Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 13518 przypisów.
porwać — tu: zerwać się z miejsca, wstać gwałtownie. [przypis edytorski]
porwał się było — daw. forma czasu zaprzeszłego; znaczenie: porwał się wcześniej (kiedyś). [przypis edytorski]
porwanie Sabinek — legenda z początków Rzymu, wg której Rzymianie mieli porwać kobiety z plemienia Sabinów i pojąć je za żony. [przypis edytorski]
porwanie Sabinek — rzymska legenda, która mówi o porwaniu kobiet z jednego z najstarszych plemion środkowej Europy, Sabinów. [przypis edytorski]
Porwanie Sabinki — nawiązanie do legendarnego porwania Sabinek. W założonej przez Romulusa i jego towarzyszy osadzie Rzym brakowało kobiet, a sąsiednie plemiona odmawiały zgody na małżeństwa z ich kobietami. Romulus nakazał zorganizowanie święta, na które zaproszono panny z sąsiedniego plemienia Sabinów, a kiedy przybyły, kazał je porwać i wydać za mąż za mężczyzn z najlepszych rodów. Doszło do wojny, którą przerwano dopiero na prośbę porwanych kobiet. Porwanie Sabinek było popularnym motywem w sztuce, począwszy od renesansu. [przypis edytorski]
porwijże mnie — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że; znaczenie: porwij mnie zatem. [przypis edytorski]
poryka — dziś popr. forma: porykuje. [przypis edytorski]
poryka — dziś: porykuje; inaczej: ryczy. [przypis edytorski]
poryk — krótki, donośny ryk jelenia; tu: załamanie głosu. [przypis edytorski]
Pory roku powracają, ale dla mnie nie powraca dzień ani słodkie zbliżanie się wieczora i ranka — fragm. wiersza Johna Miltona Light: w oryg. wersji powieści „Seasons return, but not to me returns Day, or the sweet approach of Ev'n or Morn” w Księdze 3. Raju utraconego (Paradise Lost) Miltona:
„(…) Thus with the Year
Seasons return, but not to me returns
Day, or the sweet approach of Ev'n or Morn,
Or sight of vernal bloom (…)”.
[przypis edytorski]
porywca — porywacz. [przypis edytorski]
Porywczość, jakiej jam się chronił zawsze — porywczość, jakiej unikałem zawsze. [przypis edytorski]
poryżać (daw.) — rżeć (o koniu); gderać. [przypis edytorski]
porząd — dziś popr.: rząd. [przypis edytorski]
porządek (daw., gw.) — tu: sprzęt. [przypis edytorski]
porządek (gw.) — tu: narzędzia. [przypis edytorski]
porządek — tu: rząd; całkowity osprzęt obejmujący, siodło, czaprak, popręg, strzemiona i in. elementy umożliwiające jazdę wierzchem. [przypis edytorski]
porządki (daw., gw.) — tu: urządzenie; sprzęty domowe i gospodarcze. [przypis edytorski]
porządki — tu: sprzęty domowe. [przypis edytorski]
porządki — tu: sprzęty. [przypis edytorski]
porządkowe bloku — blokiem nazywano barak mieszkalny w obozie koncentracyjnym; za dyscyplinę w bloku odpowiadały w obozie w Ravensbrück starsze blokowe i porządkowe, wyznaczane spośród więźniarek, najczęściej Niemek i Austriaczek. Do ich obowiązków należało pilnowanie porządku i rozdzielania posiłków, utrzymywanie dyscypliny. W relacjach więźniarek Ravensbrück porządkowe i blokowe nieraz próbowały pomóc innym więźniarkom, mimo że były za to surowo karane. [przypis edytorski]
porządnie rozłóż na powale — w oryginale: która po morzu cię niosła. [przypis edytorski]
porząnnie — dziś: porządnie. [przypis edytorski]
porzecze — łąka nad rzeką. [przypis edytorski]
porzecze — tu: teren nad rzeką. [przypis edytorski]
porze (daw.) — (o falach itp.) pruje. [przypis edytorski]
