Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 454 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | chemiczny | dawne | ekonomiczny | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | pospolity | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | rosyjski | rzadki | środowiskowy | staropolskie | techniczny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 6719 przypisów.
traktiernia (z wł. trattoria) — jadłodajnia. [przypis edytorski]
traktiernik — restaurator a. szynkarz; właściciel i gospodarz restauracji z winiarnią. [przypis edytorski]
traktierniów — jadłodajni. [przypis redakcyjny]
traktor wielokonny — tj. traktor o mocy wielu koni mechanicznych; dawniej moc wyrażano w koniach mechanicznych (1 KM = ok. 735 W), jednostce wymyślonej w celu porównania mocy maszyn parowych z koniem. [przypis edytorski]
traktować (daw.) — negocjować. [przypis edytorski]
traktować — tu: częstować. [przypis edytorski]
traktować — tu: negocjować. [przypis edytorski]
traktować — tu: pertraktować, prowadzić rozmowy. [przypis edytorski]
traktować — tu: prowadzić układy. [przypis edytorski]
traktowanie — negocjacje. [przypis edytorski]
traktowanie — tu: pertraktowanie. [przypis edytorski]
traktowanie — tu: rozmowy, negocjacje, układanie się (przygotowujące traktat, umowę). [przypis edytorski]
traktowanie z kim (daw.) — tu: rozmowy, negocjacje, prowadzące do wspólnych uzgodnień (niekiedy zapisywanych w formie traktatu). [przypis edytorski]
trakt — tu: sposób. [przypis redakcyjny]
traktywa (starop.) — lekarstwo. [przypis redakcyjny]
tralka (archit.) — profilowana kolumienka podtrzymująca poręcz balustrady. [przypis edytorski]
Tralles — silna twierdza w Karii (południowo-zachodnia Azja Mniejsza) na północ od rzeki Meander. [przypis tłumacza]
tram — belka. [przypis edytorski]
tram (daw.) — belka, deska. [przypis edytorski]
tram — dolna belka wiązania dachowego. [przypis edytorski]
tram — duża belka biegnąca pod pułapem. [przypis edytorski]
tram — duża belka, kloc drewna, pień. [przypis edytorski]
tram — główna belka pozioma w konstrukcjach drewnianych; w odniesieniu do okrętów używa się zazwyczaj określenia reja lub bom. [przypis redakcyjny]
Trammer, [w:] Materiały komisji kodyfikacyjnej Rzeczypospolitej Polskiej…, s. 157. [przypis autorski]
tramontana — w klimacie śródziemnomorskim: wiatr północny (wiejący od gór, przez góry, tj. przez Alpy). [przypis edytorski]
tramontana (wł.) — wiatr północny. [przypis redakcyjny]
tramposo (hiszp.) — oszust. [przypis edytorski]
tram — pozioma belka, na której opierają się słupy podtrzymujące dach. [przypis edytorski]
tramp — włóczęga. [przypis autorski]
tram (starop.) — belka. [przypis edytorski]
tram (starop.) — belka; tu: nawiązanie do frazy biblijnej (Mt 7,3). [przypis edytorski]
tram (starop.) — belka; tu: przetworzenie zwrotu z Biblii (Nowego Testamentu): „Widzisz trzaskę w oku brata swego, tramu w oku swoim nie obaczysz” (w przekł. ks. Wujka). [przypis redakcyjny]
tram (starop.) — legary piwniczne, belka; w prostocie owych czasów na belkach znaczono dług, pokąd nie był zaspokojony. [przypis redakcyjny]
tramwaj pneumatyczny — daw. typ tramwaju poruszanego sprężonym powietrzem. [przypis redakcyjny]
Trani — miejscowość niedaleko Brindisi. [przypis edytorski]
tranki (starop.) — trunki. [przypis redakcyjny]
transakcja (daw.) — rozprawa. [przypis redakcyjny]
transakcja — rozprawa. [przypis redakcyjny]
transakcja — tu: układ. [przypis redakcyjny]
