Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 453 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | francuski | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hinduski | hiszpański | japoński | łacina, łacińskie | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzymski | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | zdrobnienie | żeglarskie
Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 5394 przypisów.
Rimbaud, Arthur (1854–1891) — fr. poeta operujący mrocznym, wizyjnym symbolizmem oscylującym w kierunku surrealizmu, rozrywający dotychczasowe formy wyrazu, filozoficznie zbliżający się do egzystencjalizmu; zaliczany do grona poetów przeklętych (poètes maudits), twórców-buntowników, partner poety Paula Verlaine, autor cyklów poetyckich Sezon w piekle, Iluminacji (poematy napisane wierszem wolnym) oraz poematu narracyjnego Statek pijany. [przypis edytorski]
Rimbaud, Arthur (1854–1891) — poeta fr., zaliczany do tzw. poetów przeklętych, wybitny przedstawiciel symbolizmu; autor m.in. poematu narracyjnego Statek pijany (1871). [przypis edytorski]
Rimbaud, Jean Arthur (1854–1891) — czołowy poeta symbolizmu francuskiego, prekursor wielu kierunków w poezji światowej; pisał od 16 do 19 roku życia; zbiory: Une Saison en enfer (Sezon w piekle, 1873), Les Illuminations (Iluminacje, 1886). [przypis edytorski]
Rimbaud, (Jean) Arthur (1854–1891) — francuski poeta, zaliczany do tzw. poetów wyklętych, wybitny przedstawiciel symbolizmu. [przypis edytorski]
Rimbaud, (Jean) Arthur (1854–1891) — francuski poeta, zaliczany do tzw. poetów wyklętych, wybitny przedstawiciel symbolizmu; w ostatnim okresie życia zamiast poezją zajmował się handlem bronią w Afryce [przypis edytorski]
Rimbaud, (Jean) Arthur (1854–1891) — francuski poeta, zaliczany do tzw. poetów wyklętych, wybitny przedstawiciel symbolizmu; w ostatnim okresie życia zamiast poezją zajmował się handlem bronią w Afryce. [przypis edytorski]
rimbecco — rimbeccare znaczy po włosku odesłać, odparować, odeprzeć. W dialekcie korsykańskim znaczy to: wymierzyć komuś zelżywy i publiczny zarzut. Udziela się rimbecco synowi zamordowanego ojca, mówiąc mu, że ojciec nie jest pomszczony. Rimbecco jest jakby zakwestionowaniem honoru człowieka, który nie obmył jeszcze zniewagi we krwi. Prawo genueńskie karało bardzo surowo sprawcę rimbecco. [przypis autorski]
Rimmon — prawdopodobnie chodzi o dolinę, w której leżało miasto Rimmon; północna część Izraela. [przypis edytorski]
Rimula (…) est — Théodore de Bèze, Juvenilia. [przypis tłumacza]
Rinaldini, Rinaldo — bohater popularnych opowiadań dla młodzieży. Pierwowzór postaci został stworzony przez niem. pisarza Christiana Augusta Vulpiusa (1762–1827). [przypis edytorski]
Rinaldini — Rinaldo Rinaldini (1798), niegdyś bardzo popularna powieść awanturnicza niemieckiego pisarza Vulpiusa, której bohaterem jest rozbójnik. [przypis redakcyjny]
Rinaldo Rinaldini — postać literacka, szlachetny herszt rozbójników, tytułowy bohater popularnej powieści Christiana Augusta Vulpiusa, wyd. w 1797, oraz wielu jej przeróbek w XIX i na pocz. XX w. [przypis edytorski]
Rinaldo Rinaldini — powieść niemieckiego pisarza Christiana Augusta Vulpiusa (1762–1827), której głównym bohaterem jest herszt rozbójników Rinaldo Rinaldini. [przypis edytorski]
Rinascimento (wł.) — Renesans. [przypis edytorski]
Rindfleisch-Gulasch (niem.) — gulasz z wołowiny. [przypis edytorski]
rinforzando (muz.) — nagłe wzmocnienie dźwięku, używane do zaakcentowania pojedynczego dźwięku lub akordu. [przypis edytorski]
Ringstraße — okazały bulwar w centrum Wiednia, powstały w latach 1860–1890; jedna z najbardziej reprezentacyjnych ulic miasta. [przypis edytorski]
