Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 454 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | chemiczny | dawne | ekonomiczny | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | pospolity | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | rosyjski | rzadki | środowiskowy | staropolskie | techniczny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | polski
Znaleziono 174 przypisów.
tąśmy (…) dobyli [miast i zamków] (starop.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: tą dobyliśmy (tą, tzn. boską ręką, patrz wyżej, strofa 83 pieśni II). [przypis edytorski]
tajeć (starop.) — tu w sensie przenośnym: uwalniać skrywane uczucia. [przypis edytorski]
takbych (…) rad ukazał (starop.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: tak chętnie ukazałbym. [przypis edytorski]
takem beł zhardział (starop.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika w formie daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: tak zhardziałem wcześniej (uprzednio, kiedyś itp.). [przypis edytorski]
takiem kształtem (starop.) — w taki sposób. [przypis edytorski]
takież (starop.) — tak samo. [przypis edytorski]
takież (starop.) — także. [przypis edytorski]
takim kształtem (starop.) — w taki sposób. [przypis edytorski]
taklim się (…) bojaźliwą zdała (starop.) — konstrukcja z partykułą -li oraz ruchomą końcówką czasownika; inaczej: takli się bojaźliwą zdałam; znaczenie: czy zdałam się tak bojaźliwa. [przypis edytorski]
takli stać (…) darmo macie (starop.) — konstrukcja z partykułą -li; znaczenie: czy tak stać darmo [nadaremnie, bezczynnie] macie. [przypis edytorski]
takli (starop.) — konstrukcja z partykułą -li; znaczenie: czy tak. [przypis edytorski]
takli (starop.) — konstrukcja z partykułą -li; znaczenie: czy tak; tak oto. [przypis edytorski]
takli (starop.) — konstrukcja z partykułą -li; znaczenie: tak to; tak oto. [przypis edytorski]
takli to (…) żywot (…) macie (starop.) — konstrukcja z partykułą -li; znaczenie: czy taki żywot macie. [przypis edytorski]
tako wiele (starop.) — tak wiele. [przypis edytorski]
tak się wszystkiem zdało (starop.) — tak wszyscy uważali [za słuszne]. [przypis edytorski]
tak słychać (starop.) — tu w znaczeniu: takie chodzą słuchy. [przypis edytorski]
tak to umowę (…) trzymają (starop.) — tak to się dotrzymuje umowy (pytanie retoryczne, stanowiące przymówkę). [przypis edytorski]
tamecznego (starop.) — tamtego. [przypis edytorski]
tam i sam (starop.) — tu i tam. [przypis edytorski]
tam i sam (starop.) — tu i tam; tu i ówdzie. [przypis edytorski]
tam y sam (starop.) — tu i tam; tu i ówdzie. [przypis edytorski]
taras (starop.) — [tu:] więzienie. [przypis redakcyjny]
taras (starop.) — więzienie. [przypis edytorski]
tarcz (starop.) — dziś r.ż.: tarcza. [przypis edytorski]
tarnki (starop.) — owoce tarniny; też ogólnie: jagody, owoce. [przypis edytorski]
taśmiana tkanka (starop.) — prosta, gruba tkanina. [przypis redakcyjny]
tasak (starop.) — miecz krótki, szeroki; puginał. [przypis redakcyjny]
tażbir a. tazbir (starop.) — cienkusz, podpiwek. [przypis redakcyjny]
tchnąć (starop.) — ciężko oddychać, dychać. [przypis redakcyjny]
tchnąć (starop.) — tu: oddychać. [przypis edytorski]
tchnienie (starop.) — ciężki, dychawiczny oddech. [przypis edytorski]
tęć bych ja podparła (starop.) — tę podparłabym; podparłabym ją. [przypis edytorski]
tęć (starop.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą do -ć. [przypis edytorski]
tęgi (starop.) — wielki. [przypis redakcyjny]
tęskliwa (starop.) — tęskniąca. [przypis redakcyjny]
tęż istą (starop.) — tę samą. [przypis redakcyjny]
teble (starop.) — czopy, kliny. [przypis redakcyjny]
tedy (starop.) — wtedy; zatem. [przypis edytorski]
tedy (starop.) — zatem, a więc; tu: wtedy. [przypis edytorski]
tegoż nas domieścisz (starop.) — tam nas doprowadzisz. [przypis edytorski]
tej krzywdy nie ma mieć na pieczy (starop.) — ma nie dbać, nie troszczyć się o tę krzywdę. [przypis redakcyjny]
temu k woli być (starop.) — Pyrrusowi posłuszna być. [przypis redakcyjny]
tem więcey (starop.) — tu w znaczeniu: tym bardziej. [przypis edytorski]
ten beł głos ludzki (starop.) — takie było zdanie wśród ludzi. [przypis edytorski]
tenli to łańcuch, teli to okowy, (…) tenli to ogień (starop.) — konstrukcja z partykułą -li; znaczenie: czy ten łańcuch, te okowy [łańcuchy, kajdany], (…) czy to ten ogień, który miał (…) itd. [przypis edytorski]