transakcya — przebieg wojny. [przypis edytorski]
Transawia — zakłady zbrojeniowe; jeden z tzw. „szopów” na terenie getta warszawskiego, zlokalizowany w płd. jego części, przy ul. Stawki w okolicach Umschlagplatz. [przypis edytorski]
Transcendentalna nauka o zmysłach musiałaby (…) należeć do pierwszej części wiedzy o pierwiastkach — to znaczy, iż ma tu utworzyć pierwszą część Transcendentalnej nauki o pierwiastkach poznania; drugą częścią tejże nauki jest Logika. [przypis tłumacza]
transcendentalnego (…) użycia — właściwie: transcendentnego. [przypis tłumacza]
transcendentalne pytania — właściwie: transcendentne. [przypis tłumacza]
transcendentalny (filoz.) — wykraczający poza granice umysłu (rozumu), dotyczący apriorycznych form poznania. [przypis edytorski]
Transcendentalnym jest użycie pewnego pojęcia — właściwie: transcendentnym. [przypis tłumacza]
transcendentalny — przekraczający poznanie zmysłowe, pozazmysłowy, nadnaturalny. [przypis edytorski]
transcendentalny — przekraczający poznanie zmysłowe. [przypis edytorski]
transcendentalny — tu: wychodzący poza granice doświadczenia, nadnaturalny. [przypis redakcyjny]
transcendentalny [użytek] — właściwie: transcendentny. [przypis tłumacza]
Transcendentalny wykład pojęcia czasu — § 5 jest dodatkiem drugiego wydania. [przypis tłumacza]
transcendentalny — wykraczająca poza codzienną rzeczywistość, pozazmysłowy. [przypis edytorski]
transcendentalny — wykraczający poza rzeczywistość poznawalną za pomocą zmysłów. [przypis edytorski]
transcendentalny — wykraczający poza rzeczywistość poznawalną zmysłami. [przypis edytorski]
transcendentny — wykraczający poza codzienną rzeczywistość, pozazmysłowy. [przypis edytorski]
transcendent — sfera nadprzyrodzona. [przypis edytorski]
transcendować (z łac.) — przekraczać. [przypis edytorski]
transcurramus solertissimas nugas — Precz z subtelnymi dociekaniami (Seneca [Minor], Epistulae morales ad Lucilium, 117; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]
transfiguracja — przemiana. [przypis redakcyjny]
transfiguracja (z łac.) — przemiana (w teologii katolickiej: przemiana hostii w ciało i krew Chrystusa). [przypis edytorski]
Transfixerunt (łac.) — Ewangelia św. Jana 19, 37: „Przebodli”. [przypis tłumacza]
transformator — urządzenie zmieniające parametry prądu elektrycznego. [przypis edytorski]
transformista (z łac. transformatio: przekształcenie) — aktor szybko zmieniający za kulisami kostium i charakteryzację, grający kilka ról w jednym przedstawieniu. [przypis edytorski]
transformizm — darwinowska teoria ewolucji. [przypis redakcyjny]
transfundować — przelewać. [przypis redakcyjny]
transito (łac.) — dosłownie: przechodzę; oznacza przechodzenie lub przejazd bez zatrzymania się. [przypis edytorski]
transito (łac.) — tu: to, co przechodzi. [przypis edytorski]
Transjordania — dosł. „kraj za Jordanem”; emirat utworzony w 1921 r. we wsch. części terytorium mandatowego Palestyny na Bliskim Wschodzie; terytorium to pozostawało pod administracją Wielkiej Brytanii do roku 1946, kiedy ogłosiło niepodległość jako Królestwo Transjordanii (od 1949 r. Jordańskie Królestwo Haszymidzkie). [przypis edytorski]
Transjordania — dosł. „kraj za Jordanem”; emirat utworzony w 1921 r. we wsch. części terytorium mandatowego Palestyny na Bliskim Wschodzie; terytorium to pozostawało pod administracją Wielkiej Brytanii do roku 1946, kiedy ogłosiło niepodległość jako Królestwo Transjordanii (1949 r. Jordańskie Królestwo Haszymidzkie). [przypis edytorski]
