Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | austriacki | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | sportowy | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 170770 przypisów.
przeciąg czasu — dziś raczej: okres a. czas. [przypis edytorski]
przeciąg (daw.) — okres, czas. [przypis edytorski]
przeciąg (daw.) — pewien odcinek czasu. [przypis edytorski]
przeciąg gry (daw.) — dziś popr.: czas trwania gry a. czas gry. [przypis edytorski]
przeciąg lat osiemnastu — dziś popr.: okres osiemnastu lat a. osiemnaście lat. [przypis edytorski]
przeciągnąć komu (starop.) — przeszkodzić komu. [przypis edytorski]
przeciągnęć — przeciągnę ci. [przypis edytorski]
przeciągnęła się późno — dziś popr.: przeciągnęła się do późna. [przypis edytorski]
przecię a. przecie (daw.) — przecież. [przypis edytorski]
przecięciowy (daw.) — przeciętny. [przypis edytorski]
przecię (daw.) — jednak, chociaż. [przypis edytorski]
przecię — dziś: przecież a. przecie. [przypis edytorski]
prze cię (starop.) — za ciebie; dałbych swoj żywot prze cię: swoje życie oddałbym za ciebie. [przypis edytorski]
przeciętna wieku — dziś: średnia wieku. [przypis edytorski]
przecięż — dziś popr. pisownia: przecież. [przypis edytorski]
przeciech (gw.) — przecież. [przypis edytorski]
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
przecie (daw.) — przecież. [przypis edytorski]
przecie — dziś popr.: przecież. [przypis edytorski]
przecie — dziś: przecież. [przypis edytorski]
przeciek (gw.) — przecież. [przypis edytorski]
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Przeciem babę (…) odpędził — konstrukcja z ruchoma konstrukcją czasownika; inaczej: przecie babę (…) odpędziłem. [przypis edytorski]
przeciem ci rad — skrócone od: przecież jestem ci rad. [przypis edytorski]
przeciem ja — przecież jestem. [przypis edytorski]
przeciem jest towarzysz i to nie lekkiego, ale poważnego znaku pana wojewody — towarzysz spod poważnego znaku nie mógł iść pod komendę nawet generała wojsk cudzoziemskiego autoramentu; przeciwnie nawet: często generał bywał oddawany pod komendę towarzysza; aby tego uniknąć, generałowie i oficerowie regimentów cudzoziemskich starali się być jednocześnie towarzyszami w polskich. Takim towarzyszem był i pan Wołodyjowski. [przypis autorski]
przeciem nic nie zrobił — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: przecie(ż) nic nie zrobiłem. [przypis edytorski]
przeciem — skrót od: przecie(ż) jestem. [przypis edytorski]
przeciem sobie (…) pomyślał (daw.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: przecie sobie pomyślałem. [przypis edytorski]
przecie — przest. przecież. [przypis edytorski]
przecierać piłami (starop.) — [tu:] przerzynać. [przypis redakcyjny]
Przecie stratę/ Wróży ten motyw… […] O kotku z kotką milszy śpiew — piosenka o kocie, nawołującym kotkę do snu na przypiecku, wróży wesele. Tymczasem motyw pierwszej pieśni, pomimo zwodniczej treści, według wiary ludowej wróży śmierć. [przypis autorski]
Przecieżem ci mówił — zob. wyżej, w. 1103. [przypis tłumacza]
przecieżem matką — dziś: przecież jestem matką. [przypis edytorski]
przecieżem nie pijany (daw.) — skrót od: przecież jestem nie pijany; przecież nie jestem pijany. [przypis edytorski]
przecieżem nie ryba — nawiązanie do przysłowia dzieci i ryby głosu nie mają. [przypis edytorski]
Przecieżem się (…) oddał — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: przecież się oddałem. [przypis edytorski]
Przecież i Niobe wspomniała, że czasem zjeść coś potrzeba — Iliada XXIV 602 (Achilles, proponując posiłek Priamowi, który przyszedł do niego w żałobie po ciało zabitego syna). [przypis edytorski]
Przecież ja coś miałem z „Czasem”, przypomniałem sobie mętnie… Prawda, proces karny — proces o naruszenie prawa autorskiego, Boy kontra Beaupré. [przypis edytorski]
Przecież już nim zacznę mówić, ty wiesz, gdy chcę skłamać — zapewne; typowy niewolnik w komedii jest zawsze mądrzejszy od swego pana. [przypis tłumacza]
przecież mu niedawno ząbki wyleciały — por. Wstęp. [przypis tłumacza]
