Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 465 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | austriacki | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | sportowy | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 174203 przypisów.
miedź — hartowana miedź służyła do wyrobu broni i zbroi. [przypis edytorski]
miedź — hartowana miedź służyła do wyrobu broni. [przypis edytorski]
miedź — hartowana miedź służyła do wyrobu uzbrojenia. [przypis edytorski]
miedź — hartowana miedź służyła do wyrobu zbroi i uzbrojenia. [przypis edytorski]
miedź — mowa o brązie. [przypis edytorski]
miedź za złoto wymienić — wyrażenie z Iliady VI 236, gdzie Glaukos zamienia się zbroją z Diomedesem, oddając mu swój złoty pancerz, wart stu wołów, a otrzymując od niego wykonany z miedzi (z brązu), wart dziewięć. [przypis edytorski]
miedza — pas graniczny oddzielający dwie połacie ziemi. [przypis edytorski]
miedza — pas nieuprawnej ziemi oddzielający pola. [przypis edytorski]
miedza — pas ziemi nieuprawnej ciągnący się wzdłuż dwóch pól i oddzielający je. [przypis edytorski]
miedza — pas ziemi nieuprawnej ciągnący się wzdłuż dwóch pól i oddzielający je. [przypis redakcyjny]
miedza — pas ziemi rozdzielający pola uprawne. [przypis edytorski]
miedza — podłużny skrawek ziemi oddzielający pola uprawne. [przypis edytorski]
miedza — wąski pas ziemi, który oddziela od siebie pola uprawne. [przypis edytorski]
miedza — wąski pas ziemi, który oddziela od siebie pola uprawne. [przypis edytorski]
miedza — wąski pas ziemi niezaoranej, rozgraniczający pola uprawne. [przypis edytorski]
miedziak — drobna moneta. [przypis edytorski]
miedziak — tu: brązowy medal. [przypis edytorski]
miedziane a. wytarte czoło (mieć) — być bezczelnym, bezwstydnym, pozbawionym honoru. [przypis edytorski]
miedziane czoło (daw.) — bezczelność, umiejętność kłamania w żywe oczy. [przypis edytorski]
miedziane czoło (mieć) — być bezczelnym, bezwstydnym, pozbawionym honoru. [przypis edytorski]
Miedziane (niem. Kupferberg, słow. Medené) — masywny szczyt wznoszący się na wys. 2237 m n.p.m. w długiej płn.-wsch. grani Szpiglasowego Wierchu w polskich Tatrach Wysokich; grań Miedzianego ciągnie się na przestrzeni 1400 m pomiędzy Doliną Pięciu Stawów Polskich a Doliną Rybiego Potoku. [przypis edytorski]
Miedziane — szczyt w polskich Tatrach o wysokości 2233 m n.p.m. [przypis edytorski]
Miedzianobrody, łac. Ahenobarbus — tu: cesarz Neron, co odnosiło się nie do jego cechy fizycznej (jak w powieści Quo vadis), ale do jego rodowego przydomka (cognomen), wskazującego na gałąź rodu; jako syn Gnejusza Domicjusza Ahenobarbusa i Agryppiny Młodszej nazywał się Lucjusz Domicjusz Ahenobarbus; w roku 50 kolejny mąż Agryppiny, cesarz Klaudiusz, adoptował go jako syna i nadał mu nowe miano, wskazujące na przynależność do rodu klaudyjskiego: Neron Klaudiusz Cezar Druzus Germanik. [przypis edytorski]
miedziany — czerwonozłoty. [przypis edytorski]
Miedziany jeździec — pot. nazwa pomnika Piotra I w Petersburgu, jednego z symboli miasta. Został odsłonięty w 1782 dla upamiętnienia założyciela miasta. Posąg jeźdźca umieszczony jest na ogromnym postumencie wykonanym z granitowego głazu narzutowego. Jego nazwa upowszechniła się za sprawą poematu Puszkina Jeździec miedziany (Медный всадник, wyd. 1837), zainspirowanego pomnikiem. [przypis edytorski]
miedzianymi runie stopy — sens: podepcze ciężkimi stopami. [przypis edytorski]
miedzie — miodzie. [przypis edytorski]