porze (daw.) — pruje (fale itp.), przecina. [przypis edytorski]
porze (daw.) — pruje (jak wodę), przecina. [przypis edytorski]
porze (daw.) — ryje. [przypis edytorski]
porze — dziś popr.: pruje, przecina. [przypis edytorski]
porze — forma 3.os. lp: tnie, przecina. [przypis edytorski]
porze — pruje, przecina. [przypis edytorski]
porze — pruje, rozpiera. [przypis edytorski]
porze — rozpycha, przedziera się (por. uporać się). [przypis edytorski]
Po rzezi, jaką Francuzi sprawili w naszym narodzie, aby pomścić swych braci — sprowokowani przez francuskiego komendanta Nachezi w listopadzie 1729 zaatakowali fort Rosalie, zabijając niemal wszystkich spośród 150 osadników i uprowadzając kobiety, dzieci i niewolników. W odwecie Francuzi i sprzymierzeni z nimi Czoktawowie najechali wioski Naczezów. W latach 1730–31 Naczezi zostali całkowicie pokonani i rozproszeni, pojmanych sprzedano w niewolę, pozostali dołączyli do innych plemion. [przypis edytorski]
porznięty — dziś: porżnięty. [przypis edytorski]
porznięty — pocięty; tu: podzielony na wiele części. [przypis edytorski]
porzniem — dziś popr.: porżniemy. [przypis edytorski]
porzonno (gw.) — porządna. [przypis edytorski]
porzuciłem był — konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego. [przypis edytorski]
Porzuciłem więc w styczniu 1882 r. mą służbę marynarską, w której byłem porucznikiem floty — Szolc-Rogoziński, jako absolwent Akademii Marynarki Wojennej w Kronsztadzie, służył w rosyjskiej flocie wojennej; w 1880 w swoim pierwszym rejsie, z Kronsztadu do Władywostoku, miał okazję odwiedzić Algier i Maroko, co przyczyniło się do jego zainteresowania Afryką. [przypis edytorski]
porzucili mnie byli — daw. forma czasu zaprzeszłego, oznaczającego czynność wcześniejszą od wyrażonej czasem przeszłym prostym; znaczenie: porzucili mnie uprzednio. [przypis edytorski]
po rzymskich Korwinach pamiątka — fantastyczne pomysły genealogiczne tego rodzaju były nader popularne w Polsce szlacheckiej. [przypis edytorski]
pościałka — dziś: podściółka. [przypis edytorski]
pościech — dziś popr. forma N lm: (w) postach. [przypis edytorski]
pościelisko — posłanie, łóżko. [przypis edytorski]
pościel — tu: posłanie, podściółka. [przypis edytorski]
pościel — tu: rozścielone do młócki zboże. [przypis edytorski]
pościółka — pościel. [przypis edytorski]
pościółka — zdrobnienie od „pościel”. [przypis edytorski]
poślad — gorszej jakości zboże, używane jako pasza. [przypis edytorski]
poślad — gorszy gatunek ziarna zbóż lub nasiona innych roślin, używane jako pasza. [przypis edytorski]
poślad — ziarna gorszego gatunku, używane jako pasza. [przypis edytorski]
poślad — ziarna zboża gorszego gatunku. [przypis edytorski]
poślad — ziarno gorszego gatunku, używane jako pasza dla zwierząt. [przypis edytorski]
poślad — ziarno gorszej jakości, nienadające się na zasiew i przeznaczane na paszę; tu przenośnie: efekt negatywnej selekcji. [przypis edytorski]
poślad — ziarno gorszej jakości, używane jako pasza. [przypis edytorski]
poślad — ziarno na paszę. [przypis edytorski]
poślad — ziarno zbóż gorszego gatunku używane jako pasza. [przypis edytorski]
pośle anioła — była to modlitwa, nie proroctwo, zob. Ibn Ezra do 24:7. [przypis edytorski]
pośledni (daw.) — gorszy. [przypis edytorski]
pośledni (daw., gw.) — ostatni. [przypis edytorski]
pośledni (daw.) — ostatni; gorszy. [przypis edytorski]
