Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 166309 przypisów.
na wszystko mając wyrozumienie — dziś raczej: dla wszystkiego mając zrozumienie. [przypis edytorski]
na w[u]ede (gw.) — na wodę. [przypis edytorski]
na wybranie — do wyboru. [przypis edytorski]
Na wybrzeżu Malabaru, w kaście Nairów mężczyźni mogą mieć tylko jedną żonę; przeciwnie kobieta może mieć więcej mężów — Jest to uważane za nadużycie stanu wojskowego; nigdy kobieta z kasty braminów nie pojęłaby więcej mężów. [przypis autorski]
na wychodnym — przy wyjściu, wychodząc. [przypis edytorski]
nawy (daw.) — okręty. [przypis edytorski]
nawy (daw.) — okręty, statki. [przypis edytorski]
nawykać — przyzwyczajać się. [przypis edytorski]
nawykły — tu: taki, do którego się przywykło. [przypis edytorski]
nawyknąć — przyzwyczaić się. [przypis edytorski]
nawyknienie (daw.) — nawyk. [przypis edytorski]
nawyknienie — nawyk, przyzwyczajenie. [przypis edytorski]
Na wylot włócznią przebity Artura — Morderek, syn bajecznego Artura, króla Brytanii, według podania czatował w zasadzce na swojego ojca, ażeby go zabić; lecz ten uprzedził zamach zbrodniarza i włócznią przebił swego syna na wylot, tak że przez otwór rany słońce świeciło. [przypis redakcyjny]
nawy — okręty; tu zapewne łodzie galilejskie, z którymi Rzymianie walczyli w bitwie na jeziorze Gennezar (zob. III, X, 9), nazwane tutaj na miarę odpowiednią dla przedstawianej wielkiej wojny. [przypis edytorski]
na wyprzódki (daw.) — na wyścigi, jeden przez drugiego. [przypis edytorski]
na wyprzódki (daw.) — na wyścigi, na zmianę. [przypis edytorski]
na wyprzodki (daw.) — na wyścigi, jeden przez drugiego. [przypis edytorski]
na wyrypy (gw.) — tu: w pośpiechu. [przypis edytorski]
na wyskoki (daw.) — na wyścigi, ochoczo. [przypis edytorski]
na wyspę Samos, nienależącą do Związku — Samos była własnością Aten. [przypis tłumacza]
na wytrwaną (daw.) — kto kogo przetrzyma. [przypis edytorski]
na wytrwaną (daw.) — na przeczekanie. [przypis edytorski]
na wywrót — na lewą stronę. [przypis edytorski]
na wywrot (daw.) — na wywrót, na lewą stronę, podszewką na wierzch. [przypis edytorski]
na wyżyni — na wyżynie, na wzgórzu. [przypis edytorski]
nawzajem — tu w zn. i na odwrót. [przypis edytorski]
naypręcey a. najpręcej (starop. forma) — najprędzej; iako naypręcey: jak najprędzej, jak najszybciej. [przypis edytorski]
naywiększy nasz nauczyciel, który wynalazł coś wielkiego w naszey umieiętności, a nie mogąc umiarkować w sobie ukontentowania, wybiegł nago z kąpieli — czytelnik wie, iż nasz Archimedes toż samo uczynił. [przypis autorski]
naźwisko — dziś popr.: nazwisko (w zapisie uwzględniona wymowa regionalna). [przypis edytorski]
nażąć — ściąć dużą ilość np. trawy, zboża. [przypis edytorski]
na żadnym baczeniu to u niego nie będzie (starop.) — wcale nie będzie o to dbał. [przypis edytorski]
na żadny pisma (starop.) — [tu:] na nic Pismo Święte. [przypis redakcyjny]
na żal nasz (starop.) — ku naszemu żalowi, ku naszemu rozżaleniu, wywołując u nas żal. [przypis edytorski]
nażenąć (daw.) — nagnać, tu: nagromadzić. [przypis edytorski]
na żołnierzu nie mogącym się składać, tylko z chłopów i mieszczan — na wojsku mogącym się składać tylko z chłopów i mieszczan. [przypis edytorski]
na żorawiu przed grodem (starop.) — na moście zwodzonym pod miastem. [przypis edytorski]
