Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 165739 przypisów.
fleger — w gwarze obozowej: sanitariusz w szpitalu. [przypis edytorski]
fleger — w gwarze obozowej: sanitariusz w szpitalu. [przypis edytorski]
Flegeton i Lete — Wrząca woda (Flegeton), płynąca fosą piekielną; objaśnia Wergiliusz, że ta rzeka a nie inna tam płynąć powinna. Lete, strumień, z którego piją zapomnienie, w piekle płynąć nie może, bo tam pamięć występku jeszcze jest częścią kary grzeszników. [przypis redakcyjny]
Flegeton (mit. gr.) — płomienista rzeka w podziemnej krainie umarłych; w Boskiej komedii (Piekło, pieśń XIV) Dantego Flegeton jest rzeką wrzącej krwi w siódmym kręgu Piekła. [przypis edytorski]
Flegeton (mit. gr.) — płonąca rzeka w Hadesie, krainie umarłych. [przypis edytorski]
Flegeton — rzeka ognia w podziemnej krainie umarłych. [przypis edytorski]
Flegetont (mit. gr) — [nazwa] od greckiego φλεγω: goreję; ognista rzeka piekielna. [przypis redakcyjny]
Flegiasz — książę grecki, który, gdy mu Apollo porwał córkę, przez zemstę zdobył Delfy i spalił świątynię Apollina. [przypis redakcyjny]
Flegiasz — ojciec Iksiona; z zemsty za porwanie mu córki przez Apollina spalił poświęconą mu świątynię delficką i za to poniósł karę taką samą jak Tantal. [przypis edytorski]
Flegijasz — Flegiasz; tu: forma wydłużona (zgodna z daw. wymową) dla zachowania rytmu jedenastozgłoskowca. [przypis edytorski]
flegma (gr.) — w starej medycynie jedna z czterech „wilgotności” organizmu ludzkiego (krew, flegma żółta, biała i czarna). [przypis redakcyjny]
flegma — powolność i spokojność charakteru, zimna krew. [przypis edytorski]
flegma — rodzaj temperamentu, który charakteryzuje się zbytnią powolnością w działaniu i brakiem gwałtownych emocji. [przypis edytorski]
flegma — temperament charakteryzujący się brakiem gwałtownych emocji i nadmierną powolnością w działaniu. [przypis edytorski]
flegmatycznie — powoli i spokojnie. [przypis edytorski]
flegmatycznie — powolnie, spokojnie. [przypis edytorski]
flegmatyczny — powolny, spokojny. [przypis edytorski]
flegmatyk (z gr.) — człowiek powolny, spokojny. [przypis edytorski]
flegmona — ropień śródmięśniowy, typowa choroba oświęcimska. [przypis edytorski]
flegmona — ropowica, ropne zapalenie tkanek miękkich. [przypis edytorski]
flegmona (z łac., med.) — ropowica, ostre ropne zapalenie luźnej tkanki łącznej, najczęściej wywołane zakażeniem bakteryjnym. [przypis edytorski]
Flegon i Pirois — imiona koni ciągnących słoneczny rydwan. [przypis redakcyjny]
Flegra — miasto w Tesalii, gdzie się stoczyła bitwa pomiędzy bogami a olbrzymami. [przypis redakcyjny]
flegrejskie pola (mit. gr.) — pola Flegry, miejsce bitwy, w której Zeus wraz z bogami olimpijskimi pokonał Gigantów, umiejscawiane w Macedonii, na Płw. Chalcydyckim albo w Italii, w pobliżu Neapolu. [przypis edytorski]
Fleischer Studios — pionierskie amerykańskie studio animacji filmowej, zał. w 1929 przez braci Maxa i Dave'a Fleischerów; główny producent kreskówek animowanych dla kin, z którym w latach 30. XX w. konkurowała wytwórnia Walt Disney Productions. [przypis edytorski]
Fleischmarkt — historyczna ulica w centrum Wiednia, której nazwa odnosi się do mieszkających tu niegdyś rzeźników. [przypis edytorski]
flejtuch — tu: szmata. [przypis edytorski]
flejtuchy — szarpie (materiał opatrunkowy z nitek wyszarpanych z płótna). [przypis redakcyjny]
flejtuchy — szarpie (materiał opatrunkowy z nitek wyszarpanych z płótna); tu przenośnie. [przypis edytorski]
flejtuchy — szarpie, rodzaj opatrunku. [przypis redakcyjny]
flere (…) capita (łac.) — „Wszyscy zaczęli płakać i bić się po głowach” (tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]
Flerowski (pseud.), właśc. Wasilij Wasiljewicz Berwi (1829–1918) — rosyjski socjolog, publicysta, narodnik; autor m.in. książki Sytuacja klasy robotniczej w Rosji (1869) oraz Abecadła nauk społecznych (1871); wywarł duży wpływ na uczestników „wędrówek w lud”. [przypis edytorski]
