Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | ukraiński | włoski | żartobliwie
Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 8554 przypisów.
żywegobym go raczej rada miała (starop.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: rada [tj. chętnie] miałabym go [dostałabym go] raczej żywego. [przypis edytorski]
żywem — czy jestem przytomny? [przypis redakcyjny]
żywem — daw. forma dla r.ż. i r.n.; dziś popr.: żywym. [przypis edytorski]
żywemi — daw. forma N. i Msc. lm przymiotników r.ż. i r.n.; dziś tożsama z r.m.: żywymi. [przypis edytorski]
żywemi — dziś popr. forma N. lm: żywymi. [przypis edytorski]
żywe obrazy — rozrywka modna w XVIII–XIX w. Aktorzy-amatorzy, często osoby z wyższych sfer, przebierali się stosownie i odtwarzali sceny z literatury lub z malarstwa. [przypis edytorski]
żywe obrazy — rozrywka towarzyska polegająca na tym, że grupa osób, przebranych w odpowiednie kostiumy, przedstawiała jakąś scenę historyczną albo alegoryczną. [przypis redakcyjny]
żywe srebro — daw. nazwa rtęci. [przypis edytorski]
żywe srebro (daw.) — rtęć. [przypis edytorski]
żywiąc (gw., daw.) — żyjąc. [przypis autorski]
żywiący (gw., daw.) — żyjący. [przypis autorski]
żywią (forma starop.) — żyją. [przypis redakcyjny]
żywią i bronią (oryg.: żywią y bronią) — dewiza kosynierów z czasów insurekcji kościuszkowskiej, umieszczona na ich sztandarze. [przypis edytorski]
żywić (gw.) — żyć. [przypis edytorski]
żywić — pozostawić przy życiu, darować życie. [przypis edytorski]
żywić się będziesz zielem polnym — «Cóż to za klątwa? Czyż nie było mu to powiedziane jako błogosławieństwo (por. Ks. Rodzaju 1:29)?». Przekleństwo odnosi się tu do ziemi i trudu, z jakim Adam będzie wydobywał z niej pożywienie. «Gdy obsiejesz ją ziarnem i warzywami, ona wyda ci cierń i oset, i inne rośliny polne, a ty będziesz zmuszony je zjadać», zob. Raszi do 3:18. [przypis tradycyjny]
żywić — tu: pozostawiać przy życiu, darować życie. [przypis edytorski]
żywić — tu: pozostawić przy życiu, darować życie. [przypis edytorski]
żywić — tu: zostawić przy życiu, darować życie. [przypis edytorski]
żywica „pontianac” — najpewniej żywica pochodząca z regionu Pontianac na Borneo. [przypis edytorski]
żywięcy (daw.) — żywotny. [przypis edytorski]
żywięż ja — czy żyję. [przypis edytorski]
Żywiec — tu: Beskid Żywiecki w płd. Polsce, z najwyższym szczytem Pilsko. [przypis edytorski]
żywie (daw.) — 3. os. lp: żyje. [przypis edytorski]
żywie (daw.) — dziś 3. os. lp: żyje. [przypis edytorski]
żywie (daw.) — dziś: żyje. [przypis edytorski]
żywie (daw. forma) — dziś: żyje. [przypis edytorski]
żywie (daw. forma) — żyje. [przypis edytorski]
żywie (daw., starop.) — dziś popr. forma 3 os. lp: żyje. [przypis edytorski]
żywie (daw.) — żyje. [przypis edytorski]
żywie (daw.) — żyje. [przypis redakcyjny]
żywie (daw.) — żyje. [przypis redakcyjny]
żywie — dziś popr. forma 3.os.lm. cz. ter.: żyje. [przypis edytorski]
żywie — dziś popr. forma 3 os. lp cz.ter. czas. żyć: żyje. [przypis edytorski]
żywie — dziś popr. forma 3 os. lp cz.ter.: żyje. [przypis edytorski]
żywie — dziś popr. forma 3 os. lp. cz. ter.: żyje. [przypis edytorski]
