Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | celtycki | chemiczny | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | łacina, łacińskie | literacki, literatura | matematyka | medyczne | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | français | Deutsch | polski
Znaleziono 10426 przypisów.
Wg starych wierzeń korzeń pokrzyku (w kształcie człowieka) wyrwany z ziemi krzyczy tak przeraźliwie, że ludzie słyszący jego wrzaski wpadają w obłęd. [przypis redakcyjny]
w gurę (starop. forma) — w górę. [przypis edytorski]
W gwiazdę Polski — w innej wersji tekstu: „W tęczę Franków”; jest to nawiązanie do rewolucji francuskiej. [przypis edytorski]
w gwiazdy sianą — nakrapianą gwiazdami. [przypis edytorski]
w Hadu — skrót od: w Hadesu. [przypis edytorski]
w Hadze odbywa się konferencja, na której mówi się o pokoju — pierwsza taka konferencja, zainicjowana przez cara Mikołaja II, odbyła się w 1899 r.; jej wynikiem było podpisanie tzw. konwencji haskich, czyli międzynarodowych umów regulujących prawa konfliktów zbrojnych (konwencje 1899, 1904, 1907), a także ochrony dóbr kultury (1954) czy legalizacji dokumentów (1961). [przypis edytorski]
w haftowaniu subtelnej roboty,/ Zrównać jej Pallas (…) nie mogła — aluzja do umiejętności Arachne i jej rywalizacji z Ateną. [przypis edytorski]
W haśle Jezus i Maryja widzi Skwarczyńska jeden z elementów ewokowania konfederacji barskiej, w której istniał wybitny kult „imienia Jezus i kult Marii”. [przypis redakcyjny]
What did you expect from Chicago? (ang.) — Czego Pan się spodziewa po Chicago? [przypis edytorski]
whateffer — przekręcone z ang. what ever: cokolwiek. [przypis redakcyjny]
what is that (ang.) — co to jest; tu: co to znaczy [przypis edytorski]
What is your name? (ang.) — Jak się nazywasz? [przypis edytorski]
What man dost thou dig it for?… (ang.) — dla jakiego człowieka to kopiesz? (pytanie skierowane do grabarza). [przypis edytorski]
What's happened? (ang.) — Co się stało? [przypis edytorski]
w Hekaty chórach śpiewał, a do jej kapliczek plwał — opowiadano o niestosownym zachowaniu poety Kinesjasa w pobliżu świątyni Hekaty. [przypis edytorski]
w Helladzie i Osadach — w Grecji i jej koloniach. [przypis edytorski]
w „Hellenikach” — forma odzwierciedlająca fakt, że w jęz. greckim będące tytułem dzieła słowo Hellenika to rzeczownik w liczbie mnogiej, oznaczający sprawy Hellenów, a zatem odpowiadający polskiemu „Helleniki”. [przypis edytorski]
w „Hellenikach” — forma odzwierciedlająca fakt, że w jęz. greckim będące tytułem dzieła słowo Hellenika to rzeczownik w liczbie mnogiej, oznaczający sprawy Hellenów, a zatem odpowiadający polskiemu „Helleniki”. [przypis edytorski]
w „Helli” syn zamierzający matkę wydać poznał ją — Tragedia Helle zupełnie jest nieznana. Najlepiej jednak nadaje się wypadek ostatni… — Jakkolwiek Arystoteles uznaje za najlepszy wypadek, w którym czyn straszny zamierzony nie przychodzi do skutku przez to, że osoby się poznają, nie pozostaje to w żadnej sprzeczności ze zdaniem, że najlepsza tragedia jest ta, w której przez przełom jest przejście ze szczęścia w nieszczęście, gdyż pathos, chociaż jest jedną z trzech części fabuły, nie jest według Arystotelesa częścią w tragedii niezbędnie potrzebną, po wtóre niekoniecznie potrzebną w miejscu, gdzie główny w tragedii węzeł, jak to pokazują i przykłady przytoczone. [przypis tłumacza]