przecież nie dąb bajeczny, ni kamień cię rodzi — w starożytnej Grecji istniał zwyczaj wyrzucania niechcianych noworodków do wypróchniałych drzew i na skały, co poświadcza mit o Edypie. [przypis edytorski]
przecież obok ofiary stał Muff Potter — Istniał przesąd, że rana zacznie krwawić, gdy morderca zbliży się do swojej ofiary. [przypis autorski]
Przecież to są bracia, synowie jednej matki, ten Eros, Hermafrodyt i Priap — matką wszystkich trzech była Afrodyta; ojcem Erosa był Ares, ojcem Hermafrodyta Hermes, a ojcem Priapa Dionizos. [przypis edytorski]
Przecina się w „Pałubie” z tendencją epoki odmienny gatunek uzdolnień pisarskich i ta odmienność wyzwala jej autora — tę przyczynę podawał już Brzozowski: „Nie umniejsza w niczym mojego wysokiego mniemania o autorze Pałuby przekonanie, że gdyby miał on większe zdolności stylistyczne w kierunku liryczno-muzykalnym — Pałuba byłaby powieścią fantastyczno-mistyczną, zamiast stać się, czym jest dzisiaj — nieubłaganą aż do okrucieństwa analizą nie tylko wszelkiej mistyki, fantastyczności, ale i bardziej głębokich i ogólniejszych jej podstaw” (Cogitationes morosae, „Głos” 1903, nr 47). [przypis autorski]
przeciw Bogu (daw.) — względem Boga. [przypis edytorski]
przeciw (daw.) — wobec. [przypis edytorski]
przeciw długim latom — przeciw długoletniemu zapomnieniu. [przypis redakcyjny]
przeciw drugiemu (daw.) — wobec drugiego. [przypis edytorski]
przeciwdziałać — w oryginale: kontragiren. [przypis tłumacza]
przeciw Elearom (daw.) — do Elearów. [przypis edytorski]
przeciw Elearom (daw.) — wobec Elearów. [przypis edytorski]
przeciwiać się (daw.) — sprzeciwiać się. [przypis edytorski]
przeciwiać się (daw.) — tu: przeciwstawiać się; równać się. [przypis edytorski]
przeciwiać się (starop.) — [tu:] echo odbijać, odzywać się. [przypis redakcyjny]
przeciwić się (daw.) — dziś: sprzeciwić się. [przypis edytorski]
przeciwić się (daw.) — dziś: sprzeciwić się, sprzeciwiać się. [przypis edytorski]
przeciwić się (daw.) — sprzeciwiać się; przeciwstawiać się. [przypis edytorski]
przeciwić się (daw.) — sprzeciwiać się, przeciwstawiać się. [przypis edytorski]
przeciwić się (daw.) — sprzeciwiać się. [przypis edytorski]
przeciwić się komu (starop.) — dziś: sprzeciwiać się komu. [przypis edytorski]
przeciwić się komu (starop. forma) — sprzeciwiać się. [przypis edytorski]
przeciwić się — sprzeciwiać się. [przypis edytorski]
przeciwieństwo — tu: sprzeciwianie się; sprzeciw. [przypis edytorski]
przeciwieństwy — dziś popr. forma N. lm: przeciwieństwami. [przypis edytorski]
przeciw jemu — względem niego. [przypis redakcyjny]
przeciwko (daw.) — wobec. [przypis edytorski]
przeciwko (daw.) — wobec. [przypis edytorski]
Przeciwko górze, która noc jasną ogniami / Zawsze czyni, a dzień ćmi gęstemi dymami — mowa o wulkanie Etna. [przypis redakcyjny]
przeciwko krwi mej (starop.) — przeciwko moim krewnym. [przypis edytorski]
przeciwko niej (daw.) — wobec niej. [przypis edytorski]
przeciwko niemu (daw.) — wobec niego. [przypis edytorski]
przeciwko ojcu* — tu: naprzeciw ojcu, w kierunku ojca, na spotkanie ojca. [przypis redakcyjny]
przeciwko poddanym (daw.) — wobec poddanych. [przypis edytorski]
przeciwko polskiemu (daw.) — do polskiego. [przypis edytorski]
przeciw koronie polskiej — dziś: dla korony polskiej. [przypis edytorski]
przeciwko sobie (daw.) — wobec siebie, do siebie. [przypis edytorski]
przeciwko temu — dziś: w przeciwieństwie do niego. [przypis edytorski]
Przeciwko temu uogólnieniu protestowano w recenzjach — T. Grabowski, „Polska literatura współczesna” Potockiego, „Tygodnik Ilustrowany” 1912, nr 27, s. 399–402. [przypis autorski]
przeciwko WMM Panu (daw.) — do wielce mnie miłościwego Pana. [przypis edytorski]
przeciwko — w wydaniu z 1816 r.: lecz nie przeciwko. [przypis edytorski]
