Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 433 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 125189 przypisów.
odmiał — płytkie miejsce na rzece a. morzu; łacha. [przypis edytorski]
odmiany — dziś popr. forma N. lm: odmianami. [przypis edytorski]
od miasta w ćwierci (…) mili (starop.) — ćwierć mili od miasta. [przypis edytorski]
odmiatanie (daw.) — wzgardzanie, odtrącanie. [przypis edytorski]
odmięcz (daw.) — odwilż (tu użyte metaforycznie). [przypis edytorski]
odmienić (gw.) — zamienić. [przypis edytorski]
odmieniec jaskiniowy, Proteus anguinus (biol.) — gatunek ślepego płaza ogoniastego, zamieszkujący wapienne jaskinie płd. Europy. [przypis edytorski]
odmienionać — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą do -ć. [przypis edytorski]
odmienność (starop.) — zmienność. [przypis edytorski]
odmienny (starop.) — zmienny, zmieniający się; odmienne nieba, tu: zmienne losy. [przypis edytorski]
odmienny (starop.) — zmienny, zmieniający się. [przypis edytorski]
odmłodnić — odmłodzić. [przypis edytorski]
odmłodzon (daw.) — rzeczownikowa forma przymiotnika, dziś: odmłodzony. [przypis edytorski]
odmówić (pot.) — tu: odwieść. [przypis edytorski]
odmówić — tu: przekonać do odejścia. [przypis edytorski]
Odmówiła Sparta, Bo jej zabrania święta ustaw karta (…) Na bój wyruszać w księżyca początku — odnosiło się to tylko do okresu Karnejów, najważniejszego święta spartańskiego, obchodzonego ku czci Apollina Karnejskiego w dniach 7–15 księżycowego miesiąca Karnejos; w czasie tych świąt prawo religijne zabraniało Spartiatom prowadzenia działań wojennych aż do najbliższej pełni księżyca; posłaniec dotarł z Aten już następnego dnia od wyruszenia, w dziewiątym dniu od nowiu, a zatem trzeciego dnia święta. [przypis edytorski]
Od mocy, co wszystko zakuwa w obroże… — Goethe, Die Geheimnisse. [przypis edytorski]
od moczu dochód — podatek od toalet publicznych. [przypis edytorski]
od molów zjedzonym — dziś popr.: przez mole zjedzonym. [przypis edytorski]
odmowa pogrzebu — samobójcom i wolnomyślicielom Kościół katolicki odmawiał pochówku, co było powodem ataków liberalnej opozycji na rząd, wspierający katolicyzm jako oficjalną religię Francji. [przypis edytorski]
odmowny komu (starop.) — tu: odmówiony komu. [przypis edytorski]
odmykać — otwierać. [przypis edytorski]
odmyka (starop.) — otwiera. [przypis edytorski]
odnajmywał — dziś popr.: odnajmował. [przypis edytorski]
odniały — rozpromieniony dziennym światłem. [przypis edytorski]
od nich (daw.) — przez nich. [przypis edytorski]
od nich mile przyjmowana — przez nich przyjmowana z zamiłowaniem (z chęcią; jako miła, sprawiająca im przyjemność). [przypis edytorski]
od nich (starop. forma) — przez nich; krwią od nich naznaczonem śladem: śladem naznaczonym przez nich krwią. [przypis edytorski]
od nieba — dziś popr.: przez niebo. [przypis edytorski]
od niego (daw.) — tu: przez niego. [przypis edytorski]
od niego — dziś: przez niego. [przypis edytorski]
od niego (starop.) — przez niego. [przypis edytorski]
od niego — tu: w znaczeniu „od ciebie”, „od pana”. [przypis edytorski]
od niej (daw.) — przez nią. [przypis edytorski]
odnieść (starop.) — dziś: donieść; zanieść odpowiedź. [przypis edytorski]
odnieść (starop.) — tu: donieść (wieść), dostarczyć. [przypis edytorski]
