Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | ukraiński | włoski | żartobliwie

Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 8396 przypisów.

żywotów godnych pióra Plutarcha albo Carlyle'a — Plutarch (45–125 n.e.), gr. filozof i historyk, autor głośnych Żywotów sławnych mężów; Tomasz Carlyle (1795–1881), historyk i eseista ang., autor dzieła Bohaterowie i kult bohaterów. [przypis edytorski]

Żywot przeżyli bez hańby i chwały — Wszystkie poruszenia i uczucia duszy grzeszników przez ich pozorne ciała, czyli cienie, wyrażają się na zewnątrz plastycznym obrazem. Męki cielesne, jakie widzimy i w dalszym ciągu piekła i czyśćca widzieć będziemy, są wyobrażeniem cierpień duchowych, a każda kara najlogiczniej zastosowana jest do rodzaju grzechu, jakim dusza zbrukała się w żyjącym ciele. Tu najpierw spotykamy duchy bez charakteru, bez żadnej wartości moralnej; tych nędzników z aniołami, którzy w czasie buntu aniołów przeciw Bogu pozostali obojętnymi (wina obojętności największą ściągająca na siebie wzgardę w czasie politycznych stronnictw, w jakich żył Dante), odrzuca niebo, nie przyjmuje samo piekło. Położenie ich między niebem a ziemią, w przedpieklu, zastosowane jest do ich życia. Bez przerwy i spoczynku śpieszą za swoją chorągwią, którą wiatr na różne strony szamoce. [przypis redakcyjny]

Żywot św. Genowefy — najpopularniejsza w XIX wieku książka religijna dla ludu, przekład z niemieckiego oryginału napisanego przez kanonika Krzysztofa Schmida (1768–1854); od 1835 r. wyszło kilkadziesiąt polskich wydań. [przypis redakcyjny]

żywot (starop.) — [tu:] żywność, utrzymanie. [przypis redakcyjny]

żywot (tu daw.) — brzuch, żołądek. [przypis edytorski]

żywot — tu: żołądek, brzuch. [przypis edytorski]

Żywot Władysława czwartegoWładislaw IV Kroi Polski y Szwedzki. Samuela z Skrzypny Twardowskiego. W Lesznie, u Daniela Vetterusa roku MDCL (1650) fol. str. 275; całe dzieło kursywą drukowane. [przypis edytorski]

Żywoty ApostołówDzieje Apostolskie, jedna z ksiąg Nowego Testamentu. [przypis edytorski]

Żywoty świętych polskich — dzieło Floriana Jaroszewicza (1694–1771) pt. Matka świętych Polska albo żywoty świętych, opublikowane w 1767 r. [przypis edytorski]

żywo — żwawo, energicznie, emocjonalnie. [przypis edytorski]

żywych, umarłych — Powtórzenie to wyraża raz pojęcie śmierci dla świata, raz śmierci dla Boga. [przypis tłumacza]

żywy duch przystanie na śmierć swoją — tj. na stały pobyt w Królestwie. [przypis redakcyjny]

Żywy Dziennik — cykliczny program satyryczny prezentowany w getcie w kawiarni „Sztuka”, początkowo przygotowywany przez zespół, w skład którego wchodził m. in. poeta Wacław Teitelbaum, a po wywózkach 1942 roku kontynuowany jednoosobowo przez Schlengla. [przypis edytorski]

Żywy, siódmym przykładem, wchodzę między mary — Z mitologii i poezji starożytnej wiemy sześciu bohatyrów, którzy za życia odważali się wstąpić do krain podziemnych, („między mary”): Orfeusza, Tezeusza, Pirytousa, Herkulesa, Ulissesa i Eneasza. [przypis redakcyjny]

żywy — tu o usposobieniu: porywczy, gwałtowny, żarliwy. [przypis edytorski]

żywy — tu: porywczy, gwałtowny. [przypis edytorski]