Miedziński, Bogusław (1891–1972) — polityk sanacyjny, wojskowy, publicysta; jeden z najbliższych współpracowników Józefa Piłsudskiego, a następnie Edwarda Rydza-Śmigłego; członek PPS-Frakcji Rewolucyjnej, Związku Strzeleckiego, POW (Polskiej Organizacji Wojskowej 1914–1921), podpułkownik piechoty WP, członek wywiadu wojskowego, przez cztery kadencje poseł na Sejm II RP (z list PSL „Piast”, PSL „Wyzwolenie”, BBWR), wicemarszałek Sejmu w l. 1935–1938, uczestnik zamachu majowego, minister ministrem poczt i telegrafów w rządzie Józefa Piłsudskiego i Kazimierza Bartla, senator i Marszałek Senatu II RP; członek Prezydium Rady Naczelnej Obozu Zjednoczenia; w l. 1929–1938 red. nacz. „Gazety Polskiej”, w 1934 r. przejął koncern Prasa Polska SA (od 1935 Dom Prasy SA); zwolennik eliminacji populacji Żydów polskich w drodze emigracji. [przypis edytorski]
Miedziojna (litew. Medeina) — bogini lasów. [przypis edytorski]
miedzy (daw.) — dziś: między. [przypis edytorski]
miedzy hardemi zawżdy kwitną swary — Prz 10, 12: „Nienawiść wzbudza swary: a wszystkie występki miłość pokrywa” (tłum. Wujka). [przypis edytorski]
miedzy insze (starop.) — między innych, pośród innych. [przypis redakcyjny]
Miedzy pysznemi zawżdy swary rostą — Prz 13, 10. [przypis edytorski]
miedzy (starop.) — dziś popr.: między. [przypis edytorski]
miedzy (starop.) — między. [przypis edytorski]
miegąs — trump.: miegantis. [przypis edytorski]
miegta — miega. [przypis edytorski]
miej baczność (daw.) — uważaj. [przypis edytorski]
miejcie się do sprawy (starop.) — szykujcie się [gotujcie się] do sprawy [tj. tu: do walki]. [przypis edytorski]
Miej i tę, co przyjemność mojej zrówna matki — Miej i tę, która wdziękami wyrówna przyjemności, to jest wdziękom, matki mojej, Wenery. „Zrównać”, położone tu z czwartym przypadkiem, rządzi pospolicie trzecim, jeśli znaczy, jak w tym miejscu, wyrównać, być podobnym komu. [przypis redakcyjny]
Miej (…) karety — Celimena, wyprowadzona z równowagi i zapominając o światowej masce, odpowiada wręcz, porywczo; wówczas Arsena, korzystając z doraźnego zwycięstwa, chce z tryumfem opuścić pole walki. Ale już Celimena zdążyła się opanować. [przypis tłumacza]
Miej na poślednie koła pilne oko — dosł.: zwracaj uwagę na tylne koła; przysłowie to znaczy: myśl o tym, co się może zdarzyć. [przypis redakcyjny]
Miej nas na wodzy — trzymaj nas krótko, w karności i posłuszeństwie. [przypis redakcyjny]
miejśkie — dziś popr.: miejskie. [przypis edytorski]
miejsca czcią otoczone — τα αγια. Niechaj czytelnik nie posądza Flawiusza o ubóstwo wysłowienia; wśród całego wiru słów: świątynia, święte miejsca, Święte Świętych etc. tłumacz musi myśleć nie tylko o wiernym oddaniu tekstu, ale i o dźwięczności mowy przekładu; tylko w wypadkach, w których chodzi o określenia ściśle lokalne, dosłowność jest rzeczą nieodzowną, nie można tedy używać wyrażeń ogólnikowych, ale trzeba rzecz nazywać po imieniu. [przypis tłumacza]
miejsca pracy i toalety dla Płazów zostały otoczone wysokimi drewnianymi płotami, które chroniły Płazy (…), a przede wszystkim (…) oddzielały świat Salamander od świata ludzi — Wydaje się, że chodziło tu także o pewne pobudki moralne. Wśród papierów Povondry znalazła się wielojęzyczna Proklamacja, opublikowana przypuszczalnie we wszystkich gazetach na świecie i podpisana przez samą księżną Huddersfield, gdzie napisano:
„Liga Ochrony Płazów zwraca się przede wszystkim do was, kobiety, żebyście w interesie przyzwoitości i dobrych obyczajów przyczyniły się pracą swych rąk do wielkiej akcji, której celem jest zaopatrzenie Płazów w odpowiednią odzież. Najbardziej odpowiednia do tego jest sukienka o długości 40 cm, szeroka w pasie na 60 cm, najlepiej ze wszytą gumką. Zaleca się sukienkę złożoną w fałdy (plisowaną), która dobrze pasuje i umożliwia większą swobodę ruchów. Dla krajów tropikalnych wystarczy fartuszek zawiązywany w pasie, wykonany z całkiem prostego materiału nadającego się do prania, ewentualnie z części waszych starszych ubrań. Pomóżcie tym biednym Płazom, żeby pracując w pobliżu ludzi, nie musiały pokazywać się bez jakiegokolwiek ubrania, co zapewne obraża ich poczucie wstydu i dotyka nieprzyjemnie każdego przyzwoitego człowieka, szczególnie każdej kobiety i matki”.