żywie — dziś popr.: żyje. [przypis edytorski]
żywie — dziś popr.: żyje. [przypis redakcyjny]
żywiej — wyraźniej. [przypis edytorski]
żywiemy żywot — żyjemy życiem. [przypis redakcyjny]
żywie (starop. forma) — dziś: żyje. [przypis edytorski]
żywie (starop. forma) — żyje. [przypis edytorski]
żywiesz (daw.) — żyjesz. [przypis edytorski]
żywiesz (starop. forma) — dziś 2.os. lp: żyjesz. [przypis edytorski]
żywiesz (starop. forma) — dziś: żyjesz. [przypis edytorski]
Żywie — w mit. słowiańskiej bóstwo dające i podtrzymujące życie; także: Sziwa. [przypis edytorski]
żywie — żyje. [przypis edytorski]
żywili — dziś popr.: żyli. [przypis edytorski]
żywina (gw.) — zwierzęta gospodarskie. [przypis edytorski]
żywi niechaj nie tracą nadziei — nawiązanie do wiersza Testament mój Juliusza Słowackiego. [przypis edytorski]
żywioła — dziś popr. r. m.: żywioł. [przypis edytorski]
żywioła (gw.) — stworzenie. [przypis edytorski]
żywioł — tu: pokarm. [przypis edytorski]
żywioł — żywność. [przypis redakcyjny]
żywli — czasownik „żyw” z partykułą pytajną -li. [przypis edytorski]
żywli (daw.) — czy jest żywy. [przypis edytorski]
żywnie (daw.) — żywo, tj. szybko. [przypis edytorski]
Żywność bierzcie z trackich wsi. Jest tam sporo jęczmienia, pszenicy i innych zapasów… — lakoniczny styl. [przypis tłumacza]
żywobycie — życie. [przypis autorski]
żywo (daw., gw.) — szybko. [przypis edytorski]
żywo (daw.) — szybko. [przypis edytorski]
żywo do grobu wtrącone — pogrzebane żywcem. [przypis edytorski]
żywokost — maść gojąca kości. [przypis redakcyjny]
żywokost — roślina o kwiatach w kształcie zwisających dzwonków, koloru białego, jasnożółtego, różowego, czerwonego, fioletowego lub niebieskiego. [przypis edytorski]
żywokosty (daw.) — lek. [przypis redakcyjny]
żywość — żywotność, życie. [przypis edytorski]
żywota — dziś: łono. [przypis edytorski]
żywota — hebr. רֶחֶם (rechem): ‘łono’. [przypis edytorski]
żywot bożego żebraka — Świętego Franciszka. [przypis redakcyjny]
żywot (daw.) — brzuch a. życie (droga życiowa, los). [przypis edytorski]
żywot (daw.) — brzuch, łono. [przypis edytorski]
żywot (daw.) — brzuch. [przypis edytorski]
żywot (daw.) — brzuch, żołądek. [przypis edytorski]
żywot (daw., gw.) — brzuch. [przypis edytorski]
żywot (daw., gw.) — żołądek. [przypis edytorski]
żywot (daw.) — łono. [przypis edytorski]
żywot — dawniej także: brzuch, łono. [przypis edytorski]
żywot (daw.) — tu: brzuch. [przypis edytorski]
żywotem (…) miała (starop.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: żywot miałam; życie miałam. [przypis edytorski]
Żywot Ezopa Fryga — tytuł polskiego renesansowego poematu Biernata z Lublina, opowiadającego o sławnym bajkopisarzu greckim (wyd. 1578r.); fryga: zabawka dziecięca; w znaczeniu przenośnym: ktoś ruchliwy. [przypis edytorski]
żywot (gw.) — brzuch. [przypis edytorski]
żywot Heloisy — por. powieść epistolarną Jeana Jacquesa Rousseau Nowa Heloiza. [przypis edytorski]