odnieść — tu: otrzymać wynagrodzenie. [przypis edytorski]
odnieść za upominek (starop.) — dostać jako upominek; dostać w prezencie. [przypis edytorski]
odniesienie (daw.) — doniesienie, donos. [przypis edytorski]
odniewieścić — pozbawić cech niewieścich, tj. kulturowo tradycyjnie przypisywanych kobietom: łagodności, delikatności, strachliwości i niezdolności do czynu. [przypis edytorski]
odniózwszy (starop. forma) — odniósłszy (imiesłów od odnieść [ranę]). [przypis edytorski]
odnosić (daw.) — tu zbierać, dostawać. [przypis edytorski]
Odnowiciel a. Kazimierz I Odnowiciel (1016–1058) — książę z dynastii Piastów, władca Polski w latach 1034–1058; znany z powodu odbudowy zniszczonej najazdami organizacji państwowej i kościelnej w kraju. [przypis edytorski]
od nowiu miesiąca — tj. od pierwszego dnia miesiąca: w starożytnej Grecji każdy miesiąc rozpoczynał się od nowiu księżyca i trwał do do następnego nowiu. [przypis edytorski]
odór — zapach, zwłaszcza przykry. [przypis edytorski]
Odoaker (ok. 433–493) — wódz germański, który przeszedł na stronę Rzymian. [przypis edytorski]
o dobro pospolitem (daw. forma) — dziś Msc.lp: o dobru pospolitym (tj. powszechnym, społecznym). [przypis edytorski]
O dobry stary Mantuańczyku! — urodzony w Mantui wł. poeta Baptysta Spagnoli (1447–1516), zwany Mantuanus, był autorem Eklog (1498), napisanych stosunkowo prostą łaciną i wykorzystywanych w szkołach angielskich do jej nauczania. [przypis edytorski]
od oka — dziś: na oko. [przypis edytorski]
O dolce amiga, popr.: O dulce… (hiszp.) — O słodka przyjaciółko. [przypis edytorski]
O dolce far niente (wł.) — O słodkie nicnierobienie. [przypis edytorski]
Odol — firma niemiecka produkująca pastę do zębów. [przypis edytorski]
O doniosłości klasy robotniczej — w spisie treści wiersz występuje pod tytułem siersza. [przypis edytorski]
Odon z Cluny (ok. 878–942) — drugi opat klasztoru w Cluny, wprowadził reformy w sieci klasztorów benedyktyńskich we Francji i we Włoszech. [przypis edytorski]
od owego czasu Ruś względem Polski na długo została danniczą — w oryg. łac. Rusia Poloniae vectigalis diu fuit. [przypis edytorski]
od pacholika (daw.) — przez pacholika. [przypis edytorski]
odpalać — tu: odrzucać. [przypis edytorski]
od Pallady — dziś popr.: przez Palladę. [przypis edytorski]
od paniej (daw. forma) — dziś popr. forma D. lp: od pani. [przypis edytorski]
odparła — dziś popr.: odpowiedziała. [przypis edytorski]
odparto — odpędzono. [przypis edytorski]
od Parysa (daw.) — przez Parysa. [przypis edytorski]
odpasować (starop.) — odpasać; odłączyć od pasa. [przypis edytorski]
od pastucha (daw.) — przez bogów. [przypis edytorski]
od pewnego lichego rycerzyny oszczepem przebity — w oryg. łac. tak samo pogardliwie: ab uno vili milite venabulo perforatus). [przypis edytorski]
od pewnej pasterki — tu w znaczeniu: przez pewną pasterkę (napisana). [przypis edytorski]
od (…) piorunów (daw.) — przez pioruny. [przypis edytorski]
odpis (daw.) — pisemna odpowiedź, odpisanie na list. [przypis edytorski]
odpłacić się pięknym za nadobne — odpłacić się w ten sam sposób. [przypis edytorski]
odpływ wody tworzącej Białkę — w rzeczywistości tutaj wypływa Rybi Potok, Białka powstaje dopiero z połączenia Białej Wody z Rybim Potokiem. [przypis edytorski]
odpór (daw.) — obrona. [przypis edytorski]
