Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 165739 przypisów.
braves pétroleuses (fr.) — benzynowe dziewczyny. [przypis edytorski]
bravissimo! (wł.) — brawo! [przypis edytorski]
bravi (wł.: śmiałkowie) — najemna ochrona. [przypis redakcyjny]
Bravo campione! (wł.) — Brawa dla zwycięzcy! [przypis edytorski]
Bravo, figlio mio! Ma bravo davvero! (wł.) — Zuch z ciebie, mój synu, prawdziwy zuch! [przypis redakcyjny]
Bravo, Oswald! Wunderbar, Kurt! Tränen standen mir in den Augen (niem.) — Brawo, Oswald! Cudownie, Kurt! Aż mi łzy stanęły w oczach. [przypis edytorski]
bravo toro (hiszp.) — dzielny byk. [przypis edytorski]
Bravo toro! Tren diabolico! Viva bestia de infierno! (hiszp.) — Wspaniały byk! Diabelski pociąg! Niech żyje piekielna bestia! [przypis edytorski]
Brawa — tyle co Blaja, Blaye, miasto w departamencie Girondy we Francji. [przypis redakcyjny]
brawędy — brednie. [przypis autorski]
brawować (z fr.) — być dzielnym; dokazywać. [przypis edytorski]
brawurować — okazywać brawurę, popisywać się odwagą. [przypis edytorski]
Bray, John Francis (1809–1895) — amerykański socjalista ricardański, działacz angielskiego i amerykańskiego ruchu robotniczego. [przypis edytorski]
Brazydas (zm. 422 p.n.e.) — najwybitniejszy dowódca spartański podczas pierwszej dekady wojny peloponeskiej; odznaczył się w kilku kampaniach, jego główną zasługą było przeforsowanie strategii zaatakowania drogą lądową posiadłości ateńskich na Chalkidyce w Tracji (424); zginął podczas tej kampanii, w zwycięskiej dla Sparty bitwie pod Amfipolis, w której poległ także strateg ateński Kleon. [przypis edytorski]
brazylia a. brezylia — barwnik, używany do farbowania tkanin oraz do produkcji czerwonego atramentu i lakieru, pozyskiwany z podzwrotnikowych drzew z rodzaju brezylka. [przypis edytorski]
brazyliańska rzeczypospolita — Brazylia w 1890 r., czyli w momencie przybycia do niej Dygasińskiego była już republiką. Pełna nazwa kraju brzmiała wtedy Republika Zjednoczonych Stanów Brazylii. [przypis edytorski]
Brazylianin (przestarz.) — Brazylijczyk. [przypis edytorski]
Brazylijska firma, która słynęła kiedyś z produkcji samolotów — chodzi o Embraer (skrótowiec od: Empresa Brasileira de Aeronáutica S.A.), brazylijską wytwórnię lotniczą. [przypis edytorski]
brazylijski Lloyd — Companhia de Navegação Lloyd Brasileiro (pot.: Lloyd Brasileiro), brazylijskie państwowe przedsiębiorstwo żeglugowe, zał. w 1894, rozwiązane w 1997. [przypis edytorski]
Brazzaville — największe miasto i stolica administracyjna oraz finansowa Konga. [przypis edytorski]
Bréteneche. To nie zupełnie to, ale w przybliżeniu; (…) nigdy nie mógł mnie nauczyć tej nazwy — La Brétèche, posiadłość pani de Montsauge. [przypis tłumacza]
breakfast — śniadanie (ang.). [przypis autorski]
brechać (gw.) — szczekać; zmyślać, kłamać, pleść. [przypis edytorski]
brechać — kłamać. [przypis autorski]
Brecht, Bertolt (1898–1956) — dramaturg i teoretyk teatru, pozostający pod wpływem marksizmu, jak również poeta, autor m. in. Opery za trzy grosze (1928), stosujący w swoich dziełach teatralnych koncepcję „efektu obcości”. [przypis edytorski]
breget — daw. ekskluzywny zegarek kieszonkowy wydzwaniający godziny, wyróżniający się dokładnością (od nazwy paryskiej firmy Breguet). [przypis edytorski]
Breguet i Junkers — Louis Breguet (1880–1955): francuski konstruktor lotniczy, jeden z pionierów lotnictwa; w 1911 założył wytwórnię lotniczą, w 1919 przedsiębiorstwo Compagnie des Messageries Aeriennes, które z czasem przekształciło się w linie lotnicze Air France; Hugo Junkers (1859–1935): niemiecki inżynier i innowator, konstruktor pierwszego na świecie metalowego samolotu (Junkers J 1), w 1921 założył Junkers-Luftverkehr-AG, znacjonalizowane w 1926 przez rząd niemiecki i połączone z Deutsche Aero Lloyd w funkcjonującą do dziś Lufthansę. [przypis edytorski]
Brehm, Alfed (1829–1884) — zoolog niem., autor dzieła Życie zwierząt (Tierleben), wyd. w l. 1864–1869 (wyd. pol. 1935–1936), obejmującego 4 tomy (Ptaki, Bezkręgowce, Ssaki, Ryby, płazy i gady). [przypis edytorski]