[przypis autorski]
miejsca strupa wszakże nie ostrzyże — „Zostawiał dwa [rzędy] włosów dookoła strupa, aby było widoczne, czy [zakażenie] się rozprzestrzeni, bo jeśli się rozprzestrzeni, przejdzie poza włosy i wyjdzie na ogolone miejsce”, Raszi do 13:33 [2]. [przypis tradycyjny]
miejsca, w którym przedstawia się, mniej więcej tak jak w Twym pałacu, czyny ludzi, którzy już nie żyją — Inkowie przedstawiali rodzaj komedii, których tematy były czerpane z najlepszych czynów ich poprzedników. [przypis autorski]
miejsca w nich żadne nie miały wywody (starop.) — nie przemawiały do nich żadne tłumaczenia. [przypis edytorski]
miejsce Dolnego Egiptu zajmowała odnoga morska […] Przed gadami na tym świecie były tylko ślimaki i ryby, a przed nimi — same rośliny — autor przypisuje starożytnym Egipcjanom znajomość geologii i paleontologii, którą faktycznie osiągnięto dopiero w czasach nowożytnych. [przypis edytorski]
miejsce kuracyjne — sanatorium. [przypis edytorski]
miejsce, na którym stoisz, ziemią jest świętą — określenie święty odnosi się do miejsca nie do ziemi, co można wyczytać ze zgodności rodzajów gramatycznych, zob. Raszi do 3:5. [przypis tradycyjny]
miejsce na słońcu — tu: w świetle, w miejscu jasnym. [przypis edytorski]
[?] — miejsce nieczytelne w rękopisie. [przypis edytorski]
miejsce obok księdza, abym mu podał nożyczki — podczas ceremonii przyjmowania do zgromadzenia zakonnego kobiecie obcina się włosy. [przypis edytorski]
Miejsce przechodu (…) i to, co jeszcze na przechodzie było — Tu nawiasem wspomina poeta Minotaura. [przypis redakcyjny]
Miejsce swe chytra gdy straciła dusza — W miejsce Judasza z dwóch przeznaczonych świątobliwych ludzi, losem na urząd apostolski wybrany był święty Mateusz (Dzieje apostolskie, rozdz. 1, w. 21). [przypis redakcyjny]
miejsce swe osiędzie (starop.) — zajmie godne siebie (czy: należne sobie) miejsce. [przypis redakcyjny]
miejsce (tu daw.) — posada, zatrudnienie. [przypis edytorski]
miejsce (tu daw.) — zatrudnienie, miejsce pracy. [przypis edytorski]
miejsce — tu: miejsce pracy, posada. [przypis edytorski]
miejsce — tu: posada, stanowisko pracy. [przypis edytorski]
miejsce — tu: posada, zatrudnienie. [przypis edytorski]
miejsce — tu: stanowisko, pracę. [przypis edytorski]
miejsce — tu: stanowisko. [przypis edytorski]
Miejsce tutaj nie jest na to!… — dzieje się to przecież na ulicy, przed domem. Nigdy to zresztą nikogo w tych sztukach nie razi (p. Plautus, s. 265 i nast.) i tylko tutaj pojawia się wzgląd na fikcyjnych przechodniów. Jest to niewątpliwie pomysł samego Plauta, który w ten sposób motywuje przeniesienie dalszej akcji do wnętrza domu, czyli skrócenie sztuki. Mówi zresztą o tym wyraźnie w wierszu 1035 i nast., z ulubionym swoim łamaniem iluzji scenicznej: „Skrócimy zarazem naszą sztukę” (por. Wstęp, s. XVI i nast.). [przypis tłumacza]
miejsce weźmie (…) Palinura miano — na płn. od zatoki Salerneńskiej do dziś istnieje Porto di Palinuro. [przypis edytorski]
………………………. — miejsce wykropkowane w oryginale. [przypis edytorski]
miejsce zwane pokuciem — Zaszczytne miejsce, gdzie dawniej stawiano bogów domowych, gdzie dotąd Rosjanie zawieszają obrazy. Tam wieśniak litewski sadza gościa, którego chce uczcić. [przypis autorski]
miejscowe wróbelki — quelea aethlopica; Sztolcman: Nad Białym Nilem [autor powołuje się tu na pracę pol. zoologa i podróżnika Jana Stanisława Sztolcmana (1854–1928); red. W.L.]. [przypis autorski]
miejscowi (starop. forma) — miejscu (przypatrzeć się). [przypis edytorski]
