Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | celtycki | chemiczny | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | łacina, łacińskie | literacki, literatura | matematyka | medyczne | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | français | Deutsch | polski
Znaleziono 10516 przypisów.
wydrwić — tu: uzyskać sprytnie, wyprosić za pomocą fortelu. [przypis edytorski]
wydrwić — tu: wyłudzić. [przypis edytorski]
wydrwigrosz — osoba wyłudzająca pieniądze od innych. [przypis edytorski]
wydrwił ktoś w starożytności Diogenesa (…) — por. Diogenes Laertios, Życie Diogenesa Cynika [w:] Żywoty i poglądy słynnych filozofów, VI, 23. [przypis tłumacza]
wydrzej — dziś popr. forma: wydrzyj. [przypis edytorski]
wydrzej — dziś popr.: wydrzyj. [przypis edytorski]
wydrzej — dziś: wydrzyj. [przypis edytorski]
wydrzem, zabijem itp. (daw.) — skrócona forma czasownika 1 os. lm; dziś: wydrzemy, zabijemy itp. [przypis edytorski]
wydrzeźniać — przedrzeźniać. [przypis edytorski]
wydrzy (…) utni (starop. forma) — zamiast: wydrzyj, utnij; obie formy dawniejsze trybu rozkazującego, por. pieśń IX zwr. 44. [przypis redakcyjny]
wydundzić (gw.) — wypić szybko, dużymi łykami. [przypis edytorski]
wydwarzać (daw.) — czynić coś pretensjonalnym, fałszywie wytwornym. [przypis edytorski]
wydwarzać się z kogoś (daw.) — kpić z kogoś. [przypis edytorski]
wydwarzanie — wydziwianie, popisywanie się. [przypis edytorski]
wydworny (daw.) — wyrafinowany. [przypis edytorski]
wydworny (daw.) — wytworny, wyrafinowany. [przypis edytorski]
wydychać — tu: odpoczywać. [przypis edytorski]
Wydział Krajowy — jeden z głównych organów autonomicznej administracji Galicji, działający w latach 1867–1922. [przypis edytorski]
wydziałowa robota — praca wymierzana zależnie od wydajności, nie czasu; Staszic żąda, by zamiast nakazywania poddanemu pracy na pańskim przez określoną ilość dni, wyznaczona mu była określona praca do wykonania, np. morga pola do uprawy, zżęcia itd.; omówienie w Uwagach nad życiem Jana Zamoyskiego, str. 93 przypis. [przypis redakcyjny]
wydziałowa robota — tu: praca mierzona efektami, a nie na czas. [przypis edytorski]
wydział przyrodniczy w uniwersytecie — warszawskim, przekształconym ze Szkoły Głównej (1869). [przypis redakcyjny]
wydział — rozdział. [przypis redakcyjny]
wydział — tu: dziedzina działania. [przypis edytorski]
wydział — tu: dzielnica, majątek. [przypis edytorski]
wydział — tu: przydział, wydzielona dzielnica; im dość wydziałów — im nie potrzeba więcej, niż wydzielone dzielnice. [przypis edytorski]
wydzielanie gazów wobec soli radu — [por.] Giesel, „Berichte der Deutschen Chemischen Gesellschaft”, 1903, s. 347; Ramsay i Soddy, „Physikalische Zeitschrift”, 15 września 1903. [przypis autorski]
wydziele — dziś popr. forma Ms.lp: wydziale (tj. dziedzinie, dziedzictwie). [przypis edytorski]
wydzielenia bratu najmłodszemu (…) części dziedzicznej z dodaniem pewnych grodów nad ten udział — Sobiesław otrzymał od brata w 1111 r. Żatec z przynależną do grodu dzielnicą. [przypis edytorski]
wydzielić się (starop.) — odejść z domu rodzinnego, usamodzielnić się. [przypis edytorski]
wydzierać się (gw.) — wyłaniać się. [przypis edytorski]
wydzierać się na wolę — wyrywać się na wolność. [przypis edytorski]
wydzierca — od: wydzierać, czyli zabierać coś przemocą. [przypis edytorski]
wydziw (gw.) — zdziwienie. [przypis edytorski]
wydziwiać (daw.) — popisywać się. [przypis redakcyjny]
wydziwiać — wygadywać, wymyślać. [przypis edytorski]