przeciw któremu ze wszystkich przykazań Wiekuistego, wzbraniających cokolwiek czynić, — Raszi komentuje, że opisana tu ofiara przynoszona była w przypadku grzechu, który jest zakazany wprost przykazaniem, a popełniony z rozmysłem zagrożony jest karą zwaną כָּרֵת (karet) dosł. odcięcie, zob. Raszi do 4:2 [1]. Jest to szczególnie dotkliwa kara odłączenia, Tora wymienia 36 takich przypadków, gdy złamanie prawa pociąga za sobą karet (zob. Miszna, Keritot 1:1). Istnieją różne interpretacje rabiniczne, czym jest ta kara, może to być ostracyzm społeczny, przedwczesna śmierć (przed 60 rokiem życia), rodzaj śmierci duchowej, czy bezpotomność. Lecz jest to kara wymierzana przez Boga, nie przez ludzi. [przypis tradycyjny]
przeciw którym nikomu niesporo — sens: nikt nie ma ochoty na potyczkę z nimi. [przypis edytorski]
przeciwległe będą pętlice jedna drugiej — „Pętle miały być jednakowego rozmiaru i odstępy między nimi miały być takie same […] tak że gdy rozpostarło się jedną grupę [zszytych pięciu] tkanin obok drugiej, pętle jednej były naprzeciw pętli tej drugiej”, zob. Raszi do 26:5 [1]. [przypis tradycyjny]
przeciwleżący — naprzeciwległy; położony na przeciwko. [przypis edytorski]
przeciw majestatowi — dziś: wobec majestatu. [przypis edytorski]
przeciw Micrejczykom — Raszi zauważa, że można to także odczytać jako „w ziemi Micraim, tak jak ci [Micrejczycy] otrzymywali ciosy w morzu, tak samo uderzani byli ci, co pozostali w Micraim”, Raszi do 14:25. [przypis tradycyjny]
przeciw miejscu — dziś popr.: naprzeciw miejsca. [przypis edytorski]
przeciwna gwiazda (…) widziała — Droga gwiazd dla oczu naszych zawsze idzie ze wschodu na zachód. Tą drogą szedł Eneasz z Azji do Włoch, gdzie rzymskie państwo założył. W przeciwnym kierunku, to jest z zachodu na wschód, niósł orła jako symbol monarszy Konstantyn Wielki, gdy swoją stolicę z Rzymu do Bizancjum przenosił. [przypis redakcyjny]
przeciw — naprzeciw. [przypis edytorski]
Przeciwne chmury słońce nam zakryły… — początek znanej pieśni Jana Kochanowskiego (Pieśni, Księgi wtóre, Pieśń I). [przypis edytorski]
przeciw nich — dziś popr.: przeciw nim. [przypis edytorski]
przeciwnicy wiwisekcji podpisali wiele protestów i petycji, aby zakazać przeprowadzania na żywych Płazach eksperymentów naukowych; w szeregu państw takie prawo faktycznie zostało wydane — zwłaszcza w Niemczech wszelka wiwisekcja została surowo zakazana, ale tylko żydowskim naukowcom. [przypis autorski]
przeciw niego — dziś popr.: przeciw niemu. [przypis edytorski]
przeciw niemu — tu: naprzeciw niego. [przypis edytorski]
przeciwnożni — ludzie mieszkający na przeciwnej półkuli ziemskiej. [przypis edytorski]
przeciwny (daw.) — nieprzyjazny. [przypis redakcyjny]
przeciwnym obyczajem — na odwrót. [przypis edytorski]
przeciwny obyczaj zaczerpnął swój początek w despotyzmie, gdzie zawsze uważano poddanych jako niewolników, a tych, którzy kraj opuszczają, za zbiegłych niewolników — W monarchiach istnieją zazwyczaj prawa, zabraniające tym, którzy piastują urzędy publiczne, opuszczać królestwa bez zezwolenia monarchy. To prawo powinno istnieć i w republikach. Ale tam, gdzie istnieją odrębne urządzenia, zakaz powinien być powszechny, iżby nie przynoszono obcych obyczajów. [przypis autorski]
przeciwny — tu rzeczownikowo: przeciwnik. [przypis edytorski]
przeciw pana Michała się utrzymał — dziś z C.: utrzymał się przeciw panu Michałowi. [przypis edytorski]
Przeciwrzeczenia Fran-Gontirowe — biskup z Meaux, Filip de Vitry, napisał głośną współcześnie sielankę, której bohaterem jest ubogi drwal Franc-Gontier i żona jego Helena, a treścią apoteoza szczęścia w ubóstwie. Sielanka ta stworzyła mnóstwo naśladownictw i cały styl: opływający w dostatki panowie, nawet René, książę Prowansji i król Neapolu, rozczulali się nad rozkoszami ubóstwa, co widocznie podrażniło Villona, który z gorzkiego doświadczenia wiedział, co o tym szczęściu myśleć. Ballada, która następuje, jest odpowiedzią na te niewczesne zachwyty; a poświęcona jest mistrzowi Couraud, który był pełnomocnikiem sielankowego króla René w Paryżu. Być może, iż Villon szukał za jego pośrednictwem poparcia u księcia Prowansji i, zamiast spodziewanej pomocy, otrzymał tylko zbawienne rady. Do tego odnosiłaby się też wzmianka o „tyranie”. [przypis tłumacza]
