Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 18549 przypisów.
pode Przemyśl — dziś popr.: pod Przemyśl. [przypis edytorski]
podeśli (starop. forma) — dziś popr.: podeszli. [przypis edytorski]
podeśli (starop. forma) — podeszli; w podeszłym wieku. [przypis edytorski]
pode sercem — dziś: pod sercem. [przypis edytorski]
podespektować (daw.) — obrazić, pohańbić. [przypis edytorski]
Podes — przyjaciel Hektora. [przypis edytorski]
podesta — naczelnik w miastach włoskich w XII–XVI w., mający władzę administracyjną i wojskową. [przypis redakcyjny]
podesta — najwyższy urzędnik o uprawnieniach sądowniczych i wojskowych, odpowiednik burmistrza. [przypis edytorski]
podesta — w niektórych średniowiecznych włoskich republikach miejskich najwyższy urzędnik o uprawnieniach sądowniczych i wojskowych. [przypis edytorski]
podesta — w republikach włoskich urzędnik miejskich stojący na czele policji i sądownictwa. [przypis redakcyjny]
podesta — w średniowiecznych włoskich miastach najwyższy urzędnik o uprawnieniach sądowniczych i wojskowych. [przypis edytorski]
podesta — zwierzchnik policji i sądownictwa w daw. wł. miastach. [przypis edytorski]
podesta (z wł.) — gł. reprezentant władz miasta a. prowincji skupionej wokół ośrodka miejskiego; średniowieczny urząd ustanowiony w XII w. przez cesarza Fryderyka I Barbarossę, utrzymujący się do XVI w. w niektórych wł. republikach miejskich; podesta posiadał uprawnienia sądownicze i wojskowe. [przypis edytorski]
podeszedł — dziś popr. forma 3 os. lp cz.przesz. r.m.: podszedł. [przypis edytorski]
podeszły (daw.) — dziś: w podeszłym wieku. [przypis edytorski]
podeszły — stary. [przypis edytorski]
podeszły — tu: w podeszłym wieku. [przypis edytorski]
podeszli [ludzie] (starop.) — ludzie w podeszłym wieku. [przypis edytorski]
podeszli wstecz — czyli: tyłem. [przypis edytorski]
pod figurą mówić (daw. fraz.) — mówić, używając przenośni, posługując się symbolami, alegoriami. [przypis edytorski]
Podfilipski, Zygmunt — tytułowy bohater powieści Józefa Weyssenhoffa Żywot i myśli Zygmunta Podfilipskiego, wydanej po raz pierwszy w 1898 r. [przypis edytorski]
pod firmą (daw.) — pod przykrywką. [przypis edytorski]
pod Fontenoy, pod Laufelt, przy oblężeniu Fryburga — zwycięskie dla Francji działania wojenne podczas wojny austriacko-francuskiej (1744–1748): oblężenie Fryburga (1744), bitwa pod Fontenoy (11 maja 1745), bitwa pod Lauffeldt (2 lipca 1747). [przypis edytorski]
pod Fontenoy — zwycięska bitwa pod Fontenoy pod wodzą Maurycego Saskiego w r. 1745. [przypis tłumacza]
pod gardłem — pod karą śmierci. [przypis edytorski]
podgardłki (starop.) — podbródki. [przypis edytorski]
Podgardlankę-Wieprzowinkę, Słoninkę-Szynkidzką (Glandionidam-Suillam, Laridum-Pernonidam) — typowe Plautyńskie, półgreckie „imiona mówiące”, zbudowane komicznie na wzór dostojnych greckich imion rodowych, kończących się na -ides, oznaczają tu ulubione rzymskie przysmaki kulinarne, pochodzące od niezbyt dostojnego stworzenia. Kpiąc sobie w podobny sposób z greczyzny w Persie (w. 701 i nast.), zamyka Plautus w bardzo szumnym i bardzo „perskim” nazwisku, podanym oszukanemu stręczycielowi przez chytrego niewolnika, sowizdrzalskie wyznanie całego podstępu: „Ot — zwę się Fałszomówic — Pannosprzedanides — / Banialukomówides — Groszowyciągides — / Ciebiegodniemówides — Blagides — Okpides — / Corazkomuporwides — Nigdyniewyrwides”. [przypis tłumacza]
pod główeczki — dziś popr.: pod główeczkę. [przypis edytorski]
pod główny zamek — Nakło. [przypis edytorski]
pod Gnieznem — bitwa stoczona 7 maja 1656 r. [przypis redakcyjny]
pod górnemi grzbiety — dziś popr. forma N. lm: pod górnymi grzbietami. [przypis edytorski]
Podgórz — część wsi Wiatowice w woj. małopolskim, w powiecie wielickim. [przypis edytorski]
