Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 165739 przypisów.
ławica — tu: część dna morskiego lub rzecznego, wzniesienie piaszczyste lub żwirowe. [przypis edytorski]
ławica — tu: ława. [przypis edytorski]
ławica — tu: płycizna na rzece lub w pobliżu wybrzeża morskiego usypana z piasku naniesionego przez wodę, mielizna; piaszczysta wyspa na rzece. [przypis edytorski]
ławica — tu: podwodne wzniesienie z piasku lub z innych osadów dennych w pobliżu wybrzeża morskiego. [przypis edytorski]
ławice — dziś popr. forma D. lp: ławy. [przypis edytorski]
ławiczny — dziś: ławniczy. [przypis edytorski]
ławka — tu: kram, stragan, sklep. [przypis edytorski]
ławnik — w miastach lokowanych na prawie niemieckim był obierany spośród rajców i sprawował m. in. władzę sądowniczą na czele sądu wójtowskiego wraz z ławnikami, którzy mieli prawo sprzeciwu wobec jego wniosków; sądom tym w mieście podlegały ważniejsze sprawy cywilne i kryminalne. [przypis redakcyjny]
ławra — duży klasztor prawosławny. [przypis edytorski]
Ławra Peczarska — prawosławny klasztor w Kijowie. [przypis edytorski]
Ławra Peczerska — ośrodek religijny, dziś w granicach Kijowa; klasztor, w którego podziemiach (pieczarach) spoczywają mumie wielu świętych i błogosławionych mnichów prawosławnych. [przypis edytorski]
Ławrow, Piotr Ławrowicz (1823–1900) — rosyjski myśliciel, publicysta i działacz rewolucyjny; twórca rosyjskiej szkoły subiektywnej w socjologii i filozofii; jeden z głównych, obok Bakunina i Michajłowskiego, ideologów ruchu narodnictwa; po zamachu Karakozowa na cara Aleksandra II aresztowany i skazany na zesłanie, z którego w 1870 zbiegł do Europy Zachodniej. [przypis edytorski]
łaźnia (starop.) — określenie dotyczące zarówno miejsca, w którym się kąpano, jak również w drugim znaczeniu: stosunek seksualny. [przypis edytorski]
łaźnia wodna — sprzęt laboratoryjny w postaci naczynia, za pośrednictwem którego ogrzewa się lub oziębia zanurzone w nim naczynia laboratoryjne wraz z ich zawartością; zaletą stosowania łaźni zamiast bezpośredniego podgrzewania naczynia z substancją chemiczną jest równomierne doprowadzanie ciepła i lepsza kontrola nad temperaturą podgrzewania. [przypis edytorski]
łaźnie Karakalli — najlepiej zachowany kompleks rzymskich term publicznych, oddany do użytku za panowania cesarza Karakalli, w 216–217, zajmujący 12 ha; kompleksowe prace archeologiczne na terenie term przeprowadzono w XIX i na pocz. XX w. [przypis edytorski]
łaźnie publiczne — termy; zespół budynków użyteczności publicznej obejmujący sale do kąpieli zimnych, ciepłych, gorących i parowych, sale gimnastyczne, boiska i ogrody, niekiedy biblioteki. Można z nich było korzystać bezpłatnie. Stanowiły rodzaj centrów rekreacyjno-rozrywkowych, w których kwitło życie towarzyskie. [przypis edytorski]
Łazarz — nieboszczyk wskrzeszony przez Jezusa Chrystusa po kilku dniach spoczywania w grobie. [przypis edytorski]
Łazarzowy — według Ewangelii Łazarz, przyjaciel Chrystusa, został przez niego wskrzeszony; według średniowiecznych legend całe swoje dalsze życie przeżył w strachu przed swym pośmiertnym losem. [przypis edytorski]
Łazarz — postać biblijna, przyjaciel Jezusa Chrystusa, który go wyprowadził z grobu i przywrócił do życia. [przypis edytorski]
Łazarz — postać biblijna, przyjaciel Jezusa Chrystusa, przez którego został wskrzeszony z martwych. Jako św. Łazarz z Betanii był patronem żebraków i trędowatych, stąd też powiedzenia wiążące jego osobę z nędzą i opuszczeniem. [przypis edytorski]
