Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 13968 przypisów.
popularny (z łac. popularis: ludowy) — tu daw.: przyjazny ludowi, przystępny, zjednujący sobie wszystkich. [przypis edytorski]
populi (łac.) — lud. [przypis edytorski]
populus (łac.) — lud. [przypis edytorski]
populus romanus (…) gotowy deptać po korynckich posągach — tłumiąc greckie dążenia niepodległościowe, w 146 p.n.e. Rzymianie zdobyli kwitnący Korynt, zabili wszystkich mężczyzn, sprzedali w niewolę kobiety i dzieci, zaś miasto spalili do gołej ziemi; ze zmieszanych w pożarze wielkich ilości metali: miedzi, złota i srebra miał powstać specyficzny stop: brąz koryncki. [przypis edytorski]
populus romanus (łac.) — lud rzymski. [przypis edytorski]
po… pustoci — pustyni. [przypis edytorski]
poputczik (ros.) — towarzysz drogi, zwolennik. [przypis edytorski]
poputczik (z ros.) — idący tą samą drogą; towarzysz podróży; współwędrowiec; tymczasowy sojusznik. [przypis edytorski]
popychadło (pogardl.) — osoba słaba i wykorzystywana przez innych. [przypis edytorski]
popy — dziś popr. forma D.lm: popów. [przypis edytorski]
po pytaniu (daw.) — po prośbie, na żebry. [przypis edytorski]
porąban (daw.) — porąbany (daw. krótka forma przym.). [przypis edytorski]
porąc (daw.) — prując. [przypis edytorski]
porą — dziś popr.: prują, przecinają. [przypis edytorski]
porą — tu: tną, orzą. [przypis edytorski]
porać (daw.) — pruć. [przypis edytorski]
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
porać (daw.) — pruć, rozłamywać (por. uporać się z czymś). [przypis edytorski]
porać (daw.) — przecinać coś, przebijać się przez coś, pruć, ryć. [przypis edytorski]
porać (daw.) — rozpruwać. [przypis edytorski]
porać (daw.) — rozrywać, rozdzierać, pruć. [przypis edytorski]
porać (daw.) — ryć, przecinać. [przypis edytorski]
porać — pruć, rozpruwać, ciąć; tu: orać. [przypis edytorski]
porać się (daw.) – mozolić się, z trudem dawać sobie radę z czymś, zmagać się. [przypis edytorski]
porać się (daw.) — trudzić się, mozolić się z czymś. [przypis edytorski]
porać się (daw.) — tu: wić się, kłębić się. [przypis edytorski]
porać się (daw.) — zmagać się. [przypis edytorski]
porać się — trudzić się. [przypis edytorski]
porać się — trudzić się, zajmować się czymś. [przypis edytorski]
porać się — zmagać się, walczyć; por. uporać się. [przypis edytorski]
porać (starop.) — rozpruwać, orać; łódź (…) wały porze: łódź pruje fale. [przypis edytorski]
porać — tu: bić. [przypis edytorski]
porachować kości — spuścić lanie, zbić. [przypis edytorski]
poradlony (gw.) — pokryty zmarszczkami, bliznami. [przypis edytorski]
poradnik — dziś: doradca. [przypis edytorski]
poradnik — dziś: doradca. [przypis edytorski]
poradzać (gw.) — tu: rozmawiać, gwarzyć. [przypis edytorski]
Poradzę się z (…) kucharzem — dziś popr.: naradzę się z kucharzem. [przypis edytorski]
pora kasztanów — mowa o owocach kasztana jadalnego, występującej na południu Europy rośliny z rodziny bukowatych. [przypis edytorski]
porani-ć (…) dłoń — skrócone od: porani ci dłoń. [przypis edytorski]
poranić (gw.) — tu: wstać wcześnie. [przypis edytorski]
poranie — tu: przedpołudnie. [przypis edytorski]
poranku — dziś popr. forma D.: poranka. [przypis edytorski]
po ranu — rano, o poranku. [przypis edytorski]
poranu (starop. forma) — z rana. [przypis edytorski]
Pora pomiędzy psa i wilka — kalka francuskiego wyrażenia entre chien en loup, oznaczającego zmierzch. [przypis edytorski]
pora po temu — dziś raczej: pora na to. [przypis edytorski]
poravau — skaičiavau. [przypis edytorski]
poraźcie (starop.) — pobijcie. [przypis edytorski]
porażka (starop.) — tu: starcie, zmaganie. [przypis edytorski]
porażony (starop.) — pobity, rozbity. [przypis edytorski]
porażony (starop.) — pobity, zwyciężony. [przypis edytorski]
porazić (daw.) — pokonać. [przypis edytorski]
porazić (daw.) — zwyciężyć, pokonać. [przypis edytorski]
porazić na głowę (starop.) — pobić na głowę; pokonać całkowicie. [przypis edytorski]
porazić (starop.) — pobić; pokonać. [przypis edytorski]
poraziem (starop. forma) — porazimy; pobijemy. [przypis edytorski]
po razu — dziś: po razie. [przypis edytorski]
porcelanki — ślimaki morskie, charakteryzujące się muszlami przypominającymi porcelanowy wyrób; wbrew pozorom nazwa nie pochodzi od porcelany, a wywodzi się od słowa porceletta (mała świnka), gdyż wygląd głowy ślimaka przypomina świński ryjek; porcelana wzięła nazwę od porcelanek. [przypis edytorski]
porcenela (gw.) — porcelana. [przypis edytorski]
porcenela (gw.) — porcelana; tu: nocnik. [przypis edytorski]
porcenele (gw.) — porcelana; porcelanowa zastawa. [przypis edytorski]