Transjordania — dosł.: „kraj za Jordanem”; emirat utworzony w 1921 we wsch. części terytorium mandatowego Palestyny na Bliskim Wschodzie; terytorium to pozostawało pod administracją Wielkiej Brytanii do 1946, kiedy ogłosiło niepodległość jako Królestwo Transjordanii (od 1949 Jordańskie Królestwo Haszymidzkie). [przypis edytorski]
transkrypcja — tu: przetworzenie, wykorzystanie materiału historycznego w celach literackich. [przypis edytorski]
Translationis (łac.) — przeniesienia. [przypis edytorski]
translokacja (z łac.) — przeniesienie. [przypis edytorski]
transmisja (daw. techn.) — układ transmisji mocy, przenoszący energię silnika do napędzanych urządzeń. [przypis edytorski]
transmisja (daw., techn.) — układ transmisji mocy; układ przenoszący energię silnika do napędzanych urządzeń. [przypis edytorski]
transmisja — tu: pas transmisyjny. [przypis edytorski]
transmutacja (łac. transmutatio: zamiana) (daw.) — przemiana, przeobrażenie, przekształcenie. [przypis edytorski]
transpiracja — tu dosł. z fr.: pocenie się. [przypis edytorski]
transpirować (daw.) — pocić się; dziś o roślinach: wydzielać wodę w postaci pary wodnej. [przypis edytorski]
transponować — przenosić z jednej dziedziny do innej, dostosowując do niej. [przypis edytorski]
transponować (z łac.) — przekładać. [przypis edytorski]
transporta — dziś popr. forma M. lm: transporty. [przypis edytorski]
transporta — dziś: transporty, towary do przewiezienia. [przypis redakcyjny]
transportowiec (wojsk.) — pomocnicza jednostka marynarki wojennej, używana do zaopatrywania okrętów lub transportu wojsk i uzbrojenia. [przypis edytorski]
transpozycja (muz.) — opracowanie utworu muzycznego w innej tonacji niż ta, w której został pierwotnie napisany. [przypis edytorski]
transpozycja — tu: przełożenie, przeniesienie, zmiana jednego ciągu pojęciowego na inny, pozornie nieprzystosowany do wyrażenia pewnych treści, co w rzeczywistości kreuje nową jakość. [przypis edytorski]
transpozycja — tu: zamiana, przestawienie. [przypis edytorski]
transpozycja — zmiana charakteru obiektu, zwł. utworu muzycznego. [przypis edytorski]
transsubstancjacja (z łac.) — przeistoczenie; w teologii katolickiej przemiana substancji podczas Eucharystii: chleba w ciało, a wina w krew Chrystusa. [przypis edytorski]
transtewerańczycy (z wł.) — mieszkańcy obszarów „za Tybrem”. [przypis redakcyjny]
transteweranka — mieszkanka dzielnicy Rzymu położonej za Tybrem. [przypis edytorski]
Transvolat (…) captat — Horatius, Satirae I, 2, 108. [przypis tłumacza]
transwestyta — osoba za pomocą stroju wyrażająca identyfikację z płcią przeciwną. [przypis edytorski]
transza — przekazana odbiorcy ustalona część całości towaru, pożyczki a. dofinansowania. [przypis edytorski]
transzeja — rów łączący okopy, schrony i stanowiska ogniowe na linii frontu. [przypis edytorski]
tranty — łachmany. [przypis edytorski]
traperowie — dziś popr. M. lm: traperzy. [przypis edytorski]
Trapezunt (hist.) — ob. Trabzon, miasto nad brzegiem Morza Czarnego, dziś w płn.-wsch. części Turcji; historyczna stolica Pontu; założone w VIII w. p.n.e. przez osadników greckich. [przypis edytorski]
Trapezunt (hist.) — ob. Trabzon, miasto nad brzegiem Morza Czarnego, dziś w płn.-wsch. części Turcji; historyczna stolica Pontu; założone w VIII w. p.n.e. przez greckich kupców z Synopy, odległej o ok. 500 km na zachód. [przypis edytorski]
trapić chrześciany (starop. forma) — dziś popr. B.lm: trapić chrześcijan. [przypis edytorski]