na życie Faraona — jest to formuła przysięgi. «Gdy [Josef] przysięgał nieprawdziwie, przysięgał na życie Faraona», zob. Raszi do 42:15. [przypis edytorski]
Na Żydów zaczyna się prześladowanie — w latach tych antysemityzm wzmocnił się znacznie na tle konkurencji ekonomicznej. W r. 1876 ukazała się broszura Jana Jeleńskiego: „Niemcy, Żydzi i my”, która w ciągu kilku lat osiągnęła cztery wydania. W r. 1882 tenże Jeleński zaczyna wydawać pierwsze pismo antysemickie pt. „Rola”. W r. 1881 dochodzi w Warszawie do rozruchów antyżydowskich, które powtórzyły się dwa lata później. [przypis redakcyjny]
Na Zachód, do mieszkania Ozyrysa […] Idź w pokoju do Abydos, ku Morzu Zachodniemu — autentyczne wyrażenia. [przypis autorski]
na zachód od niego [Kaswinu] potężny wierzchołek Tronu Salomona (4800 metrów) iskrzy się w bieli śniegów srebrzystych, na wschodzie Sawalan (4400 metrów), jeden z legendowych przytułków arki — autorka pomyliła kierunki: masyw zwany Tronem Salomona, Tacht-e Solejman, w którym znajduje się od drugi co do wysokości szczyt w Iranie (Alam Kuh, 4850 m), znajduje się ok. 90 km na wschód od miasta Kazwin, natomiast Sabalan (4811 m), nieaktywny wulkan w paśmie Małego Kaukazu, ok. 500 km na północny zachód od Kazwinu. [przypis edytorski]
Na zachodzie bez zmian — tytuł powieści Ericha Marii Remarque’a (1898–1970), niemieckiego weterana I wojny światowej. [przypis edytorski]
nazad biec — biec z powrotem, cofnąć się. [przypis edytorski]
nazad (daw., gw.) — wstecz, z powrotem. [przypis edytorski]
nazad (daw., gw.) — z powrotem. [przypis edytorski]
nazad (daw.) — w tył, z powrotem. [przypis edytorski]
nazad (daw.) — z powrotem, do tyłu. [przypis edytorski]
nazad (daw.) — z powrotem. [przypis edytorski]
…nazad do Pillnitz odjechał — Bei dieser Gelegenheit, habe Sie nach dem Kurfürsten geschossen (Stolpen Stadt und Schloss 66). [przypis autorski]
nazad — do tyłu. [przypis edytorski]
nazad (gw.) — wstecz, z powrotem [przypis edytorski]
nazad (gw.) — z powrotem. [przypis edytorski]
nazad (reg.) — z powrotem. [przypis edytorski]
nazad (starop.) — w tył, z powrotem. [przypis edytorski]
nazad (starop.) — z powrotem. [przypis edytorski]
nazad (starop.) — z powrotem, w tył. [przypis edytorski]
nazad — w tył, z powrotem. [przypis edytorski]
nazad — z powrotem. [przypis edytorski]
nazad — z powrotem. [przypis edytorski]
nazad — z powrotem. [przypis redakcyjny]
nazad — z powrotem; wstecz; do tyłu. [przypis edytorski]
na zajdach (gw.) — tu: w tyle. [przypis edytorski]
nazajutrz — 12 lipca. [przypis redakcyjny]
nazajutrz do dnia (daw.) — jutro przed świtem. [przypis edytorski]
Nazajutrz Herod złożył sąd z krewnych, dworzan… — por. Starożytności XVII, V, 3–VI, 1. [przypis tłumacza]
nazajutrz — następnego ranka. [przypis edytorski]
nazajutrz po Gromnicach — po święcie Matki Bożej Gromnicznej. [przypis edytorski]
Nazajutrz rano Cyrus składał ofiary — zwyczajem lacedemońskim (greckim) przed bitwą składa się ofiary. [przypis tłumacza]
nazajutrz — tj. 17 czerwca. [przypis redakcyjny]
Nazajutrz… — w Danii i w księstwie Szlezwickiem obchody weselne u zamożniejszych włościan trwają zawsze trzy doby. [przypis tłumacza]
nazajutrz — we wtorek, dnia 22 grudnia. [przypis redakcyjny]
na zakład — jako zakładników. [przypis edytorski]
na zakupno — dziś: na zakupy. [przypis edytorski]
