Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 453 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | celtycki | chemiczny | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | łacina, łacińskie | literacki, literatura | matematyka | medyczne | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | français | Deutsch | polski
Znaleziono 10296 przypisów.
Według (…) Townsenda — [por.] „Philosophical Translations” (A) 195, 259 (1901). [przypis autorski]
według — tu daw.: w związku z czymś, z powodu czegoś. [przypis edytorski]
według Tw. 11 — Raczej: Dod. do Tw. 11. [przypis redakcyjny]
według ustawy nie wolno było gospodarstwa dzielić, w praktyce jednak dzielili się gruntem tak dobrze, jak teraz, słownie lub pisemnie — wolność dziedziczenia gruntów nastała w r. 1868. Hipoteka zaprowadzoną została ustawą państwową o zapisywaniu praw hipotecznych z r. 1871 i ustawą krajową o urządzaniu ksiąg hipotecznych z r. 1874. [przypis autorski]
wedla niego (daw.) — obok niego. [przypis edytorski]
wedle Apostoła największy [grzech] ze wszystkich, mogą popełnić ludzie tak odlegli od świadomości, że grzeszą, iż, przeciwnie, uważaliby sobie za grzech nie czynić tego — por. J 16, 2. [przypis tłumacza]
Wedle Archezilausa, utrzymywanie ducha w niezłomnym i statecznym sądzie, to jest dobro (…) — Sekstus Empiryk, Zarysy pirrońskie, I, 33. [przypis tłumacza]
wedle Asklepiadesa gra zmysłów — Sekstus Empiryk, Zarysy pirrońskie, II, 5 i Cyceron, Rozmowy tuskulańskie, I, 10. [przypis tłumacza]
wedle czasu — w odpowiednim momencie. [przypis edytorski]
wedle (daw., gw.) — co się tyczy czegoś, w związku z czymś. [przypis edytorski]
wedle (daw., gw.) — tu: w związku z czymś, co do czegoś. [przypis edytorski]
wedle (daw., gw.) — według. [przypis edytorski]
wedle (daw., gw.) — wzdłuż. [przypis edytorski]
wedle (daw., gw.) — wzdłuż, przy. [przypis edytorski]
wedle (daw.) — koło. [przypis edytorski]
wedle (daw.) — obok. [przypis edytorski]
wedle (daw.) — obok. [przypis edytorski]
wedle (daw.) — obok, przy. [przypis edytorski]
wedle (daw.) — obok, w pobliżu. [przypis edytorski]
wedle (daw.) — przy; obok, blisko. [przypis edytorski]
wedle (daw.) — tu: obok, przy. [przypis edytorski]
wedle (daw.) — tu: w związku z czymś, z powodu czegoś. [przypis edytorski]
wedle (daw.) — tu: z powodu. [przypis edytorski]
wedle (daw.) — według. [przypis edytorski]
wedle (daw.) — w pobliżu. [przypis edytorski]
wedle (daw.) — wzdłuż. [przypis edytorski]
wedle (daw.) — wzdłuż; tu: obok. [przypis edytorski]
wedle (daw.) — z powodu, w sprawie. [przypis edytorski]
[wedle] Galena gorąco (…) — por. Galen, Quod animi mores corporis temperatura Sequantur. [przypis edytorski]
wedle gospody — pod gospodą. [przypis edytorski]
wedle (gw.) — w okolicy, przy. [przypis edytorski]
wedle Herodota, Libijczycy cieszą się (…) zdrowiem dzięki temu (…) — por. Herodot, Dzieje, IV, 187. [przypis edytorski]
wedle Hieronima — Święty Hieronim przypuszczał, że aniołowie zostali stworzeni na wiele wieków przed stworzeniem reszty świata. [przypis redakcyjny]
wedle Hipokrata duch rozprzestrzeniony po ciele — Makrobiusz, Komentarz do Snu Scypiona I, 14. [przypis tłumacza]
wedle (…) Izokrata (…) podatkiem — Izokrates, Mowa do Nikoklesa. [przypis tłumacza]