When do we move? (ang.) — Kiedy ruszamy? [przypis edytorski]
where are you (ang.) — gdzie jesteś. [przypis edytorski]
Where are you going to? (ang.) — Dokąd zmierzacie? [przypis edytorski]
Where is my sleeping-room? My sleeping-room (ang.) — Gdzie jest moja sypialnia? Moja sypialnia. [przypis edytorski]
w hesperyskim sadzie — w ogrodzie Hesperyd rosły, według podań greckich, drzewa o złotych owocach. [przypis redakcyjny]
w hierarchii — w porządku władz według stopniowania. [przypis redakcyjny]
Whig a. Whigamore — w żargonie spiskowców oznaczało tych, którzy byli ulegli rządom króla Jerzego. [przypis autorski]
whisk (ang.) — wist, gra karciana; od whisk: machnąć, śmignąć. [przypis edytorski]
whiskers (ang.) — bokobrody. [przypis edytorski]
whist (ang.) — milczenie [w XVII w. w Anglii karciana gra w wista była znana jako whisk, od czasownika znaczącego: machnąć, śmignąć, później nazwa uległa zmianie, zapewne pod wpływem wykrzyknienia whist: cicho, cisza; red. WL]. [przypis tłumacza]
Whistler, James Abbot McNeill (1834–1903) — amer. malarz działający w Anglii; związany z wczesną fazą impresjonizmu, znany z portretów i pejzaży. [przypis edytorski]
Whistler, James Abbot McNeill (1834–1903) — amerykański malarz działający w Anglii; związany z wczesną fazą impresjonizmu, znany z portretów i pejzaży. [przypis edytorski]
Egon Erwin Kisch, Raj amerykański, Raj amerykański. Część pierwsza
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
w Historii naturalnej duszy (…) w pierwszym jej wydaniu — Pewne dane przemawiają za tym, że późniejsze wydania Historii naturalnej duszy (zwłaszcza rozdz. VII) opracowane zostały pod wpływem Człowieka-maszyny. [przypis tłumacza]
w Hiszpanii, we Francji i w Grecji ciągłe przeciw Rzymianom bunty — określenia ahistoryczne użyte przez autora; chodzi o hist. krainy Iberii, Galii i Grecji włączone jako prowincje do państwa rzymskiego. [przypis edytorski]
Whitechapel — dzielnica Londynu od XVII w. zamieszkiwana głównie przez biedotę i rozmaitego rodzaju przestępców; obfitowała w domy publiczne, szynki i meliny, uchodziła za najniebezpieczniejszą; tu swoich morderstw dokonywał w 1888 r. domniemany seryjny morderca Kuba Rozpruwacz (ang. Jack the Ripper). [przypis edytorski]
Whitechapel — dzielnica w Londynie, w której znajdowały się XIX-wieczne teatry: Effingham i The Pavilion. [przypis edytorski]
Whitechapel — uboga dzielnica Londynu w płn.-wsch. części miasta (East End), centralna ulica Whitechapel (nazwa od kapliczki pod wezwaniem Marii z Nazaretu) jest przedłużeniem drogi pamiętającej jeszcze czasy rzymskie i prowadzącej z Londynu przez Aldgate na wschód; w XVI w. dzielnica słynęła z niewielkich zakładów rzemieślniczych i produkcyjnych (w jednej z tamtejszych odlewni powstał symbol stolicy, Big Ben), od XVII w. zaczął się upadek dzielnicy, która w wieku XVIII słynęła z licznych domów publicznych, przestępczości, nędzy, powszechnego alkoholizmu, przeludnienia i wielkiej liczby bezdomnych; w epoce wiktoriańskiej Whitechapel uważana była za najniebezpieczniejszy obszar metropolii, na tym terenie doszło w latach 1888–1891 do 11 morderstw uznanych za dzieło tajemniczego seryjnego mordercy nazwanego Kubą Rozpruwaczem. [przypis edytorski]