Żywot Katona — to tytuł dzieła Plutarcha, biografia Katona Młodszego (95–46 p.n.e.), rzym. polityka, filozofa stoika, nieprzejednanego zwolennika republiki, który uchodził za wzór cnót obywatelskich i uczciwości. W walce o władzę między Cezarem a Pompejuszem Katon stanął po stronie tego ostatniego, a jego klęskę uznał za równoznaczną upadkowi republiki i z tego powodu popełnił samobójstwo w Utyce (stąd zwany jest też Katonem Utyceńskim). [przypis edytorski]
żywotni [koń] — ulubiony, na którym bohater zwykle jeździ. [przypis redakcyjny]
Żywot przeżyli bez hańby i chwały — Wszystkie poruszenia i uczucia duszy grzeszników przez ich pozorne ciała, czyli cienie, wyrażają się na zewnątrz plastycznym obrazem. Męki cielesne, jakie widzimy i w dalszym ciągu piekła i czyśćca widzieć będziemy, są wyobrażeniem cierpień duchowych, a każda kara najlogiczniej zastosowana jest do rodzaju grzechu, jakim dusza zbrukała się w żyjącym ciele. Tu najpierw spotykamy duchy bez charakteru, bez żadnej wartości moralnej; tych nędzników z aniołami, którzy w czasie buntu aniołów przeciw Bogu pozostali obojętnymi (wina obojętności największą ściągająca na siebie wzgardę w czasie politycznych stronnictw, w jakich żył Dante), odrzuca niebo, nie przyjmuje samo piekło. Położenie ich między niebem a ziemią, w przedpieklu, zastosowane jest do ich życia. Bez przerwy i spoczynku śpieszą za swoją chorągwią, którą wiatr na różne strony szamoce. [przypis redakcyjny]
Żywot św. Genowefy — najpopularniejsza w XIX wieku książka religijna dla ludu, przekład z niemieckiego oryginału napisanego przez kanonika Krzysztofa Schmida (1768–1854); od 1835 r. wyszło kilkadziesiąt polskich wydań. [przypis redakcyjny]
żywot (starop.) — [tu:] żywność, utrzymanie. [przypis redakcyjny]
żywot (tu daw.) — brzuch. [przypis edytorski]
żywot (tu daw.) — brzuch, żołądek. [przypis edytorski]
żywot — tu: żołądek, brzuch. [przypis edytorski]
Żywot Władysława czwartego — Władislaw IV Kroi Polski y Szwedzki. Samuela z Skrzypny Twardowskiego. W Lesznie, u Daniela Vetterusa roku MDCL (1650) fol. str. 275; całe dzieło kursywą drukowane. [przypis edytorski]
Żywoty Apostołów — Dzieje Apostolskie, jedna z ksiąg Nowego Testamentu. [przypis edytorski]
Żywoty świętych polskich — dzieło Floriana Jaroszewicza (1694–1771) pt. Matka świętych Polska albo żywoty świętych, opublikowane w 1767 r. [przypis edytorski]
żywo — żwawo, energicznie, emocjonalnie. [przypis edytorski]
żywych, umarłych — Powtórzenie to wyraża raz pojęcie śmierci dla świata, raz śmierci dla Boga. [przypis tłumacza]
żywy duch przystanie na śmierć swoją — tj. na stały pobyt w Królestwie. [przypis redakcyjny]
Żywy Dziennik — cykliczny program satyryczny prezentowany w getcie w kawiarni „Sztuka”, początkowo przygotowywany przez zespół, w skład którego wchodził m. in. poeta Wacław Teitelbaum, a po wywózkach 1942 roku kontynuowany jednoosobowo przez Schlengla. [przypis edytorski]
Żywy, siódmym przykładem, wchodzę między mary — Z mitologii i poezji starożytnej wiemy sześciu bohatyrów, którzy za życia odważali się wstąpić do krain podziemnych, („między mary”): Orfeusza, Tezeusza, Pirytousa, Herkulesa, Ulissesa i Eneasza. [przypis redakcyjny]
żywy — tu o usposobieniu: porywczy, gwałtowny, żarliwy. [przypis edytorski]
żywy — tu: porywczy, gwałtowny. [przypis edytorski]
