Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | chiński | czeski | dawne | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 11244 przypisów.
Khoj — dziś popr.: Choj, miasto w Iranie, w prowincji Azerbejdżan Zachodni; ok. 200 km na płd.-wsch. od tureckiego Doğubayazıt (dawnego Bajazyd). [przypis edytorski]
Kiachta — miasto w Buriacji, w płd.-wsch. części Rosji, przy granicy z Mongolią. [przypis edytorski]
Kiachta — miasto w Buriacji, w płd.-wsch. części Rosji, przy granicy z Mongolią; zał. w 1727, do pocz. XX w. ważny ośrodek handlu Rosji z Chinami. [przypis edytorski]
Kiaoczou — dawna koncesja niemiecka na terytorium Chin przyznana II Rzeszy przez cesarstwo chińskie. 7 listopada 1914 zajęta przez Japonię, która dołączyła do I wojny po stronie Ententy. [przypis edytorski]
kiaukerus — kriaukles. [przypis edytorski]
kiaušės — lukštai, nuolupos. [przypis edytorski]
Kibalczicz, Nikołaj Iwanowicz (1853–1881) — rewolucjonista rosyjski, członek Narodnej Woli; był głównym ekspertem organizacji zajmującym się materiałami wybuchowymi, przygotował bomby, które wykorzystano w udanym ataku na Aleksandra II; stracony razem z innymi organizatorami zamachu. [przypis edytorski]
Kibalczyc, Nikołaj Iwanowicz (1853–1881) — rewolucjonista rosyjski, członek Narodnej Woli, jeden z głównych techników organizacji, przygotowujący bomby, które były wykorzystywane w zamachach; stracony razem z innymi organizatorami zamachu na cara Aleksandra II. [przypis edytorski]
kiba (lenk.) — nebent. [przypis edytorski]
kiba (lenk.) — tikriausiai. [przypis edytorski]
kibić — część tułowia od ramion do bioder; talia. [przypis edytorski]
kibić (daw.) — część tułowia od ramion do bioder; talia. [przypis edytorski]
kibić (daw.) — talia. [przypis edytorski]
kibić (daw.) — talia, stan; tu: górna część tułowia do pasa. [przypis edytorski]
kibić (przestarz.) — talia. [przypis edytorski]
kibić — talia. [przypis edytorski]
kibić — tu: kształt. [przypis redakcyjny]
kibić — tułów kobiety od ramion do bioder; stan, talia. [przypis edytorski]
kibitka — kryty wóz konny, używany w Rosji w gospodarstwie, w okresie caratu także do przewozu więźniów. [przypis edytorski]
kibitka — wóz na kołach lub płozach, używany w Rosji w gospodarstwie, a także do przewozu więźniów. [przypis edytorski]
kibitka — zaprzężona w konie karetka więzienna w Rosji carskiej. [przypis edytorski]
kibitka (z ros.) — tu: karetka więzienna; kryty, zamykany, czterokołowy wóz konny. [przypis edytorski]
kibuc (hebr.) — zebranie, zgromadzenie. W Palestynie nazywano tak osiedla, które zakładali osadnicy żydowscy o sympatiach socjalistycznych. W osiedlach tych dorośli pracowali na rzecz całej wspólnoty, a ich ich dzieci wychowywały się razem. [przypis edytorski]
kibuc (hebr.: zebranie, zgromadzenie) — w Palestynie nazywano tak osiedla, które zakładali osadnicy żydowscy o sympatiach socjalistycznych. W osiedlach tych dorośli pracowali na rzecz całej wspólnoty, a ich ich dzieci wychowywały się razem. [przypis edytorski]
kicha — staroż. Grecy uważali kichnięcie za dobra wróżbę. [przypis edytorski]
kichnął jak z moździerza — potężnie, głośno. [przypis edytorski]
kichnął ktoś na te słowa — szczęśliwa wróżba. [przypis tłumacza]
Kicki, Jan (ur. 1714) — szambelan Stanisława Augusta Poniatowskiego w 1766, w 1774 koniuszy wielki koronny. [przypis edytorski]
kiczki — rodzaj gry (podbijanie jednej pałeczki drugą). [przypis redakcyjny]
Kiczora — Kiczora i Magóra dwie często w Tatrach i Beskidach powtarzające się nazwy; dawne, bo już przez Ptolomeusza przytaczane. [przypis autorski]