Flers de, Robert (1872–1927) — fr. librecista, dramatopisarz, dziennikarz. [przypis edytorski]
Fleszarowa-Muskat, Stanisława (1919–1989) — pisarka i poetka, dziennikarka „Dziennika Bałtyckiego”, autorka ok. 700 utworów. [przypis edytorski]
fleta — dziś popr. D. lp: fletu. [przypis edytorski]
Fletcher, John (1579–1625) — dramaturg, piszący do spółki z Franciszkiem Beaumontem (1584–1616), a po jego śmierci samoistnie. Najbardziej znane utwory: Tragedia dziewicy, Filaster i szereg komedii. [przypis tłumacza]
fletnia — instrument muzyczny złożony z drewnianych piszczałek. [przypis edytorski]
fletnia — instrument muzyczny złożony z drewnianych piszczałek różnej długości. [przypis edytorski]
fletnia — instryment muzyczny złożony z drewnianych piszczałek. [przypis edytorski]
fletniści — stanowili oni muzykę wojskową Lacedemończyków, podawali takt marszu, wtórowali pieśni bojowej i grali podczas składania ofiar. [przypis tłumacza]
fletnista z galery — najniższa kategoria grajków: niewolnicy lub najmici poruszali wiosłami do taktu prymitywnej melodii, co regulowało i mechanizowało poruszenia wioseł; inaczej wiosła mogłyby przez zderzenie ulec strzaskaniu. Grecy byli świadomi związku między rytmem a pracą. [przypis tłumacza]
flet podwójny — hebr. עוּגָב (ugaw). [przypis edytorski]
fletrowers — rodzaj fletu poprzecznego. [przypis edytorski]
Flet zaczarowany — dziś najczęściej: Czarodziejski flet, opera z niemieckim librettem Emanuela Schikanedera i muzyką Wolfganga Amadeusa Mozarta, z 1791. [przypis edytorski]
Flet zaczarowany — właśc. Czarodziejski flet. Opera skomponowana przez Wolfganga Amadeusza Mozarta w 1791 r. [przypis edytorski]
Fleuch — Flieh. [przypis edytorski]
fleurs de lys (fr.) — kwiaty lilii. [przypis edytorski]
fleurs du mal (fr.) — kwiaty zła; także: tytuł tomu poetyckiego z 1857 r. Charlesa Baudelaire'a (1821–1867) fr. modernisty, prekursora symbolizmu i dekadentyzmu, zaliczanego do tzw. „poetów przeklętych”. [przypis edytorski]
Fleurus i Nijmegen — Fleurus: miasto w Belgii; Nijmegen: miasto we wschodniej Holandii. [przypis edytorski]
Fleury, Abraham-Joseph Bénard (1750–1822) — aktor Comédie Française, wybitny komik. [przypis edytorski]
Fleury, Abraham-Joseph Bénard (1750–1822) — aktor Comédie Française, wybitny komik. [przypis edytorski]
Fleury, André Hercule de (1653–1743) — fr. polityk, kardynał; jako pierwszy minister (1726–1743) króla Francji Ludwika XV uporządkował i ustabilizował finanse państwa. [przypis edytorski]
Fleury, Claude (1640–1723) — francuski duchowny katolicki, autor 20-tomowej historii Kościoła (Storia ecclesiastica). [przypis edytorski]
flexibilis (łac.) — chwiejny. [przypis redakcyjny]
Flexilis (…) armos — Claudianus, In Rufinum, II, 358. [przypis tłumacza]
flibustier a. bukanier — pirat na Morzu Karaibskim; członek społeczności zbiegów i przestępców pochodzenia angielskiego, francuskiego i holenderskiego, zamieszkujących w XVI–XVII w. wyspy Wielkich Antyli, zajmujących się piractwem i myślistwem. [przypis edytorski]
„Fliegende Blätter” — niemiecki tygodnik satyryczny wydawany w latach 1845–1944 w München. [przypis edytorski]
Fliegende Holländer (niem.) — Latający Holender, statek-widmo z legend marynarskich, skazany na wieczną tułaczkę po morzach, nie może ani przybić do brzegu, ani zatonąć; wszyscy marynarze na przeklętym statku pomarli, a jego widok zwiastuje śmierć. [przypis edytorski]
Flier, Jakov (1912–1977) — pianista rosyjski, wykonujący gł. muzykę romantyczną. [przypis edytorski]
flintą — strzelbą. [przypis redakcyjny]
flinta (daw.) — strzelba. [przypis edytorski]
flinta — prymitywna strzelba. [przypis edytorski]
flinta — strzelba myśliwska. [przypis edytorski]
flinta — strzelba myśliwska. [przypis redakcyjny]
flinta — strzelba. [przypis edytorski]
flinta — strzelba skałkowa. [przypis edytorski]
flinta — strzelba z zamkiem skałkowym, broń palna używana przez piechotę w XVIII w. [przypis edytorski]
flintpas — pas na flintę, strzelbę. [przypis redakcyjny]