żywy — wprowadzam ten przymiotnik, bo na tle tego, że (BXN) są obecne w (OT) jako takie, pojęcie „obecność” nie wyczerpuje tego, o co mi tu chodzi. [przypis autorski]

żyw — żywy (daw. krótka forma przym.). [przypis edytorski]

żyw, zabit (daw. krótkie formy przym.) — dziś: żywy, zabity. [przypis edytorski]

Żyżkow, czes. Žižkov — dzielnica w centralnej części Pragi. [przypis edytorski]

żyzń ponimat' (ros.) — rozumieć życie. [przypis edytorski]

żżec (starop.) — spalić; żżono: palono. [przypis edytorski]

Ząb Suchy — obecnie Ząb, wieś podhalańska w województwie małopolskim, w powiecie tatrzańskim. [przypis edytorski]

za a. aza (starop.) — czy, czyż, czyżby; za po polsku nie rozumiesz: czy nie rozumiesz po polsku. [przypis edytorski]

zaabonować — zamówić. [przypis redakcyjny]

zaabonować — zaprenumerować. [przypis edytorski]

za afektacyją — na żądanie. [przypis redakcyjny]

zaakaparować (daw., z fr.) — przywłaszczyć sobie; zająć kogoś wyłącznie swoją osobą. [przypis edytorski]

zaakaparować (z fr.) — przywłaszczyć sobie. [przypis edytorski]

za aktorką — Melanią Guilbert. [przypis edytorski]

Za Alexandra króla… — Aleksander Wielki. [przypis tłumacza]

zaambarasowanie — zakłopotanie. [przypis edytorski]

zaambarasowany (daw.) — zakłopotany. [przypis edytorski]

zaangażować — tu: zapraszać. [przypis redakcyjny]

za antropofagów (z gr.) — ludożerców. [przypis redakcyjny]

Zaara — Sahara, pustynia w północnej części Afryki. [przypis edytorski]

zaasekurować (daw.) — ubezpieczyć. [przypis edytorski]

zabacułem (gw.) — popr. forma 1os. lp cz.przesz.: zabaczyłem; zabaczyć (daw. reg.) — zapomnieć. [przypis edytorski]

zabaczać (daw.) — zapominać. [przypis edytorski]

zabaczyć (daw., gw.) — nie zauważyć; przeoczyć. [przypis edytorski]

zabaczyć (daw.) — zapomnieć. [przypis edytorski]

zabaczyć (gw., daw.) — zapomnieć. [przypis autorski]

zabałamucony — zakłamany, skomplikowany ponad potrzebę. [przypis edytorski]

zabarykadować się — odgrodzić się barykadą. [przypis edytorski]

zabawa (daw.) — zajęcie a. przebywanie. [przypis edytorski]

zabawa (daw.) — zajęcie a. przebywanie. [przypis edytorski]

zabawa (daw.) — zajęcie, zajmowanie się. [przypis edytorski]

zabawa (daw.) — zajęcie (zaproponowane przez tłumacza zamiennie inne określenie). [przypis edytorski]

zabawa (starop.) — zajęcie. [przypis edytorski]

zabawa w kaczora — zapewne zabawa dziecięca zwana w niektórych regionach zabawą w kaczkę i kaczora, czyli rzucanie po wodzie „kaczek”, płaskich kamieni, które mają odbijać się od powierzchni, czemu czasem towarzyszy wyliczanie liczby odbić: o dwóch odbiciach mówi się, że rzucający dał „kaczkę i kaczora”, o czterech, że dał „kaczkę, kaczora, gęś i gęsiora”. [przypis edytorski]

zabawce na tropiech — do tego stopnia zajęci. [przypis redakcyjny]

zabawiać się (daw.) — zajmować się. [przypis edytorski]

zabawiać się (starop.) — zajmować się. [przypis edytorski]

zabawiać się — tu: rozerwać się (grą na lutni). [przypis edytorski]

zabawić (daw.) — zatrudnić (się), strawić na czymś czas. [przypis redakcyjny]