ring — tu: parkiet taneczny, wydzielona przestrzeń do tańca. [przypis edytorski]
rinka (lenk.) — turgavietė. [przypis edytorski]
rinka — turgavietė. [przypis edytorski]
rinkė — metalinis žiedas. [przypis edytorski]
rinkė — ratas. [przypis edytorski]
rinktinį — išrinktąjį. [przypis edytorski]
Rinokurura — p. I, XIV, 2, uwaga. [przypis tłumacza]
Rinokurura — Ῥινοκούρουρα, dziś el 'Arisz, miasto na granicy Palestyny i Egiptu. [przypis tłumacza]
Rio Avajem (Rio Varzea na niektórych mapach) — dziś: Rio da Várzea, rzeka w płd. Brazylii, lewy dopływ rzeki Urugwaj. [przypis edytorski]
Rio de Janeiro — drugie co do wielkości miasto brazylijskie. [przypis edytorski]
Rio de Janeiro — jedno z największych miast Brazylii, do 1960 stolica tego kraju. [przypis edytorski]
Rio de Janeiro — jedno z największych miast Brazylii, w momencie publikacji zbioru nowel stolica tego kraju. [przypis edytorski]
Rio de Oro — rzeka w płn.-wsch. Maroku. [przypis edytorski]
Rio Grande do Sul — jeden ze stanów Brazylii położony w południowej części kraju. [przypis edytorski]
Rio Grande — miasto w południowej Brazylii. [przypis edytorski]
Rio — jedno z dwóch największych (obok São Paulo) miasto Brazylii, do 1960 r. stolica państwa. [przypis edytorski]
Rio Negro — miejscowość w Brazylii, w stanie Parana, nad rzeką Rio Negro, ok. 100 km na płd.-zach. od Kurytyby. [przypis edytorski]
rioski — z Rio de Janeiro. [przypis edytorski]
rio (wł.) — rodzaj kanału. [przypis autorski]
Ripetta — Via di Ripetta, historyczna ulica rzymska. [przypis edytorski]
Rira bię, ki rira le dernie, właśc. Rira bien qui rira le dernier (fr.) — ten się śmieje, kto się śmieje ostatni. [przypis edytorski]
rira bien (fr.) — urwana formuła przysłowia: rira bien qui rira le dernier (tj. ten się śmieje, kto się śmieje ostatni). [przypis edytorski]
rira bien qui rira le dernier (fr.) — ten się śmieje, kto się śmieje ostatni. [przypis edytorski]
rira bien, qui rira le dernier (fr.) — ten się śmieje, kto się śmieje ostatni. [przypis edytorski]
rira bien qui rira par derrière (fr.) — ten się śmieje, kto się śmieje ostatni. [przypis edytorski]
risch — rasch. [przypis edytorski]
Risi (…) dolos — Ovidius, Heroides, I, 18. [przypis tłumacza]
risorai — lingės. [przypis edytorski]
rispetto (wł.) — tu: forma metryczna, przeważnie używana w poematach miłosnych. [przypis redakcyjny]
risti — stumti. [przypis edytorski]
Ristori, Adelaide (1822–1906) — włoska aktorka, wybitna tragiczka swojej epoki. [przypis edytorski]
risum ne teneatis, amici! (łac.) — nie wstrzymujcie śmiechu, przyjaciele. [przypis redakcyjny]
risum ne teneatis amici… (łac.) — nie wstrzymujcie śmiechu, przyjaciele. [przypis redakcyjny]
risum teneatis amici? (łac.) — czyż powstrzymalibyście się od śmiechu, [przyjaciele]? (z Horacego Ars poetica) [przypis edytorski]
risum teneatis (łac.)— moglibyście powstrzymać się od śmiechu; Horacy, Ars Poetica (Sztuka poetycka) I 5. [przypis edytorski]
risus sardonicus (łac., med.) — dosł.: uśmiech sardoniczny (pojawiający się w wyniku porażenia nerwów twarzy przez truciznę). [przypis edytorski]
riszi a. ryszi (sanskryt trl. ṛṣi) — w okresie wedyzmu tytuł należny kapłanom-autorom hymnów wedyjskich, a także niektórym bogom (np. Agniemu, bogowi ognia w rel. wedyjskiej); w okresie Brahmanów i Upaniszad ryszi to klasa istot odrębna od bogów (dewa), przodków (pitry), ludzi i zwierząt; wyższy stopień w mądrości określany jest w sanskrycie tytułem maharszi, założycieli klasycznych indyjskich szkół filozoficznych nazywano również ryszi; natchniona wieszcz-kobieta to ryszika (sanskryt trl. ṛṣikā). [przypis edytorski]
ritardando (muz., wł.) — zwolnienie tempa utworu. [przypis edytorski]
Rita — Rzeczpospolita. [przypis redakcyjny]
rite et legitime (łac.) — należycie i prawnie. [przypis redakcyjny]