porcenelowy (gw.) — porcelanowy. [przypis edytorski]
Porcja (ok. 70–ok. 43 p.n.e.) — córka Katona Młodszego, żona Brutusa, a wcześniej Marka Kalpurniusza Bibulusa. [przypis edytorski]
Porcja (ok. 70–ok. 43 p.n.e.) — córka Katona Młodszego, żona Marka Brutusa, jednego z przywódców spisku przeciwko Juliuszowi Cezarowi; przez Plutarcha opisywana jako młoda i piękna; Szekspir sportretował ją w tragedii Juliusz Cezar, napisanej kilka lat po Kupcu weneckim. [przypis edytorski]
Porcja — postać kobieca z Kupca weneckiego Szekspira, bogata dziedziczka, o której rękę ubiegają się zalotnicy przybywający z różnych krajów. [przypis edytorski]
Porcja — żona Brutusa. [przypis edytorski]
porcje — u Cylkowa: 'upominki'; uzasadnienie korekty: uniknięcie nieporozumienia i śmieszności, słowo 'upominek' oznacza obecnie coś innego, tu chodzi o porcje jedzenia, przysmaki. [przypis edytorski]
porco (wł.) — wieprz. [przypis edytorski]
porcygar (z fr.) — papierośnica. [przypis edytorski]
Porcynkuły a. Porcjunkuła — odpust zakonów franciszkańskich i związanych z nimi bernardynów obchodzony 2 lipca; od nazwy kościoła w Asyżu będącego kolebką zakonu. [przypis edytorski]
Por Dios! (hiszp.) — Na Boga! [przypis edytorski]
por Dios (hiszp.) — na Boga. [przypis edytorski]
poręba (gw.) — obszar, na którym wycięto drzewa w lesie. [przypis edytorski]
poręba — obszar, na którym wycięto drzewa w lesie. [przypis edytorski]
poręba — obszar w lesie powstały po wycince drzew. [przypis edytorski]
poręb (daw.) — miejsce wycinki drzew. [przypis edytorski]
Porębowicz, Edward (1862–1937) — poeta i znakomity tłumacz, przełożył m. in. Don Juana Byrona i Boską Komedię Dantego. [przypis edytorski]
poręczem — dziś r.ż., forma N. lp: poręczą. [przypis edytorski]
poręcz fotelu — dziś: (…) fotela. [przypis edytorski]
poręcznik — dziś popr.: poręczyciel. [przypis edytorski]
poręka (daw.) — poręczenie, gwarancja. [przypis edytorski]
poręka — gwarancja. [przypis edytorski]
porękawiczne — opłata dla pośrednika, przez którego ręce (stąd nazwa) przechodzi transakcja między dwiema innymi osobami. [przypis edytorski]
porękawiczne — opłata dla pośrednika, przez którego ręce (stąd nazwa) przechodzi transakcja między dwiema innymi osobami. [przypis edytorski]
poreda (gw.) — porada; tu: rozmowa. [przypis edytorski]
poredzać (gw.) — rozmawiać, gwarzyć. [przypis edytorski]
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
poredzać (gw.) — rozmawiać. [przypis edytorski]
poredzę (gw.) — poradzę. [przypis edytorski]
poredzić (gw.) — dać radę. [przypis edytorski]
poredzić (gw.) — dać radę, zdołać. [przypis edytorski]
poredzić (gw.) — poradzić; dać radę. [przypis edytorski]
poredzić (gw.) — poradzić, dać radę, zdołać. [przypis edytorski]
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
poredzić (gw.) — poradzić. [przypis edytorski]
Porewit — bóg o pięciu twarzach czczony na Rugii. [przypis edytorski]
Po rewolucji rosyjskiej, gdy zamajaczył cień wolności… — mowa o rewolucji rosyjskiej 1905 roku, serii wystąpień robotniczych w Rosji i w Królestwie Polskim skierowanych przeciwko absolutyzmowi carskiemu oraz uciskowi przemysłowców. W wyniku rewolucji Mikołaj II powołał pierwszy parlament rosyjski (Dumę Państwową), zezwolił ma działanie partii politycznych i stowarzyszeń, przyznał autonomię Wielkiemu Księstwu Finlandii. [przypis edytorski]
po rewolucji — tj. po powstaniu listopadowym 1830 roku. [przypis edytorski]
Porfir a. Porfiriusz (233–305) — gr. filozof i astrolog, komentator i propagator filozofii Platona. [przypis edytorski]
Porfirion, dziś: Porfyrion (gr.) — imię męskie pochodzenia greckiego (od porphyra: purpura); w mit. greckiej jeden z gigantów, którzy walczyli z bogami olimpijskimi; został zabity przez Heraklesa i Zeusa, kiedy usiłował zgwałcić Herę; w literaturze polskiej wymienia go m.in. Jan Kochanowski w swoim programowym wierszu Muza (w. 44); nazwisko Porfyrio nosił antyczny komentator dzieł Horacego; pokrewne imię Porfyrios (pol. Porfiriusz) nosił m.in. neoplatoński filozof oraz jeden ze staroż. świętych chrześcijańskich. [przypis edytorski]
Porfiriusz z Tyru, gr. Porphyrios (ok. 234–ok. 305) — filozof neoplatoński, uczeń Plotyna; autor dzieła Isagoge, standardowego podręcznika logiki Arystotelesa przez całe średniowiecze; polemizował z chrześcijaństwem. [przypis edytorski]
porfirogeneta (z gr. porphýra: purpura oraz gennētós: urodzony) — tytuł w greckojęzycznym Cesarstwie Wschodniorzymskim (ze stolicą w Konstantynopolu), nadawany synowi urodzonemu po wstąpieniu ojca na tron. [przypis edytorski]