Whitechapel — uboga dzielnica Londynu w płn.-wsch. części miasta (East End); w epoce wiktoriańskiej uważana była za najniebezpieczniejszy obszar metropolii. [przypis edytorski]
white, colored (ang.) — biały, kolorowy. [przypis edytorski]
Whitefield, George (1714–1770) — anglikański duchowny, jeden z założycieli metodyzmu; zwolennik nauki o predestynacji; jedna z czołowych postaci pierwszego wielkiego przebudzenia w Wielkiej Brytanii i w kolonialnej Ameryce; cieszący się wielką popularnością kaznodzieja, w swoich kazaniach posługiwał się dialogami lub monologami, wygłaszał je w teatralny, emocjonalny sposób. [przypis edytorski]
Whitefield, George (1714–1770) — duchowny anglikański, założyciel ruchu metodystów. [przypis edytorski]
Whitehall — ulica w środkowej części Londynu (w gminie Westminster), wokół której skupione są budynki rządowe; jej nazwa jest często używana jako synonim brytyjskiego rządu. [przypis edytorski]
Whitehead, Alfred North (1861–1947) — angielski filozof i matematyk. [przypis edytorski]
white rose (ang.) — biała róża (tu: nazwa perfum). [przypis edytorski]
Whitman — o Whitmanie pisał Brzozowski, jak tu się wyraża, „niesprawiedliwie i sucho” w Legendzie Młodej Polski w rozdziale XII (Dusza samotna). [red. WL]. [przypis redakcyjny]
Whitman, Walt (1819–1892) — amerykański poeta, eseista i publicysta, jedna z najważniejszych i najbardziej wpływowych postaci w literaturze amerykańskiej, w swoich utworach łączył postawę humanisty z realizmem i transcendentalizmem; nazywany ojcem wiersza wolnego, autor budzącego kontrowersje tomiku Źdźbła trawy (1855). [przypis edytorski]
Whitman, Walt (1819–1892) — jeden z najwybitniejszych poetów amerykańskich, piewca jednostkowej wolności, zwolennik demokracji. [przypis edytorski]
Whitman, Walt (1819–1892) — jeden z ważniejszych poetów amerykańskich, prekursor wiersza wolnego, autor m. in. zbioru wierszy Źdźbła trawy (Leaves of grass). [przypis edytorski]
Whitman, Walter a. „Walt” (1819–1892) — amerykański poeta i prozaik, jeden z prekursorów współczesnej literatury amerykańskiej. [przypis edytorski]
who ever (…) sight (ang.) — Któż kochał, jeżeli nie pokochał z pierwszego wejrzenia. [przypis tłumacza]
whole and steadily (ang.) — całościowo i nieprzerwanie. [przypis edytorski]
w hordach — chodzi o hordy tatarskie, które porywały kobiety. [przypis redakcyjny]
W Horebie — Pwt 16–19. [przypis tłumacza]
Who's it, Luke (ang.) — kto to jest, Łukaszu. [przypis edytorski]
w Huszt uwięziono legionistów — w lutym 1918 część żołnierzy Polskiego Korpusu Posiłkowego, formacji utworzonej przez Austro-Węgry we wrześniu 1916 z Legionów Polskich, w proteście przeciwko podpisaniu pokoju brzeskiego przebiła się przez front austriacko-rosyjski i połączyła się z II Korpusem Polskim w Rosji. Większości nie udało się przebić i zostali oni osadzeni przez austro-węgierskie władze wojskowe w obozach w Huszt i Marmarosz-Sziget na Węgrzech, oskarżeni o zdradę. [przypis edytorski]