ritinis — toks lietuvių liaudies žaidimas. [przypis edytorski]
rit mieux, qui rit le dernier (fr.) — ten się śmieje, kto się śmieje ostatni. [przypis edytorski]
ritornello (wł.) a. ritornel (muz.) — krótki fragment muz. wykonywany przez grupę instrumentów a. orkiestrę, pełniący w kompozycjach funkcję podobną do refrenu w pieśniach i piosenkach. [przypis edytorski]
ritornello (wł.) — refren, śpiew. [przypis redakcyjny]
ritterowie i gaugrafy (z niem.) — rycerze i starostowie. [przypis edytorski]
Rittner, Tadeusz (1873–1921) — autor dramatów i powieści. [przypis edytorski]
Rittner, Tadeusz (1873–1921) — pseud. Tomasz Czaszka; dramatopisarz, prozaik, krytyk teatralny, twórca nowoczesnej komedii, np. W małym domku (1904), Głupi Jakub (1910); pisał zarówno po polsku, jak po niemiecku. [przypis edytorski]
Rittner, Tadeusz (1873–1921) — pseud. Tomasz Czaszka; dramatopisarz, prozaik, krytyk teatralny, twórca nowoczesnej komedii, np. W małym domku (1904) Głupi Jakub (1910); pisał zarówno po polsku, jak po niemiecku. [przypis edytorski]
ritus graeci (łac.) — obrządku greckiego. [przypis edytorski]
ritus graeci (łac.) — obrządku greckiego. [przypis redakcyjny]
Ritz-Carlton — nazwa światowej sieci hoteli najwyższej klasy, ob. należącej do Marriott International. [przypis edytorski]
riva degli Schiavoni (wł.: Nabrzeże Słowiańskie) — nabrzeże oraz ulica o tej samej nazwie położone przy Kanale św. Marka w Wenecji. [przypis edytorski]
Riva degli Schiavoni (wł). — Nabrzeże Słowiańskie, nabrzeże przy Kanale św. Marka w Wenecji; nosi nazwę od używanego w okresie Republiki Weneckiej słowa Schiavoni (z łac. sclavus: niewolnik), oznaczającego Słowianina z terenów nad płn. Adriatykiem, będących wówczas prowincją wenecką (Schiavonia); słowo schiavoni było stosowane w muzułmańskiej Hiszpanii jako odpowiednik arabskiego określenia Słowianina lub europejskiego niewolnika. [przypis edytorski]
rivanol (med.) — handlowa nazwa roztworu mleczanu etakrydyny, środka bakteriobójczego do odkażania skóry i ran. [przypis edytorski]
Rivarol, Antoine de (1753–1801) — pisarz francuski. [przypis edytorski]
Rivarol, Antoine de (1753–1801) — pisarz i tłumacz fr.; obrońca Ancien Régime'u, sprzeciwiając się republikanizmowi i ideom rewolucji francuskiej; do jego najważniejszych dzieł należą: Rozprawa o uniwersalności języka francuskiego (1784), Mały almanach naszych wielkich ludzi (1788). [przypis edytorski]
Rivers of Babylon (ang.: Rzeki Babilonu) — dyskotekowy przebój spopularyzowany przez zespół Boney M. w roku 1978; jego słowa zaczerpnięto z dwóch psalmów biblijnych, wyrażających tęsknotę Izraelitów w niewoli babilońskiej za utraconą ojczyzną. [przypis edytorski]
Rivoli — jedna z największych i najruchliwszych ulic w Paryżu, równoległa do Sekwany. Między Sekwaną a Rivoli znajdują się między innymi Tuileries, Louvre i inne okazałe budowle. [przypis redakcyjny]
riv'zalto — zniekszt.: rivesaltes; chodzi o muscat de Rivesaltes, słodkie wino z regionu Rivesaltes, w płd. Francji. [przypis edytorski]
riwiera diamentowa — kolia diamentowa; od nazwy formy ukształtowania terenów nadbrzeżnych charakterystycznej dla krajów śródziemnomorskich: riwiery, tj. wybrzeża osłoniętego pasmem gór. [przypis edytorski]
Riwiera Włoska — wybrzeże Morza Liguryjskiego we Włoszech. [przypis edytorski]
rizać (z ukr.) — rzezać, rżnąć. [przypis edytorski]
Riza, Selma (1872–1931) — turecka pisarka i dziennikarka, jedyna kobieta w ruchu młodotureckim; publikowała w czasopismach „Hanımlara Mahsus Gazete” („Pismo dla kobiet”) i „Kadınlar Dünyası” („Świat Kobiet”); w l. 1908–1913 sekretarz generalna tureckiego Czerwonego Półksiężyca; jej staraniem sułtański pałac Adile został zamieniony w szkołę z internatem dla dziewcząt, która pod nazwą Kandilli działała do 1986 r. [przypis edytorski]