Łazarz — postać biblijna, przyjaciel Jezusa, który wg Ewangelii Jana umarł i został przez Jezusa wskrzeszony. [przypis edytorski]
Łazarz — postać biblijna, święty Kościoła katolickiego oraz Kościoła prawosławnego. [przypis edytorski]
Łazarz — postać biblijna, wg Ewangelii św. Jana wskrzeszona z grobu przez Chrystusa; przen. osoba cierpiąca. [przypis edytorski]
Łazarz — postać biblijna z Ewangelii wg Jana: wskrzeszony przez Jezusa po kilku dniach spoczywania w grobie; patron żebraków i trędowatych; przen.: człowiek wycieńczony przez chorobę lub nędzę. [przypis edytorski]
Łazarz — postać z Ewangelii wg św. Jana, wskrzeszona przez Jezusa. [przypis edytorski]
Łazarz (rel.) — bohater biblijny, wskrzeszony przez Chrystusa. [przypis edytorski]
Łazarz — tu: ciężko chory, który cudem uniknął śmierci. [przypis edytorski]
Łazarz — tu: postać z przypowieści biblijnej (Łk 16,19–31), żebrak, który żywił się odpadkami ze stołu bogacza. [przypis edytorski]
łazarz — tu przen.: chory. [przypis edytorski]
łazarz — tu: trędowaty, od imienia chrześcijańskiego patrona żebraków i trędowatych. [przypis edytorski]
łazarz — tu: zmarły; od imienia postaci biblijnej, a nast. świętego kościoła chrześcijańskiego, Łazarza z Betanii, brata Marii i Marty, uczennic Chrystusa, który wg Ewangelii wskrzesił Łazarza z martwych na usilne prośby sióstr. [przypis edytorski]
łazienka — łódź kąpielowa. [przypis edytorski]
łazienka — tu: wyznaczone kąpielisko. [przypis edytorski]
Łazienki a. Łazienki Królewskie — największy warszawski park, założony w XVIII wieku przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego (1732–1798). [przypis edytorski]
Łazienki Królewskie w Warszawie — znany park warszawski, ulubione miejsce przechadzek; nazwa pochodzi od dawnego pawilonu Łaźni, zbudowanego na sztucznej wyspie na stawie, przebudowanego później na pałac. [przypis edytorski]
Łazienki właśc. Łazienki Królewskie — zespół pałacowo-ogrodowy w Warszawie, założony w XVIII wieku przez Stanisława Augusta Poniatowskiego. [przypis edytorski]
Łazienki — znany park warszawski w południowej części miasta, ulubione miejsce przechadzek. Nazwa pochodzi od pałacu z końca XVII wieku, przeznaczonego początkowo na łazienki. [przypis edytorski]
Łazienki — znany park warszawski w południowej części miasta, ulubione miejsce przechadzek. Nazwa pochodzi od pałacu z końca XVII wieku, przeznaczonego początkowo na łazienki. Pałac został całkowicie przebudowany w stylu klasycznym za czasów Stanisława Augusta. Wypalony przez Niemców po powstaniu warszawskim, został odrestaurowany i udostępniony zwiedzającym. [przypis redakcyjny]
łazik (gw. środ.) — złodziej kradnący drobne, małe przedmioty; złodziej kieszonkowy; doliniarz. [przypis edytorski]
łazik — tu: włóczęga, byle kto, niezamożny podróżnik. [przypis edytorski]
Łaznów — polska wieś położona w województwie łódzkim, w powiecie tomaszowskim. [przypis edytorski]
Łby goli — przez wygolenie części włosów nad czołem oznaczano rekrutów zdatnych do służby wojskowej. [przypis edytorski]
łęcina (gw.) — łodyga ziemniaka. [przypis edytorski]
łęcina — tu: łodyga. [przypis edytorski]
łęciny a. łęty — łodygi kartofli. [przypis edytorski]
Łęczyca — w oryg. łac. sedes Lucie, jedna ze stolic dzielnicy Zbigniewa. [przypis edytorski]
łęg — las lub łąka na podmokłym terenie. [przypis edytorski]
łęgoński traktat — 31 lipca 1666. [przypis redakcyjny]
Łęgonice — wieś nad Pilicą k. Nowego Miasta. [przypis redakcyjny]
łęg — podmokła dolina, najczęściej położona w dolinie rzeki. [przypis edytorski]