kidać się (daw.) — rzucać się. [przypis redakcyjny]
ki (daw., gw.) — jaki, który. [przypis edytorski]
ki (daw.) — jaki, co za (kie: jakie); dziś tylko w wyrażeniach potocznych w rodzaju: ki diabeł, kie licho. [przypis edytorski]
Kidd, Benjamin (1858–1916) — brytyjski socjolog, międzynarodową sławę zyskał jako autor Ewolucji społecznej (Social Evolution 1894); utrzymywał, że ewolucja społeczeństwa i nowoczesnej cywilizacji napędzana jest nie siłą rozumu czy nauki, ale wierzeń religijnych. [przypis edytorski]
kidebari — (z fr. cul de Paris) rodzaj torebki. [przypis edytorski]
Ki diabeł? — Kto to? Co to? [przypis edytorski]
kid-(ołówko)naperstwo — żart słowny, nawiązanie do ang. wyrazu kidnaper, oznaczającego porywacza, który uprowadza dzieci dla okupu. [przypis edytorski]
kid — po angielsku: koźlę. [przypis tłumacza]
Kidron właśc. Cedron — wielokrotnie wymieniany w Biblii niewielki strumień płynący doliną Cedron położoną między Wzgórzem Świątynnym a Górą Oliwną w Jerozolimie. [przypis edytorski]
kidusz — błogosławieństwo odmawiane nad winem. [przypis tłumacza]
kidusz — błogosławienie wina w sobotę i święta. [przypis edytorski]
kidusz — błogosławienie wina w sobotę i święta. [przypis tłumacza]
kidusz — dosł.: poświęcenie, uświęcenie; tak nazywa się błogosławieństwo odmawiane nad chlebem oraz kielichem wina w wigilię sobót i świąt oraz w dni sobotnie i świąteczne tuż po nabożeństwie przedpołudniowym; na rozpoczęcie szabatu odmawia się kidusz po zapadnięciu zmroku w piątek, a następnie rano w szabat; między tymi modlitwami należy zachować post. [przypis edytorski]
kidusz — dosł.: „uświęcenie”; tak nazywa się błogosławieństwo odmawiane nad winem w wigilię sobót i świąt oraz w dni sobotnie i świąteczne tuż po nabożeństwie przedpołudniowym. [przypis tłumacza]
Kidusz ha-szem — dosłownie znaczy uświęcenie Imienia Boga. W praktycy znacze męczeńską śmierć za wiarę. [przypis tłumacza]
kidusz (hebr. dosł.: poświęcenie) — modlitwa odmawiana przez wyznawców judaizmu na rozpoczęcie Szabatu nad kielichem wina oraz chlebem. Kidusz odmawia się po zapadnięciu zmroku w piątek oraz rano w Szabat. Między tymi modlitwami należy zachować post. [przypis edytorski]
kidusz — także kiddusz (z hebr. uświęcenie; z jid. kidesz); modlitwa nad kielichem wina odmawiana przez gospodarza domu w obecności całej rodziny w wieczór poprzedzający szabat. [przypis edytorski]
kidzena — trawa morska. [przypis autorski]
kieb a. kieby (gw.) — niby. [przypis edytorski]
kieby (daw., gw.) — jakby, niby, jak. [przypis edytorski]
kieby (daw., gw.) — jakby. [przypis edytorski]
kieby (daw.) — jakby. [przypis edytorski]
kieby (gw.) — jakby, niby, jak. [przypis edytorski]
kieby (gw.) — jakby, niby. [przypis edytorski]
kieby (gw.) — jakby. [przypis edytorski]
kieby (gw.) — niby, jakby. [przypis edytorski]
kieby (gw.) — niby, jak. [przypis edytorski]
kieby (reg.) — jakby. [przypis edytorski]
kiebyś (gw.) — gdybyś. [przypis edytorski]
kieca — płaszcz. [przypis redakcyjny]
kieca — tu: płaszcz. [przypis redakcyjny]
kiecka — tu: płaszcz żołnierski, z węg. kecse. [przypis redakcyjny]
kiecuchna a. kiecka (gw.) — sukienka. [przypis edytorski]
Kiedy Aleksander przekonał się, że po prostu niepodobna wybić ojcu z głowy tych zapatrywań, postanowił w inny sposób rozpocząć walkę… — por. Starożytności XVI, VIII, 5–6. [przypis tłumacza]
Kiedy Antioch Epifanes walczył z Ptolemeuszem VI o panowanie nad całym obszarem Syrii — por. Starożytności XII, IV–XI, 2 [tzw. szósta wojna syryjska (170–168 p.n.e.), rozpoczęta przez wojska ptolemejskie; red. WL]; nad całym obszarem Syrii — ὅλη Συρία: cała Syria, a nie κοιλη Συρία: Celesyria, jak wadliwie przełożył rosyjski tłumacz H. Henkel. [przypis tłumacza]