Nazamanowie — nazwa w starożytności narodu, mieszkającego w głębi Afryki (w płd. Trypolis). [przypis redakcyjny]
na zamku (…) czuć żołnierzami — w XIX w. zabudowania wzgórza wawelskiego służyły za koszary wojska austriackiego; przebudowane mury obronne stanowiły część fortyfikacji Twierdzy Kraków. [przypis edytorski]
Nazamonowie — naród w głębi Afryki na płd.-zach. od Barki. [przypis redakcyjny]
na zamry (daw.) — ryzykując zamęczenie konia. [przypis edytorski]
nazarejczycy — nazwa nadana pierwszym chrześcijanom w Dziejach Apostolskich (Dz 24, 5). [przypis edytorski]
nazareńczycy — tu: chrześcijanie; wyznawcy nauk Jezusa z Nazaretu. [przypis edytorski]
Nazareńczyk — Jezus z Nazaretu. [przypis edytorski]
nazareńczyk — tu: chrześcijanin a. sam Jezus z Nazaretu. [przypis edytorski]
Nazareńczyk — tu przen.: Jezus z Nazaretu (czyli chrześcijaństwo). [przypis edytorski]
nazareński — tu: chrześcijański. [przypis edytorski]
nazaren a. nazareńczyk — tu: chrześcijanin; wyznawca nauk Jezusa z Nazaretu. [przypis edytorski]
nazareni a. nazareńczycy — tu: chrześcijanie; wyznawcy nauk Jezusa z Nazaretu. [przypis edytorski]
nazareni — tu: chrześcijanie; wyznawcy nauk Jezusa z Nazaretu. [przypis edytorski]
Nazaretka — tu: chrześcijanka; wyznawczyni nauk Jezusa z Nazaretu. [przypis edytorski]
Nazaret — tu: chrześcijanie. [przypis edytorski]
nazarianie (w oryg. fr.: Nasariens) — nusajryci, dziś częściej: alawici, grupa etniczno-religijna wywodząca się z szyickiego islamu, powstała w IX w., zamieszkująca głównie Syrię, a także Liban i płd. Turcję; utrzymywali szczegóły swoich wierzeń i praktyk religijnych w tajemnicy przed obcymi i nie w pełni wtajemniczonymi, co prowadziło do różnych plotek na ich temat. [przypis edytorski]
na zasadzie — tu: na podstawie. [przypis edytorski]
nazbierać trochę piasku przed zapasami — zapaśnicy nacierali się oliwą, a następnie posypywali się piaskiem. Z tego tworzyła się na ciele gładka skorupa, utrudniająca walkę przeciwnikowi, bo osłabiająca skuteczność jego chwytów. Po skończeniu zapasów zeskrobywano ją z ciała umyślnie do tego celu służącym „skrobaczem”. [przypis tłumacza]
na zboczy — dziś popr. r.m.: na zboczu. [przypis edytorski]
Nazbyt wiele słodyczy — Z całego zachowania się Tartufa w tej scenie można by wnosić, że nie musiał on być tak płaską i pocieszną figurą, za jaką go podała uprzedzona doń Doryna. Czujemy w nim raczej wytrawnego gracza, który zapewne już niejedną kobietę usidlił tą samą sztuką, i dlatego poczyna tu sobie z tą pewnością siebie. [przypis tłumacza]
na zchwał (starop. forma) — [na schwał], nad miarę, nad wyraz. [przypis redakcyjny]
nazchwał (starop.) — na schwał: nad miarę, nad wyraz. [przypis redakcyjny]
na zdar (czes.) — niech żyje! [przypis edytorski]
na zdar — czes. pozdrowienie, oznaczające pierwotnie życzenia pomyślności, powodzenia. [przypis edytorski]
Nazdar! (czes.) — pozdrowienie, oznaczające życzenia pomyślności, powodzenia. [przypis edytorski]
Nazdar! — czes. pozdrowienie, oznaczające życzenia pomyślności, powodzenia. [przypis edytorski]
Na zdobyczy, synu mój, wzrosłeś! — «Wycofałeś się z planu uśmiercenia Josefa (Ks. Rodzaju 37:26), oraz od wyroku śmierci na Tamar (Ks. Rodzaju 38:26)», zob. Raszi do 49:9. [przypis edytorski]
na zęby ją wzięli — zaczęli ją obmawiać (por. dzisiejsze „wziąć kogoś na języki”). [przypis redakcyjny]