Rizat'! Taj że bude strach to na te pany (z ukr.) — Wyrżnijcie! Tak, żeby padł strach na panów. [przypis edytorski]
rizaty (ukr.) — zabijać. [przypis edytorski]
Rizotomos — dosł. po grecku: krający korzenie; botanik. [przypis tłumacza]
Rizpah — postać ze wschodnich legend. [przypis redakcyjny]
Rizzio, David a. Riccio, David (ok. 1533–1566) — nadworny śpiewak i faworyt Marii Stuart (1542–1587). [przypis edytorski]
Rizzio, Dawid (1533–1566) — nadworny śpiewak, później sekretarz Marii Stuart. [przypis edytorski]
R. Krynicki, Czy istnieje już poezja lingwistyczna?, „Poezja” 1971, nr 12, s. 47–51. [przypis autorski]
R. L. Okediji, The International Relations of Intellectual Property: Narratives of Developing Country Participation in the Global Intellectual Property System, „Singapore Journal of International and Comparative Law” 7 (2003), s. 324. [przypis autorski]
R.M.L. Heyse — dziś podaje się (np. www.nobelprize.org), że ojciec pisarza nosił imiona Karl Wilhelm Ludwig i żył w latach 1797–1855. [przypis edytorski]
R. M. — radny miasta. [przypis edytorski]
Rób to, co Ci mówię, a nie to, co sam robiłem. Tak można podsumować obecną politykę USA w stosunku do krajów rozwijających się i jak przekonuje Ha-Joon Chang, takie podejście nie ogranicza się wyłącznie do praw autorskich, a raczej stanowi wyraz szerszego pomysłu na politykę Stanów w ogólności. Cytat ten jest podtytułem zaczerpniętym z książki Ha-Joon Chang, 23 things they don't tell you about capitalism, London 2010. s. 69. [przypis autorski]
Rób więc swoje, ja będę miał rozsądek głazu — w oryginale: „Rób więc swoje. Twój rozsądny kamień” (coś w rodzaju podpisu na liście). [przypis tłumacza]
ród (…) d'Arquien wyprowadzali (…) nawet od Klodwiga — Wywody genealogistów, wiodących ród d'Arquien od św. Ludwika, Hugona Capeta etc. byłyby, zdaniem prof. Forst-Battaglii, uzasadnione. (Prof. Battaglia powołuje się na swoją pracę w Miesięczniku Hetaldycznym, 1933, 134) [Battaglia, Otto Forst de (1889-1965), pol. historyk i krytyk literacki pochodzenia austriacko-włoskiego; w marcu 1938 r. opublikował w „Przeglądzie Powszechnym” artykuł Brązowienie Marysieńki, będący odpowiedzią na publikację biografii żony Sobieskiego autorstwa Boy'a Żeleńskiego.; Red. WL.]. [przypis autorski]
ród ich boski, córami są źródeł i gajów — tj. są nimfami. [przypis edytorski]
ród nowotny — Rodzina Adimari. [przypis redakcyjny]
róg Amaltei (mit. gr.) — róg obfitości; Zeus jako niemowlę chował się wśród nimf górskich w grocie idajskiej i był karmiony mlekiem kozy Almatei; kiedy Alamtea złamała jeden ze swoich rogów, Zeus pobłogosławił go tak, że od tamtej pory napełniał się on wszystkim, czego zapragnął jego posiadacz. [przypis redakcyjny]
róg Kpiarskiej i Kominiarskiej — żartobliwe nazwy fikcyjnych ulic; wg Jerzego Ronarda Bujańskiego, towarzysza faktycznej nocnej wędrówki poety, miała ona swój finał w lokalu na rogu ulic Pijarskiej i Sławkowskiej, ok. 500 m na zach. od Bramy Floriańskiej, od której zaczyna się prowadząca do Rynku Głównego ul. Floriańska. [przypis edytorski]
róg obfitości — wielki róg wypełniony owocami, kłosami i kwiatami, symbol niewyczerpanego źródła dostatku i dobrobytu; pierwotnie: róg mitycznej kozy Amaltei, która karmiła małego Zeusa, kiedy jako niemowlę został ukryty w grocie na Krecie; ułamany róg Amaltei wdzięczny Zeus pobłogosławił, obdarzając go cudowną właściwością stałego napełniania się pożywieniem. [przypis edytorski]
róg (starop.) — [tu:] odnoga (rzeki). [przypis redakcyjny]
róg wołowy — mowa o rurce rogowej, umieszczanej za haczykiem, by ryby nie mogły odgryźć przynęty. [przypis edytorski]
