Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | portugalski | pospolity | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | wulgarne | zdrobnienie
Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 6475 przypisów.
opuszczenie — tu: zaniedbanie. [przypis edytorski]
opuszka (daw.) — futrzane obszycie brzegów stroju. [przypis edytorski]
opuszka — obkład futrzany. [przypis redakcyjny]
opuszyć (daw.) — futrem obszyć. [przypis redakcyjny]
opylać — odkurzać. [przypis edytorski]
opytać — dziś: wypytać. [przypis edytorski]
opyt (daw.) — pytanie, badanie, śledztwo. [przypis redakcyjny]
opyt (daw.) — wypytywanie się. [przypis edytorski]
O qualis artifex pereo (łac.) — O, jakiż artysta umrze w mej osobie (słowa przypisywane Neronowi). [przypis edytorski]
O quando finieris et quando cessabis, universa vanitas mundi (łac.) — Ach, kiedy przestaniesz istnieć i kiedy przeminiesz, odwieczna próżności tego świata. [przypis edytorski]
Orabunt (…) sciat (łac.) — „Inne ludy wymową niech słyną i kreślą/ Cyrklem nieba pomiary i niech liczą gwiazdy;/ Mój naród niechaj umie drugim rozkazować” (Vergilius, Aeneida, VI, 849; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]
oracja — dawn. ozdobna mowa, uroczyste przemówienie; tu w znaczeniu ironicznym. [przypis edytorski]
oracja — przemowa. [przypis edytorski]
oracja — uroczysta przemowa. [przypis edytorski]
oracja (z łac.) — uroczysta mowa; wypalił (…) oracją dziś popr. forma: orację. [przypis edytorski]
oracja (z łac.) — uroczyste, długie przemówienie lub uroczysta modlitwa. [przypis edytorski]
oraculum (łac.) — wyrocznia, przepowiednia, wyrok. [przypis edytorski]
oraculum: praeficere officiis eta dministralionibus non peccaturos potius quam damnare cum peccassent (łac.) — przepowiednię: ustanawiać przełożonych w urzędach i administracji raczej takich, co nie zgrzeszą, niż potępiać, gdy już zgrzeszyli. [przypis redakcyjny]
Oraczewski, Czesław (1891–1965) — jak podaje Tomasz Szarota, ksiądz ten był zwolennikiem filozofii mistyczno-narodowej, od 1936 r. proboszczem parafii św. Jakuba na warszawskiej Ochocie. Po wojnie związał się z PAX-em i ruchem tzw. księży patriotów. [przypis edytorski]
oraczów — dziś popr. forma D. lp: oraczy. [przypis edytorski]
oraczyć się — uraczyć się. [przypis edytorski]
ora et labora (łac.) — ucz się i pracuj. [przypis edytorski]
Ora et sempre (wł.) — teraz i zawsze. [przypis edytorski]
Ora (…) micant — Ovidius, Ars amandi III, 505. [przypis tłumacza]
Oran — duże miasto portowe w płn-zach. Algierii; od XIII w. należące do królestwa Abdalwadydów, w 1509 zdobyte przez Hiszpanów. [przypis edytorski]
Oran — duże miasto portowe w płn-zach. Algierii. [przypis edytorski]
orang Belanda (mal.) — Holender. [przypis edytorski]
oran — į orą, t.y. į lauką. [przypis edytorski]
Oranienburg — miejscowość w pobliżu Poczdamu, gdzie już w 1933 r. utworzony został obóz koncentracyjny Sachsenhausen. [przypis edytorski]
Oranienburg — niemieckie miasto powiatowe w kraju związkowym Brandenburgia; podczas II wojny znajdował się tutaj nazistowski obóz koncentracyjny Konzentrationslager Oranienburg. [przypis edytorski]
oranina — zaorane pole. [przypis edytorski]
Oranje — rzeka w płd. Afryce, płynąca ze wschodu na zachód, od Gór Smoczych do Oceanu Atlantyckiego; jej nazwa oznacza „pomarańczowa”; w czasach kolonialnych stanowiła linię graniczną pomiędzy bryt. Kolonią Przylądkową a innymi terytoriami regionu. [przypis edytorski]
oranki — zaorany obszar. [przypis edytorski]
oran — laukan, į lauką. [przypis edytorski]
Oran — miasto i prowincja w Algierze. [przypis redakcyjny]
orant — przedstawienie modlącej się postaci, zazwyczaj stojącej. [przypis edytorski]
oranych — w wydaniu drugim: rozdanych. [przypis edytorski]