miejscowość (daw.) — miejsce, okolica. [przypis edytorski]
miejscowość — tu: miejsce, okolica. [przypis edytorski]
Stefan Szolc-Rogoziński, Żegluga wzdłuż brzegów zachodniej Afryki na lugrze Łucja-Małgorzata 1882–1883
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
miejscowość — tu: miejsce. [przypis edytorski]
miejscowych — ἐπιχωρίων (Niese), πατρίων (Dindorf). [przypis tłumacza]
miejscowy Rotszyld — ironiczne określenie bogatego Żyda; Rotszyldowie a. Rothschildowie — rodzina finansistów żydowskich, pochodząca z Frankfurtu. [przypis edytorski]
miej serce i patrzaj serce — Adam Mickiewicz, Romantyczność. [przypis edytorski]
miejże — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że. [przypis edytorski]
mielaširdybė — gailestingumas. [przypis edytorski]
mielce — żarna, kamienie do ręcznego mielenia zboża. [przypis edytorski]
mielej (daw.) — płycej; por.: mielizna, tj. płycizna. [przypis edytorski]
mielerz — kopiec drewna przykryty ziemią, darnią lub gliną i wypalany na węgiel drzewny. [przypis edytorski]
mieli do (…) Lubomirskiego wielką relacyją — których z Lubomirskim łączyły ścisłe relacje, bliskie stosunki. [przypis redakcyjny]
mieli niewygodne w użyciu oznaczanie liczb literami — w starożytnej Grecji początkowo używano notacji liczbowej zbliżonej do zapisu rzymskiego: wielkości 1, 5, 10, 100, 1000 i 10 000 oznaczano pojedynczymi literami, a konkretną liczbę zapisywano jako kombinację tych liter; od III w. p.n.e. w świecie greckim stopniowo przyjmowano odmienny system, powstały w Jonii, nienadający się do prowadzenia obliczeń: liczbom od 1 do 9 przypisano w nim pierwszych 9 liter alfabetu, kolejne 9 liter służyło do zapisywania pełnych dziesiątek od 10 do 90, następnymi literami zapisywano pełne setki od 100 do 900; do tego celu 24-literowy alfabet joński rozszerzono o trzy archaiczne litery, na oznaczenie liczb 6, 90 oraz 900; Ateny pozostały przy starym systemie, zwanym attyckim, aż do początku I w. n.e. [przypis edytorski]
Mieliśmy do czynienia z materialistami, z deistami… — Oeuvres, t. X, s. 74–5, przytaczam w streszczeniu. [przypis autorski]
mieliżby — daw. konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy mieliby a. czyżby mieli. [przypis edytorski]
mieliżbyście — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy mielibyście. [przypis edytorski]
mieliżbyście — konstrukcja z partykułą -ż-; znaczenie: czy mielibyście. [przypis edytorski]
mieliżbyśmy pozwolić (daw.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że-, skróconą do -ż-; znaczenie: czy mielibyśmy, czyżbyśmy mieli. [przypis edytorski]
Mieliż — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy mieli. [przypis edytorski]
mielizna Goodwin — niebezpieczna mielizna przy północnym wejściu do Cieśniny Kaletańskiej, w pobliżu głównych szlaków żeglugowych. [przypis edytorski]
mielizna — płytkie miejsce w morzu lub rzece. [przypis edytorski]
mielnik (daw.) — młynarz. [przypis edytorski]
Mielnikow, Jakow (1896–1960) — rosyjski łyżwiarz szybki, brązowy medalista mistrzostw świata. [przypis edytorski]
Mielżyńscy — hrabiowska rodzina ziemiańska z Wielkopolski, herbu Nowina. [przypis edytorski]
Miemce (gw.) — Niemcu (W. lp). [przypis edytorski]
Miemiec (gw.) — Niemiec. [przypis edytorski]
miemiecki (gw.) — niemiecki. [przypis edytorski]
mieniąc się (daw.) — tu: zmieniając się. [przypis edytorski]
mieniący się — tu: zmieniający się; zmieniający wygląd (wyraz twarzy). [przypis edytorski]