wedle Ksenokrata i Egipcjan liczba ruchoma — Makrobiusz, Komentarz do Snu Scypiona, I, 14. [przypis tłumacza]
wedle księgi chrześcijan, Bóg błogosławił nieuprawną ziemię, dając ją w dziedzictwo Adamowi — wg Biblii było przeciwnie: po zjedzeniu przez pierwszych ludzi zakazanego owocu, Bóg ukarał ich, m.in. przeklinając ziemię, która od tej pory miała rodzić osty i ciernie, przez co ludzie będą odtąd zdobywać pożywienie z wielkim trudem, ciężką pracą (Rdz 3, 17–19). [przypis edytorski]
wedle Metrodora Chiosa (…) — Cyceron, Księgi akademickie (Academica), IV, 23. [przypis tłumacza]
wedle mnogości — I wedle pospolitego ogółu. [przypis tłumacza]
wedle myśli swojej (starop.) — zgodnie ze swoim zamysłem; tak, jak zaplanował. [przypis edytorski]
wedle nauki Chrystusowej, który tak mówi — Mt 6, 1-16. [przypis edytorski]
wedle nich okulbaczyli muły — Obyczaj współczesny kazał nawet rząd mułów zdobić wedle kolorów swojej damy. [przypis tłumacza]
wedle niego — obok niego. [przypis edytorski]
Wedle obliczeń, jakie poczyniono w rozmaitych stronach Europy, rodzi się tam więcej chłopców niż dziewcząt — P. Arbutnot stwierdza, iż w Anglii ilość chłopców przewyższa ilość dziewcząt: byłoby błędem wnosić, iż tak samo już wszystkich klimatach. [przypis autorski]
wedle — obok, przy. [przypis edytorski]
wedle [obrządku] fekamskiego — Fecamp, opactwo wsławione później wyrobem likierów, wówczas było przysłowiowym dla gnuśności i opieszałości mnichów. [przypis tłumacza]
Wedle pana Smitha, w Afryce również dobrze się dzieje pod rządami kobiet — Podróż do Gwinei. [przypis autorski]
wedle Pozydoziusza, Kleanta (…) gorąco, albo kompleksja gorąca — Diogenes Laertios, Zenon z Kition [w:] Żywoty i poglądy słynnych filozofów, VIII, 156–157. [przypis tłumacza]
wedle przemożenia — dziś: wedle możności. [przypis edytorski]
wedle św. Pawła — nie byliby go spełnili nigdy, gdyby mieli jej [niegodziwości] świadomość — por. 1 Kor 2, 8. [przypis tłumacza]
wedle sądu Plutarcha (…) [Homer] jest to jedyny autor świata, który nigdy nie przesycił (…) — Plutarch, O gadulstwie, 5. [przypis tłumacza]
wedle Salomona wino rozwesela serce człowieka — Ps 104, 15; przypisywany jednak Dawidowi, a nie jego synowi i następcy, Salomonowi. [przypis edytorski]
Wedle sił swoich (…) porzekadło Sokratesa — Ksenofont, Wspomnienia o Sokratesie, I, 3, 3. [przypis tłumacza]
wedle stanu — sens: tak, jak może. [przypis edytorski]
Wedle starodawnych rzymskich praw — Instii. de obli. quae ex del. nascuntur (przypis źródła). [przypis edytorski]
wedle statystyki Hertzberga — Metrisches, Grammatisches, Chronologisches zu Shakespeare's Dramen, „Jahrbuch der deutschen Shakespeare-Gesellschaft”, XIII 1878. [przypis tłumacza]
Wedle swojej możności czyń bogom odwiecznym ofiary — Hezjod, Prace i dnie, w. 336. [przypis tłumacza]
wedle tego — tu: mówiąc o tym. [przypis edytorski]
wedle — tu: obok. [przypis edytorski]
wedle — tu: około. [przypis edytorski]
wedle — tu: z powodu. [przypis edytorski]
wedle Warona powietrze (…) — Laktancjusz O gniewie Bożym, 17, 5. [przypis tłumacza]
wedle Zenona piąta esencja z czterech elementów — Cyceron, Rozmowy tuskulańskie, I, 9 i 10. [przypis tłumacza]
wedle zgody — za potwierdzeniem; jak potwierdza. [przypis edytorski]