Podgórze — dawniej samodzielne miasto, obecnie dzielnica Krakowa. [przypis edytorski]
Podgórze — dzielnica Krakowa; w latach 1784-1915 samodzielne, wolne, królewskie miasto. [przypis edytorski]
podgolić — tu: uciąć szyję. [przypis redakcyjny]
Pod Grochowem — bitwa pod Grochowem 26 kwietnia 1809 r., epizod wojny polsko-austriackiej. [przypis edytorski]
pod Grochowem naznaczony blizną — chodzi zapewne o bitwę pod Olszynką Grochowską, jedną z najbardziej krwawych bitew powstania listopadowego, która rozegrała się 25 lutego 1831 r. [przypis edytorski]
pod grozą — tu: pod groźbą. [przypis edytorski]
podgryźli robacy — dziś popr.: pogryzły robaki. [przypis edytorski]
Podhajce — miasto na płd.-zach. od Tarnopola nad rzeką Koropiec. [przypis redakcyjny]
Podhalańczycy — Samodzielna Brygada Strzelców Podhalańskich (SBSP) — brygada piechoty Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie utworzona 4 stycznia 1940 roku. Wzięła udział w bitwie pod Narwikiem w maju 1940 r. W czerwcu tegoż roku odesłana do Bretanii we Francji, gdzie walcząc z przeważającymi siłami niemieckimi uległa rozproszeniu. Część jej żołnierzy zdołała przedostać się do Wielkiej Brytanii. Oficjalnie rozwiązana 21 sierpnia 1940 r. [przypis edytorski]
Podhale — góralski region kulturowy w południowej Polsce, u podnóża Tatr. [przypis edytorski]
podhalski — dziś popr.: podhalański. [przypis edytorski]
pod Hohenlinden — Wiadomo, że pod Hohenlinden korpus polski pod dowództwem jenerała Kniaziewicza zdecydował wygranę. [przypis autorski]
podium — galerja cyrku lub amfiteatru, celniejsze miejsce, gdzie podczas przedstawień zasiadał Cezar, pretorowie, konsulowie. [przypis redakcyjny]
podjąć pod nogi — dawny sposób wyrażania szacunku. [przypis edytorski]
podjąć śmierć (starop.) — ponieść śmierć. [przypis edytorski]
podjąć — tu: podnieść. [przypis edytorski]
podjął się — tu: podniósł się. [przypis edytorski]
podjąwszy — podniósłszy. [przypis redakcyjny]
podjadek (daw.) — pochlebca, podjudzacz. [przypis redakcyjny]
podjadszy — dziś popr. forma imiesłowu przysł.: podjadłszy. [przypis edytorski]
podjazd (wojsk.) — rodzaj zwiadu w wojsku, zwykle konnego, mającego na celu m.in. rozpoznanie sił przeciwnika. [przypis edytorski]
pod jedlami — dziś: pod jodłami. [przypis edytorski]
pod jego firmą — tu: pod jego adresem, skierowany do niego. [przypis edytorski]
pod Jerozolimą — ἐπὶ τὰ Ἱεροσόλυμα (N); ἐπὶ δέ τὰ Ἱεροσόλιμα (D) należy w edycji Dindorfa do rozdziału następnego. [przypis tłumacza]
pod Jerycho — dziś popr. forma odmienna: pod Jerychem. [przypis edytorski]
podjezdek — koń mniejszej wartości, słaby a. młody. [przypis edytorski]
podjezdek — koń mniej wart, słaby a. młody. [przypis edytorski]
podjezdek — koń pod pachołkiem, małej wartości. [przypis redakcyjny]
podjezdek — koń wierzchowy używany przez służbę. [przypis edytorski]
podjezdek — mały a. marny koń. [przypis edytorski]
podjezdek — młody, dopiero ujeżdżany koń. [przypis edytorski]
podjezdek — młody, dopiero ujeżdżany koń; tu: żart. użycie określenia. [przypis edytorski]
podjezdek — określenie młodego, nieujeżdżonego całkowicie, konia. [przypis edytorski]
podjudzać — podburzać, namawiać do złych czynów, wzburzając w kimś złość, gniew. [przypis edytorski]
podjźrenie — dziś popr.: podejrzenie. [przypis edytorski]
pod kadukiem — kaduk (z łac. caducus): niczyj, bezpański; tu mowa o zasadzie z prawa rzymskiego, dotyczącej własności, która nie może zostać przejęta. [przypis edytorski]
podkanclerzy litewski — Aleksander Naruszewicz. [przypis redakcyjny]
podkanclerzy — mowa o Hieronimie Radziejowskim (1612–1667), wygnanym za spiskowanie przeciwko królowi. [przypis redakcyjny]
pod karą powroza — tj. śmierci na szubienicy. [przypis edytorski]
pod karabiny — dziś popr. forma N. lm: pod karabinami. [przypis edytorski]