wydziwić się nie mogli, że strzelały, jak ta igła żgnęła w nabój — w dawnej broni skałkowej, ładowanej od przodu lufy, zapalenie prochu na panewce następowało od iskier powstałych przy uderzeniu skałki (kawałka krzemienia), mocowanej w szczękach kurka, o stalowe krzesiwo; po ok. 30 wystrzałach skałki zużywały się i trzeba było je wymienić; używane w armii pruskiej od 1848 odtylcowe karabiny iglicowe na naboje zespolone nie wymagały ani wymiany skałki, ani podsypywania prochu, były bronią o znacznie większej szybkostrzelności i mogły być ładowane w pozycji leżącej, co mniej narażało na ostrzał nieprzyjaciela. [przypis edytorski]
wydziwować się — nadziwić się. [przypis edytorski]
wyegzaminowany — dziś: przeegzaminowany. [przypis edytorski]
wyekskuzować (z łac. excuso, excusare) — wytłumaczyć, usprawiedliwić. [przypis edytorski]
wyekskuzować (z łac.) — wytłumaczyć, usprawiedliwić. [przypis redakcyjny]
wyekspediować (z łac.) — wyprawić, wysłać. [przypis edytorski]
wyekspediowano go nad Missisipi — do kolonii karnej we francuskich posiadłościach kolonialnych w Ameryce Północnej, na cześć króla Francji Ludwika XIV (fr. Louis) zwanych Luizjaną, obejmujących większość dorzecza Missisipi: tereny na południe od Wielkich Jezior aż do Zatoki Meksykańskiej, pomiędzy Appalachami na wschodzie a Górami Skalistymi na zachodzie. [przypis edytorski]
wyekspensowany (daw.) — wydany (o pieniądzach). [przypis edytorski]
wyekwipować czymś (daw.) — wyposażyć w coś. [przypis edytorski]
wyekwipowany — wyposażony, zaopatrzony. [przypis edytorski]
wyelegantować się (pot.) — ubrać się przesadnie elegancko. [przypis edytorski]
wyemancypowany — uwolniony, samodzielny. [przypis edytorski]
wyepissierowała (z fr.) — tu: zmieniła w sklepikarzy. [przypis edytorski]
wyfasować — pobrać a. wydać z magazynu wojskowego żywność, umundurowanie, broń itp. [przypis edytorski]
wyfaszerowaną — dziś: nafaszerowaną. [przypis edytorski]
wyfilutować — zmamić. [przypis autorski]
wyfiokowany (pot.) — przesadnie wystrojony. [przypis edytorski]
wyforować (daw.) — wyrzucić. [przypis edytorski]
wyforwać (daw.) — wyrzucić, wypędzić. [przypis edytorski]
wyga (daw., pot.) — osoba doświadczona. [przypis edytorski]
wyga — ktoś z dużym doświadczeniem w jakiejś dziedzinie. [przypis edytorski]
wygalonowana służba — służba w liberii obszytej galonami, czyli złotą lub srebrną taśmą. [przypis edytorski]
wygalonowani — w liberii obszytej galonami, czyli złotą lub srebrną taśmą. [przypis redakcyjny]
wyga — osoba sprytna i doświadczona. [przypis edytorski]
wyga (pot.) — osoba sprytna i doświadczona. [przypis edytorski]
wygarbować komuś skórę — pobić kogoś. [przypis edytorski]
wygarnirowany — przyozdobiony. [przypis redakcyjny]
wygasnęły — dziś popr.: wygasły; tu: forma wydłużona dla zachowania rytmu jedenastozgłoskowca. [przypis edytorski]
wyga — spryciarz, ktoś wyjątkowo obrotny. [przypis edytorski]
wyga (starop.) — pies. [przypis redakcyjny]
wygębować — wygadać; powiedzieć. [przypis edytorski]
wygiął grzbiet w pałąk — wygiął grzbiet w łuk. [przypis edytorski]
wygładzić (daw.) — zgładzić, wyeliminować. [przypis edytorski]
wygładzić (starop.) — tu: zgładzić, zabić. [przypis redakcyjny]
wygładzić — tu: zgładzić, pozabijać. [przypis edytorski]
wygładzony (daw.) — zgładzony, wyeliminowany. [przypis edytorski]
wy głaz / Oczu postawionych w solny słup — nawiązanie do biblijnej historii o żonie Lota, zamienionej w słup soli podczas ucieczki z Sodomy. [przypis edytorski]
wygłodzenie Irlandii — wielka klęska głodu w Irlandii w latach 1845–1849, spowodowana chorobą ziemniaków, stanowiących podstawowe pożywienie mieszkańców, oraz brakiem reakcji władz brytyjskich na zniszczenie zbiorów. Kiedy w 1848 liczba ofiar głodu sięgnęła miliona osób, organizacja Młoda Irlandia bezskutecznie próbowała wzniecić powstanie. [przypis edytorski]
wygłupić — wywieść w pole. [przypis autorski]
wyglądać (starop.) — tu: wyczekiwać, oczekiwać. [przypis edytorski]