Kiedy Archelaus, król Macedoński, przechodził ulicą (…) — por. Plutarch, Powiedzenia królów i wodzów. [przypis tłumacza]
kiedy błąd jest kwestią sporu — Jak z jansenistami. [przypis tłumacza]
kiedy była wojna i Tytus spalił świątynię — świątynia w Jerozolimie była uznawana za główny ośrodek religijny judaizmu; została dwukrotnie zburzona, drugi raz przez Tytusa Flawiusza, późniejszego cesarza Rzymu, w 70 r. n.e. [przypis edytorski]
Kiedy było potrzeba, szedł pod broń przeciw Lacedemończykom — podczas wielkiej wojny peloponeskiej (431–404 p.n.e.) pomiędzy Związkiem Morskim pod przewodnictwem Aten a Związkiem Peloponeskim pod przewodnictwem Sparty (Lacedemonu), toczonej o hegemonię nad całą Grecją. [przypis edytorski]
Kiedy było widać, że nieprzyjaciele nadciągają — gdy konnica ateńska rozkwaterowała się, byli Tebanie oddaleni od miasta więcej niż na 1 km. [przypis tłumacza]
kiedybym (…) miał (starop.) — gdybym miał. [przypis edytorski]
kiedybyś (starop.) — tu: gdybyś. [przypis edytorski]
kiedyby się (…) skłoniły (starop.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: kiedy skłoniłyby się. [przypis edytorski]
kiedyby (starop.) — gdyby; jeśli by. [przypis edytorski]
kiedyby (starop.) — gdyby. [przypis edytorski]
kiedyby (starop.) — tu: gdyby. [przypis edytorski]
kiedyby (…) została (starop.) — gdyby została. [przypis edytorski]
kiedyć — forma z partykułą -ci, skróconą do -ć, znaczenie: kiedy już, skoro. [przypis edytorski]
kiedyć i dobroć i ludzkość nie miła (starop.) — kiedy nie [jest] ci miła dobroć i ludzkość. [przypis edytorski]
kiedy chwycę go za biodro — jak w zapasach, mocowaniu się; wyrażenie nawiązujące do sceny biblijnej, w której patriarcha Jakub całą noc walczył z tajemniczą nadludzką istotą (Bogiem lub aniołem), która nie mogąc go pokonać, dotknięciem uszkodziła mu staw biodrowy, a po walce nadała mu nowe imię: Izrael (Rdz 32, 25–29). [przypis edytorski]
Kiedy człowiek sumnienia całego — kiedy człowiek ma czyste sumienie. [przypis redakcyjny]
Kiedy czytałem przed laty Filipa de Comines (…) sprawiedliwej nagrody — por. Filip de Commines, Pamiętniki, III, 12; ale Commines wyraźnie cytuje te słowa jako posłyszane z ust Ludwika XI. [przypis tłumacza]
Kiedy Demostrat w złej, nieszczęsnej chwili podawał wniosek, by przeciw Sycylii wyprawić hufce (…) baba zawyła: „Och, Adonis kona!” — Demostratos, przeciwnik Niklasa, podał był na zgromadzenia ludowym wniosek wyprawy sycylijskiej, która się tak tragicznie zakończyła dla Aten. Z ust świętoszkowatego Senatora dowiadujemy się, że zrobił to w nieszczęsnej „złej godzinie”, kiedy kobiety opłakiwały rocznicę zgonu Adonisa. Była to zatem fatalna wróżba, pomimo to Demostrat — niedowiarek, ateusz, przeparł swoje, ale najwinniejsze są kobiety, bo… wrzeszczały. [przypis tłumacza]
Kiedy deszcz pada i liście z drzew prószy, Jakaś specjalna dolegliwość duszy (…) jestem kontrolerem słoty. Jak gdybym nie miał już nic do roboty — W. Perzyński, Poezje, wyd. II, Warszawa 1923, s. 26, 31 (Bez tytułu). [przypis autorski]
kiedy Dom Moskiewski Krym i obsiadły na nim lud zawsze wolny swoją własnością nazywa i gwałtem zabiera — w r. 1783 Katarzyna II ogłosiła ukazem przyłączenie Krymu do swych posiadłości, mimo że rok przedtem uznała jego niezawisłość uroczystym traktatem w Kuczuk-Kajnardże; po czym wojska ros. wkroczyły do kraju i wyrznęły znaczną część ludności, by uprzedzić możliwy opór [Te słowa zostały usunięte z wyd. z 1816 r. Red. WL]. [przypis redakcyjny]
