Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | chemiczny | dawne | ekonomiczny | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | pospolity | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | rosyjski | rzadki | środowiskowy | staropolskie | techniczny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 6885 przypisów.
trydakna — inaczej tridakna lub przydacznica; rodzaj dużych małży morskich. [przypis edytorski]
Trydent a. Trento — miasto i gmina we Włoszech, w regionie Trydent-Górna Adyga. [przypis edytorski]
Tryfon — Trifon Gabriel, Wenecjanin, sławny poeta i uczony, Sokratesem swego czasu nazwany. [przypis redakcyjny]
tryfus (daw.) — naczynie na trzech nogach, trójnóg. [przypis edytorski]
Trygłów — w mit. słowiańskiej bóg morza, opiekun marynarzy, pierwszy budowniczy łodzi; poświęcony był mu bursztyn. [przypis edytorski]
tryglif — płytka z dwoma pionowymi rowkami, zdobiąca fryz dorycki, pierwotnie stanowiąca zakończenie belki stropowej. [przypis edytorski]
tryglif (z gr.) — ornament nad architrawem w kolumnie doryckiej, z pionowymi wrębami. [przypis edytorski]
trygonie, Trigonia — wymarły rodzaj prehistorycznych słonowodnych małży. [przypis edytorski]
tryjolet — dziś: triolet; rodzaj wiersza o strofie ośmiowersowej i specyficznym układzie dwóch rymów, w którym czwarty i siódmy wers powtarza pierwszy, a ósmy jest taki sam jak drugi (ABaAabAB). [przypis edytorski]
tryjomfator — dziś popr.: tryumfator a. triumfator. [przypis edytorski]
Tryjony (daw.) — ziemie na północy [przypis edytorski]
tryjony — gwiazdy wchodzące w skład gwiazdozbioru wielkiej Niedźwiedzicy (łac. septem triones). [przypis edytorski]
tryjony — gwiazdy wchodzące w skład gwiazdozbioru wielkiej Niedźwiedzicy (łac. septem triones); tu: Tryjony, czyli ziemie położone na północy (wskazywanej przez ten gwiazdozbiór). [przypis edytorski]
Tryjony — ziemie na północy. [przypis redakcyjny]
tryjumfem — dziś popr.: triumfem. [przypis edytorski]
trykać się — pobóść, uderzyć. [przypis edytorski]
tryk — baran. [przypis edytorski]
trykotaż — wyrób z trykotu, tkaniny dzianej jak pończochy, delikatnej i ściśle przylegającej do ciała. [przypis edytorski]
trykot — dzianina, z której wykonuje się opinające ciało stroje sportowe, kostiumy baletowe itp.; tu forma D.: do trykot, dziś popr.: do trykotów. [przypis edytorski]
trykot — dzianinowa odzież zrobiona jak pończochy. [przypis edytorski]
trykotowy — wykonany z trykotu: tkaniny dzianej jak pończochy, delikatnej i ściśle przylegającej do ciała. [przypis edytorski]
trykoty (daw.) — obcisły strój gimnastyczny. [przypis edytorski]
tryksać — bóść, atakować rogiem; od rzecz. tryk: baran. [przypis edytorski]
tryksający się — bodący się; od rzecz. tryk: baran. [przypis edytorski]
tryk — samiec owcy, baran. [przypis edytorski]
tryk — samiec owcy dojrzały do rozrodu. [przypis edytorski]
tryktrak (ang. backgammon) — gra planszowa dla dwóch osób, każda z nich stara się przeprowadzić swoich 15 pionków do domu, dbając o to, żeby nie pozostawiać ich samotnie na polu, co umożliwia przeciwnikowi zbicie pionka. [przypis edytorski]
tryktrak — gra planszowa dla dwóch osób. [przypis edytorski]
tryktrak — gra planszowa. [przypis edytorski]
trylemat (z gr.) — wybór lub schemat wnioskowania, w którym występują trzy alternatywne możliwości; por. dylemat. [przypis edytorski]
trylobit — małe, prehistoryczne zwierzę morskie. [przypis edytorski]
trylobity (paleont.) — gromada wymarłych morskich stawonogów o owalnym, spłaszczonym ciele, żyjących od kambru do końca permu, ok. 520–250 mln lat temu. [przypis edytorski]
Trylogia — cykl trzech powieści historycznych: Ogniem i mieczem (1884), Potop (1886), Pan Wołodyjowski (1888) autorstwa Henryka Sienkiewicza. [przypis edytorski]