zabawić (daw.) — zwlekać, zmarnować czas. [przypis edytorski]

zabawić się (daw.) — tu: spędzić czas. [przypis edytorski]

zabawić się (daw.) — zająć się. [przypis edytorski]

zabawić się (starop.) — zająć, zatrzymać; tu: zahaczyć o coś, zaczepić szatą. [przypis edytorski]

zabawiony (starop.) — zajęty. [przypis edytorski]

zabawiwszy tam dni niewiele… — Alkibiades nie mógł tracić czasu na oblężenie, gdyż śpieszno mu było do Jonii, zostawił więc Konona z dwudziestoma trierami, o czym autor dopiero w następnym rozdziale wspomina. Niepowodzenie Alkibiadesa rozczarowało Ateńczyków, a korzystali umiejętnie z tego jego wrogowie. Ale i w Jonii nie mógł niczego zdziałać przeciw nowemu spartańskiemu admirałowi Lizandrowi; podejmował jedynie łupieskie wyprawy z Samos. W czasie nieobecności, wbrew wyraźnemu zakazowi, sternik jego Antiochos stoczył bitwę pod Notion, portem Kolofonu (na północ od Samos w Azji Mniejszej) i został pobity (w 407 r.). — Sternik jest doświadczonym i poważnym oficerem okrętowym; kapitan-trierarcha to właściciel, niemający czasem pojęcia o morzu; na naradzie wojennej pyta strateg o zdanie sternika, nie właściciela; sternik admirała jest jego zastępcą. — Lizander następnie uchylał się od walnej rozprawy. Rozczarowani Ateńczycy złożyli Alkibiadesa z dowództwa, powierzając na razie naczelne kierownictwo Kononowi. Alkibiades do Aten nie wrócił, zamieszkał w Tracji. Po klęsce Aten, której pod Ajgospotamoj chciał zapobiec radą, niestety odepchniętą ze wzgardą przez wodzów, udał się do Farnabazosa, satrapy Małej Frygii (nad Hellespontem) i Eolii, i tam zginął z rąk skrytobójców. [przypis tłumacza]

zabawka* (daw.)— miłe zajęcie, zajęcie przynoszące radość (por. „zabawić się”). [przypis redakcyjny]

zabawka dziecinna — tu: błahostka, bułka z masłem. [przypis edytorski]

zabawka — tu: zabawa; przyjemne, niezobowiązujące zajęcie. [przypis edytorski]

zabawny (daw.) — tu: zajęty. [przypis edytorski]

zabawny (daw.) — zatrudniony, zajęty (jakąś pracą, działalnością). [przypis edytorski]

zabawny (starop.) — zajęty, zatrudniony; skłopotany. [przypis edytorski]

zabawny — tu: obecny. [przypis edytorski]

Zabawy Gargantui — I ten rozdział ma być satyrą na wychowanie Franciszka I, którego młodość wedle świadectw historii miała upłynąć wyłącznie na spaniu i zabawie. Ostatnio wydanie Rabelais'go (Abel Lefranc, 1913) podaje wyjaśnienie niemal wszystkich owych 215 gier przytoczonych w oryginale. [przypis tłumacza]

zabawy (starop.) — zajęcia. [przypis edytorski]

za bezdurno — za darmo, daremnie. [przypis edytorski]

zabezpieczenie i zachowanie wolności, własności i równości w prawach każdego obywatela — te słowa były wyrzucone w projekcie przez biskupa Krasińskiego podanym w roku 1789. [przypis autorski]

zabezpieczyć — rusycyzm; pol. znaczenie: zapewnić. [przypis edytorski]

zabić się — tu: zaszyć się. [przypis edytorski]

zabici na placu — tj. podczas pracy oraz w trakcie apelu. [przypis edytorski]

zabiegać — dziś popr.: zapobiegać. [przypis edytorski]

zabiegać (starop.) — tu: zapobiegać. [przypis edytorski]

zabiegać — tu: zapobiegać. [przypis edytorski]