Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | dziecięcy | francuski | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 7498 przypisów.
bojać się (gw.) — bać się. [przypis edytorski]
bojać się (starop. forma) — bać się. [przypis redakcyjny]
bojahuz (ukr.) — tchórz. [przypis edytorski]
bojak — bojar (szlachcic ruski) bądź po prostu wojownik. [przypis edytorski]
Bo, jak mówią, do krain sennych wchód dwojaki: Bramą z kości słoniowej i bramą rogową. — w oryg. gra słów: elefas (kość słoniowa) i elefajresthaj (łudzić) oraz keras (róg) i krajnejn (spełniać). Dlatego sny fałszywe wychodzą z bramy z kości słoniowej, sny prawdziwe z bramy z rogu. [przypis edytorski]
bojak — wojak; żołnierz. [przypis edytorski]
bojał (gw.) — bał. [przypis edytorski]
bojam (gw.) — boję. [przypis edytorski]
Bojan a. Bajan — pieśniarz i wieszcz wzmiankowany w średniowiecznej ruskiej kronice Słowo o wyprawie Igora; tu: wielki poeta, wieszcz. [przypis edytorski]
Bojan — mit. bard ruski, wnuk Welesa, bożka pieśniarzy i rycerzy, wspomniany w Słowie o wyprawie Igora, miał żyć na przełomie XI i XII w i należeć do drużyny Jarosława Mądrego; za wcielenie Bojana podawał się w swoich wierszach Józef Bohdan Zaleski (1802-1886), poeta romantyczny z tzw. szkoły ukraińskiej. [przypis edytorski]
Bojan — mityczny bard ruski, wnuk Welesa, bożka pieśniarzy i rycerzy, wspomniany w Słowie o wyprawie Igora, miał żyć na przełomie XI i XII w i należeć do drużyny Jarosława Mądrego; za wcielenie Bojana podawał się w swoich wierszach Józef Bohdan Zaleski (1802–1886), poeta romantyczny z tzw. szkoły ukraińskiej. [przypis edytorski]
Bojanowska, Józefa (1873–1945) — polska feministka, mówczyni, publicystka, działaczka społeczna, bliska współpracownica Pauliny Kuczalskiej-Reinschmit; swej edukacji dopełniła na Uniwersytecie Latającym, założyła pierwszą w Warszawie introligatornię, w której mogły pracować kobiety, prowadziła wraz z Kuczalską-Reinschmit Czytelnię Naukową dla Kobiet w Warszawie przy ul. Nowy Świat, obok modnej cukierni Bliklego; inicjatorka wielu akcji edukacyjnych dla kobiet, takich jak „Kursy niedzielne rysunkowe”, „Szkoła niedzielna dla pracownic”, „Wakacje dla szwaczek”; w 1905 r. została członkinią Komitetu Obywatelskiego pod przewodnictwem Bolesława Prusa; w 1907 r. zakładała lokalne oddziały Związku Równouprawnienia Kobiet Polskich wraz z Kuczalską-Reinschmit; publikowała w „Kurierze Codziennym”, „Kurierze Warszawskim”, „Nowej Gazecie”, „Ogniwie”” i „Sterze” (którego wydawanie przejęła od 1910 r.); podczas I wojny światowej prowadziła społeczną, kobiecą szwalnię dla żołnierzy, w 1915 r. zaczęła organizować kursy maturalne dla kobiet przy Związku Równouprawnienia Kobiet Polskich, które miały ułatwić maturzystkom wstęp na uniwersytety; w 1919 r. została dyrektorką pierwszej Państwowej Szkoły Przemysłowej Żeńskiej w Warszawie, w 1926 r. współorganizowała stowarzyszenie Służba Obywatelska, mające na celu wyszkolenie kobiecych kadr dla państwa polskiego, sama została przewodniczącą koła warszawskiego Służby. [przypis edytorski]
bojar — dziś popr. forma D.lm: bojarów; bojar — szlachcic rosyjski, mołdawski lub wołoski. [przypis edytorski]
bojar — dziś popr. forma D.lm: bojarów; bojar: wojownik (por. bój, bojować), szlachcic na Litwie i Rusi. [przypis edytorski]
bojaróm — dziś popr. forma C. lm: bojarom. [przypis edytorski]
bojarów dziesięciu ciekawie patrzą szyderskiemi oczy — dziś popr.: dziesięciu bojarów ciekawie patrzy szyderczymi oczami. [przypis edytorski]
bojarowie dumni — należący do dumy; radni, sejmowi. [przypis redakcyjny]