oranżerii — cieplarni, szklarni na rośliny. [przypis redakcyjny]
Ora pro nobis Domine ament — Módl się za nami, Panie, amen (łac.). [przypis autorski]
ora pro nobis (łac.) — módl się za nami. [przypis edytorski]
o Rataiewskim, którego nadgroda zdobi dzieie wieku naszego — żołnierz nazwiskiem Rataiewski z niebezpieczeństwem życia swego wyrwawszy kilka osób z powodzi, która przypadła w Kaliszu 1780, dostał od monarchy kochaiącego ludzkość pieniężną nadgrodę, pensyą dożywotnią i medal srebrny Merentibus [tj. łac.: Zasłużonym; medal ustanowiony przez Stanisława Augusta Poniatowskiego w 1766 r.], który mu oddano przy paradzie całego regimentu, aby go nosił przy sukni na niebieskiey wstążce. Ileż! podobnych przykładów zdarzać się mogło dawniey, które, nie maiąc nadgrody, poszły w zapomnienie. [przypis autorski]
orate fratres (łac.) — módlcie się, bracia. [przypis edytorski]
orate fratres (łac.) — módlcie się bracia. [przypis edytorski]
oratinklis — voratinklis. [przypis edytorski]
oratione (łac.) — modlitwą. [przypis redakcyjny]
Orationem Demosthenis περί συμμοριών (łac. i gr.) — mowa Demostenesa o okręgach podatkowych. [przypis edytorski]
oratio obliqua (łac.) — mowa zależna, przytoczenie czyjejś wypowiedzi nie w formie dosłownej, ale w formie zdania podrzędnego dopełnieniowego. [przypis edytorski]
Oratio pro Murena — Mowa w obronie Mureny, jedna z mów Cycerona (106–43 p.n.e.). [przypis edytorski]
oratio recta (łac.) — mowa niezależna, dosłowne przytoczenie cudzej wypowiedzi. [przypis edytorski]
oratora — mówcę. [przypis redakcyjny]
oratora — przez grzeczność, dla pozoru. [przypis redakcyjny]
Orator Celius (…) we dwóch — Seneka, O gniewie, III, 8. [przypis tłumacza]
oratorianie — katolickie stowarzyszenie osób duchownych lub świeckich, w którym nie ma obowiązku składania ślubów zakonnych, założone w XVI w. przez Filipa Neri. [przypis edytorski]
oratorianin — członek katolickiego stowarzyszenia osób duchownych lub świeckich, w którym nie ma obowiązku składania ślubów zakonnych, założonego w XVI w. przez Filipa Neri. [przypis edytorski]
Oratorium — tu: francuski zakon oratorian, Kongregacja Oratorium Naszego Pana Jezusa Chrystusa, założona w 1611 przez kardynała Pierre'a de Bérulle, inicjatora tzw. francuskiej szkoły duchowości, katolickiego ruchu duchowego, misyjnego i reformatorskiego. [przypis edytorski]
oratorium — tu: sala przeznaczona do modlitwy; kaplica. [przypis edytorski]
orator (łac.) — mówca. [przypis edytorski]
orator — mówca. [przypis edytorski]
orator — mówca. [przypis redakcyjny]
oratorów — mówców. [przypis redakcyjny]
orator (z łac.) — mówca. [przypis edytorski]
oravi (…) laboravi (wł.) — modliłem się, ale nie pracowałem. [przypis redakcyjny]
orawska — Orawa to region i kraina historyczna w Europie Środkowej w dorzeczu rzeki Orawy. [przypis edytorski]
orawski — Orawa to region górski na pograniczu polsko-słowackim, leżący w dorzeczu rzeki o tej samej nazwie. [przypis edytorski]
oraz (daw.) — naraz, jednocześnie. [przypis edytorski]
oraz (daw.) — także, oprócz tego. [przypis edytorski]
oraz (daw.) — także. [przypis edytorski]
Jędrzej Kitowicz, Opis obyczajów i zwyczajów za panowania Augusta III
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jędrzej Kitowicz, Opis obyczajów i zwyczajów za panowania Augusta III
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jędrzej Kitowicz, Opis obyczajów i zwyczajów za panowania Augusta III
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jędrzej Kitowicz, Opis obyczajów i zwyczajów za panowania Augusta III
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jędrzej Kitowicz, Opis obyczajów i zwyczajów za panowania Augusta III
