awersya pewnej Damy całe życie bawiącej u wielkich Dworów, przy których gdy nie tylko same próżność, nieszczerość, zazdrość i wiele defektów uznała, waletę życiu takiemu wypowiada, a na spokojniejsze się wybiera (źródło na Platformie Redakcyjnej)