Brehm, Alfred Edmund (1829–1884) — niemiecki zoolog. [przypis edytorski]
Breinl, Joseph (1800–1869) — urzędnik austriacki znany z tego, że wykorzystał antyszlacheckie ruchy chłopskie w Tarnowie do zapobiegnięcia wybuchowi powstania niepodległościowego w 1846. [przypis edytorski]
Breiter, Emil (1886–1943) — krytyk literacki i teatralny, prawnik; publikował felietony i recenzje w rozmaitych czasopismach, od „Robotnika” po „Skamandra” i „Wiadomości Literackie”. Zajmował się historią i teorią dramatu (a także aktami prawnymi związanymi z twórczością sceniczną i dotyczącymi np. koncesji, umów, ale też cenzury i konfiskaty utworów); był tłumaczem i komentatorem pism Georgesa Sorela. Uważał, że krytyka, podobnie jak twórczość literacka i sceniczna, powinna realizować zadania edukacyjno-etyczne. [przypis edytorski]
brek — duży, odkryty pojazd konny na resorach, z bocznymi ławkami. [przypis edytorski]
brekfest (fonet. ang. breakfast) — śniadanie. [przypis edytorski]
brekowy (daw.) — hamulcowy. [przypis edytorski]
brekowy — hamulcowy; jeden z funkcjonariuszy w pociągu. [przypis edytorski]
brek — powóz odkryty, z ławkami umieszczonymi naprzeciwko siebie, wzdłuż pojazdu. [przypis redakcyjny]
Brekszta (mit. litew.) — bóstwo snu. [przypis autorski]
Brekszta (mit. litew.) — bogini nocy i ciemności. [przypis edytorski]
Brekszta (mit. litew.) — bogini snów. [przypis autorski]
brek — wóz, powóz bez osłon bocznych. [przypis edytorski]
brelan — dawna francuska hazardowa gra karciana, popularna w XVII–XIX w. [przypis edytorski]
Brelar Bigod! — przekleństwo w zepsutej niemczyźnie: Verloren, bey Gott! [przypis tłumacza]
brelok — ozdobny wisiorek przy łańcuszku. [przypis redakcyjny]
Brema — miasto w Niemczech, stolica kraju związkowego o tej samej nazwie; w XIX w. Bremerhaven, port morski Bremy ujścia Wezery, stanowił jeden z głównych portów emigracyjnych w Europie. [przypis edytorski]
Bremen (niem.) — Brema. [przypis edytorski]
Bremer, Fredrika (1801–1865) — szwedzka feministka i pisarka; zadebiutowała anonimowo, serią opowiadań opublikowanych w l. 1828–1831, dotyczących sytuacji kobiet na rynku matrymonialnym, przy czym najczęściej narratorką i komentatorką czyniła Bremer kobietę niezależną; najsłynniejszą powieścią tej autorki była wyd. w 1856 r. Hertha, dotykająca kwestii braku praw i wolności politycznej i obywatelskiej kobiet; zapoczątkowała ona debatę w parlamencie na ten temat, przyczyniła się z czasem do zmian prawnych, została przetłumaczona na wiele języków. [przypis edytorski]
Bremer, Fredrika (1801–1865) — szwedzka pisarka i feministka. [przypis edytorski]
Bremerhaven — miasto w Niemczech u ujścia Wezery do Morza Północnego; wielki port handlowy, pasażerski i rybacki; obecnie połączony z Bremą. [przypis edytorski]
Bremerhaven (niem.: port Bremy) — miasto portowe w Niemczech, u ujścia Wezery do M. Północnego; założone w 1827 jako nowy port morski Bremy, stanowiło jeden z głównych portów emigracyjnych w Europie. [przypis edytorski]
„Bremer Nachrichten” — gazeta wydawana od 1854 r. w Bremie. [przypis edytorski]
bremza — duże koło na tylnej ścianie wagonu kolejowego, uruchamiające dodatkowy hamulec. [przypis edytorski]
bremza — rodzaj hamulca w pociągu, duże stalowe koło na tylnej ścianie wagonu. [przypis edytorski]
brendina — brandina, nokina. [przypis edytorski]
brennst — täuschst. [przypis edytorski]
brennusowy miecz (przen.) — symbol nieograniczonej władzy zwycięskiej armii nad pokonanymi. Brennus, wódz plemienia Senonów, zajął i złupił Rzym w lipcu 387 p.n.e. W zamian za wycofanie swoich wojsk z z Imperium, zażądał on w postaci 1000 rzymskich funtów (ok. 327 kg) złota. Tytus Liwiusz w Ab Urbe condita podaje, że Galowie dostarczyli wagę oraz odważniki. Rzymianie kiedy spostrzegli, że odważniki są sfałszowani, poinformowali o tym Brennusa, który wyciągając swój miecz, rzucił go na wagę i wykrzyknął: Vae victis! (Biada zwyciężonym!), zmuszając Rzymian aby zapłacili jeszcze więcej. [przypis edytorski]
