Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 166184 przypisów.
sotnia — oddział złożony ze stu żołnierzy. [przypis edytorski]
sotnia (ros.) — setka czegoś; oddział wojskowy złożony pierwotnie ze stu ludzi. [przypis edytorski]
sotniczka — żona sotnika, dowódcy kozackiego. [przypis edytorski]
sotnik — kozacki dowódca pułku konnego. [przypis edytorski]
Soto, Franciszek de — hiszpański jezuita, umarł w Kadyksie w 1634. [przypis tłumacza]
Sotto acqua, tutto sotto acqua! (wł.) — Pod wodą, wszystko pod wodą. [przypis edytorski]
sotto voce (łac.) — podniesionym głosem. [przypis edytorski]
sou — daw. drobna moneta francuska równa 1/20 franka. [przypis edytorski]
sou — dawna drobna moneta francuska (dwudziesta część franka). [przypis edytorski]
Marcel Proust, W poszukiwaniu straconego czasu, Strona Guermantes, Strona Guermantes, część pierwsza
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
sou — drobna moneta francuska. [przypis edytorski]
sou (fr.) — daw. drobna moneta fr. (dwudziesta część franka). [przypis redakcyjny]
sou (fr.) — daw. drobna moneta fr. [przypis edytorski]
sou (fr., lm sous) — drobna moneta, warta 5 centymów. [przypis edytorski]
Souhaitti a. Souhaitty, Jean-Jacques (1632–1697) — autor eseju Nouveaux élémens de chant ou l'essay d'une nouvelle découverte qu'on a faite dans l'art de chanter (1677), w którym proponował notowanie śpiewu cyframi arabskimi. [przypis edytorski]
Soulié, Eudore (1817–1876) — francuski historyk sztuki i konserwator. [przypis edytorski]
Soulié, Frédéric (1800–1847) — fr. pisarz, dramaturg. [przypis edytorski]
So und nicht anders (niem.) — Tak, a nie inaczej. [przypis edytorski]
soupçon (fr.) — szczypta. [przypis edytorski]
soupe au riz (fr.) — zupa z ryżu. [przypis redakcyjny]
sous-bande (fr.) — pod opaską. [przypis redakcyjny]
sous — dawna drobna moneta francuska o wartości 1/20 liwra (funta), bita do 1795; później pot. nazwa monety o wartości 5 centymów, tj. 1/20 franka. [przypis edytorski]
sous — dawniej drobna moneta francuska. [przypis edytorski]
sous (fr.) — drobna moneta. [przypis edytorski]
sous (fr.) — w XIX w. potoczna nazwa monety o wartości 5 centymów, tj. 1/20 franka. [przypis edytorski]
Sous tes souliers de satin… — końcowe strofy wiersza Baudelaire'a Piosenka popołudniowa, skierowanego do budzącej fascynację kobiety-kochanki. [przypis edytorski]
Southampton — miasto portowe w płd. Anglii, w hrabstwie Hampshire. [przypis edytorski]
Southcott, Joanna (1750–1814) — brytyjska prorokini; uważała, że posiada nadnaturalne dary i jest Niewiastą zapowiadaną w 12 rozdziale biblijnej księgi Apokalipsy; zyskała ok. 100 tys. zwolenników, tzw. southcottian. [przypis edytorski]
Southend-on-Sea — miasto na wybrzeżu południowej Anglii. Znajduje się w nim najdłuższe molo na świecie. [przypis edytorski]
Southern Cross (ang.) — Krzyż Południa, najbardziej charakterystyczny, łatwo rozpoznawalny gwiazdozbiór nieba południowego. Na półkuli północnej Krzyż Południa jest widoczny wyłącznie w okolicach tropikalnych, położonych nie dalej niż ok. 20° od równika, przez kilka godzin nocnych zimą i wiosną, nisko nad horyzontem. [przypis edytorski]
Southey, Robert (1774–1843) — angielski poeta okresu romantyzmu. [przypis edytorski]
Southey, Robert (1774–1843) — angielski poeta romantyczny. [przypis edytorski]
South Kensington — dzielnica w środkowej części Londynu, w której znajdują się trzy wielkie londyńskie muzea: Muzeum Historii Naturalnej, Muzeum Nauki oraz Muzeum Wiktorii i Alberta. [przypis edytorski]
Southwark — dzielnica Londynu, najstarsza część miasta na południowym brzegu Tamizy. Do roku 1550 Southwark znajdowało się poza kontrolą położonego na północ od Tamizy Londynu i było rajem dla przestępców i niezrzeszonych handlarzy, którzy prowadzili handel poza regulacjami miejskich stowarzyszeń i gildii. [przypis edytorski]