Trylogia Danta — Dante-Forschungen. Tom I. [przypis autorski]
Trylogia — wielotomowy cykl powieściowy Henryka Sienkiewicza (1846–1916), publikowany w latach 1884–1888. [przypis edytorski]
trylować (muz.) — szybko powtarzać dwa sąsiednie dźwięki podczas gry na instrumencie lub śpiewu. [przypis edytorski]
tryl — rodzaj ozdobnika muzycznego polegającego na szybkim powtarzaniu dwóch sąsiadujących dźwięków. [przypis edytorski]
tryl (z wł.) — ozdobnik muzyczny polegający na szybkim powtarzaniu dwu sąsiadujących ze sobą dźwięków. [przypis edytorski]
Trymalchion — tytułowy bohater utworu przypisywanego Petroniuszowi; wyzwoleniec, bogacz, pretensjonalny nieuk. [przypis edytorski]
trymować żagiel (żegl.) — nadawać żaglowi odpowiedni kształt: napinać go tak, aby miał odpowiednie do warunków wybrzuszenie i sprawnie działał. [przypis edytorski]
Trynakria (daw.) — Sycylia. [przypis edytorski]
Trynakrzy — mieszkańcy Trynakrii (Sycylii). [przypis edytorski]
trynóg — trójnóg (tj. nagroda). [przypis redakcyjny]
Tryon a. Septemtryon — gromada gwiazd, tzw. Wóz (Wielka Niedźwiedzica); [przen.] północ. [przypis redakcyjny]
trypa — przystrzyżony aksamit. [przypis edytorski]
tryper (pot.) — rzeżączka, zakaźna choroba weneryczna. [przypis edytorski]
trypki (gw.) — trepki; lekkie buty. [przypis edytorski]
trypod (z gr.) — trójnóg. [przypis edytorski]
Trypolim — miasto w płn. Afryce, stolica Trypolitanii; [dziś: Trypolis, stolica Libii; red. WL]. [przypis redakcyjny]
Trypolim — Trypolis, miasto w Syrii. [przypis redakcyjny]
Trypolis — duże miasto portowe na afrykańskim brzegu M. Śródziemnego, ważne centrum handlowe; ob. stolica Libii. [przypis edytorski]
Trypolis — duże miasto portowe w północnym Libanie. [przypis edytorski]
Trypolis — Τρίπολις, w Fenicji, na północ od Sydonu; dzisiejsze Tarabulus leży pół mili dalej wgłąb kraju od morza (7000 mieszkańców). [przypis tłumacza]
Trypolis — tu: Trypolis nad Menandrem, staroż. miasto w Azji Mniejszej, na granicy Frygii, Karii i Lidii. [przypis edytorski]
Trypolitania — kraina hist. w płn.-zach. Libii, nad wybrzeżem Morza Śródziemnego, której gł. miastem jest Trypolis. [przypis edytorski]
Trypol — miasto w płn. Afryce, stolica Trypolitanii. [przypis redakcyjny]
Trypol — miasto w północnej Afryce, stolica Trypolitanii. [przypis redakcyjny]
trypowe — z trypy, tkaniny wełnianej postrzyganej. [przypis redakcyjny]
tryptyczek — mały tryptyk: obraz a. płaskorzeźba, składająca się z trzech części. [przypis edytorski]
tryptyk — obraz a. płaskorzeźba, składająca się z trzech części. [przypis edytorski]
tryptyk — obraz składający się z trzech części. [przypis edytorski]
tryrema — trirema, starożytny okręt wojenny z trzema rzędami wioseł. [przypis edytorski]
tryściec — tu: fontanna, gejzer. [przypis edytorski]
trysł — dziś popr.: trysnął; tu: forma skrócona dla zachowania rytmu wiersza. [przypis edytorski]
trysły — dziś: trysnęły. [przypis edytorski]
Trysmegista, własc. Hermes Trismegistos — bóstwo hellenistyczne, czczone w pierwszych wiekach n.e., powstałe z połączenia tradycji egipskich (Thot) i greckich, uosobienie mądrości i wiedzy tajemnej, wg legendy autor tysięcy ksiąg. [przypis edytorski]
Trystan — jeden z najsławniejszych rycerzy „Okrągłego Stołu”. [przypis redakcyjny]
Trystan serca swego / Nie mógł do niej przyłożyć dla sczarowanego / Napoju — Tristan, jeden z najsławniejszych rycerzy „Okrągłego Stołu”, wysłany przez swego wuja, króla Kornwalii, Marka, do Irlandii, ażeby mu przywiózł narzeczoną, zakochał się w drodze w królewskiej narzeczonej, Izocie [Izoldzie], napiwszy się przypadkiem miłosnego trunku, który Izota [Izolda] otrzymała od matki, a który miał jej zapewnić stałą miłość u męża. [przypis redakcyjny]
tryszak a. straszak — dawna gra hazardowa w karty. [przypis redakcyjny]