Brentano, Clemens (1778–1842) — niemiecki pisarz. [przypis edytorski]
Brentano, Franz (1838–1917) — niemiecki psycholog i filozof, reprezentant realizmu epistemologicznego. [przypis edytorski]
Brenta — rzeka we Włoszech, wpadająca do Adriatyku. [przypis edytorski]
Brentezjon — Βρεντέσιον, Brundusium, dziś Brindisi. [przypis tłumacza]
Bressa — miasto Brescia we Włoszech. [przypis redakcyjny]
bresza — wyłom w murze twierdzy. [przypis edytorski]
bresz — wyłom w murze twierdzy wykonany przez oblegających. [przypis redakcyjny]
breszyć (daw., reg.) — mówić głupoty. [przypis edytorski]
breszyć (starop.) — kłamać. [przypis edytorski]
Bretania — kraina historyczna i region w płn.-zach. Francji. [przypis edytorski]
Bretania, Normandia, Pikardia — nadmorskie krainy we Francji, na wybrzeżu Atlantyku. [przypis edytorski]
Bretania — region w północno-zachodniej Francji. [przypis edytorski]
Bretèche — posiadłość pani de Montsauge. [przypis tłumacza]
Breteche — posiadłość pani de Montsauge. [przypis tłumacza]
Bret-Harte, Francis (1839–1902) — literat amerykański. [przypis edytorski]
bretlingowa — Szprotowa. [przypis autorski]
bretnal a. bratnal — długi gwóźdź z płaskim łebkiem. [przypis edytorski]
bretnal — długi gwóźdź ciesielski. [przypis edytorski]
bretnal — długi gwóźdź z dużym i płaskim łebkiem. [przypis edytorski]
bretnal — długi, solidny gwóźdź. [przypis edytorski]
bretnal — duży gwóźdź. [przypis edytorski]
bretnal (z niem. Brettnagel) — duży gwóźdź do przybijania desek. [przypis redakcyjny]
Bretończyk Wilander — Villandry, ulubieniec i sekretarz Franciszka I i Henryka II. [przypis tłumacza]
bretoński język — język z grupy brytańskiej języków celtyckich, powstały w Bretanii (płn.-zach. Francja), w której w V–VI w. n.e. osiedlili się Brytowie, uciekając przez inwazją germańskich Sasów. [przypis edytorski]
bretoński język — język z grupy brytańskiej języków celtyckich, używany przez mieszkańców Dolnej Bretanii (płn.-zach. Francja), blisko spokrewniony z językiem kornijskim, używanym w Kornwalii, po drugiej stronie kanału La Manche. [przypis edytorski]
Bretonowie — mieszkańcy Bretanii (Bretagne) we Francji. [przypis redakcyjny]
Breton własc. Bretończyk — mieszkaniec Bretanii, nadmorskiej krainy w płn.-zach. Francji. [przypis edytorski]
Bretor i Hagit — duchy północnej i wschodniej okolicy świata. [przypis autorski]
brettelte — spielte ein Brettspiel. [przypis edytorski]
Brettinaro — teraz przezwany Bertinoro, zamek w Komanii. [przypis redakcyjny]
Brettschneider, Karl Gottlieb (1776–1848) — niem. uczony i teolog protestancki. [przypis edytorski]
Breuer, Josef (1842–1925) — austriacki lekarz, fizjolog i filozof, twórca (razem z S. Freudem) tzw. terapii katartycznej. [przypis edytorski]
Breughelowie, Brueghelowie a. Bruegelowie — rodzina malarzy niderlandzkich, z których najbardziej znany to Pieter Bruegel Starszy (ok. 1528–1569), autor wielu pejzaży o tematyce chłopskiej (od 1559 swoje obrazy zaczął podpisywać z pominięciem litery „h” w nazwisku). [przypis edytorski]
Breughel, Pieter (ok. 1525–1569) — niderlandzki malarz i rysownik; wiele jego obrazów przedstawia sceny rodzajowe rozgrywające się w środowisku chłopskim. [przypis edytorski]
breve (łac.) — dokument papieski niższej rangi niż bulla. [przypis edytorski]
breve (łac.: krótkie) — oficjalna publikacja papieskiego stanowiska w sprawie mniejszej wagi. [przypis edytorski]
breve (z łac.) — tu: krótkie oświadczenie. [przypis edytorski]
brevi manu (łac.) — natychmiast. [przypis edytorski]
brevi manu (łac.) — po prostu. [przypis edytorski]
Brevis (…) credas — Quintilianus, Institutio oratoria, XII, 11. [przypis tłumacza]
brevis (…) fio — Horatius, Ars poetica, V, 35. [przypis tłumacza]
brevis vita (łac.) — krótkie życie. [przypis redakcyjny]
brewe — dekret papieża w sprawach mniejszej wagi. [przypis redakcyjny]
brewerie — awantury, kłótnie. [przypis edytorski]
brewerie — awantury, kłótnie. [przypis edytorski]