Wyglądając w tym polu obojętnej bierki — niepewnego losu (kostki). [przypis redakcyjny]
Wyglądała wyższa, dumniejsza i nad wyraz szczęśliwa — dziś: Wyglądała na wyższą, dumniejszą i (…) szczęśliwą. [przypis edytorski]
Wyglądało. [przypis redakcyjny]
wyglądał promieniejący — dziś raczej: wyglądał, jakby promieniał. [przypis edytorski]
wyglądał wzruszony — wyglądał na wzruszonego. [przypis edytorski]
wyglądały głowy (…) róg na czole — Tych siedmioro głów zwierząt symbolem jest siedmiu grzechów głównych, jak widzimy w Objawieniu św. Jana. [przypis redakcyjny]
wyglądał zafrasowany — dziś: wyglądał na zafrasowanego. [przypis edytorski]
wyglądał zalękły, zgnębiony — dziś: wyglądał na zalękłego, zgnębionego. [przypis edytorski]
wyglądali bardzo zdrożeni — dziś: wyglądali na bardzo zdrożonych. [przypis edytorski]
wyglądalim cię (gw.) — wyglądaliśmy cię; wypatrywaliśmy cię. [przypis edytorski]
wyglądam na to, że go nie mam — wydaje się, jakbym go nie miała. [przypis edytorski]
Wyglądasz zmieszana — dziś popr.: Wyglądasz na zmieszaną. [przypis edytorski]
wyglądnął — dziś popr. forma: wyjrzał. [przypis edytorski]
wyglądnął — dziś popr.: wyjrzał. [przypis edytorski]
Wygląd takiej zastawy stołowej opisuje Ochocki: […] ubierano stoły w tafle zwierciadlane z pięknymi, złoconymi galeryjkami i kryształowymi ozdobami. Te kładziono wzdłuż przez cały stół, a na nich stawiano figurki porcelanowe, koszyki i inne cacka misterne, żyrandoliki z kryształowymi wisidełkami do świec, itp. Na wielkie obchody wysypywali w pośrodku stołu cukiernicy kolorami herby osób, które fetowano, wkoło tafel z obu stron ustawiano konfitury, blanmanże [galaretki migdałowe] galarety, owoce i co do deseru należało. Nie mógł być stół piękniej i dla oka powabniej ubrany, osobliwie wieczorem przy świecach ślicznie się to wydawało”. (J. D. Ochocki, Pamiętniki, s. 102). [przypis redakcyjny]
wygląd — u Cylkowa: 'wejrzenie'; uzasadnienie korekty: uniknięcie nieporozumienia, w tym wersecie 'wejrzenie' mogłoby zostać odczytane w znaczeniu 'spojrzenie'. Także: uwspółcześnienie. [przypis edytorski]
wyglądy (gw.) — otwory do wyglądania. [przypis autorski]
wyględ (daw.) — małe okienko. [przypis edytorski]
wyglozować (daw., z łac. glossa: tłumaczenie, wykład) — wykreślić; por. glozować a. głuzować: wymazywać, usuwać, skreślać. [przypis edytorski]
wygnańce — dziś popr. forma M. lm: wygnańcy. [przypis edytorski]
wygnańcy barscy — po upadku konfederacji barskiej (1768–1772) na Syberię zostało zesłanych ponad 14 tys. konfederatów, resztę przymusowo wcielono do armii rosyjskiej. Konfederacja barska — zbrojny związek polskiej szlachty, zorganizowany w Barze na Podolu przez szlachtę polską, niezadowoloną z praw narzucanych Polsce przez Imperium Rosyjskie, a popieranych przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, m.in. z prawa o równouprawnieniu innowierców. [przypis edytorski]
wygnaniec tułaczy — Orestes wychowywał się z dala od kraju ojczystego, w Focydzie u Strofiosa. Odesłała go tam sama Klitajmestra, aby go ustrzec przed możliwą zemstą Ajgistosa, który właściwie powinien wytępić całe męskie pokolenie rodu Atreusa. [przypis redakcyjny]
wygnaniec z 10 grudnia — francuski emigrant republikański po zamachu stanu dokonanym w grudniu 1851 przez Ludwika Napoleona Bonapartego, prezydenta II Republiki Francuskiej, który rozwiązał Zgromadzenie Narodowe i objął władzę dyktatorską, a rok później koronował się na cesarza. [przypis edytorski]
wygnanie medycyny z Rzymu — Pliniusza historia naturalna, ks. XXIX. [przypis tłumacza]
wygnanie wrocławskie — Lubomirski, skazany przez sejm na wygnanie, przebywał od grudnia 1664 do kwietnia 1665 na Śląsku, głównie we Wrocławiu. [przypis edytorski]