souvenir (fr.) — pamiątka. [przypis edytorski]
Souvenirs, impressions, pensées et paysages pendant un voyage en Orient (fr.) — Wspomnienia, wrażenia, myśli i krajobrazy podczas podróży na Wschód. [przypis redakcyjny]
Souvenir — Valse Souvenir par F. Hermann. [przypis autorski]
souverain (fr.) — niezależny, władczy, najwyższy. [przypis edytorski]
Sova, Antonin (1864–1928) — czeski poeta modernistyczny, autor impresjonistycznych, symbolicznych i patriotyczno-rewolucyjnych liryków; jego powieść Zlomene duše stanowi spowiedź człowieka współczesnego. [przypis edytorski]
sovereign (ang.) — suweren, udzielny władca. [przypis edytorski]
sowa była córką piekarza — nawiązanie do średniowiecznej apokryficznej opowieści o Jezusie Chrystusie, krążącej w hrabstwie Gloster; według niej któregoś dnia Zbawiciel wstąpił do domu pewnego piekarza, by poprosić o chleb; żona piekarza zagniotła zaraz ciasto i wstawiła do pieca, ale jej córce wydało się, że matka zbyt wiele ciasta przeznaczyła na dar, więc sporą część ujęła; ciasto jednak wyrosło nadspodziewanie; córka piekarza ze zdumienia na ten widok wydała dźwięk „hou, hou, hou”, podobny do odgłosu, jaki wydaje sowa, i zaraz za swe skąpstwo została w tego ptaka zamieniona. [przypis edytorski]
Sowa jest ślepa w dzień, a wrona w nocy, lecz ten, kogo oślepi miłość, jest ślepy i w dzień, i w nocy — aforyzm, cytat z noweli Tomasza Manna Zamienione głowy, tłum. Walentyna Kwaśniakowa. [przypis edytorski]
Sowa — skała ta znajduje się na prawo, idąc w głąb doliny, przed polaną o nazwie Pisana. [przypis edytorski]
so was wie Sudermann, wie Bahr (niem.) — coś jak Sudermann, jak Bahr. [przypis edytorski]
sowa — symbol mądrości. [przypis edytorski]
sowchoz — państwowe gospodarstwo rolne w ZSRR. [przypis edytorski]
Sowdepia (daw.) — pejoratywne określenie porewolucyjnej Rosji, później także Związku Radzieckiego, utworzone przez jej przeciwników z ros. Sowiet Dieputatow: Rada Delegatów. [przypis edytorski]
sowę zadąć (daw., pot.) — sposępnieć. [przypis redakcyjny]
sowicie — obficie, bogato, dużo. [przypis redakcyjny]
sowię — młode sowy. [przypis redakcyjny]
Sowieci (pogard.) — Rosjanie; od ros. nazwy państwa powstałego po rewolucji radzieckiej 1917 r.: Советский Союз (fonet. Sowieckij Sojuz: Związek Radziecki), a. Союз Советских Социалистических Республик (fonet. Sojuz Sowieckich Socjalisticzjeskich Riespublik: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich, skrót ros.: CCCP, skrót pol. ZSRR); Związek Radziecki istniał w latach 1922–1991. [przypis edytorski]
sowieckiej sztuki patriotycznej — prawdopodobnie chodzi o sztukę Zagłada eskadry ukr. pisarza Aleksandra Korniejczuka, powstałą w r. 1933, po raz pierwszy sfilmowaną w r. 1934, a opartą o zatopienie eskadry floty czarnomorskiej na rozkaz Lenina w roku 1918. [przypis edytorski]
sowiecki — rusycyzm; ros. советский (wym. sowieckij) oznacza po polsku: radziecki (związany z działaniem rad; tu: rad robotniczych); Rosja Sowiecka: popr. Rosja Radziecka. [przypis edytorski]
sowiet — rada delegatów robotniczych, chłopskich lub żołnierskich w Rosji i Związku Radzieckim; organ przedstawicielski sprawowujący władzę. [przypis edytorski]
sowiet (ros.) — rada. [przypis redakcyjny]
sowiet (ros.) — rada; tu: rada żołnierska. [przypis edytorski]
sowiety (z ros.) — rady. [przypis edytorski]
sowiooka bogin — Atena. [przypis edytorski]
sowiooka — stały epitet Ateny. [przypis edytorski]
sowitaż — konstrukcja z partykułą -ż; tu: w funkcji wzmacniającej; sowity: obfity, wielki. [przypis edytorski]
sowite — obfite. [przypis redakcyjny]
sowite poczty — podwójną liczbę żołnierzy. [przypis redakcyjny]
sowito (daw.) — obficie. [przypis edytorski]