Wiącek, Wojciech (1869–1944) — działacz i publicysta ludowy, wójt Machowa, poseł do austriackiej Rady Państwa, senator RP. [przypis edytorski]
Wiączyń — polska wieś położona w województwie łódzkim, w gminie Nowosolna; dziś popr. forma Ms.: Wiączyniu. [przypis edytorski]
wiąd — dziś popr.: uwiąd, więdnięcie. [przypis edytorski]
wiązadły (…) umocowan — dziś: wiązadłami umocowany. [przypis edytorski]
Wiązania grzecznej Helenki — chodzi o książkę Klementyny Hoffmanowej z d. Tańskiej, Wiązanie Helenki. Książeczka dla małych dzieci uczących się czytać, przez Autorkę „Pamiątki po dobrej matce”, Warszawa 1823. [przypis edytorski]
wiązanie (daw.) — podarek imieninowy. [przypis edytorski]
wiązanie (daw.) — podarunek imieninowy. [przypis edytorski]
wiązanie (daw.) — prezent imieninowy lub urodzinowy. [przypis edytorski]
wiązanie — podarunek imieninowy. [przypis edytorski]
wiązanie stropu — element łączący ze sobą elementy konstrukcyjne stropu. [przypis edytorski]
wiązanie — tu: prezent imieninowy; imieniny Anny przypadają 26 lipca. [przypis edytorski]
Wiązankę szczegółów, rzucających światło na byt starolitewski (…) — tu można by nadmienić, że znaki litewskie, przed chrześcijańską (ruską) Pogonią, nosiły „głowy ludzkie z czarnemi włosami”; takie powiewały np. nad wieżami bełskimi roku 1352, nim chorągwi węgierskiej króla Ludwika ustąpiły. Szczegóły bytu wielkoksiążęcego, np. z dworu Giedymina, otoczonego radą przyboczną, przyjmującego posłów w osobnej sali, pomijamy, jako wpływy obcej kultury. [przypis redakcyjny]
wiąz — drzewo o ząbkowanych liściach, drobnych kwiatach i płaskich, okrągłych owocach. [przypis edytorski]
wiązka wiórów — dziś raczej: garść, kupka wiórów. [przypis edytorski]
wiązki błagalne — wiązki takie, wykonane z gałązek wawrzynu lub oliwek składali błagalnicy na ołtarzach bogów. [przypis redakcyjny]
wiązki podniósłszy błagalne — po szczęśliwym wysłuchaniu modłów błagalnicy usuwali wiązki z ołtarzy. [przypis redakcyjny]
wiązowce, a. obrostnice, Celtis (biol.) — rodzaj drzew liściastych, zaliczany dawniej do rodziny wiązowatych, obecnie do blisko spokrewnionych z nimi konopiowatych. [przypis edytorski]
wiada (gw.) — wiadomo. [przypis edytorski]
wiadoma — dziś: wiadomo. [przypis edytorski]
wiadoma — tu: świadoma, znająca (ludzką przyszłość). [przypis edytorski]
wiadomej kategorii przestępców — to jest politycznych. [przypis tłumacza]
wiadomem — daw. forma N. i Msc. lp przymiotników r.n.; dziś tożsama z r.m.: wiadomym. [przypis edytorski]
wiadomość (daw.) — wiedza o czymś, znajomość czegoś. [przypis edytorski]
wiadomość od Lasi przez pana Kudelskiego — Lasia Baranowska wyszła za mąż za Kudelskiego. [przypis redakcyjny]
wiadomość o śmierci Nerona — zamordowanie Nerona 9 czerwca 68 n.e. [przypis tłumacza]
wiadomość — tu: wiedza. [przypis edytorski]
Wiadomości dróg twoich nie chcemy — Jb 21, 14. [przypis edytorski]
„Wiadomości Literackie” — niezwykle ważny w dwudziestoleciu międzywojennym, opiniotwórczy tygodnik społeczno-kulturalny, założony i redagowany przez Mieczysława Grydzewskiego, wydawany w l. 1924–1939 w Warszawie; na jego łamach publikowali skamandryci, m.in. Julian Tuwim, Antoni Słonimski, Kazimierz Wierzyński, Jan Lechoń, Jarosław Iwaszkiewicz, Józef Wittlin, Stanisław Baliński, Zuzanna Ginczanka, a także: Jerzy Liebert, Tadeusz Boy-Żeleński, Irena Krzywicka, Ksawery Pruszyński, Michał Choromański, Zbigniew Uniłowski, Maria Pawlikowska-Jasnorzewska czy Karol Irzykowski; tu w 1933 r. debiutował Bruno Schulz. [przypis edytorski]