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
oraz (daw.) — także; zarówno. [przypis edytorski]
oraz (daw.) — tu: razem. [przypis edytorski]
oraz (daw.) — tu: także. [przypis edytorski]
oraz jego młodej, świeżo zaślubionej małżonki (…) Marii Vetsera — żoną arcyksięcia Rudolfa była belgijska księżniczka Stefania Klotylda Koburg (1864–1945), którą poślubił w 1881; Maria Vetsera była młodą kochanką Rudolfa. [przypis edytorski]
oraz (tu daw.) — jednocześnie. [przypis edytorski]
oraz — tu: naraz, jednocześnie. [przypis edytorski]
oraz — tu: także. [przypis edytorski]
orba — orka. [przypis edytorski]
orbare omni praesidio et custodia corporis (łac.) — pozbawić wszelakiej obrony i straży przybocznej. [przypis redakcyjny]
Orbassano — miejscowość w płn. Włoszech, ok. 15 km od Turynu. [przypis edytorski]
orbis pictus (łac.: świat w obrazkach) — elementarz z obrazkami; tu: bogaty zbiór czegoś. [przypis edytorski]
Orbis — powstałe w 1920 roku we Lwowie Polskie Biuro Podróży (PBP Orbis). Działało do 1991 roku. Dziś już nie funkcjonuje w swojej pierwotnej formie instytucji turystycznej i hotelarskiej. [przypis edytorski]
orbis terrarum (łac.) — krąg ziemi, cały świat. [przypis edytorski]
orbis terrarum (łac.) — świat. [przypis edytorski]
orbis terrarum (łac. tu w D. lp) — krąg ziemski. [przypis edytorski]
Orbis (z łac. orbis: krąg, świat) — biuro podróży i przedsiębiorstwo hotelarskie powstałe we Lwowie w 1920 r., funkcjonujące nadal w XXI w. [przypis edytorski]
orchestra — nazwa półkolistego placu w teatrach greckich i rzymskich, znajdującego się pomiędzy sceną a widownią. Była to centralna część teatru. [przypis edytorski]
orchideja — dziś popr.: orchidea. [przypis edytorski]
Orchil — w mitologii irlandzkiej mroczna bogini. [przypis edytorski]
Orchomenos — miasto greckie w Beocji, największe w tej krainie po Tebach. [przypis edytorski]
Orchomenos — miasto w Beocji. [przypis edytorski]
Orchomenos — największe po Tebach miasto w Beocji, zburzone przez Teby, a odbudowane przez Fokidę, otrzymuje niezależność z ręki Filipa. [przypis tłumacza]
Orchomenos — na północnym brzegu jeziora Kopais, drugie po Tebach miasto w Beocji, w zamierzchłej przeszłości główne ognisko handlowe całego kraju. Zburzone przez Teban w 364/3 r., odbudowane przez Macedończyków w 338, było ruiną już za rzymskich czasów [ob. Orchomenos liczy ok. 5000 mieszkańców; Orchomenos w Beocji należy rozróżniać od innego staroż. miasta o tej samej nazwie, położonego w Arkadii, na Płw. Peloponeskim; red. WL]. [przypis tłumacza]
Orchon — rzeka, której źródło znajduje się w centralnej części dzisiejszej Mongolii, a ujście o ponad 1000 km na płn. wschód, wpada do Selengi i z nią do Bajkału. Na rzece znajduje się największy wodospad Mongolii. W dolinie tej rzeki znajdowała się starożytna stolica imperium mongolskiego, Karakorum. [przypis edytorski]
orcik, właśc. ort — daw. drobna moneta srebrna, ćwierć talara. [przypis edytorski]
Orcio — bohater drugoplanowy z Nie-boskiej komedii Zygmunta Krasińskiego. [przypis edytorski]
Orcio — bohater drugoplanowy z Nie-Boskiej komedii Zygmunta Krasińskiego. [przypis edytorski]
Orcio — Jerzy Lubomirski. [przypis redakcyjny]
Orcio — postać z Nie-Boskiej komedii Zygmunta Krasińskiego; synek gł. bohatera, hr. Henryka, natchniony przez umierającą matkę, aby został poetą i w ten sposób uzyskał więź z ojcem, z którym jej samej nie udało się utrzymać duchowej bliskości. [przypis edytorski]
orcisko — ort, czwarta część talara. [przypis redakcyjny]
orczyk — drążek do zaczepiania pasów uprzęży. [przypis edytorski]
orczyk (gw.) — drążek. [przypis edytorski]
orczyk — poziomy drążek, do którego przyczepia się uprząż od strony ciągniętego obiektu. [przypis edytorski]