sowito (daw.) — sowicie; obficie. [przypis edytorski]
sowito — obficie; bardzo. [przypis edytorski]
sowito — sowicie, hojnie. [przypis edytorski]
sowity (daw.) — obfity, bogaty. [przypis edytorski]
sowity (daw.) — obfity. [przypis edytorski]
sowity (daw.) — suty, obfity. [przypis redakcyjny]
sowity — obfity. [przypis redakcyjny]
sowity — obfity, tu: podwójny. [przypis redakcyjny]
sowity obojczyk — podwójny. [przypis redakcyjny]
sowity poczet — składający się z dwóch szeregowych, bez towarzysza. [przypis redakcyjny]
sowity — podwójny, suty. [przypis redakcyjny]
sowizdrzał — człowiek niepoważny. [przypis edytorski]
sowizdrzał — człowiek niepoważny, żartowniś występujący w ludowej literaturze od XIV w. [przypis edytorski]
sowizdrzał (daw.) — żartowniś. [przypis edytorski]
sowizdrzał — sprzyciarz i żartowniś; Till Eulenspiegel, postać z XVI-wiecznej literatury ludowej. [przypis edytorski]
sowizdrzał — tu: błazen, żartowniś. [przypis edytorski]
sowizdrzał — tu: wędrowny błazen. [przypis edytorski]
sowizdrzał — żartowniś. [przypis edytorski]
sowsiem (ros.) — zupełnie, całkiem. [przypis edytorski]
Sowy do Aten (nieść) — przysłowie na oznaczenie zbytecznej i niepotrzebnej czynności: w Atenach na pomnikach i monetach pełno było sów, ptaków bogini Ateny, opiekunki miasta. [przypis redakcyjny]
soyez tranquille (fr.) — niech pani będzie spokojna. [przypis edytorski]
Sozjusz — Plutarch (rozdz. 34) mówi o wodzu Antoniusza Sozjuszu, który pomyślnie wojował w Syrii [Gajusz Sozjusz, jeden z głównych współpracowników Antoniusza, w 38 p.n.e. mianowany przez niego zarządcą Syrii, na jego rozkaz zdobył Jerozolimę, obalił żydowskiego króla Antygona, który sprzyjał Partom, i zastąpił go sojusznikiem Rzymu Herodem; red. WL]. [przypis tłumacza]
sozręb — także: sosręb, sosrąb, siestrzan, stragarz; gł. belka w stropie drewnianym, biegnąca poprzecznie w stosunku do pozostałych belek i zwykle mająca większy przekrój; dawniej sosręb często pełnił funkcję ozdobną: umieszczano na nim datę wzniesienia budynku, znak cieśli (gmerk) a. nazwisko właściciela, często ozdabiano ornamentem, sentencjami lub życzeniami. [przypis edytorski]
spać, dziewczyno, chceszli — jeżeli chcesz (spokojnie) spać, dziewczyno. [przypis edytorski]
spać się od nas bierze — odchodzi (zabiera się) od nas, aby udać się spać. [przypis edytorski]
Spaceruje on sobie po lesie jak zwykle, z najswobodniejszą miną, jakby mówił: »Co mnie to obchodzi? To nas zupełnie nie dotyczy, nie warto o tym nawet gadać!«. — w oryg. He goes about as usual, with his Miller-of-the-Dee air, I care for nobody, no not I, if nobody care for me!; fragm. piosenki ludowej o młynarzu znad rzeki Dee. [przypis edytorski]
spach — właść. spahis, oddział ciężkiej jazdy tureckiej. [przypis edytorski]
spacyfikować (z łac. pacificatio: przywracanie spokoju, od: pax, pacis: pokój) — przywrócić spokój, uspokoić. [przypis edytorski]
spadające wody — Tivoli. [przypis autorski]
spadający księżyc obróci świat w perzynę — Według wierzeń Indian koniec świata nastąpi w wyniku zderzenia Księżyca z Ziemią. [przypis autorski]
spadało — tu: przypadało. [przypis edytorski]
spadał w festonach — opadał, tworząc dekoracyjne sploty. [przypis edytorski]
spada lampa światów — Słońce zachodzi za górę Czatyrdah. [przypis redakcyjny]
spadek głosu — kadencja; obniżenie tonu głosu. [przypis edytorski]
spadek — tu: upadek. [przypis edytorski]
Spadek zacnego imć bękarta… — Piotr Marchant, zwany bękartem de la Barre, jeden z dwunastu sierżantów więzienia królewskiego w Châtelet. [przypis tłumacza]
spadła pani trzy razy z ambony — z ambony, tj. mównicy w kościele ogłaszano przez trzy tygodnie z rzędu zapowiedzi ślubu, wymieniając z nazwiska pannę i kawalera mających zawrzeć związek małżeński. [przypis edytorski]