„Wiadomości Literackie”, nr 619 [Gide i jego „Corydon”] — tekst T. Żeleńskiego Gide'owskie problemy. [przypis edytorski]
„Wiadomości Literackie”, nr 624 [o „stylometrii” prof. Feuillerat] — tekst Nowe oblicze Prousta w niniejszym zbiorze. [przypis edytorski]
„Wiadomości Literackie”, nr 770 [o salonie pani de Loynes] — tekst Dama Fiołkowa w niniejszym zbiorze. [przypis edytorski]
„Wiadomości Literackie”, nr 789 [o salonie pani Aubernon] — tekst Akademia z wiktem zawarty w niniejszym zbiorze. [przypis edytorski]
Wiadomości Literackie — tygodnik kulturalno-literacki, wydawany w Warszawie w latach 1924–1939. [przypis edytorski]
„Wiadomości Warszawskie” — jeden z kolejnych tytułów gazety wydawanej od 1737 przez zakon jezuitów warszawskich, pod którym ukazywała się w latach 1765–1773. [przypis edytorski]
„Wiadomości z Pola Bitwy” — czasopismo wydawane w okresie powstania styczniowego przez Komitet Centralny Narodowy (do końca maja 1863 r. opatrywane pieczęcią), organ prasowy Rządu Tymczasowego, a następnie Rządu Narodowego; ukazywało się od 10 lutego 1863 r. do 9 kwietnia 1864 r. pod zmieniającym się tytułem: jako „Wiadomości z Pola Bitwy” od 10 lutego do 22 lipca 1863 r., jako „Doniesienia z Pola Bitwy” (na przełomie lipca i sierpnia 1863 r.), „Doniesienia z Placu Boju” (w sierpniu 1863 r.) i wreszcie jako „Wiadomości z Placu Boju” od 13 sierpnia do 9 kwietnia 1864 r. Odpowiedzialnym za druk był Józef Bohdan Wagner, podlegający Wydziałowi Prasy Rządu Narodowego. Pismo publikowało raporty Rządu Narodowego, informacje o przebiegu walki zbrojnej, stoczonych walkach, aktach terroru wojsk carskich (w rubryce pt. Rozboje moskiewskie, ukazującej się od od nr 4), a także wykazy poległych. Gazeta należała do najpopularniejszych z całej tajnej prasy powstańczej, zwłaszcza wśród warstw uboższych. [przypis edytorski]
Wiadomo, że król na mnie dosyć jest łaskawy — Ten Oront jest, bądź co bądź, nie lada figurą (choćby nawet trochę przesadzał), co tym bardziej rzuca nam światło na szacunek, jakiego Alcest musiał zażywać w świecie. Z poprzedniego wiersza widzimy, iż jedno słowo Oronta mogło rozstrzygnąć proces Alcesta na jego korzyść, co Alcest zupełnie puszcza mimo uszu. [przypis tłumacza]
wiadom (starop. forma) — świadom; powiadomiony. [przypis edytorski]
wiadom (starop. forma) — świadom; wiedząc. [przypis edytorski]
wiadomy (daw.) — znany. [przypis edytorski]
wiano — część majątku wnoszona do rodziny przez pannę młodą (żonę). [przypis edytorski]
wiano (daw.) — część majątku wnoszona do rodziny przez pannę młodą (żonę). [przypis edytorski]
wiano (daw.) — posag i wyprawa panny młodej; tu: synonim wianka dziewiczego, dziewczęcej cnoty. [przypis edytorski]
wiano (daw.) — posag panny młodej. [przypis edytorski]
wiano (daw.) — posag. [przypis edytorski]
wiano (daw.) — posag, wyprawa kobiety wychodzącej za mąż. [przypis edytorski]
wiano (daw.) — ślubny dar męża dla żony, zabezpieczenie posagu. [przypis edytorski]