Pod Karasiem — dawny szynk działający w narożniku nieistniejącego dziś pałacu Kazimierza Karasia w Warszawie, mający wyjątkowo złą reputację. [przypis edytorski]
podkasany (daw.) — tu: swawolny, frywolny. [przypis edytorski]
podkasany — o koniu: mający brzuch o małej objętości, mocno podciągnięty ku górze. [przypis edytorski]
pod kazyrok (z ros.) — salut. [przypis edytorski]
podkomorzyc sandomierski — Stanisław Oleśnicki, później starosta radziejowski. [przypis redakcyjny]
Podkomorzyc — syn Podkomorzego, Walery. [przypis edytorski]
podkomorzy (daw.) — zarządca książęcego dworu. [przypis edytorski]
podkomorzy koronny — tu: Teodor Denhof. [przypis redakcyjny]
podkomorzy koronny — tu: Teodor Denhof, starosta wiślicki i urzędowski. [przypis redakcyjny]
podkomorzy — od XIV w. urzędnik ziemski rozstrzygający spory graniczne. [przypis edytorski]
podkomorzy — Podkomorzy, niegdyś urzędnik znakomity i poważny, Princeps Nobilitatis, za rządu rosyjskiego stał się tylko tytularnym. Sądził jeszcze niekiedy sprawy graniczne, ale na koniec i tę część jurysdykcji utracił. Teraz zastępuje czasem marszałka i mianuje komorników, czyli mierniczych powiatowych. [przypis autorski]
podkomorzy — urzędnik zarządzający dworem. [przypis edytorski]
podkomorzy — urzędnik zarządzający dworem władcy. [przypis edytorski]
podkomorzy — wysoki urzędnik dworski, zarządzający dobrami publicznymi. [przypis edytorski]
pod koniec rozprawy (…) [z]abiera głos Fryderyk (…) by ująć w skrócie wywody Emanuela — S. Brzozowski, Wstęp do filozofii, Kraków 1906, s. 86 [przypis autorski]
pod koniec rozprawy (…) [z]abiera głos Fryderyk (…) by ująć w skrócie wywody Emanuela — S. Brzozowski, Wstęp do filozofii, Kraków 1906, s. 89. [przypis autorski]
Pod koniec swej kariery literackiej poeta poszedł bardzo daleko w tym kierunku — u niektórych jego następców enjambment, w nielicznych naturalnie wypadkach, przybiera formę dzielenia dłuższych wyrazów między dwa wiersze. [przypis tłumacza]
Pod koniec wojny — oczywiście peloponeskiej w 404 r. Euteros musiał być kolonistą (kleruchem) ateńskim, a po zwycięstwie Lizandra kleruchowie stracili swe posiadłości i musieli wrócić do Aten. [przypis tłumacza]
podkopać — tu: doprowadzić do upadku. [przypis redakcyjny]
pod (…) kopyty — dziś popr. forma N. lm: kopytami. [przypis edytorski]
podkoszulek tałesowy — mężczyźni na co dzień pod ubraniem noszą „mały tałes”, rodzaj podkoszulka z frędzlami (cyces). [przypis edytorski]
podkoszulki tałesowe — „małe tałesy”, rodzaj podkoszulków noszonych na co dzień pod ubraniem, z frędzlami (hebr. cicit, jid. cyces) przy rogach. [przypis edytorski]
pod kotarą — pod zasłoną. [przypis redakcyjny]
Podkowiński, Władysław (1866—1895) — malarz i ilustrator, prekursor impresjonizmu polskiego, następnie symbolista. Najbardziej znany jego obraz, Szał uniesień, przedstawia nagą kobietę na stającym dęba koniu; pierwszemu wystawieniu Szału, w warszawskiej „Zachęcie” (1894), towarzyszyła atmosfera skandalu i publicznego oburzenia. [przypis edytorski]
Podkowiński, Władysław (1866–1895) — malarz i ilustrator, prekursor impresjonizmu polskiego, następnie symbolista. Najbardziej znany jego obraz, Szał uniesień, przedstawia nagą kobietę na stającym dęba koniu; pierwszemu wystawieniu Szału, w warszawskiej „Zachęcie” (1894), towarzyszyła atmosfera skandalu i publicznego oburzenia. [przypis edytorski]
Podkowiński, Władysław (1866–1895) — malarz tworzący w okresie Młodej Polski. [przypis edytorski]
pod kozyriok (z ros.) — „bicie w dach” (w domyśle: czapki żołnierskiej); salut. [przypis edytorski]
podkreśla Kartezjusz bezpośredniość podmiotu (…) a Schopenhauer pośredniość przedmiotu (…) wyrażają obaj to samo z dwóch różnych stron — Schopenhauer, Werke IV, 16. [przypis redakcyjny]