kiedy druhowie chcieli go wykraść — między wydaniem a wykonaniem wyroku upłynął miesiąc, gdyż wtedy wyprawiali Ateńczycy okręt na uroczystość Apollina do Delos, a przed jego powrotem nie było wolno wykonywać wyroków śmierci. Było więc dosyć czasu, by przygotować ucieczkę więźnia. [przypis tłumacza]
kiedy, dzieckiem, był jeszcze moim nieodłącznym towarzyszem i przyjacielem — dziś: kiedy, jako dziecko, był (…). [przypis edytorski]
Kiedy Filip ośmielił się panować w Grecji, kiedy zjawił się u bram Aten, straciły one dopiero jedynie czas — Miały wówczas 20 tys. mieszkańców (Demostenes in Aristog). [przypis autorski]
Kiedy Filip ośmielił się panować w Grecji, kiedy zjawił się u bram Aten, straciły one dopiero jedynie czas. Widzimy u Demostenesa, jakiego trudu trzeba było, aby je obudzić: lękano się tam Filipa, nie jako wroga wolności, ale uciech — Ustanowili prawo karzące śmiercią tego, kto by doradzał obrócić na cele wojenne pieniądze przeznaczone na teatry. [przypis autorski]
Kiedy Galileusz zaczął (…) — nie idę tu ściśle za nicią dziejów metody doświadczalnej, której pierwsze początki nie są zresztą dobrze znane. [przypis autorski]
kiedy go nieprzyjaciel tak uprzedził — tzn. dopędził go u początku przystani, nim zdążył wpłynąć głębiej i wyciągnąć okręty na ląd pod miastem. [przypis tłumacza]
Kiedy go po powietrzu latając widziała — [daw. forma imiesłowu] zamiast: latającego. [przypis redakcyjny]
kiedy gościńca nie dało się naprawić, robiono inny, możliwie najbliżej dawnego; ale wynagradzano właścicieli na koszt tych, którzy ciągnęli jakieś korzyści z drogi — Pan mianował starszyznę, aby przeprowadzić ściąganie daniny z chłopa, szlachtę zmuszał do podatku hrabia, duchownych biskup. [przypis redakcyjny]
Kiedy go tańczyć uczą guwernery — portret carewicza, następcy tronu, można widzieć w galerii obrazów petersburskiej Ermitażu. Malarz Anglik Dow wystawił go w postaci dziecka w mundurze husarskim z biczem w ręku. [przypis autorski]
kiedy i ci wrócili do miasta, którzy byli w Pireusie — w 403 r., po upadku trzydziestu tyranów, pod ochroną amnestii. Ci, którzy byli w Pireusie, to demokraci prowadzeni przez Trazybula. [przypis tłumacza]
Kiedy Izokratesa mówcę proszono (…) odpowiedział (…) nie umiem — Plutarch, Zagadnienia biesiadne, I, 1. [przypis tłumacza]
kiedy jego przodkowie chcieli opuścić swoje góry i przepaście (…) Cezar, który widział własnymi oczami spis tych emigrantów… — Helweci, staroż. lud celtycki zamieszkujący tereny dzisiejszej Szwajcarii, w 58 p.n.e. porzucili swoje siedziby i wyruszyli z całym dobytkiem, żeby osiedlić się na południowym zachodzie dzisiejszej Francji; ich wędrówkę powstrzymał Juliusz Cezar, ówczesny namiestnik rzymskiej prowincji Galii Narbońskiej, który pobił ich w krwawej bitwie i zmusił niedobitków do powrotu na Wyżynę Szwajcarską; Cezar opisał te wydarzenia na początku swojego dzieła pt. O wojnie galijskiej. [przypis edytorski]
kiedy Jeremiasz (…) obwieszczał, że (…) zginą, jeśli miasta nie poddadzą, ani król, ani naród nie targnęli się na jego życie — p. Jr 21, 1 etc., aczkolwiek prześladowaniu prorok podlegał, jak widać choćby z poprzedniego (20) rozdziału: „uderzył Phassur (kapłan) Jeremiasza proroka i wsadził go do kłody”. [przypis tłumacza]
kiedy* — jeżeli. [przypis redakcyjny]
Kiedy Konstantyn ustanowił, że będzie się spoczywało w niedzielę — L. 3. Cod. de feriis. To prawo było z pewnością tylko dla pogan. [przypis redakcyjny]