flis — a. flisak; osoba kierująca łodzią, zatrudniona przy rzecznym spławianiu towarów. [przypis edytorski]
flisaki — osoby zajmujące się flisem, czyli rzecznym spławem towarów. [przypis edytorski]
flisak — tu: żeglarz. [przypis edytorski]
flis (daw.) — spław, flisactwo. [przypis edytorski]
flisoki (gw.) — flisacy. Flisak, oryl, flis to nazwy mężczyzny zajmującego się w dawnej Polsce flisem, czyli rzecznym transportem (spławianiem) towarów. Często flisem trudnili się sezonowo dorabiający chłopi nadrzecznych wsi. Na przykład tradycje flisaków z Ulanowa nad Sanem są wpisane na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. [przypis edytorski]
flis — osoba zarabiająca spławianiem drewna po rzece. [przypis edytorski]
flis — spławianie rzeką drewna lub zboża; w widłach Wisły i Sanu flisactwo było częstym sposobem dorabiania. [przypis edytorski]
flis — spławianie towarów na handel. [przypis edytorski]
flisz (geol.) — zespół skał osadowych cechujący się cyklicznością warstw różnego rodzaju; termin wprowadzony w 1827 przez szwajcarskiego geologa Bernharda Studera na określenie charakterystycznie przeplatanych warstw u podnóża Alp, z niem. fliessen: płynąć. [przypis edytorski]
Fliszk — Flisco, Fiesco, wieś pod Kremoną w płn. Włoszech. [przypis redakcyjny]
Fliunt (gr. Phlieus) — niewielkie niezależne miasto-państwo greckie w płn.-wsch. części Peloponezu; podczas wojny peloponeskiej było sojusznikiem Sparty; produkowane we Fliuncie wino było sławne w całej Grecji. [przypis edytorski]
Fliunt (gr. Phlieus) — niewielkie niezależne miasto-państwo greckie w płn.-wsch. części Peloponezu. [przypis edytorski]
Flius (Fliunt) lub Flejus (Flejunt) — w północno-wschodnim Peloponezie [na płn.-zach. od Nemei], rządzony zwykle przez arystokrację i wierny Sparcie. Podczas wojny korynckiej doszli do władzy demokraci; ci odmówili Sparcie posiłków i ogłosili się neutralnymi. [przypis tłumacza]
fliza — płyta kamienna lub ceramiczna służąca do dekoracyjnego wykładania powierzchni podłóg, ścian itp. [przypis edytorski]
fliz (daw.) — ozdobna płyta kamienna służąca do wykładania powierzchni ścian, podłóg itp. [przypis edytorski]
fliz — ozdobna płyta kamienna służąca do wykładania powierzchni ścian, podłóg itp. [przypis edytorski]
flobert a. flower (daw.) — karabinek małokalibrowy (w oryg. niem. Jagdflinte: strzelba myśliwska). [przypis edytorski]
Floda — szwedzka miejscowość położona w gminie Lerum, w okręgu Västra Götaland. [przypis edytorski]
floks a. płomyk — roślina z rodziny wielosiłowatych o jaskrawych, czerwonych lub fioletowych kwiatach, chętnie uprawiana w ogródkach jako ozdobna. [przypis edytorski]
Flood-tide below me (…) face to face (ang.) — Fala odpływu pode mną! Patrzę wam w twarz; / Chmury zachodu! Słońce tam, o pół godziny nad horyzontem! / Ciebie też widzę twarzą w twarz. [przypis edytorski]
Flora (mit. rzym.) — bogini kwiatów i wiosennej roślinności; na jej cześć w Rzymie świętowano na przełomie kwietnia i maja wesołe Floralia. [przypis edytorski]
Flora (mit. rzym.) — bogini kwiatów i wiosennej roślinności; [przypis edytorski]
Flora (mit. rzym.) — bogini kwiatów i wiosennej roślinności. [przypis edytorski]
Flora (mit. rzym.) — bogini kwiatów; ogólnie: świat roślin. [przypis edytorski]
Flora (mit. rzym.) — bogini kwiatów. [przypis edytorski]
Flora (mit. rzym.) — bogini kwiatów. [przypis edytorski]
florans — rodzaj dawnej lekkiej tkaniny jedwabnej. [przypis edytorski]
flora — ogół roślin właściwych pewnemu krajowi, pewnej okolicy. [przypis tłumacza]
Flora Petrinsularis (łac.) — Roślinność Wyspy Św. Piotra. [przypis edytorski]
Flor — Blüte. [przypis edytorski]
flor de cacao (hiszp.: kwiat kakao) — pot. nazwa Quararibea funebris, rosnącego w Meksyku drzewa, którego suszonych kwiatów używa się jako ostrej przyprawy do tradycyjnego napoju czekoladowo-kukurydzianego. [przypis edytorski]
flor de noche buena (hiszp.) — wilczomlecz nadobny, pot. gwiazda betlejemska, popularna roślina ozdobna pochodząca z Meksyku i Gwatemali. [przypis edytorski]