odpocnijze (gw.) — odpocznijże. [przypis edytorski]
odpoczął — hebr. rdzeń שבת (szawat), z którego wywodzi się słowo Szabat, oznacza 'zaprzestać, zaniechać, wstrzymać, odpocząć'. [przypis edytorski]
odpocznieli kto (starop. forma) — konstrukcja z partykułą -li; znaczenie: jeśli kto odpocznie. [przypis edytorski]
odpocznienie (daw.) — odpoczynek. [przypis edytorski]
odpocznienie (daw.) — spoczęcie, wypoczynek. [przypis edytorski]
odpocznienie (starop.) — spoczęcie, wypoczynek. [przypis edytorski]
odpocznienie (starop.) — spoczęcie, wypoczynek, wypoczynek. [przypis edytorski]
od południka Greenwich, który Amerykanie wspólnie z Anglikami przyjmują za punkt, od którego rozpoczynają liczyć stopnie długości geograficznej — dawniej we Francji jako południka zerowego używano południka przechodzącego przez obserwatorium w Paryżu; południk przechodzący przez brytyjskie obserwatorium w Greenwich przyjęto jako standard międzynarodowy na konferencji w Waszyngtonie w 1884, 10 lat po napisaniu tej powieści. [przypis edytorski]
odpomnieć — przypomnieć sobie. [przypis edytorski]
od poprzedniego utworu — tj. Rozprawy o nierówności. [przypis edytorski]
odporny — obronny; tu: broniący się przed przyjęciem informacji do wiadomości. [przypis edytorski]
od poszlaku — tu: od podejrzenia. [przypis edytorski]
od powicia (daw.) — od urodzenia; powić: urodzić dziecko. [przypis edytorski]
od powicia — od urodzenia. [przypis edytorski]
odpowiedną — dziś popr.: odpowiednią. [przypis edytorski]
odpowiedni — tu: odpowiadający. [przypis edytorski]
odpowiedź — tu: odpowiedzialność. [przypis edytorski]
odpowiedział: „Ja” — «Nie powiedział ‘ja jestem Esaw’ tylko ‘ja’», zob. Raszi do 27:24. [przypis edytorski]
odpowiedziano mi, że ją dopiero za parę tygodni zobaczę — według ówczesych pojęć pannie nie wypadało odwiedzać młodej matki. [przypis edytorski]
odpowiedzi Archezilausa (…) — parafraza, por. Diogenes Laertios, Arkesilaos, [w:] Żywoty i poglądy słynnych filozofów, IV, 43. [przypis edytorski]
odpowiedzieć imieniem — tu: odpowiedzieć w imieniu. [przypis edytorski]
odpowiedzieli — «[Laban] był człowiekiem niegodziwym i wyrwał się do odpowiadania przed swoim ojcem», zob. Raszi do 24:50. [przypis edytorski]
odpowiedzieli spartańskim: „Przyjdźcie i spróbujcie!” — król spartański Leonidas, kiedy przed bitwą pod Termopilami władca Persji Kserkses I wezwał Spartan, by złożyli (oddali) broń, miał odpowiedzieć: „Przyjdź i weź” (Plutarch, Powiedzenia królów i wodzów. Powiedzenia spartańskie). [przypis edytorski]
odpowiedzże — daw. konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że; inaczej: odpowiedz koniecznie, odpowiedz wreszcie. [przypis edytorski]
odpowiedzże — znaczenie: odpowiedz koniecznie (konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że). [przypis edytorski]
od powzięcia rozumu jego zaznałem marszałkiem wielkim koronnym — odkąd zacząłem rozumieć [świat otaczający], jego poznałem jako marszałka wielkiego koronnego. [przypis edytorski]
odpoznawać (daw.) — rozpoznawać w czymś coś, co znało się dawniej. [przypis edytorski]
odprawa (daw.) — załatwienie, rozstrzygnięcie. [przypis edytorski]
odprawa, jaką dał Mickiewicz swoim krytykom warszawskim — we wstępie petersburskiego wydania Poezyj (1829), t. I, s. V–XXXII, pt.: O krytykach i recenzentach warszawskich. [przypis edytorski]