tryszak — daw. hazardowa gra w karty. [przypis redakcyjny]
tryszcząc — dziś: tryskając. [przypis edytorski]
tryszczące — dziś: tryskające. [przypis edytorski]
tryszczących — dziś: tryskających. [przypis edytorski]
tryszczały — dziś: tryskały. [przypis edytorski]
Tryton — bożek morski. [przypis redakcyjny]
Trytonia — Atena jako przysposobiona córka Trytona; wychowywała się razem z Pallas, naturalną córką Trytona. [przypis edytorski]
Trytoni i Forcy — bóstwa wodne, niżej (w. 524) po naszemu Topielcami zwane. [przypis redakcyjny]
Trytonka — przydomek Pallady (Minerwy). [przypis edytorski]
Tryton (mit. gr.) — bóg morski, syn Posejdona (w mit. rzym. Neptuna) i Amfitryty, do których orszaku należał; ojciec trytonów, tj. hybrydycznych istot morskich, pół ludzi, pół ryb (odpowiedników lądowych satyrów). Tryton przedstawiany był jako postać o górnej części ciała aż do pasa ludzkiej, zaś dolnej jak u ryb, z ogonem skręconym spiralnie, niekiedy dodatkowo wyposażonej w parę tylnych nóg końskich; jego atrybutem był trójząb i muszla. [przypis edytorski]
tryton (mit. gr.) — bóstwo morskie o ludzkim tułowiu i rybim ogonie. [przypis edytorski]
Tryton (mit. gr.) — bóstwo morskie o tułowiu człowieka i rybim ogonie. [przypis edytorski]
tryton (mit. gr.) — bóstwo morskie, w połowie ryba, a w połowie człowiek; sługa Posejdona. [przypis edytorski]
tryton (mit. gr.) — bóstwo morskie z orszaku Posejdona, o tułowiu człowieka i rybim ogonie. [przypis edytorski]
tryton (mit. gr.) — bóstwo morskie z orszaku Posejdona, przedstawiane z ludzkim tułowiem i wężowym ogonem. [przypis edytorski]
Tryton (mit. gr., mit. rzym.) — bóstwo morskie, syn i herold Posejdona (w mit. rzym. Neptuna); przedstawiany jako postać o ludzkim tułowiu i rybim ogonie, z wielką muszlą (konchą), w którą dął, uspokajając lub wzburzając fale; czasem uznawany za ojca trytonów, podobnych sobie istot morskich. [przypis edytorski]
Tryton (mit. gr., mit. rzym.) — bóstwo morskie, syn i herold Posejdona (w mit. rzym. Neptuna); przedstawiany jako postać o ludzkim tułowiu i rybim ogonie, z wielką muszlą, w którą dął, uspokajając lub wzburzając fale; czasem uznawany za ojca trytonów, podobnych sobie istot morskich. [przypis edytorski]
Tryton (mit. gr., mit. rzym.) — bóstwo morskie, syn i herold Posejdona (w mit. rzym. Neptuna). [przypis edytorski]
tryton — tu: traszka a. stworzenie znane z mit. gr.: pół człowiek, pół ryba. [przypis edytorski]
tryton — w mit. gr. bóstwo morskie, które należało do orszaku boga wód, Posejdona; tryton miał postać półczłowieka półwęża. [przypis edytorski]
tryton — w mit. greckiej bóstwo morskie o ludzkim tułowiu i rybim ogonie. [przypis edytorski]
tryumfalnymi hymny — dziś popr. forma N. lm rzeczownika: hymnami. [przypis edytorski]
tryumf — co ja się nawściekałem na ten ohydny „triumf” (albo jednozgłoskowo, albo „tri-umf”) i teraz wyszło na moje. A przedtem największe powagi mi tłumaczyły, że właśnie tak, a nie inaczej trzeba. Biednaż ty polska pisownio, biednaż, jak by powiedział poeta. Ale co przy tym z innymi słowami zrobiono, jest wprost potwornością! [przypis autorski]
tryumfować z kogo (starop.) — dziś tryumfować a. triumfować nad kim. [przypis redakcyjny]
tryumfu ark — łuk triumfalny (forma architektoniczna). [przypis edytorski]
tryumfująco — dziś częściej: triumfująco. [przypis edytorski]
Tryumf wielożeństwa — Theophili Alethei polygamia triumphatrix. [przypis tłumacza]
tryumfy — tu: aniołowie głoszący chwałę Bożą. [przypis edytorski]
trywialny — mało wyszukany, pospolity, ordynarny, banalny. [przypis edytorski]
Trywia — potrójna bogini; tu: Diana. [przypis edytorski]
Trywia — potrójna bogini; tu: Hekate; jej poświęcona była cała okolica nad jeziorem Awernus; gaj Hekate otaczał świątynię Apollina. [przypis edytorski]