terazbym się rada oślepiła (starop.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: teraz oślepiłabym się rada; tzn. teraz chętnie bym się oślepiła. [przypis edytorski]
terazejszych (starop.) — teraźniejszych. [przypis redakcyjny]
terazejszy (starop.) — teraźniejszy. [przypis edytorski]
teraześ (…) zbyła (starop.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: teraz zbyłaś; znaczenie: teraz się pozbawiłaś. [przypis edytorski]
tesaczek (starop.) — oręż, jak nóż myśliwski. [przypis redakcyjny]
tesar (starop.) — stolarz, cieśla. [przypis edytorski]
tesar (starop.) — teszarz od ciosania, stolarz albo cieśla, który co z drzewa obcina. [przypis redakcyjny]
teskliwość (starop.) — tęskliwość, tęsknota. [przypis edytorski]
teskliwszy (starop.) — bardziej bolejący. [przypis redakcyjny]
teskliwy (starop.) — smutny; tęskniący. [przypis redakcyjny]
teskliwy (starop.) — stęskniony. [przypis edytorski]
tesknić (starop.) — rozpaczać. [przypis redakcyjny]
tesknica (starop.) — tęsknota, żal. [przypis redakcyjny]
tesknica (starop.; tu forma D. lp: tesknice) — ból, boleść, przykrość, męczarnia. [przypis redakcyjny]
tesnica (starop.) — smutek. [przypis edytorski]
tesnica (starop.) — smutek; tu: cierpienie. [przypis edytorski]
teszny (starop.) — smutny, strapiony. [przypis redakcyjny]
tey myśli (…) postrzegł (starop.) — spostrzegł tę myśl. [przypis edytorski]
tkwi na wstręcie (starop.) — stanowi przeszkodę, zawadę. [przypis redakcyjny]
tobie k woli (starop.) — dla ciebie. [przypis redakcyjny]
Tobie k woli (starop.) — zgodnie z Twoją wolą. [przypis redakcyjny]
tociechmy byli weseli (starop.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: to ci byliśmy weseli; znaczenie: ależ mieliśmy zabawę. [przypis edytorski]
to iście nie lada, co kto się cudzemi karze przygodami (starop.) — zaiste nie mała to rzecz, gdy kto z cudzych przygód bierze naukę. [przypis redakcyjny]
tok rzemienny (starop.) — rurka rzemienna, w którą się wtyka koniec kopii. [przypis redakcyjny]
toliły (starop.) — tuliły, koiły, uspokajały; lamenty: płacze. [przypis redakcyjny]
tolim jem zbyła (starop.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika oraz z partykułą wzmacniającą -li; inaczej: to im zbyłam (umknęłam). [przypis edytorski]
toli (…) ustąpili (starop.) — konstrukcja z partykułą -li; tu znaczenie: tak więc ustąpili. [przypis edytorski]
towarzysz (starop.) — przyjaciel. [przypis redakcyjny]
toż (starop.) — dopiero wtedy. [przypis redakcyjny]
trąba (starop.) — [tu:] trąbienie (por. strzelba, [prośba, chwalba itp.; red. WL]). [przypis redakcyjny]
trafić (starop.) — trefić; układać, czesać, fryzować. [przypis edytorski]
trafić włosy (starop.) — układać włosy, czesać włosy. [przypis edytorski]
trafiony (starop.) — trefiony; tj. ufryzowany, wykwintnie ułożony. [przypis edytorski]
trafunek (starop.) — przypadek; z trafunku: przypadkiem. [przypis edytorski]
tragarz (starop.) — schronienie z daszkiem, pod którym przekupki siadają. [przypis redakcyjny]
traktywa (starop.) — lekarstwo. [przypis redakcyjny]
tram (starop.) — belka. [przypis edytorski]
tram (starop.) — belka; tu: nawiązanie do frazy biblijnej (Mt 7,3). [przypis edytorski]
tram (starop.) — belka; tu: przetworzenie zwrotu z Biblii (Nowego Testamentu): „Widzisz trzaskę w oku brata swego, tramu w oku swoim nie obaczysz” (w przekł. ks. Wujka). [przypis redakcyjny]
tram (starop.) — legary piwniczne, belka; w prostocie owych czasów na belkach znaczono dług, pokąd nie był zaspokojony. [przypis redakcyjny]
tranki (starop.) — trunki. [przypis redakcyjny]
trefne plęsy (starop.) — wymyślne tańce. [przypis redakcyjny]
trefny (starop.) — dowcipny (por. trefniś: błazen). [przypis redakcyjny]
trefny (starop.) — pocieszny. [przypis edytorski]
trefny (starop.) — wyszukany, kunsztowny. [przypis edytorski]
tróząb (starop.) — [dziś: trójząb]; [por.] przymiotnik: trozęby. [przypis redakcyjny]
trocha (starop.) — trochę. [przypis edytorski]
troskliwy (starop.) — pełen trosk, utrapiony. [przypis redakcyjny]
troskliwy (starop.) — przysparzający trosk, zmartwień. [przypis edytorski]
troskliwy (starop.) — stroskany; pełen trosk, zmartwień. [przypis edytorski]
troskliwy (starop.) — stroskany. [przypis redakcyjny]
troskliwy* (starop.) — stroskany, zatroskany. [przypis redakcyjny]
troskliwy (starop.) — [tu:] nabawiający trosk. [przypis redakcyjny]
troskliwy (starop.) — [tu:] pełen trosk, utrapiony. [przypis redakcyjny]