bojar putny — uboższy szlachcic litewski lub ruski, służący u bogatszego pana. [przypis redakcyjny]
bojar — rosyjski szlachcic. [przypis edytorski]
bojar — rycerz, członek drużyny księcia, wasal. [przypis edytorski]
bojar — rycerz, szlachcic ruski lub wołoski. [przypis edytorski]
bojarski — należący do szlachcica ruskiego; tu mowa o zdobyczach z wojny polsko-rosyjskiej. [przypis edytorski]
Bojarski, Wacław (1921–1943) — poeta, autor opowiadań, członek Konfederacji Narodu, założyciel i redaktor czasopisma „Sztuka i Naród”. [przypis edytorski]
bojar — szlachcic litewski lub ruski. [przypis edytorski]
bojar — szlachcic ruski. [przypis edytorski]
bojar — szlachcic ruski, rosyjski lub wołoski. [przypis edytorski]
bojar — szlachcic, rycerz. [przypis edytorski]
bojar — szlachcic, rycerz; tu: dworzanin, poseł. [przypis edytorski]
bojar — tu ogólnie: szlachcic. [przypis edytorski]
bojar — tu ogólnie: szlachcic, wojownik. [przypis edytorski]
bojar — w kulturze ros. szlachcic, właściciel ziemski. [przypis edytorski]
bojary — dziś popr. forma B. lm: bojarów. [przypis edytorski]
bojary — dziś popr. forma M. lm: bojarzy. [przypis edytorski]
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
bojary moje — dziś popr. forma M. lm: moi bojarzy. [przypis edytorski]
bojary (ros., ukr.) — rycerz, szlachcic ruski. [przypis redakcyjny]
bojarz a. bojar — szlachcic ruski. [przypis edytorski]
bojarzyn a. bojar — możnowładca ruski. [przypis edytorski]
bojarzyn a. bojar — rycerz, szlachcic litewski lub ruski. [przypis edytorski]
bojarzyn a. bojar — rycerz, szlachcic ruski, wołoski lub litewski. [przypis edytorski]
bojarzyn a. bojar — szlachcic rosyjski. [przypis edytorski]
bojarzyn putny — chłop zatrudniony przez możnego pana jako goniec lub poborca podatkowy. [przypis edytorski]
bojarzyn putny — uboższy szlachcic litewski lub ruski, służący u bogatszego pana. [przypis redakcyjny]
bojasz (gw.) — boisz. [przypis edytorski]
Bojaźliwe i niepewne opatrzności nasze — Mdr 9, 14. [przypis edytorski]
bojaźliwymi oczy (daw.) — dziś popr. forma N. lm: oczami. [przypis edytorski]
bojca (daw.) — 1. przyp. [tj. M.] lm; zwykle bojce: bodźce. [przypis redakcyjny]
bojca (daw.) — 4. przypadek [tj. B.] lm; zwykle bojce: bodźce. [przypis redakcyjny]
bojce (starop.) — bodźce. [przypis edytorski]
bojce (starop.) — bodźce. [przypis redakcyjny]
bojdekowy (z jid.) — strychowy (gw. środ.: złodziej operujący na strychu; także: wichura). [przypis edytorski]
bojęcy się (daw.) — bojąc się. [przypis redakcyjny]
Boję się Greków nawet wtedy, gdy przynoszą dary! — fragment rzymskiego eposu Eneida autorstwa Wergiliusza (70–19 p.n.e). [przypis edytorski]
bojec (ros. боец, od бой: bój, bitwa) — szeregowiec Armii Czerwonej. [przypis edytorski]
boje (starop. forma) — dziś N.lp: (w) boju. [przypis edytorski]
Bo jestem z kraju, gdzie widmo nadziei / Dla małowiernych serc, podobne snowi — jestem z kraju, gdzie stracono już nadzieję: wyzwolenie stało się tylko marzeniami sennymi. [przypis edytorski]
Bojko, Jakub (1857–1943) — działacz ludowy, publicysta i pisarz pochodzenia chłopskiego; jeden z pionierów ruchu ludowego w Galicji, współtwórca Stronnictwa Ludowego w Galicji, poseł do galicyjskiego Sejmu Krajowego i austriackiej Rady Państwa, w II RP poseł na Sejm Ustawodawczy, wicemarszałek senatu I i III kadencji; wójt Gręboszowa, autor wierszy, opowiadań i wspomnień. [przypis edytorski]
Bojko, Jakub (1857–1943) — działacz, publicysta i pisarz ludowy, jeden z pionierów ruchu ludowego w Galicji, współtwórca Stronnictwa Ludowego w Galicji (1895), w II RP poseł na Sejm Ustawodawczy i na Sejm II kadencji, senator I i III kadencji, wójt Gręboszowa. [przypis edytorski]