łęg — podmokła łąka, często porośnięta krzewami. [przypis edytorski]
łęg — podmokła łąka porośnięta kępami krzewów a. wikliną; także: las liściasty o gęstym poszyciu i bujnym runie. [przypis edytorski]
łęg — podmokła łąka. [przypis edytorski]
Łęka — wieś nad Wisłą w pobliżu Nowego Miasta Korczyna. [przypis redakcyjny]
łęk — łuk, wierzchnie wygięcie kulbaki; tu rodzaj siodła. [przypis redakcyjny]
łęk — podwyższona część siodła z przodu a. z tyłu, kula. [przypis redakcyjny]
łęk — przednia część siodła. [przypis edytorski]
łęk — przednia część siodła. [przypis redakcyjny]
łęk — przednia część siodła, wygięta do góry. [przypis edytorski]
łęk — przednia lub tylna, zwykle podwyższona część siodła. [przypis redakcyjny]
łęk — przednia, podwyższona część siodła. [przypis edytorski]
łęk — przednia, podwyższona część siodła. [przypis redakcyjny]
łęk — tu: łuk. [przypis edytorski]
łęk — tu ogólnie: siodło. [przypis redakcyjny]
łężna trawa — trawa na podmokłej łące. [przypis edytorski]
łężny (daw.) — dziki, leśny. [przypis edytorski]
łeawdł (hebr.) — dla odróżnienia. [przypis tłumacza]
łebski — ogromny. [przypis autorski]
łebski (pot.) — sprytny, zmyślny, mądry. [przypis edytorski]
łeb suszyć — nękać, napominać. [przypis edytorski]
łechtać — łaskotać. [przypis edytorski]
łechtliwy — wrażliwy na łechtanie, łaskotanie. [przypis edytorski]
łeficerze — oficerowie. [przypis edytorski]
łeficerz — oficer. [przypis edytorski]
Łemkowie — grupa etniczna, zamieszkująca Beskid Niski do czasu wysiedleń w ramach akcji „Wisła” (1945–1947). [przypis edytorski]
łepak (daw., pot.) — spryciarz. [przypis edytorski]
łepak (daw.) — spryciarz. [przypis edytorski]
Łepak: pajac — pierwodruki dzieł Szekspira nie zawierają listy postaci; na podst. treści sztuki postać tę określa się słowem clown (pajac) lub swain (wieśniak, pastuch). [przypis edytorski]
łepskość — od łeb; łebskość, dzielność. [przypis redakcyjny]
łep (starop. forma) — dziś popr.: łeb. [przypis edytorski]
łep (starop. forma ort.) — dziś: łeb. [przypis edytorski]
łep (starop. forma ort.) — dziś popr. łeb. [przypis edytorski]
łep (starop. forma ort.) — dziś popr.: łeb. [przypis edytorski]
łeptać (daw.) — chłeptać, zwykle o zwierzętach: pić, zagarniając płyn językiem. [przypis edytorski]
łesate (hebr. lees ata) — tymczasem. [przypis tłumacza]
łeż (daw.) — kłamstwo. [przypis edytorski]
łeż — dziś popr.: łgarstwo (od czas. łgać); kłamstwo. [przypis edytorski]
łeż zadawać (daw.) — oskarżać o kłamstwo. [przypis edytorski]
łgą — dziś popr. forma 3 os. trybu rozkazującego: łżą. [przypis edytorski]
łgą — dziś popr. forma: łżą; łżeć: kłamać. [przypis edytorski]
łgać — kłamać; mówić nieprawdę. [przypis edytorski]
łgać — kłamać; tu: forma 3.os.lp: łżesz. [przypis edytorski]
łgać — zmyślać, kłamać. [przypis edytorski]
łgarstwo zadawać — zarzucać kłamstwo, oskarżać o kłamstwo. [przypis edytorski]
łgę — dziś 1. os. lp cz.ter.: łżę. [przypis edytorski]
łkający ptak wiosny — słowik. [przypis edytorski]
Ł. — Łomża. [przypis edytorski]
łódką jeździć — dziś raczej: pływać łódką. [przypis edytorski]
Łódź Charona — w mit. gr. Charon przewoził swą łodzią dusze zmarłych przez Styks, rzekę oddzielającą świat żywych od Królestwa Podziemnego, w którym władał bóg Hades; za swą usługę Charon pobierał opłatę — obola i z tego powodu Grecy starożytni swoich zmarłych wyposażali w tę monetę. [przypis edytorski]
łódź płynąc widziała — [daw. forma imiesłowu] zamiast: płynącą. [przypis redakcyjny]