we dni chmurne księżyca pewnego — (…) pewnego miesiąca. [przypis redakcyjny]
wedrzeć — wejść. [przypis edytorski]
We drzwiach cukierni ukazuje się pan w futrze z paczką ciastek na guziku. — dawniej ciastka pakowano w papier obwiązany cienkim sznurkiem, a w I poł. XX w. było przyjęte, że eleganccy panowie po wyjściu z cukierni nieśli takie paczki zawieszone na guziku płaszcza czy kamizelki. Pozwalało im to zachować wolne ręce: do eleganckiego stroju należała często laska lub parasol, a druga ręka była niezbędna do uchylania kapelusza przy powitaniu lub aby służyć oparciem damie przy wysiadaniu z pojazdu, otwierać przed nią drzwi itp. [przypis edytorski]
we drzwiach — dziś popr.: w drzwiach. [przypis edytorski]
We dwadzieścia cztery godzin — dziś popr.: w dwadzieścia cztery godziny. [przypis edytorski]
we dwa — dziś popr.: w dwa. [przypis edytorski]
we dwie godziny — dziś: w dwie godziny. [przypis edytorski]
we dwoje — popr. we dwóch. [przypis edytorski]
wedycki — nawiązujący do Wedów, świętych ksiąg hinduizmu. [przypis edytorski]
wedycki — wedyjski; staroindyjski język, z którego wywodzi się sanskryt klasyczny; nawiązujący do Wed, staroindyjskich tekstów sakralnych. Wedyzm: najstarsza forma hinduizmu; najdawniejsza indyjska religia. [przypis edytorski]
wedyjskie hymny — hymny pochwalne w hinduizmie. [przypis edytorski]
W „Edypie” np. ten, który przyszedł w zamiarze ucieszenia Edypa — zob. Sofokles, Król Edyp 1002 i nast. [Edyp, syn króla i królowej Teb, z powodu przepowiedni został jako niemowlę porzucony przez rodziców na śmierć; uratowany przez pasterza, wychowywał się jako syn króla Koryntu, Polybosa, i jego żony Meropy. Kiedy dowiedział się o wyroczni, że zabije ojca i poślubi matkę, porzucił Korynt. Podczas wędrówki zabił w kłótni nieznajomego starca, który w rzeczywistości był jego ojcem. Kiedy rozwiązał zagadkę Sfinksa i uratował Teby przed potworem, w nagrodę został obwołany królem i poślubił wdowę po swoim poprzedniku, swoją prawdziwą matkę. W tragedii Sofoklesa, przedstawiającej późniejsze wydarzenia, przybyły z Koryntu posłaniec powiadamia Edypa o śmierci Polybosa i wzywa do objęcia tronu. Edyp opowiada mu o przepowiedni i swojej obawie, że jeśli powróci, mimo śmierci ojca wciąż może spełnić się druga część przepowiedni. Posłaniec, chcąc go uspokoić, wyjawia mu, iż nie był dzieckiem Polybosa i Meropy, ale ich przybranym synem, przyniesionym niegdyś z obczyzny; red. WL] [przypis tłumacza]
Wedy — święte księgi hinduizmu. [przypis edytorski]
Weena — imię kojarzące się z ang. wee: drobna. [przypis edytorski]
we fantastycznej — dziś: w fantastycznej. [przypis edytorski]
we fantastycznym — dziś popr.: w fantastycznym. [przypis edytorski]
w Efeziem się rodził — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: w Efezie się rodziłem. [przypis edytorski]
w Efeziem się rodził, / Nie w Apulii — i nie jestem — jakiś animulczyk (non sum Animulas, Scioppius) — Periplektomenus, chwalący się swą wytwornością, dumny jest z tego, iż pochodzi z wielkiego, starogreckiego miasta, a nie z jakiejś marnej kolonii — nie daj Boże z maleńkiej mieściny Animula na ziemi apulskiej w Italii południowej. To pokpiwanie z miast prowincjonalnych spotyka się często w komediach Plautowskich. Żart Plauta polega i na tym, że mieszkańcy tej mieściny cieszyli się w starożytności bardzo złą sławą. [przypis tłumacza]