pośledni (daw.) — ostatni. [przypis edytorski]
pośledniejszy (daw.) — gorszy. [przypis edytorski]
pośledniejszy — gorszy od innych tego samego rodzaju. [przypis edytorski]
pośledni — gorszy; mający mniejsze znaczenie. [przypis edytorski]
pośledni — gorszy. [przypis edytorski]
pośledni — ostatni; najgorszy. [przypis edytorski]
pośledni — ostatni. [przypis edytorski]
pośledny (z ros.) — ostatni. [przypis edytorski]
pośledzej (daw.) — później, jako ostatni. [przypis edytorski]
pośledzej (daw.) — później. [przypis edytorski]
pośliednieje (ros. последнее) — ostatnie. [przypis edytorski]
pośli (gw.) — poszli. [przypis edytorski]
pośliśmy — dziś popr.: poszliśmy. [przypis edytorski]
pośli (starop. forma) — 3.os.lm cz. przesz., dziś: poszli; tu: wyszli, wyrośli. [przypis edytorski]
pośli (starop. forma) — dziś popr.: poszli; w prętkie pośli nogi: pośpieszyli, poszli co prędzej. [przypis edytorski]
pośli (starop. forma) — poszli. [przypis edytorski]
pośliznięcie — dziś popr. forma: poślizgnięcie. [przypis edytorski]
pośmieciuszka — dzierlatka: gatunek skowronka. [przypis edytorski]
Po śmierci (…) Mieszka (…) małym chłopięciem Kazimierz (…) pozostał — Kazimierz, syn Mieszka II miał 19 lat, gdy w 1034 r. (9 lat po śmierci Bolesława Chrobrego) zmarł jego ojciec. [przypis edytorski]
po śmierci zaś tegoż [Mieszka II] za przekonaniem ludu swego wojewoda naczelny i chorąży — w oryg.: Post mortem Meschonis, Mazowiae, gentis sui persuasione, princeps existebat et signifer; w innym tłum.: po śmierci tegoż we własnym przekonaniu książę i naczelnik Mazowsza. [przypis edytorski]
pośmiewiskiem —«Jeśli będziesz jej dalej szukał, sprawa nabierze rozgłosu i będzie wstyd», zob. Raszi do 38:23. [przypis edytorski]
pośniadać (daw.) — zjeść śniadanie. [przypis edytorski]
pośniadać (starop.) — tu: posilić się. [przypis edytorski]
pośniadamy — zjemy śniadanie. [przypis edytorski]
pośpieć (daw.) — zapomnieć, omieszkać. [przypis edytorski]
pośpieć (daw.) — zdążyć. [przypis edytorski]
pośpieć — pospieszyć się, zdążyć. [przypis edytorski]
pośpieć — zdążyć. [przypis edytorski]
pośpieją (daw.) — zdążą. [przypis edytorski]
pośpieni (daw.) — uśpieni, śpiący. [przypis edytorski]
pośpiesza z gałęzią — nadchodzi z symbolem poselstwa, zawieszenia broni; w późniejszych wiekach zamiast gałęzi zaczęto używać białej chorągwi. [przypis edytorski]
pośrebrzać — dziś popr.: posrebrzać [przypis edytorski]
pośredniość — tu: przeciętność. [przypis edytorski]
pośród (starop.) — oboczna forma pisowni występująca w staropolszczyźnie XVI w. u Reja: pośrzod. [przypis edytorski]
pośród zgromadzenia — tj. w towarzystwie. [przypis edytorski]
pośrodku ogromnej białej róży Elżbieta, księżna Yorku (…) obok niej stał Henryk VII, którego postać wyłaniała się z takiejże róży czerwonej — herbem angielskiego rodu Yorków była biała róża, zaś herbem rodu Lancasterów była czerwona róża. W latach 1455–1485 toczyła się w Anglii wojna domowa o władzę pomiędzy tymi dwoma rodami, zwana Wojną Dwóch Róż. Wojnę zakończyło zwycięstwo w bitwie pod Bosworth (1485) spokrewnionego z Lancasterami Henryka Tudora (1457–1509), który został nowym władcą Anglii, jako Henryk VII, i poślubił Elżbietę York (1465–1503), córkę jednego ze swych poprzedników na tronie, Edwarda IV Yorka. [przypis edytorski]
pośrzednik — dziś popr.: pośrednik. [przypis edytorski]