Bojko, Jakub (1857–1943) — pisarz pochodzenia chłopskiego, działacz ruchu ludowego. [przypis edytorski]
bojowisko — plac boju. [przypis edytorski]
bojowisko — pole bitwy. [przypis edytorski]
boju chciwy — chętny do walki. [przypis edytorski]
boju chciwy — żądny walki. [przypis edytorski]
boju doświadczony (starop. konstrukcja) — doświadczony w boju. [przypis edytorski]
Bokacjusz — Giovanni Boccaccio (1313–1375), pisarz włoski okresu renesansu, znany zwłaszcza ze zbioru nowel obyczajowych Dekameron, którego głównym tematem jest miłość w jej rozmaitych odmianach. [przypis edytorski]
Bokacjusz — właśc. Giovanni Boccaccio (1313–1375). [przypis edytorski]
Bokacy — Giovanni Boccaccio (1313–1375), pisarz włoski okresu renesansu. [przypis edytorski]
Bokana — hrabstwo Buchan w Anglii. [przypis redakcyjny]
Bokanowski, Maurice (1879–1928) — fr. polityk pochodzenia polskiego, minister ekonomii i finansów. [przypis edytorski]
Boki jego to dwa pióra Amona, grzbiet jest kością pacierzową Sibu, zaś brzuch jest bogiem Nue — Maspero [Gaston Maspero (1846–1916), fr. egiptolog. Red. WL]. [przypis autorski]
Bokingam — hrabstwo Bukingam w Anglii. [przypis redakcyjny]
Bokiny — wieś w pow. białostockim, w gminie Łapy, na płn.-zach. brzegu Narwi. [przypis edytorski]
bokłag a. bukłak (starop.) — naczynie do wody. [przypis redakcyjny]
bokówka — mały pokój, położony obok dużej, wspólnej izby. [przypis edytorski]
bokówka — mały pokój, położony obok dużej, wspólnej izby, świetlicy. [przypis edytorski]
bokówka — mały pokoik, do którego można wejść tylko przechodząc przez inny pokój. [przypis edytorski]
bok o bok (…) bieży — wzdłuż. [przypis redakcyjny]
bo krwi dużo — występuje tu pogląd, że rozwój świata, który „dąży ku swoim celom”, odbywa się poprzez krew. [przypis redakcyjny]
bokser — tu: metalowe okucie na dłoń używane w bójkach. [przypis edytorski]
Bo któryż kiedyś tyran… — cały ten obraz tyrana skreślony przez Ksenofonta jest właściwie opisem rządów Dionizjusza, nie historycznego Hierona, i wcale trafną charakterystyką jego osoby. [przypis tłumacza]
Bołotnyj popik (Болотный попик) — wiersz wybitnego rosyjskiego poety Aleksandra Błoka, napisany w 1905. [przypis edytorski]
bolak — bolesny wrzód. [przypis redakcyjny]
bolawy — bolący. [przypis autorski]
bol (daw.) — ból. [przypis edytorski]
Bolę razem z Korą — Bola: wśród Ekwów za Anienem; Kora: górskie miasteczko w Lacjum. [przypis edytorski]
bole — bóle. [przypis edytorski]
bole (daw.) — dziś popr.: bóle. [przypis edytorski]
bole — dziś popr. pisownia: bóle. [przypis edytorski]
bolenie na wnętrzu — dziś: ból we wnętrzu. [przypis edytorski]
bolero — hiszp. taniec ludowy, pochodzący z Kastylii i Andaluzji, spopularyzowany w XVIII i XIX w., wykonywany z towarzyszeniem gitary i instrumentów perkusyjnych (kastaniety, tamburyn). [przypis edytorski]
bolero i fandango — ludowe tańce hiszpańskie. [przypis edytorski]
bolero — taniec hiszpański. [przypis edytorski]
boleść przeraźliwa (daw.) — dotkliwa boleść; [por. daw. razić: bić, uderzać, przeszywać]. [przypis redakcyjny]
boleście — dziś popr. forma M. lm: boleści. [przypis edytorski]
Boleści rodzenia, które (…) sam Bóg oceniają jako znaczne — Biblia, Rdz 3:16. [przypis edytorski]
boleśne — dziś popr.: bolesne. [przypis edytorski]
boleśniéj — daw. forma z é (tzw. e pochylonym), tu: wymawianym jak i. [przypis edytorski]
boleśnie — w oryg. niem. schiefen: krzywo. [przypis edytorski]
boleśny — dziś: bolesny. [przypis edytorski]
boleśny — dziś popr.: bolesny. [przypis edytorski]
Bolesława, onego mężobójcy — mowa o Bolesławie II Śmiałym. [przypis edytorski]