we Florencji pokazują Pandekta Justyniana — We Florencji znajduje się najstarszy manuskrypt Pandektów. [przypis tłumacza]
we formie — dziś popr.: w formie. [przypis edytorski]
we Francji każdy żołnierz [nosi w kieszeni] marszałka — Napoleon Bonaparte mawiał: „Każdy francuski żołnierz nosi w swoim tornistrze buławę marszałka Francji”, co oznaczało, że do awansu nawet na najwyższe stopnie nie jest konieczne szlacheckie pochodzenie, jak niegdyś w armii królewskiej, lecz decydują o nim indywidualne zasługi. [przypis edytorski]
we Francji podróżni muszą płacić nie tylko za jedzenie, ale też odpoczynek — Inkowie postawili przy drogach duże domy, gdzie przyjmowano podróżnych za darmo. [przypis autorski]
we Francji próżność (…) dręczą ją, dławią lub pchają w pociesznym kierunku — Czytelnik spostrzegł zapewne aż nadto, że traktat ten sporządzony jest z ustępów pisanych w miarę, jak Lisio Visconti patrzał w czasie swych podróży na anegdoty przesuwające mu się przed oczami. Wszystkie te anegdoty znajdują się szczegółowo w dzienniku jego życia; może powinienem był je przytoczyć, ale wydałyby się niezbyt przyzwoite. Najdawniejsze zapiski noszą datę berlińską z r. 1807, ostatnie zaś pochodzą z ostatnich dni przed jego śmiercią, z czerwca r. 1819. Niektóre daty zmieniono umyślnie, aby nie popełnić niedyskrecji, ale do tego ograniczają się wszystkie zmiany: nie czułem się uprawniony do przerabiania stylu. Książkę tę pisano w stu rozmaitych miejscowościach; oby i czytano ją tak samo. [przypis autorski]
we Francji znajdziecie ułamek tegoż w godle pana Admirała niegdy noszonym przez Oktawiana Augusta — Godło: Festina lente [spiesz cię powoli; red. WL]. Którego admirała Rabelais miał na myśli, nie jest pewne. [przypis tłumacza]
Wega, Algol, Erydan i Krzyż Południowy — Wega, Algol: bardzo jasne gwiazdy nieba północnego; Erydan: rozległy gwiazdozbiór nieba równikowego, w starożytności kojarzony z wielką rzeką; Krzyż Południa: najbardziej charakterystyczny, łatwo rozpoznawalny gwiazdozbiór nieba południowego. [przypis edytorski]
Wega — gwiazda pierwszej wielkości w gwiazdozbiorze Lutni. [przypis redakcyjny]
Weg, Alte (niem.) — z drogi, stary. [przypis edytorski]
wegański — tu: przym. od Vega, równina Grenady. [przypis edytorski]
Wega — najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Lutni, piąta co do jasności gwiazda nieba. [przypis edytorski]
Wega — najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Lutni, trzecia co do jasności gwiazda na północnej półkuli niebieskiej, odległa od Słońca o zaledwie 25 lat świetlnych; pędzi ku nam siedemdziesiąt pięć kilometrów na sekundę… — tak wg obliczeń z XIX w.; obecnie szacuje się, że Wega zbliża się do Słońca z prędkością ok. 14 km/s, porusza się jednak na ukos i najbliżej znajdzie się, za ok. 260 tys. lat, w odległości ok. 13 lat świetlnych, o wiele za daleko, by utworzyć ze Słońcem układ podwójny; następnie będzie się oddalać. [przypis edytorski]
Wegele (143). [przypis autorski]
Wegele (155). [przypis autorski]
Wegele (320). [przypis autorski]
Wegele (340). [przypis autorski]
Wegele (608). [przypis autorski]
Wegele, a za nim Klaczko. [przypis autorski]
